MSF 2016 Uluslararası Faaliyet Raporu

ULUSLARARASI FAALİYET RAPORU 2016

MEDECINS SANS FRONTIERES www.msf.org SINIR TANIMAYAN DOKTORLAR www.sinirtanimayandoktorlar.org SINIR TANIMAYAN DOKTORLAR (MSF) TÜZÜĞÜ:

Sınır Tanımayan Doktorlar (Médecins Sans Frontières - MSF), ağırlıklı olarak doktor ve sağlık çalışanlarından oluşan uluslararası bir sivil toplum kuruluşudur. Dünya çapındaki faaliyetlerini etkin bir şekilde yürütebilmek için sağlık personelinin yanı sıra diğer meslek gruplarına da ihtiyaç duyar. Tüm MSF üyeleri aşağıda belirtilen ilkeleri benimsemekle yükümlüdür:

• MSF, zor durumdaki insan topluluklarına, doğal veya insan kaynaklı afet mağdurlarına ve silahlı gruplar tarafından şiddete maruz kalmış kişilere, ırk, din, köken ve siyasi görüş ayrımı gözetmeksizin yardım ve destek sağlar.

• MSF, evrensel tıp etiği ve bireylerin insani yardım alma hakkı adına, tarafsızlık ve objektiflik ilkelerine sıkı sıkıya bağlıdır; faaliyetlerinin sağlıklı biçimde yürütülmesi için özgür çalışma koşulları talep eder.

• Üyelerimiz, meslek etiği kurallarına riayet etmenin yanı sıra; her türlü siyasi, ekonomik ve dini güç odaklarından bağımsız duruşlarını korumakla yükümlüdür.

• MSF’ye gönül veren saha çalışanları, üstlendikleri görevlerin risklerini ve tehlikelerini anlamalı ve bu seçimi yaptıkları için MSF’nin kendilerine sağladığı imkanlar dışında herhangi bir ödülü veya karşılığı kabul etmemelidir.

Bu rapor, Sınır Tanımayan Doktorlar’ın (MSF) Ocak ve Aralık 2016 tarihleri arasında dunya capında yuruttüg faaliyetleri içeren 2016 Uluslararası Faaliyet Raporu’nun Turkce ozetidir. MSF’nin çalıştıgı ulkelerin tamamını gostermekle birlikte faaliyetlerin tum ayrıntılarını icermemektedir. Bazı hastaların isimleri gizlilik ilkemizden dolayı değiştirilmiştir.

Faaliyetlerimiz hakkında daha kapsamlı bilgi edinmek isterseniz uluslararası internet sitemizi (www.msf.org) ya da Turkce internet sitemizi (www.sinirtanimayandoktorlar.org) ziyaret edebilir, [email protected] adresine yazarak bize ulasabilirsiniz. İÇİNDEKİLER

DÜNYADA SINIR TANIMAYAN YILIN 2016 DOKTORLAR (MSF) ÖZETİ FAAALİYETLER ÖZETİ

2 4 8

HASTALIKLAR VE SAVAŞTAKİ SON NİJERYA’DAKİ İNSANİ FAALİYETLER İNSANİ SIĞINAKLARI DA KRİZ: İNSANİ YARDIMIN SÖZLÜĞÜ YOK ETMEK KAPSAMINI ARTIRMAK

12 16 18

ORTA AKDENİZ’DEKİ BÜYÜK ÖLÇEKLİ AŞI ÜLKELERE GÖRE ARAMA VE KURTARMA KAMPANYALARI FAALİYETLER ÇALIŞMALARI

20 24 26

Uluslararası Faaliyet Raporu 2016 1 DÜNYADA MSF DÜNYADA MSF

İSVEÇ

BELARUS

UKRAYNA

FRANSA

SIRBİSTAN İTALYA GÜRCİSTAN ERMENİSTAN YUNANİSTAN TÜRKİYE

TUNUS SURİYE LÜBNAN IRAK FİLİSTİN ÜRDÜN CEZAYİR LIBYA MISIR MEKSİKA

MORİTANYA MALI HAITI NIJER HONDURAS ÇAD SUDAN YEMEN

GUINEA-BISSAU GİNE NİJERYA FİLDİŞİ VENEZUELA SIERRA LEONE ORTA ETİYOPYA SAHİLİ GÜNEY AFRİKA LİBERYA SUDAN CUMHURİYETİ KOLOMBİYA KAMERUN UGANDA KENYA EKVADOR DEMOKRATİK KONGO BURUNDI CUMHURİYETİ TANZANYA

ANGOLA MALAVI ZAMBİYA BOLIVYA

ZIMBABVE MADAGASKAR

MOZAMBİK

SVAZİLAND

GÜNEY AFRİKA

2 Sınır Tanımayan Doktorlar 27 AKDENİZ: ARAMA KURTARMA

28 AFGANİSTAN

30 DEMOKRATİK KONGO CUMHURİYETİ

32 ETİYOPYA

34 ERMENİSTAN

34 FRANSA

RUSYA 35 FİLİSTİN

36 GÜNEY SUDAN

38 HAİTİ

40 HİNDİSTAN ÖZBEKİSTAN KIRGIZİSTAN 42 IRAK TACİKİSTAN

44 GÜNEYDOĞU ASYA’DAKİ GÖÇ İRAN AFGANİSTAN 44 İRAN PAKISTAN

BANGLADEŞ HİNDİSTAN 45 İTALYA

MYANMAR 46 KENYA

TAYLAND 48 LİBYA KAMBOÇYA FİLİPİNLER 48 MEKSİKA

MALEZYA 49 LÜBNAN

ENDONEZYA 50 NİJERYA

PAPUA YENİ GİNE 52 ORTA AFRİKA CUMHURİYETİ

54 PAKİSTAN

56 RUSYA

56 SIRBİSTAN

57 SİERRA LEONE

58 SURİYE

60 UGANDA

61 TÜRKİYE

61 UKRAYNA

62 ÜRDÜN

Sınır Tanımayan Doktorlar’ın (MSF) 2016 yılında yalnızca ihtiyaç 64 YEMEN değerlendirmesi yaptığı ülkeler bu haritada yer almamaktadır. 66 YUNANİSTAN YILIN ÖZETİ

Dr. Joanne Liu, MSF Uluslararası Başkanı Jerome Oberreit, MSF Genel Sekreteri

Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF) tarafından 2016 tıbbi olarak acil müdahale gerektiren durumları olan insanları tedavi yılında gerçekleştirilen faaliyetlerin neredeyse etti. Kronik hastalıklara karşı çalışmalar yürüten ekiplerimiz, özellikle aşı kampanyaları yoluyla salgın hastalıklarla da mücadele etti. MSF ayrıca üçte biri Yemen, Güney Sudan, Afganistan, Irak, içme suyu ve temel yardım malzemeleri gibi diğer hayati ihtiyaçların Nijerya ve Suriye gibi ülkelerde savaşların ortasında karşılanması için de çalışmalarda bulundu. MSF ekipleri Lübnan’dan kalan insanlara yardım sunulmasına ilişkindi. MSF Tanzanya’ya kadar şiddet ve çatışmalardan kaçıp diğer ülkelerde güvenli bir ortam arayışı içinde olan yüzbinlerce kişiye yardımcı olmak için aynı zamanda hareket halinde bulunan, baskıdan, harekete geçti. yoksulluktan ve şiddetten kaçan, ülkelerin güvenli Nijerya’da Boko Haram ve Nijerya ordusu arasında devam eden silahlı ve yasal yolları kapatmaları nedeniyle birçok vakada çatışmanın yalnızca Borno eyaletinde 1,8 milyon kişiyi yerinden ettiği tahmin şiddetin, sömürünün ve tehlikenin yeni biçimlerine ediliyor. Eyaletteki toplulukların birçoğunun çatışmalar nedeniyle uzun süre maruz kalan insanlara yardım etti. Salgın hastalıklar boyunca ülkenin diğer bölgeleriyle olan teması kesildi. Ülkedeki yaygın güvensizlik ortamı nedeniyle sadece kısıtlı bir erişim imkanına sahip olan ve doğal felaketlerden kaynaklanan diğer acil MSF ekipleri, Haziran ayında 5 yaş altındaki her 10 çocuktan 2’sinin yetersiz durumlara da yanıt veren ekiplerimiz, aynı zamanda beslenme nedeniyle ölüm riski altında olduğu Bama gibi köylerdeki şok edici tüberküloz (TB) ve HİV hastalarına yönelik nitelikli durumu ortaya çıkardı. Farklı köylerde yeniden bir araya getirilen binlerce insan yardıma muhtaç durumdaydı. Yıl sonunda halen erişilebilir olan bazı bakım ve tedavi desteği de sundu. bölgelerdeki insani durumda iyileşmeler kaydedildi. Ancak yaygın güvensizlik Çatışma bölgelerindeki insanlar ortamı ve askeri kısıtlamalar, MSF gibi diğer insani yardım kuruluşlarının önünde ciddi zorluklara neden oldu. Zira erişim sağlanamayan bölgelerde Siviller ve aralarında sağlık tesislerinin de bulunduğu sivil altyapılar, hayat kurtarıcı faaliyetlere ihtiyaç duyan kişilerin sayısı hala bilinmiyor. birçok çatışma bölgesinde ayrım gözetmeyen ya da doğrudan hedef gözeten saldırılara maruz kaldı. Milyonlarca insan, bazı hallerde birden Nijerya’daki silahlı çatışmalar Çad Gölü Havzası’nda bölgesel bir boyut fazla kez, evlerini terk etmek zorunda kaldı. Ekiplerimiz çatışmaların kazanarak Kamerun, Çad ve Nijer sınırları boyunca genişledi ve doğrudan ortasında kalan ve bu çatışmalardan kaçanlara yardım ulaştırırken, sivilleri etkileyen sonuçların ortaya çıkmasına yol açtı. Yaşanan bu kriz; gebe kadınlara ve yenidoğanlara bakım hizmetleri sundu, yaralıları ve halihazırda yoksulluk, gıda güvensizliği, yineleyen hastalık salgınları ve

4 Sınır Tanımayan Doktorlar Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Kinşasa’da bulunan Zone de Sante Kikimi’deki bir okulda insanlar sarı humma aşısı olmak için sırada bekliyorlar.

neredeyse çökme noktasında olan sağlık sistemi nedeniyle oluşan son derece yapmak suretiyle uzaktan destek sağladı. MSF, insanların ihtiyaçlarının vahim durumu daha da kötüleştirdi. MSF ekipleri, Nijerya’dan kaçan insanlara ciddi boyutlarını ve doğrudan erişim olanağının olmamasını göz önünde ek olarak krizden etkilenen bölge halkına ve yerinden edilmiş kişilere yönelik bulundurarak ekiplerimiz için sıra dışı olan bu uzaktan destek yöntemini olarak Çad, Kamerun ve Nijer’de sunduğu tıbbi ve insani yardımın kapsamını uygulamak zorunda kaldı. Ekiplerimiz aynı zamanda özellikle Halep’in genişletti. doğusu ve Şam çevresindeki kuşatma altındaki bölgelerde yaşanan şiddetin düzeyi, mevcut ihtiyaçlar ve yardımların yetersizliğine dair Temmuz ayında ise Güney Sudan’ın başkenti Cuba’da hükümet ve muhalif tanıklıklarını, destek verdiğimiz Suriyeli sağlık çalışanlarının aktardıkları gruplar arasında çatışmalar patlak verdi. MSF, yaralılara ve ateşli silahlarla yaralanan hastalara acil tedavi desteği verebilmek, beslenme yetersizliği, doğrultusunda düzenli olarak dünya kamuoyuyla paylaştı. sıtma ve ishal gibi hastalıklara yönelik düzenli sağlık hizmeti sunabilmek Suriye ve Ürdün sınırının Haziran ayında kapatılmasının ardından için klinikler açtı. MSF ekipleri, şiddetten kaçan insan sayısının artması ve yaklaşık 75.000 Suriyeli Berm/Rukban bölgesinde sıkışıp kaldı. MSF yüzbinlerce kişinin Uganda’nın yanı sıra Etiyopya ve Sudan’a sığınmalarının ekiplerinin ve diğer insani yardım kuruluşlarının ise buradaki topluluklara ardından, Ağustos ve Aralık ayları arasında Güney Sudanlı mültecilere erişimleri kesildi. Sınırların kapatılması aynı zamanda insanların Suriye sunduğu desteği artırdı. dışında yardım ve korumaya ulaşabilmelerini da engelledi. Bu durum, MSF sağlık ekipleri şiddetten etkilenen bölgelerde uygun çözümler bulmak özellikle Suriye’de ve savaşın yaşandığı diğer bölgelerde giderek artan ve zorundaydı. Örneğin; Güney Sudan’da yaşanan bu istikrarsızlık süresince her yere nüfuz eden bir gerçekliğin sembolü haline geldi. antiretroviral tedavisi alan ve HİV ile yaşayan hastalara sunulan bakımın Sivillere ve sivil altyapıya yönelik ayrım gözetmeyen saldırılar, bölgedeki sürekliliği için 3 aylık acil hasta kitleri hazırlandı ve bu kitler yerinden edilme en yoksul ülkelerden biri olan Yemen’de de yıkıcı sonuçlara neden oldu. süreçlerinde dağıtıldı. MSF, halihazırda ülkedeki sağlık hizmetlerinin yetersiz olması ve sayıları MSF’nin Suriye’de yürüttüğü tıbbi faaliyetler, muhalif grupların giderek artan savaş yaralılarının tedavi edilebilmesi için faaliyetlerinin hakimiyetindeki bölgelerde yaşanan güvensizlik ortamı ve Suriye kapsamını genişletti. MSF ekipleri, 2016 yılında MSF’nin Orta Doğu’daki hükümetinin MSF’ye resmi çalışma izin vermemesinden ötürü ciddi en büyük tıbbi ve insani yardım programlarından biri haline gelen ölçüde sınırlı kalmaya devam etti. MSF 2016 yılında Suriye’nin kuzeyinde Yemen’de, hastalara 12 hastanede doğrudan sağlık hizmeti sundu 6 sağlık tesisi yönetti. Ekiplerimiz, kuşatma altındaki yerler gibi erişimin ve ülke çapında en az 18 sağlık tesisini destekledi. 15 Ağustos 2016 mümkün olmadığı bölgelerde, ülke içinde faaliyet gösteren sağlık tarihinde Yemen’in kuzeyindeki Abs Hastanesi’ne gerçekleştirilen bir hizmetleri ağına eğitim ve teknik destek vermek, sağlık tesislerine bağış hava saldırısı, aralarında bir MSF çalışanının da bulunduğu 19 kişinin

Uluslararası Faaliyet Raporu 2016 5 YILIN ÖZETİ

Yemen, Hacca’da bulunan Abs hastanesinin bir çalışanı, 15 Ağustos’ta Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleri tarafından gerçekleştirilen hava saldırısının ardından acil servisten ilaç ve tıbbi ekipman kurtarmaya çalışıyor. Hastaneye yönelik bu saldırı sonucunda 19 kişi hayatını kaybetti.

hayatını kaybetmesine ve 24 kişinin de yaralanmasına neden oldu. Bu olduğu korkunç olayları ekiplerimize aktardı. saldırının ardından ülkenin kuzeyindeki 6 hastanede bulunan personelini MSF, Avrupa Birliği (AB) ve Türkiye arasında imzalanan anlaşmadan 3 geri çeken MSF, ülkedeki sağlık tesislerini desteklemeye devam etti. ay sonra, AB ve AB üye devletlerinden artık fon almayacağını açıkladı. MSF, Kasım 2016 tarihinde Yemen’in kuzeyindeki faaliyetlerine yeniden Haziran ayında açıklanan bu kararın ardında söz konusu ülkelerin zarar başladı. verici caydırma politikalarına karşı tepki yatıyordu. İnsanları, çektikleri Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi, sağlık tesislerine yönelik acılarla birlikte Avrupa kıyılarından uzaklaştırmayı hedefleyen bu saldırıları kınayan ve çatışma bölgelerindeki personel ve hastaların girişimler, MSF’nin bu kararı almasına yol açtı. korunması taahhüdünde bulunan 2286 sayılı kararı Mayıs ayında MSF, Temmuz ayında Libya’nın başkenti Trablus ve çevresindeki bazı oybirliğiyle kabul etti. Buna rağmen sağlık tesislerine yönelik saldırılar idari gözetim merkezlerinde klinikler işletmeye başladı. Ekiplerimiz, ve bombardımanlar devam etti. Bu saldırılar çoğu zaman BM Güvenlik hareket halindeki insanları kilit altında tutmak için kurulan bu Konseyi üyesi Fransa, Rusya, İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) doğrudan ya da dolaylı olarak müdahil olduğu askeri koalisyonlar merkezlerde yıkıcı ve insanlık dışı yaşam koşullarına tanıklık etti. tarafından gerçekleştirildi. 2016 yılında Suriye ve Yemen’de MSF Orta Amerika’da ise Honduras, Guatemala ve El Salvador’daki şiddetten tarafından yönetilen ya da desteklenen 34 farklı sağlık tesisi bu türden kaçanlar, Meksika’dan ABD’ye geçişleri esnasında bir kez daha mağdur saldırılara maruz kaldı. oldu. MSF’nin Meksika’daki mülteci/göçmen programları çerçevesinde Tehlikeli transit güzergahlar sağladığı tıbbi muayenelerin dörtte birinde hastalar, transit geçişleri esnasında fiziksel yaralanmalara ve kasıtlı şekilde gerçekleştirilen Deniz yoluyla İtalya’ya geçen insan sayısı 2015 yılında 153.000 travmalara maruz kalmıştı. Hastalar; çeteler ve diğer suç örgütlerinin düzeyindeyken 2016 yılında 180.000’in üzerine çıktı. En az 5.000 yanı sıra aslında onları korumakla yükümlü Meksika kolluk güçleri kadın, erkek ve çocuk bu yolculuklar esnasında hayatını kaybetti. MSF tarafından şiddete uğradıklarını bildirdi. Saldırgan sınır dışı etme ekiplerinin görev yaptığı 3 arama ve kurtarma gemisi aracılığıyla, Akdeniz’de sürüklenen botlardan 21.600 kişi kurtarıldı. Ekiplerimiz aynı politikaları nedeniyle sağlık hizmetlerine kapsamlı erişimi olmayan bu zamanda boğulan, nefessiz kalan ve yüzlerce kişinin altında ezilerek grupların yardım ve koruma ihtiyaçları da görmezden gelindi. hayatını kaybeden insanların ölü bedenlerini denizden ve botlardan Bulaşıcı hastalıklar: Müdahale ve yenilikçi teknolojiler topladı. İnsani yardımda tıp, sürekli bir değişim içinde ve MSF’nin bu değişime Kurtarılanların neredeyse tamamı Libya’dan geçiş yapmıştı ve yardım ayak uydurması gerekiyor. Bu nedenle hastalara yüksek nitelikli bakımın ve koruma arayışındaydı. Avrupa’ya ulaşmak için güvenli ve yasal sağlanmasını güvence altına alacak araç ve yaklaşımların benimsenmesi alternatifleri de yoktu. Kurtulanlar; çatışma, zulüm ya da yoksulluktan MSF’nin çalışmalarının da odağını oluşturuyor. MSF 2016’da bu hedef kaçan kişilerin içinde bulundukları umutsuzluğu paraya çevirmek için doğrultusunda Nijer’in Maradi bölgesinde rota virüs enfeksiyonuna insanları istismar eden insan kaçakçılarının, silahlı grup ve kişilerin faili karşı yeni bir aşının etkinliğinin saptanması amacıyla klinik bir deneye

6 Sınır Tanımayan Doktorlar YILIN ÖZETİ

katıldı. Rota virüs enfeksiyonu çocuklarda ağır derece ishalin başlıca her bir dozu için 68 ABD doları ödemek durumunda kaldı. Bu meblağ, sebeplerinden biri ve dünyada her gün 1.300 kişinin ölümüne yol açtığı dünya çapındaki en düşük fiyatın 20 katından fazlasına tekabül ediyordu. tahmin ediliyor. Bu ölümler çoğunlukla ücra bölgelerdeki toplulukların MSF, zatürre aşısının üreticileri olan Pfizer ve GlaxoSmithKline’a (GSK) sağlık hizmetlerine sınırlı erişiminin olduğu Sahra Altı Afrika ülkelerinde uzun bir süredir çağrı yapıyor, insani yardım kuruluşlarına aşının en gerçekleşiyor. Yeni aşı ısıya dayanıklı ve soğutma gerektirmiyor. Bu düşük küresel fiyat üzerinden verilmesi yönünde talepte bulunuyordu. da aşıyı hastalığa yakalanmaya en yatkın gruplar için daha da uygun 2016 yılında her iki şirket de MSF’nin Adil Aşı kampanyasına katılan kılıyor. MSF, 2014 ve 2015 yıllarında Batı Afrika’da meydana gelen Ebola neredeyse yarım milyon destekçi sayesinde insani kriz bölgelerinde salgının ardından, sonraki salgınlarda Zaire Ebola virüsünün yayılmasını yaşayan çocuklara aşıyı bu fiyat üzerinden vermeyi kabul etti. engellemeye yardımcı olma potansiyeli olan bir aşının geliştirilmesine de MSF aynı zamanda dünya çapında tüberküloz (TB) tedavisi sağlayan katkıda bulundu. en büyük hükümet dışı kuruluş olma rolünü de sürdürüyor. Ekiplerimiz MSF ekipleri, Cuba’daki salgın esnasında kullanılan ve tek doz oral yolla 2016 yılında 2.000’den fazla ilaca dirençli tüberküloz hastasını tedavi yapılan aşının yeni bir kolera kontrolü stratejisi olarak etkili olduğunun etti. MSF ayrıca 2016 yılında yeni TB ilaçları olan bedaquiline ve görülmesinin ardından bu yöntemi Nisan ayında Zambia, Lusaka’da delamanid’in etkinliğine ve güvenliğine dair bir kanıtın tespit edilmesini amaçlayan klinik çalışmalara da katkıda bulundu. Bu çalışmalar, söz da uyguladı. 423.000’den fazla insanın hastalığa karşı aşılandığı bu konusu iki ilacın bir dizi yeni kombinasyonla kullanılması halinde mevcut kampanya, şimdiye dek bir salgın esnasında düzenlenen en büyük kolera tedavilerden daha etkili ya da basit olup olmayacağını ve hastaların daha aşı kampanyasıydı. Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde ise 1 milyondan az yan etkiden mustarip olup olmayacaklarını tesis etme amacı taşıyor. fazla kişiyi sarı hummaya karşı aşılayan MSF, bu amaçla 160 personelin Bu klinik çalışmalar, başarılı olunması halinde ve bu ilaçlara ihtiyacı yer aldığı 100 ekip ve 65 araçlık bir filoyla her gün 4.000 buz paketi ve olan insanların erişebilmeleri koşuluyla, ilaca dirençli tüberkülozun soğutucu taşıdı. tedavisinde bir devrime yol açabilir. Çatışmalar sağlık sistemini sekteye uğrattığında, bulaşıcı hastalık MSF, ücretsiz ve hayat kurtaran sağlık hizmetlerini destekçilerimizin salgınları daha sık bir biçimde gerçekleşiyor ve etkileri daha yıkıcı oluyor. devam eden bağlılıkları sayesinde en çok ihtiyaç duyulan bölgelere Bu nedenle Nijerya, Yemen, Orta Afrika Cumhuriyeti, Güney Sudan ve ulaştırabiliyor. Hepinize en içten teşekkürlerimizi sunuyor, 2016 yılında Suriye gibi çatışma bölgelerinde uyguladığımız tıbbi ve insani yardım 71 ülkede hastalara sağlık hizmeti veren on binlerce MSF çalışanına da programlarının bir bölümünü de önleme ve kontrol stratejileri oluşturdu. takdirlerimizi iletiyoruz. Bu vesileyle aynı zamanda görevleri başında Salgın hastalıkları önleme ve bu hastalıklarla mücadele etmede en hayatlarını kaybeden MSF çalışanı meslektaşlarımızı da anmak istiyoruz. yaygın yöntemlerden biri aşı kampanyalarıdır. Fakat bu, aşıların ancak Ekiplerimiz, 2013 yılında Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde kaçırılan makul bir fiyatla satın alınabilmesiyle mümkün olabilir. Zatürre, 5 yaş altı 3 meslektaşımızı bulmak ve onları güvenli bir şekilde geri getirmek için çocuklarda en büyük ölüm sebeplerinden biri olmaya devam ediyor ve çalışmaya devam ediyor. Phillippe, Richard ve Romy… En yakın zamanda konjuge pnömokok aşısının (zatürre aşısı/PCV) yüksek fiyatı da bu aşıyı arkadaşlarınıza ve ailelerinize kavuşmanızı diliyoruz. gelişmekte olan çok sayıda ülke için ulaşılabilir olmaktan çıkarıyor. MSF, örneğin Yunanistan’da mülteci çocukları korumak için zatürre aşısının © Malak Shaher/MSF

Yemen, Kamer’de yerinden edilmiş kişilere tıbbi destek sunan gezici kliniğin bekleme odası.

Uluslararası Faaliyet Raporu 2016 7 2016 YILINDA YÜRÜTTÜĞÜMÜZ ÇALIŞMALARIN KISA BİR ÖZETİ

2016 YILINDA YÜRÜTTÜĞÜMÜZ ÇALIŞMALARIN KISA BİR ÖZETİ

Yapılan Harcamalara Göre Projelerin Yürütüldüğü Bölgeler En Büyük Ülke Programlarımız Proje Sayısı

1. Demokratik Kongo Cumhuriyeti 6. Haiti Afrika 271 Avrupa 37 2. Güney Sudan 7. Suriye Orta Doğu 74 Amerika 26 3. Orta Afrika Cumhuriyeti 8. Nijerya Asya* 56 Pasifik 4 4. Yemen 9. Etiyopya 5. Irak 10. Nijer Orta Doğu Afrika Bu 10 ülkede yürütülen programların toplam bütçesi 534,8 milyon avrodur ve Sınır Tanımayan Doktorlar’ın (MSF) tüm operasyonel harcamalarının %54’üne tekabül etmektedir. %16

Asya

Çalışan Sayısı %12 Sahada görev yapan MSF personel sayısına göre en büyük ülke %58 programları. Personel sayısı yalnızca tam zamanlı pozisyonlar dikkate alınarak hesaplanmıştır. Avrupa

1. Güney Sudan 3.683 %8 2. Demokratik Kongo Cumhuriyeti 3.509 3. Orta Afrika Cumhuriyeti 2.760 Amerika 4. Afganistan 2.200 5. Nijer 2.087 %5 Pasifik %1 *Kafkasya dahil.

Ayakta Muayene Projelerin Yürütüldüğü Bölgelerin Durumu Ayakta muayene edilen hasta sayısına göre en büyük ülke Proje sayısı programları. Bu rakamlara uzmanlık gerektiren tıbbi müdahaleler dahil edilmemiştir. İstikrarlı 206 1. Demokratik Kongo Cumhuriyeti 1.960.000 Silahlı çatışma 142 2. Orta Afrika Cumhuriyeti 1.098.100 İç karışıklık 116 3. Güney Sudan 934.400 Çatışma sonrası 4 4. Nijer 519.200 5. Nijerya 441.900 6. Etiyopya 438.300 7. Yemen 435.500 %1 8. Suriye 372.700 9. Lübnan 342.200 %44 %30 %25 Çatışma 10. Afganistan 328.100 sonrası İç Silahlı karışıklık çatışma İstikrarlı

8 Sınır Tanımayan Doktorlar 2016 YILINDA YÜRÜTTÜĞÜMÜZ ÇALIŞMALARIN KISA BİR ÖZETİ 2016 YILI FAALİYETLERİNDE ÖNE ÇIKANLAR

9.792.200 250.300 53.300 Ayakta muayene Yardımcı olunan normal ve Grup ruh sağlığı sezaryen doğum sayısı danışmanlığı seans sayısı

92.600 20.600 671.700 İnsizyon, eksizyon, Kolera tedavisi gören Yatışı yapılan hasta manipülasyon ve dikiş hasta sayısı gerektiren ve anestezi altında gerçekleştirilen büyük cerrahi müdahale sayısı 869.100 2.536.400 Salgına karşı Tedavi edilen sıtma vakaları kızamık aşısı yapılan 13.800 kişi sayısı Tıbbi tedavi sağlanan cinsel şiddet vakaları 80.100 Yatılı beslenme programlarına alınan ileri 169.200 düzeyde yetersiz beslenen Salgına karşı çocuk sayısı menenjit aşısı 18.200 yapılan kişi sayısı Birinci basamak tüberküloz tedavisine başlatılan hasta sayısı

222.200 2016 sonunda birinci 1.167.600 basamak antiretroviral 2.700 Salgına karşı tedavi alan hasta sayısı İkinci basamak ilaçlara sarı humma aşısı başlatılan Çok İlaca Dirençli yapılan kişi sayısı Tüberküloz (ÇİD TB) hasta sayısı

10.200 2016 sonunda ikinci 229.000 30.600 basamak antiretroviral Bireysel ruh sağlığı Denizde kurtarılan ve tedavi alan hasta sayısı danışmanlığı yardım sağlanan (birinci basamak tedavinin seans sayısı göçmen ve mülteci sayısı başarısız olmasından sonra)

Bu veriler, doğrudan ve uzaktan destek faaliyetleri ile koordinasyon faaliyetlerini kapsamaktadır. Verilerde yer alan rakamlar, MSF tarafından yürütülen faaliyetlerin büyük bir bölümünü yansıtmakta, ancak tümünü kapsamamaktadır. Mevcut verilere yapılabilecek her türlü ekleme, bu raporun dijital versiyonunda paylaşılacaktır: http://activityreport2016.msf.org/

Uluslararası Faaliyet Raporu 2016 9 @Dominic Nahr

Yakın bir bölgeden gelen binlerce Güney Sudanlı; Unity State, Leer’de insani yardım dağıtımı için sırada bekliyor.

10 Sınır Tanımayan Doktorlar @Karam Almasri

Doğu Halep’te Nisan 2016’da gerçekleşen hava saldırıları sırasında bu hastane de hedef alınmıştı. Saldırılar sonucunda bir doktor hayatını kaybetmiş, birden fazla hemşire de yaralanmıştı.

Uluslararası Faaliyet Raporu 2016 11 HASTALIKLAR VE FAALİYETLER SÖZLÜĞÜ HASTALIKLAR VE FAALİYETLER SÖZLÜĞÜ Aşı yetersizliği olan çocuğun eksikliklerini gidermek Cinsel şiddet Aşı, halk sağlığında en uygun maliyetli tıbbi ve kilo almak için ihtiyaç duyduğu tüm besin Cinsel şiddet tüm toplumlarda ve farklı müdahale yöntemlerinden biridir. Ancak buna maddelerini sağlamaktadır. Raf ömrü uzun ve seviyelerde görülen bir sorundur. Toplumsal rağmen her yıl 1,5 milyon kişi, Dünya Sağlık hazırlanması çok kolay olan bu besin maddeleri, şartlardaki dengesizlik ve istikrarsızlık, çoğu Örgütü (DSÖ) ve MSF gibi sağlık kuruluşlarının, hastada ciddi komplikasyonlar bulunmadığı zaman cinsel şiddet de dahil olmak üzere şiddet özellikle çocuklar için önerdiği aşılarla kolaylıkla müddetçe, her türlü ortamda kullanılabilmekte seviyesinin artışa geçmesine neden olur. Cinsel önlenebilecek hastalıklar nedeniyle hayatını ve hastanın evde tedavi edilmesine olanak şiddet özellikle karmaşık ve damgalayıcıdır, uzun kaybetmektedir. Halihazırda DTP (difteri, sağlamaktadır. MSF, beslenme yetersizliğinin ağır süreli etkileri vardır ve ciddi fiziksel ve psikolojik boğmaca, tetanos), kızamık, çocuk felci, olduğu durumlarda ise önleyici tedavi yaklaşımını sağlık risklerine yol açabilir. Hepatit B, Haemophilus infuenzae Tip B (Hib), benimsemekte ve risk altında bulunan çocukların pnömokokal hastalıklar, rota virüs, BCG (TB için), durumlarının daha da kötüye gitmesini MSF’nin cinsel şiddet mağdurları için yürüttüğü kızamıkçık, sarı humma, insan papillom virüsü engellemek için ek besinler dağıtmaktadır. çalışmalar; HİV, frengi ve bel soğukluğu için geliştirilen aşılar mevcuttur; ancak bu aşıların gibi cinsel yolla bulaşan hastalıklar için MSF 2016 yılında ayakta ve yatılı programlar önleyici tedaviler ile Tetanos ve Hepatit B aşı her biri her yerde önerilmemektedir. çerçevesinde beslenme yetersizliği olan programlarını içerir. Sistematik bakım ve tedavi 261.800 çocuğa tedavi sağladı. MSF, aşılama kapsamının genel itibarıyla düşük programları; aynı zamanda fiziksel yaralanmaların olduğu ülkelerde, sunmuş olduğu temel sağlık tedavisi, psikolojik destek, istenmeyen hizmetleri programı kapsamında ve mümkün gebeliklerin önlemesi ve yönetimi gibi faaliyetlere olan hallerde, 5 yaş altı çocuklara rutin aşılama Chagas hastalığı odaklanır. MSF tüm şiddet mağdurları için sağlık hizmetleri sağlamak için çaba göstermektedir. Chagas hastalığı Latin Amerika’da görülen raporu da temin etmektedir. Aşılama, aynı zamanda, MSF’nin kızamık, kolera, bir hastalık olmasına rağmen, uluslararası sarı humma ve menenjit salgınlarına karşı MSF’nin cinsel şiddet mağdurlarına yönelik yolculuk ve göçlerin artmasıyla birlikte dünya geliştirdiği programların temel unsurlarından faaliyetlerinin temelini tıbbi tedavi oluşturur. çapında görülme sıklığında artış yaşanmıştır. birini oluşturmaktadır. Fakat toplumsal damgalanma ve dışlanma Chagas hastalığı parazit kaynaklı olup çamur korkusu, birçok insanı yardım almaktan Büyük ölçekli aşı kampanyaları, salgın hastalıklar ve samandan yapılan evlerin duvar ve çatı alıkoyabilmektedir. Cinsel şiddetin tıbbi sonuçları çatlaklarında yaşayan triatomine böceğinin idrar/ ve bağışıklamanın yararları konusunda toplumsal ve tedavinin varlığına ilişkin farkındalığın dışkısıyla temas edilmesi yoluyla bulaşır. Hastalık farkındalığın artırılmasına yönelik faaliyetleri artırılması için proaktif bir yaklaşım şarttır. MSF, aynı zamanda kan nakli ve gebelik sırasında de kapsamaktadır. Aynı zamanda kimlerin, ne özellikle çatışma ve savaş bölgelerinde çok sayıda cenine geçme yoluyla da bulaşabilmektedir. zaman ve nerede aşı olabileceğine dair bilginin şiddet mağduruyla karşılaştığı durumlarda, yerel Hastalığın ilk akut evresinde semptomlar nadirdir verilmesini de içermektedir. yönetimlerde ve çatışmaları sürdüren silahlı ve ortaya çıktığında dahi hafif düzeyde seyreder. gruplar arasında farkındalığın artırılması için MSF 2016 yılında toplam 448.100 rutin Kronik evrede ise yıllar boyunca belirti gözlenmez. savunuculuk faaliyetleri de yürütür. aşılama çalışması yürüttü. Ancak enfekte olan hastaların yaklaşık %30’unda vücudu güçten düşüren komplikasyonlar ortaya MSF 2016 yılında cinsel şiddete bağlı Beslenme yetersizliği çıkararak yaşam sürelerini ortalama olarak 10 yaralanmalar nedeniyle 13.800 kişiye tıbbi yıl azaltır. Kalp yetmezliği, aritmi ve kalp kası tedavi desteği verdi. Gıda ve temel besin maddelerinin eksikliği bozukluğu gibi kalple ilgili komplikasyonlar beslenme yetersizliğine neden olmakta ve çocuk yetişkin hastalar için en yaygın ölüm nedenidir. gelişiminde duraklamalar olmasına yol açarak yaygın olarak görülen hastalıklara yakalanma Hastalığın teşhisi ise zordur ve kan örneklerinin Ebola riskini artırmaktadır. Beslenme yetersizliğinde laboratuvarda analizini gerektirmektedir. Ebola kan, vücut salgıları, organlar ve enfekte kritik yaş aralığı, genellikle anne sütünün Halihazırda hastalığın tedavisinde kullanılabilen olan insanlarla doğrudan temas yoluyla bulaşan takviyelerle desteklendiği dönem olan 6 ila 24. yalnızca iki ilaç mevcuttur. Fakat benznidazole bir virüstür. İlk kez 1976 yılında görülen ebolanın aylar arasıdır. Ancak 5 yaş altındaki çocuklar, ve nifurtimox isimli ilaçlar 40 yıldan fazla bir çıkış noktası tam olarak bilinmese de, yarasaların ergenler, gebe ya da emziren kadınlar, yaşlılar ve süre önce geliştirilmiştir. Yenidoğan, bebek ve olası en muhtemel taşıyıcı oldukları kabul kronik hastalıklara sahip olanlar da hassas gruplar akut vakalardaki iyileşme oranı %100’dür; ancak edilmektedir. MSF, geçtiğimiz yıllarda yaşandığı arasında yer almaktadır. enfeksiyonun bulaşma tarihi ve tedaviye başlanan rapor edilen ebola salgınlarının neredeyse süre arasındaki zaman dilimi uzadıkça iyileşme tamamına müdahale etmiştir. Bu salgınlar 2014 Çocuklardaki beslenme yetersizliği boy ve kilo oranları da düşmektedir. yılına kadar genellikle coğrafi olarak sınırlı bir oranı kullanılarak ya da üst - orta kol çevresi bölgede kontrol altına alınıyor ve daha ücra ölçümü olmak üzere genellikle iki yolla teşhis Halihazırda uygulanan tedavi yöntemi yerlerde ortaya çıkıyordu. Eboladan ölüm edilmektedir. Bu ölçümlere ve klinik tabloya çoğunlukla vücutta toksik etki yaratmaktadır ve oranı %25 ila %80 arasında seyretmektedir. göre çocuğun orta ya da ileri seviye akut tamamlanması iki aydan fazla bir süre almaktadır. Aşılar halen geliştirilme aşamasındadır ve beslenme yetersizliği bulunup bulunmadığı tespit Daha etkili ve güvenli ilaçlara yönelik ihtiyaç net virüs için bir tedavi yoktur. Hasta bakımı, sıvı edilmektedir. olmasına rağmen geliştirme aşamasında olan çok yüklemesi ve ateş, bulantı gibi semptomların az sayıda ilaç bulunmaktadır. MSF beslenme yetersizliğinin tedavisinde hazır tedavisine odaklanmaktadır. Ebola, grip benzeri gıda kullanmaktadır. Bu hazır gıdalar besin değeri MSF 2016 yılında 445 chagas hastasını tedavi semptomlarla ortaya çıkmakta ve sonrasında yükseltilmiş süt tozu içermektedir ve beslenme etti. kusma, ishal ve bazı vakalarda kanamalara

12 Sınır Tanımayan Doktorlar HASTALIKLAR VE FAALİYETLER SÖZLÜĞÜ

yol açarak çoğu zaman can kaybına neden olmaktadır. Bu denli ölümcül olmasına rağmen güneş ışığı, ısı, çamaşır suyu, klor ve hatta su ve sabunla kolaylıkla öldürülebilecek hassas bir virüstür. Bulaşıcılığın önlenmesi oldukça büyük bir önem taşımakta ve hastalar son derece katı enfeksiyon kontrolü prosedürlerinin uygulandığı ebola tedavi merkezlerinde tedavi edilmektedir. Hastanın hastayken temasta bulunduğu kişilerin tespit edilmesi ve defin işlemlerinin güvenli bir şekilde gerçekleştirilmesi de önemli bir önceliktir. Topluluğun hastalık tehdidi ile kendilerini nasıl hastalıktan uzak tutabilecekleri ve belirtileri göstermeleri halinde ne yapmaları gerektiği konularında bilgilendirilmesi için sağlığın teşviki faaliyetleri de yürütülmelidir. © MSF

HİV/AİDS MSF’te görevli bir sağlık teşviki çalışanı, Hindistan’daki Telangana ve Chhattisgarh arasında bulunan Kondavai sınır köyüne gezici klinikle yaptığı ziyaret sırasında sıtmayla ilgili bir İnsan Bağışıklık Yetmezliği Virüsü (HİV) kan ve bilgilendirme çalışması yürütüyor. vücut sıvıları yoluyla bulaşmakta ve genellikle 3 ila 15 yıllık bir zaman diliminin ardından - ki 10 yıl esasında daha yaygındır - bağışıklık sistemini Asya’da hastalığın teşhisi için hızlı tanı testleri çok düşüktür. Ancak gelişmekte olan ülkelerde kademeli bir biçimde çökerterek Edinilmiş kullanılmaktadır. Ancak bu testler, teşhis için çoğu ölüm oranı %3 ila 15 arasında seyreder ve Bağışıklık Yetmezliği Sendromu’na (AİDS) yol zaman dalak, kemik iliği ve lenf bezinden alınan insanların daha hassas durumda olduğu bazı açmaktadır. Bağışıklık yetersizliği ilerledikçe örneklerin mikroskobik olarak incelenmesinin bölgelerde bu oran %20’ye kadar yükselir. kişiler fırsatçı enfeksiyonlara maruz kalmaktadır, gerektiği Afrika’da kullanılmak için yeterli Ölüm nedenleri genellikle ağır solunum yolu (çoğunlukla) ölüme yol açan en yaygın fırsatçı hassasiyete sahip değildir. Bu aşamalar, gelişmekte enfeksiyonu, ishal, dehidratasyon veya (beyin enfeksiyon ise tüberkülozdur. olan ülkelerde kolayca bulunması her zaman iltihabı) ansefalittir. mümkün olmayan kaynakların varlığını gerektiren HİV durumu basit kan testleriyle doğrulanabilir; Güvenilir ve uygun maliyetli aşılar piyasada zorlu ve müdahale içeren prosedürlerdir. ancak çok sayıda insan herhangi bir semptom mevcuttur. Geniş kapsamlı aşı kampanyaları geliştirmeksizin uzun yıllar yaşayabilmekte Son yıllarda kala azar tedavisine yönelik seçenekler da vaka sayısında ve ölüm oranlarında ciddi ve HİV ile enfekte olduklarının farkında gelişmektedir. Liposomal amphotericin B, düşüşlerin kaydedilmesini sağlamıştır. Ancak olmayabilmektedir. Antiretroviral (ARV) olarak da tek başına ya da kombinasyon terapisinin bir özellikle sağlık sisteminin yetersiz, salgınların bilinen ilaç kombinasyonları virüsle mücadeleye parçası olarak Asya’da temel tedavi haline sık ve sağlık hizmetlerine erişimin kısıtlı olduğu ve kişilerin bağışıklık sistemleri hızla çökmeden gelmektedir. Bu yöntem, önceden kullanılan ülkelerde yaşayan insanlar bu hastalığa daha uzun ve sağlıklı bir şekilde yaşamalarına ilaçlara kıyasla daha güvenli ve daha kısa süreli yakalanmaya çok daha yatkındır. yardımcı olmaktadır. Antiretroviral ilaçlar bir tedaviyi içermektedir. Ancak bu yöntem MSF, 2016 yılında yaşanan salgınlarda 869.100 aynı zamanda virüsün bulaşma ihtimalini damar içi uygulama gerektirdiğinden yerel kişiyi kızamığa karşı aşıladı. de kayda değer bir derecede azaltmaktadır. kliniklerde uygulanması hala sıkıntılıdır. Afrika’da MSF’nin kapsamlı HİV/AİDS programları ise mevcut olan en uygun tedavi yöntemi hala tedavinin yanı sıra genellikle sağlığın teşviki toksik ve acı veren bir dizi enjeksiyonu gerektiren ve farkındalık faaliyetleri, kondom dağıtımı, 5 değerli antimon bileşikleri ile paramomisin Kolera HİV testi, danışmanlık ve anneden çocuğa kombinasyonundan ibarettir. Daha basit bir Kolera Vibrio cholera bakterisinin su yoluyla geçişin önlenmesi hizmetlerini (PMTCT) de tedaviye ilişkin araştırmalar halen devam etmekte bulaşması sonucunda gelişen akut sindirim içeriyor. Anneden çocuğa geçişin önlenmesi, ve çok yakında kullanılabilir hale gelmesi ümit sistemi enfeksiyonudur. Hastalık, kirli su ve anneye gebelik sırasında ve sonrasında, doğum edilmektedir. Bir kişide aynı anda hem kala azar yiyecek ya da kontamine yüzeylerle doğrudan esnasında ve emzirme döneminde, bebeğe hem de HİV görülmesi ise ciddi bir zorluktur. Zira temas yoluyla bulaşır. Yaygın olarak görülmediği ise doğumdan hemen sonra ARV tedavisinin bu tür bir durumda hastalıklar bir yanda bağışıklık bölgelerde birden ortaya çıkarak hızla yayılan uygulanmasını içermektedir. sistemine saldırarak onu zayıflatırken, öte yandan büyük bir salgına dönüşebilir. Vakaların çoğu da birbirini kısır bir döngü içinde etkilemektedir. hastalanmaz ya da hastalandığında dahi orta MSF 2016 yılında 232.400 hastaya birinci ve düzeyde bir enfeksiyon ile yaşar. Ancak bazı ikinci basamak ARV tedavisi sağladı. MSF 2016 yılında 5.800 kala azar hastasını durumlarda hastalık çok ciddi bir hale gelip tedavi etti. aşırı sıvı kaybı ve ölüme yol açabilecek sürekli sulu ishal ve kusmaya neden olabilir. Tedavi, kaybedilen sıvı ve tuzun yerine konulmasını Kala azar (viseral leyişmanyoz) Kızamık amaçlayan rehidratasyon sıvısının ağız ya da Hintçe’de ‘kara humma’ anlamına gelen kala damar yoluyla verilmesini içerir. Kolera nüfusun Kızamık son derece bulaşıcı viral bir hastalıktır. azar, Akdeniz havzasında görülmesine rağmen yoğun, sanitasyonun yetersiz ve su kaynaklarının Virüsün vücuda girmesinin ardından 8 ila 13 yüksek gelirli ülkelerde pek bilinmeyen ve tatarcık güvenli olmadığı yerlerde sıklıkla görülür. gün sonra, aralarında burun akıntısı, öksürük, sineklerinin bazı türlerinin ısırması yoluyla göz enfeksiyonu, döküntü ve yüksek ateşin de bulaşan tropikal bir parazit hastalığıdır. Kala azar Salgından şüphelenilmesi halinde, hastalığın bulunduğu ilk belirtiler kendini göstermeye başlar. hastalığı 76 ülkede endemik olarak görülmektedir daha fazla bulaşmasının önüne geçilmesi Kızamığın özel bir tedavisi yoktur ve hastalar ve tahmini 200.000 ila 400.000 arasındaki amacıyla hastalar derhal enfeksiyon kontrol izole edilmiş bir şekilde A vitamini ile tedavi edilir. yıllık vakaların %90’ına Bangladeş, Hindistan, önlemlerinin alındığı merkezlerde tedavi edilir. Bu Bu süreçte görmeyle ilgili sorunlar, stomatit (bir Etiyopya, Güney Sudan, Sudan ve Brezilya’da noktada katı hijyen uygulamaları takip edilir ve çeşit viral ağız enfeksiyonu), dehidratasyon, bol miktarda temiz suyun tedariki sağlanmalıdır. rastlanmaktadır. Hastalık karakteristik olarak protein eksikliği ve solunum yolları enfeksiyonları ateş, kilo kaybı, karaciğer ve dalakta büyüme, görülebilir. MSF 2016 yılında 20.600 kolera hastasını anemi ve bağışıklık sistemi yetersizliğiyle kendini tedavi etti. gösterir ve tedavi edilmediği takdirde neredeyse Gelişmiş ülkelerde kızamığa yakalanan insanlar en tüm vakalarda ölümle sonuçlanır. fazla iki ila üç hafta içinde iyileşir ve ölüm oranı devamı arkada

Uluslararası Faaliyet Raporu 2016 13 HASTALIKLAR VE FAALİYETLER SÖZLÜĞÜ

Hastaliklar ve faaliyetler sözlüğü devam

Meningokokal menenjit da vermektedir. takdirde ölümle sonuçlanmaktadır. MSF tarafından yürütülen saha araştırmaları Meningokokal menenjit beyin ve omuriliği MSF ekipleri 2016 yılında 229.000 bireysel artemisinin temelli kombinasyon terapisinin çevreleyen ince zarların bakteriyel enfeksiyonudur ve 53.300 grup ruh sağlığı danışmanlığı (ACT) halihazırda Plasmodium falciparum’dan ve ani ve şiddetli bas ağrısı, ateş, bulantı, kusma, sağladı. kaynaklanan sıtma vakalarında en etkili tedavi ışığa karşı hassasiyet ve boyun bölgesinde olduğunu ortaya koymaya yardımcı olmuştur. sertleşme gibi belirtilerle kendini gösterir. DSÖ’nün 2010 yılında hazırladığı rehber ilkeler Semptomlar görülmeye başladıktan yalnızca de çocuklarda görülen ağır sıtmanın tedavisinde saatler sonra ölüm gerçekleşebilir. Tedavi görülen Sağlığın teşviki faaliyetleri artemether yerine artesunate enjeksiyonunun hallerde dahi hastaların yaklaşık %10’u hayatını Sağlığın teşviki faaliyetleri sağlığın iyileştirilmesi kullanımını tavsiye edecek şekilde değiştirilmiştir. kaybetmektedir. Tedavinin verilmediği hallerde ve sağlık hizmetlerinin etkin bir biçimde kullanılmasını teşvik etmeyi amaçlamaktadır. ise hastaların %50’si hayatını kaybedebilmektedir. Uzun etkili böcek kovucu ilaçlarla işlem görmüş Bu faaliyetler çift yönlü bir süreçtir; zira cibinlikler sıtmayı kontrol altına almada önemli Neisseria meningitidis bakterisinin 6 türünün (A, bir topluluğun kültür ve alışkanlıklarının araçlardan biridir. MSF, hastalığın endemik olarak B, C, W135, X ve Y) menenjite neden olduğu anlaşılması bilgi vermek kadar önemlidir. MSF, görüldüğü bölgelerde en hassas durumda olan bilinmektedir. Çok sayıda insan herhangi bir salgınlar esnasında hastalığın nasıl bulaştığı ve ağır sıtmaya yakalanma sıklığı en yüksek belirti göstermeksizin veya farkında olmadan bu ve önlenebileceği, ne tür belirtilerin aranması olan gebe kadınlar ile 5 yaş altındaki çocuklara hastalığı taşıyabilmekte, öksürük veya hapşırma gerektiği ve hastalanma durumunda yapılması cibinlik dağıtmakta ve kullanımı hakkında bilgi yoluyla diğer kişilere bulaştırabilmektedir. gerekenler hakkında bilgi vermektedir. Örneğin vermektedir. Vakalar omurilik sıvısından alınan bir örneğin MSF bir kolera salgınına müdahale ediyorsa, hastalık kirli su ve yiyecek ya da kontamine incelenmesiyle teşhis edilmekte ve belli MSF 2012 yılında Çad ve Mali’de ilk kez başlı antibiyotiklerin kullanılmasıyla tedavi yüzeylerle doğrudan temas yoluyla bulaştığından mevsimsel kemo-önleme yönetimini kullanmıştır. edilmektedir. ekipler topluluğu iyi ve doğru hijyen pratiklerinin Hastalığın en yüksek düzeyde seyrettiği 3 ila önemi hakkında bilgilendirmektedir. 4 aylık bir zaman diliminde 5 yaşına kadar Menenjit dünyanın her yerinde görülen bir hastalıktır. Fakat enfeksiyonların ve çocuklara oral yoldan anti-sıtma ilaçları ölümle sonuçlanan vakaların çoğu Afrika’da verilmiştir. görülmektedir. Özellikle 2010 yılından Sarı humma MSF 2016 yılında 2.536.400 sıtma hastasını itibaren kullanılmaya başlanan konjuge Sarı humma, enfekte Aedes sivrisinekleri yoluyla tedavi etti. Menenjit A aşısından önce ‘Menenjit taşınan akut, viral ve kanamalı bir hastalıktır. Kuşağı’ olarak adlandırılan ve doğu - batı İnsanların büyük bir bölümünde sarı humma ekseninde Etiyopya’dan Senegal’e kadar olan ile temas edilmesinin ardından herhangi bir bölgeyi kapsayan salgınların büyük bir kısmı belirti ortaya çıkmamaktadır. Belirtilerin ortaya Su ve sanitasyon meningokoksik A bakterisinden kaynaklanmıştır. çıktığı hallerde, ateş, baş ağrısı, sarılık (cildin ve Yürüttüğümüz sağlık projelerinde temiz su ve A aşısı, bakterinin bu formuna karşı en az 10 gözlerin sarı renge dönmesi), kas ağrısı, bulantı sanitasyon vazgeçilmez öneme sahiptir. MSF yıllık bir koruma sağlarken, aynı zamanda sağlıklı ve kusma görülmektedir. Hastalığın toksik ekipleri çalışılan bölgelerdeki sağlık tesislerinde taşıyıcıların da bu hastalığı bulaştırmalarının aşamaya ilerlediği kişilerde ise yüksek ateş ve iç temiz su tedarikinin ve atık yönetim sistemlerinin önüne geçmektedir. ‘Menenjit Kuşağı’ kanama görülebilmekte ve bu hastaların yarısı sorunsuz bir şekilde işlemesini sağlar. bölgesindeki ülkelerde büyük çaplı önleyici aşı 7 ila 10 gün içinde hayatını kaybetmektedir. kampanyaları düzenlenmiş ve her ne kadar Sarı hummaya karşı halihazırda sağaltıcı bir MSF, afet durumlarında da temiz su tedarik bakterinin diğer formlarının sebep olduğu daha tedavi mevcut değildir; ancak dehidratasyon etme ve güvenli sanitasyon konusunda bölge küçük çaplı salgınlar kaydedilmeye devam ile karaciğer ve böbrek yetmezliğinin tedavi halkına yardımcı olmaktadır. İçme suyu tedariki etse de, bu kampanyalar sayesinde ölümcül edilmesine yönelik destekleyici tedaviler olumlu ve atıkların imhası, MSF’nin her projede öncelik meningokoksik A salgını döngüsü kırılabilmiştir. sonuçların alınmasına yardımcı olur. verdiği konular arasında yer alır. Yakınlarda İlk büyük çaplı meningokoksik C salgınının temiz su kaynakları olmadığı takdirde bölgeye 2015 yılında Nijer ve Nijerya’da görülmesinin Sarı hummanın teşhisi özellikle hastalığın ilk konteynırlarla su taşınır. Çalışanlarımız ayrıca, ardından, 2016 yılındaki meningokoksik safhalarında zordur. Hastalığın önlenmesi bilgilendirme kampanyaları düzenleyerek bölge C salgınlarının çoğunun büyük bir ölçeğe güvenli, uygun maliyetli ve son derece etkili halkını bu araçların kullanımı konusunda teşvik ulaşmaksızın Nijer’de yaşandığı bildirilmiştir. bir aşıyla mümkündür. Ancak yetersiz üretim eder ve hijyen uygulamalarına ağırlık verir. nedeniyle, özellikle salgınlara yanıt verildiği MSF, 2016 yılında yaşanan salgınlarda dönemlerde ve önleyici aşılama çalışmalarında 169.200 kişiyi menenjite karşı aşıladı. aşının erişilebilirliği zorlaşmaktadır. Tüberküloz 2016 yılında Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Bugün dünya nüfusunun yaklaşık üçte biri Angola’da yaşanan büyük çaplı salgınlara karşı Ruh sağlığı hizmetleri Tüberküloz (TB) basili taşıyor. Fakat bu geliştirilen programlarda ilk kez dozun ihtiyatlı kişilerin çoğunda hastalık herhangi bir belirti Şiddete maruz kalma ya da tanıklık etme, kullanılması yöntemi olarak sarı humma aşısı göstermemektedir ve hastalığın bulaşma riski sevdiklerini kaybetme ya da geçim kaynaklarının küçük dozlar halinde verilmiştir. yok edilmesi gibi travmatik olaylar, bir insanın yoktur. Ancak özellikle bağışıklık sistemi zayıf ruh sağlığını olumsuz yönde etkiler. MSF, bu MSF 2016 yılında yaşanan salgınlarda olan bireylerde TB basili gelişerek akut tüberküloz olayların uzun süreli psikolojik sorunlara neden 1.167.600 kişiyi sarı humma hastalığına karşı halini almaktadır. Her yıl yaklaşık 10 milyondan olma olasılığını azaltmak amacıyla travma aşıladı. fazla kişi aktif tüberküloz geliştirmekte ve mağdurlarına psikososyal destek sağlamaktadır. bu kişilerin 1,8 milyonu bu yüzden hayatını kaybetmektedir. Psikososyal destek, hastaların yaşadıkları travmalarla başa çıkabilmek için kendi Sıtma Tüberküloz, hastalığın bulaştığı kişilerin öksürmesi yöntemlerini geliştirmelerine odaklanır. Sıtma virüs taşıyan sivrisinekler yoluyla ya da hapşırması esnasında hava yoluyla taşınır. Danışmanlarımız, hastaların yaşadıkları travmalar bulaşmaktadır ve semptomları arasında ateş, Tüberküloz virüsü bulaşan herkes hasta olmaz; hakkında konuşmaları için onları cesaretlendirir eklem ağrısı, titreme, baş ağrısı, tekrarlayan ancak bu kişilerin yaklaşık %10’unda hayatlarının ve duygularını süzgeçten geçirmelerine yardımcı kusma, kasılma ve koma yer almaktadır. Ağır belirli bir döneminde tüberküloz aktif hale gelir olur. Bu sayede bireylerin stresini azaltmayı sıtma ise neredeyse her zaman Plasmodium ve hastalık en çok akciğerleri etkiler. Hastalarda amaçlar. MSF, aynı zamanda tamamlayıcı bir falciparum parazitinden kaynaklanmakta ve sürekli öksürük, ateş, kilo kaybı, göğüs ağrısı ve çalışma olarak gruplar için psikolojik danışmanlık organ hasarına yol açarak tedavi edilmediği nefes almada zorlanma görülür ve hastalık tedavi

14 Sınır Tanımayan Doktorlar HASTALIKLAR VE FAALİYETLER SÖZLÜĞÜ

sonrasında da anne ve bebeklere uygun bakımı sağlar.

MSF’nin uzun süreli programlarının büyük bir bölümü, anne ve çocuk sağlığı konusunda daha

© Lena Mucha/MSF kapsamlı hizmetler sunar. Doğum öncesi ve doğum sonrası gerçekleştirilen bir dizi ziyarette, ihtiyaç bulunması halinde anneden çocuğa HİV/ AİDS geçişinin önlenmesine ilişkin tedbirler de yer alır. Her ne kadar MSF tarafından yürütülen ilgili programların tamamında olmasa da, gebelikten koruyucu hizmetler ve güvenli kürtaj da sunulan diğer hizmetler arasında yer alır. Gebeliğin sonlandırılması durumunda bir sağlık desteğine duyulan ihtiyaç açıktır. Dolayısıyla MSF ekipleri 2016 yılında büyük bir bölümü gebeliği sonlandırmak için güvenli olmayan yollara başvurulması nedeniyle ortaya çıkan sorun ve komplikasyonlarla ilgili olarak 16.000’den fazla kadına tedavi hizmeti sunmuştur.

Ehil bir ebelik ve doğumun hemen ardından Kolombiya, Tumaco’da bir kadın MSF çalışanından ruh sağlığı desteği alıyor. sağlanan bakım, kronik idrar kaçırma gibi küçük düşürücü olarak algılanabilecek tıbbi edilmediği takdirde ölümle sonuçlanır. HİV ile hastalığın ileri safhalarında merkezi sinir bir durum olan obstetrik fistülün meydana birlikte yaşayan kişilerde tüberküloz çok daha sistemine saldırarak ağır nörolojik sonuçlara ve gelmesini önleyebilir. MSF, en ücra yerlerde yaygın olarak görülür ve başlıca ölüm sebepleri tedavi edilmediği takdirde ölüme neden olur. dahi fistül tedavisine yönelik cerrahi hizmetler arasında yer alır. Bildirilen vakaların %95’inden fazlası Batı ve Orta sunmaktadır. MSF, ayrıca, 2012 yılından beri pilot Afrika bölgesinde bulunan Trypanosoma brucei bir uygulama olarak rahim ağzı kanseri taraması Pulmoner tüberkülozun teşhis edilmesi için gambiense parazitinden kaynaklanmıştır. 1999 ve tedavisi hizmeti de sunmaktadır. Rahim balgam numunesi gerekmekte; ancak bu ve 2015 tarihleri arasında bildirilen yeni vaka ağzı kanserinin başlıca nedeni insan papillom numuneyi almak çocuklarda zor olabilmektedir. sayısında (yaklaşık 28.000’den 2.800’e düşerek) virüsüdür ve bu durum özellikle de HİV ile birlikte Bugün, yapıldıktan yalnızca iki saat sonra %90 oranında bir azalma görülmüştür. sonucu alınan ve aynı zamanda ilaca direnç yaşayan kadınları etkilemektedir. seviyesini tespit edebilen yeni bir moleküler test Hastalığın tedavisi ilk safhalarda görece kolaydır. kullanılmaktadır. Test oldukça maliyetli olmasının Başlangıçta görülen ateş ve güçsüzlük salt bu MSF 2016 yılında 24.000’i sezaryenle yanı sıra sağlam bir güç kaynağı ve mukus- hastalığa özgü belirtiler olmadığından uyku gerçekleştirilen 250.000 doğuma yardımcı balgam örneği gerektirir. hastalığının teşhisi zordur. Hastalığın ikinci oldu. safhası, parazit merkezi sinir sistemine saldırdığı Karmaşık olmayan tüberküloz vakalarında zaman başlar. Hasta bu aşamada koordinasyon tedavi en az 6 ay sürer. Hastanın birinci bozukluğu, kafa karışıklığı, kasılmalar ve basamak tedavide kullanılan en güçlü iki uyku bozukluğu gibi nörolojik ve psikiyatrik Yardım malzemesi dağıtımı antibiyotiğe (izoniazid ve rifampisin) dirençli semptomlar göstermeye başlar. Hastalığın MSF’nin temel odağı sağlık hizmeti sunumudur. olması durumunda ise, kişinin Çok İlaca Dirençli doğru ve tam olarak teşhis edilmesi için omurilik Ancak ekiplerimiz çoğu zaman acil bir durumda Tüberküloz’a (ÇİD TB) sahip olduğu kabul edilir. sıvısından örnek alınması da dahil olmak üzere üç hayatta kalmak için elzem olan yardım Bu durumda bile hastanın tedavisi mümkündür; farklı testin yapılması gerekir. malzemelerinin dağıtımını da üstlenmektedir. fakat kullanılacak ilaç grupları çok ağırdır ve 2 yılı bulabilen bir tedavi süresi gerektirebilir. Bu MSF, İhmal Edilen Hastalıklar İçin İlaç İnisiyatifi Kıyafet, battaniye, yatak, barınma ve temizlik tedavi çok sayıda yan etkinin ortaya çıkmasına (DNDi) ve Epicentre tarafından geliştirilen malzemeleri, yemek pişirme araçları ve yakıt; da neden olur. Yaygın İlaca Dirençli Tüberküloz Nifurtimoks – Eflornitin Kombinasyon Terapisi dağıtılan malzemeler arasında yer alır. Çoğu (YİD TB) ise, ikinci basamak ilaçlara dirençli TB (NECT), günümüzde DSÖ’nün önerdiği tedavi afette yardım malzemeleri kitler halinde dağıtılır. hastalarının tedaviye yanıt vermediği durumlarda protokolüdür. NECT, daha önce bu hastalığa karşı Örneğin yemek pişirme kitleri, insanların kendileri anlaşılır ve bu aşamada hastaya sunulabilecek kullanılan ve arseniğin bir türevi olan melarsoprol için yemek hazırlamasını sağlamak için ocak, haplarından daha güvenlidir. DNDi tarafından tedavi seçenekleri oldukça kısıtlıdır. İki yeni ilaç tencere, tabak, kap, kesici aletler ve kavanozlar olan bedaquiline ve delamanid, hastalığın ilaca geliştirilen ve halihazırda klinik deneylerin son içerir. Temizlik kitleri ise sabun, şampuan, diş dirençli biçimlerini taşıyan hastalardaki tedavi aşamasında olan feksinidazol isimli yeni ilacın, fırçası, diş macunu ve deterjandan oluşur. sonuçlarını iyileştirebilmektedir; ancak bu ilaçlara onaylandığı takdirde, hastalığın her iki safhasında erişim halihazırda kısıtlıdır. da oral yolla alınabilecek, güvenli, etkili ve kısa süreli bir tedavi sağlaması beklenmektedir. MSF, insanların kalacak ve sığınacak bir yerinin MSF 2016 yılında 2.700’ü Çok İlaca Dirençli olmadığı ve temel malzemelerin de tedarikinin Tüberküloz (ÇİD TB) hastası olmak üzere MSF 2016 yılında uyku hastalığına yakalanan o an mümkün olmadığı durumlarda, barınma 20.900 tüberküloz hastasını tedaviye 150 kişiyi tedavi etti. ihtiyacının giderilmesi amacıyla ip, tarp ve çadır başlatmıştır. gibi acil yardım malzemeleri de dağıtır. Daha soğuk iklim koşullarının olduğu hallerde ise ya Üreme sağlığı daha dayanıklı çadırlar dağıtılır ya da ekipler Uyku hastalığı Kadın doğum ve yenidoğan sağlık hizmeti, daha kalıcı olabilecek yapıları bulma arayışına Genellikle uyku hastalığı olarak bilinen Afrika MSF faaliyetlerinin önemli bir unsurudur. Sağlık girerler. tripanosomiyazisi Sahra Altı Afrika bölgesinde ekiplerimiz doğumlara yardımcı olur, gereken ve bulunan çeçe sinekleri tarafından bulaştırılan mümkün olan hallerde sezaryenle doğumların MSF 2016 yılında 107.800 yardım kiti parazit kaynaklı bir enfeksiyondur. Bu parazit, gerçekleşmesini sağlar. Doğum esnası ve dağıttı.

Uluslararası Faaliyet Raporu 2016 15 SAVAŞTAKI SON INSANI SIĞINAKLARI DA YOK ETMEK

Yemen’in kuzeyinde yer alan Razeh’deki Şiara hastanesi 10 Ocak 2016 tarihinde bir roketle vuruldu. Suudi Arabistan önderliğindeki koalisyon güçlerinin aktif olarak faaliyet gösterdiği bölgede yer alan ve Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF) tarafından desteklenen bu tesisin üzerinde uçakların gezindiği görüldü. Yaşanan saldırıda 6 kişi hayatını kaybetti ve 8 kişi de yaralandı. 15 Şubat 2016 tarihinde ise Suriye’nin kuzeyindeki İdlip kentinde bulunan Maarat El Numan hastanesi, birkaç dakika arayla devam eden hava saldırılarına maruz kaldı ve biri MSF çalışanı ve dokuzu yerel hastane personeli olmak üzere 25 kişi hayatını kaybetti.

Hastanenin ayakta tedavi biriminde, ve Aralık 2016 tarihleri arasında Halep’in sebebiyet verecek şekilde yaşanıyor. Bu olaylar, olayın meydana geldiği tarihe kadar ayda doğusunu hedef alan operasyonlar sırasında ayrıca Suriye’de devam eden topyekun savaşın yaklaşık 1.500 kişi tedavi ediliyor, acil servis meydana geldi. Bu ülkelerdeki hastanelere da bir parçası haline geldi. Yaşanan terör, biriminde de ortalama 1.100 muayene yönelik saldırılar ve bombardımanlar sadece sağlık tesislerini değil; aynı zamanda gerçekleştiriliyordu. Hastanenin harap edilmesi, sonucunda onlarca sağlık çalışanı, hasta kamusal alanları ve insani yardım konvoylarını yaklaşık 40.000 nüfuslu bölge halkının aktif bir ve refakatçi hayatını kaybetti. MSF, birçok da hedef alıyor ve görünen o ki, düşman olarak çatışma bölgesinde tıbbi hizmetlere erişemez bölgede uluslararası ekiplerinin bulunmasını ve kabul edilen bölgelerde yaşayan nüfusun hale gelmesine neden oldu. çalışmaya devam edebilmelerini güvence altına hizmet ve bakımdan mahrum edilmeleri alamadı. Bunun bir sonucu olarak yerel hastane kabul edilebilir bir şeymiş gibi görülüyor. Yemen ve Suriye’de yaşanan bu dramatik çalışanları, kısıtlı bir dış destekle saldırıları ve Tıpkı Yemen’de olduğu gibi: 2016 yılında olaylar, sağlık tesislerine yönelik saldırıların bu saldırıların trajik sonuçlarını göğüslemek Yemen’in kuzeyinde yer alan ve aralarında MSF damga vurduğu yılın gidişatının da ne yönde durumunda kaldı. tarafından desteklenenlerin de bulunduğu olacağını ortaya koydu. MSF, 2016 yılında sağlık tesisleri, geniş kapsamlı bombalamalar yönettiği ya da destek verdiği 34 sağlık tesisine Hastanelere yönelik saldırılar aslında yeni bir neticesinde yok edildi ve sağlık hizmetleri bu yönelik en az 74 saldırının (71’i Suriye’de olgu değil. Benzer bir biçimde, sağlık çalışanları nedenle durma noktasına geldi. ve 3’ü Yemen’de olmak üzere) yaşandığını ve sağlık tesisleri de bu türden şiddet olaylarına bildirdi. Suriye’deki 71 saldırıdan 58’i Halep’te yabancı değiller. Ancak bu olaylar, artık İster terörle mücadele operasyonları gerçekleşti ve bu saldırıların 45’i Temmuz ürkütücü bir sıklıkta ve dehşet verici zararlara bağlamında düşman tarafından kontrol edilen

» ÜSTTEKİ FOTOĞRAF: 15 Şubat 2016’da gerçekleşen saldırı sonrasında Kuzey Suriye’de bulunan İdlip’te MSF tarafından desteklenen Maarat El Numan hastanesi.

16 Sınır Tanımayan Doktorlar SAVAŞTAKI SON INSANI SIĞINAKLARI DA YOK ETMEK

bölgeleri temel altyapı hizmetlerinden mahrum gerçekleştirenler tarafından ‘hata’ olarak mazur bakmaksızın, terörist ya da suçlu olarak bırakma yöntemi olarak, isterse düşman olarak gösteriliyor, kat’i bir şekilde reddediliyor veya nitelendirilen kişiler de dahil olmak üzere hasta kabul edilen bölgelerde yaşayan siviller için saldırılara gerekçeler bulunuyor ve hatta bu ve yaralılara sağlık hizmeti sunuyorlar. hayatı çekilmez kılma stratejisinin bir parçası saldırılar bazen sadece sessizlikle karşılanıyor. 2016 yılı boyunca bir hastanenin daha olarak yürürlüğe konulsun, sağlık tesislerinin Kamuoyu önünde sergilenen duruş bir yana, bombalandığı haberini aldığımız her defasında hedef alınması her zaman benzer sonuçların bu olgunun kökenleri esasen daha derinlerde kendimizi biraz daha güçsüz hissettiğimiz ortaya çıkmasına neden oluyor: Hastalar ve yatıyor. Savaşın araç ve yöntemleri evrilirken, zamanlar oldu. Ancak biz halen sağlık refakatçileri ya hayatlarını kaybediyor ya da neyin savaş, neyin meşru savunma olduğu, tesislerine yönelik saldırıları önleyecek yolları yaralanıyorlar; yerel sağlık çalışanlarının sayısı kimlerin savaşan taraf, kimlerin sivil olduğu araştırmaya devam etmek istiyoruz ve bu azalıyor ve acil sağlık hizmetleri, insanların tartışmaya açık bir hale getiriliyor. Dolayısıyla ihtiyacın farkındayız. Faillerin bu saldırılar en çok ihtiyaç duyduğu dönemde sekteye hasta ya da yaralı düşmana yönelik tıbbi nedeniyle mümkün olan en yüksek siyasi bedeli uğruyor. Tüm bunlara ek olarak rutin sağlık bakım da tartışmaya konu olan hususlardan ödemeleri için harekete geçmeliyiz. Askeri ve hizmetlerinde de kesintiler meydana geliyor. Bir biri oluveriyor. “Askeri gücün dünya siyasi kazanımlar neden oldukları bedellerden düşünün... Zatürre geçiren bir çocuk nerede devletleri tarafından hudutsuz bir şekilde daha baskın geldiği ve hastaneler bombalanıp tedavi olabilir ki? Ya da kuşatma altındaki bir 1 kullanılmasının ” önünü açan bu dinamikler, içindekiler öldürüldüğünde gerçek bir sonuç kentte aşılama takviminin akıbeti ne olur? aynı zamanda orantılılık ve ayrım gözetme gibi ortaya çıkmadığı sürece bu saldırıların ilkelerin aşındığı, sağlık personeli ve hastaların Yaşanan bu şiddetin belki de en sinsi sonlanacağını beklemek nasıl mümkün olabilir ölmelerine yol açan kararların alındığı bir sonuçlarından biri de, hastanelerin artık ki? MSF, ekiplerimizin ve destek verdiğimiz ortamın oluşmasına da katkıda bulunuyor. korkulacak yerler olarak algılanması. Buna saha çalışanlarının tanıklık ettiği olayları yüksek Doktorlarımız çatışma bölgelerinde sağlık sebep olan da yine şiddetin kendisidir. 2016 sesle ve açık bir şekilde dillendirmeye devam hizmeti verirken, bu hizmetlerini ülkünün yılının ortalarında Suriye’nin güneyindeki edecek. Sahadaki sağlık profesyonelleriyle haklılığı ya da savaşan tarafların erdemine dair Casem kasabasının sakinleri, daha fazla ve yurttaşlarla dayanışma içinde olacağız ve saldırıya maruz kalacaklarından endişe yaptıkları kişisel değerlendirmeler temelinde çatışmaların ortasında mahsur kalan insanlara ettikleri için bir hastanenin yeniden faaliyete sunmuyorlar. Doktorlarımız mensup olunan tıbbi ve insani yardım ulaştırma çabalarımızı geçirilmesini protesto etti. Yemen’de ise tarafa ya da çatışmada yer alıp almadıklarına sürdüreceğiz. insanların bir kısmı, hastaneye kıyasla kendilerini evde daha güvende hissettiklerini © Atsuhiko Ochiai aktardı. Hastanelerin bombalanması, kaçınılmaz olarak savaş ortamındaki son insani sığınakların da yok edilmesi anlamına geliyor.

Bir bölümü hastanelerin bombalanmasında doğrudan müdahilliği bulunan taraflarca verilen güvenceler ise riyakar değilse bile içi boş güvenceler olarak kalmaya devam ediyor. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi üyeleri, çatışma durumunda sağlık tesislerinin ve sivillerin koruma altında olduklarını teyit eden 2286 sayılı kararı 3 Mayıs 2016 tarihinde oybirliğiyle aldı. Ancak saldırılar, bu üyelerin gözleri önünde ve bazen de müdahilliğiyle devam etti. Geçtiğimiz iki yıl içinde Güvenlik Konseyi’nin 5 üyesinden 4’ü, çeşitli seviyelerde, sağlık tesislerine yönelik saldırılara ya geçit verdi ya da bu saldırılarda yer aldı. Suriye hükümeti ve Rus müttefikleri, ABD hükümeti ve Afgan müttefikleri, Suudi Arabistan öncülüğünde hareket eden ve ABD, İngiltere ve Fransa tarafından desteklenen Yemen’deki uluslararası koalisyon... Tüm bu yapılar, sağlık tesislerinin bombalanmasıyla ilişkili olarak elim bir sabıkayı taşıma noktasında buluşuyor.

Sivillere yönelik olarak gerçekleştirilen geniş kapsamlı saldırılar ve sağlık tesislerinin 5 ay süren hava saldırıları sonrasında Mart 2016’da Yemen’deki Haydan hastanesinin durumu. hedef gözetilerek vurulması, bu saldırıları

1 ‘How Everything Became War and the Military Became Everything: Tales from the Pentagon, Rosa Brooks, Simon & Schuster, 2016

Uluslararası Faaliyet Raporu 2016 17 © Sylvain Cherkaoui/Cosmos

NİJERYA’DAKİ İNSANİ KRİZ: İNSANİ YARDIMIN KAPSAMINI ARTIRMAK

Natalie Roberts

Nijerya’da gittikçe yıkıcı bir hal alan insani kriz, 2016 yılında da gözler önünde yaşanmaya devam etti. Dünyanın geri kalanı tarafından büyük ölçüde fark edilmeyen bu krizde milyonlarca insan, Nijerya’nın kuzeydoğusundaki evlerini terk etmek zorunda kaldı. Silahlı grup Boko Haram’ın saldırıları ile silahlı kuvvetlerin ayaklanma karşıtı birimleri tarafından yürütülen operasyonlar arasında mahsur kalan bölge halkı; çatışmalar yüzünden çiftçilik, balıkçılık ve ticaret gibi olağan geçim yollarını sürdürme şansı bulamadı. Kasaba ve köyler yerle bir edilirken, sağlık tesislerinin de içinde bulunduğu altyapı harap oldu. Binlerce çocuk ise Borno eyaletinde beslenme yetersizliği, kızamık ve sıtmadan oluşan ölümcül bir üçlüye yenik düştü.

Eyaletin başkenti olan Maiduguri’nin nüfusu, da hayat kurtarıcı temel sağlık hizmetlerinin güçlükler, MSF’nin hizmetlerini genişletmesine 2014 yılından beri güvensizlik ortamından masraflarını karşılayabilecek durumda. engel oldu. Ancak kentteki gayri resmi yerleşim kaçan kişilerin kente gelmesiyle birlikte iki yerlerinde gerçekleştirilen epidemiyolojik Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF), 2014 yılından katından fazla artarak 2 milyona ulaştı. Bu çalışmalar, yılın ilk 9 ayında özellikle çocukları beri Maiduguri’de sürekli olarak faaliyet artış, 25 yıldır ilk kez yaşanan ekonomik etkileyen ve son derece vahim bir hal almış gösteriyor ve bu kapsamda beslenme yetersizliği durgunlukla halihazırda baş etmeye çalışan ülke olan beslenme yetersizliğinin ve ölümlerin tedavisi, anne sağlığı hizmetleri, kolera ve altyapısı üzerinde ek bir baskıya neden oldu. yaşandığını kanıtlarla ortaya koydu. Maiduguri’de yaşayan yerinden edilmiş kişilerin kızamık salgınlarına müdahale hizmetleri bir kısmı, ev sahibi toplulukların bulunduğu veriyor. MSF, Maiduguri’de küçük bir ekip Yaz aylarında ise başkentin dışında yaşayan bölgelerde sokaklarda yatıyor; bir kısmı da olarak çalışmalarını sürdürmek durumunda insanların içinde bulundukları durumun yeterli barınma, su ve sanitasyon imkanının kalsa da Borno’da faaliyet gösteren çok az tahmin edildiği kadar kötü olduğu teyit olmadığı derme çatma yerleşim yerlerinde sayıdaki uluslararası kuruluştan biri olarak edildi. Ekipler, eyalet genelinde devam eden şiddet, istismar ve bulaşıcı hastalıklara açık bir çalışmalarına devam ediyor. 2016 yılına kadar aktif çatışmalar nedeniyle Maiduguri’den biçimde son derece kırılgan koşullarda yaşıyor. yaygın güvensizlik ortamı ve yetkili makamları çıkamadı. Ancak Nijerya askeri kuvvetleri bahar Bu nüfusun çok az bir bölümü yiyecek ya krizin ölçeği konusunda ikna etmede yaşanan aylarında, silahlı eskortla gitmeleri şartıyla

» ÜSTTEKİ FOTOĞRAF: Ngala’da yerinden edilmiş kişilerin kaldığı bir kampta insanlar su ihtiyaçlarını karşılıyor. MSF, bu kampta Kasım ayında gıda ve yardım malzemesi dağıtmanın yanı sıra sağlık hizmeti de sağladı.

18 Sınır Tanımayan Doktorlar NİJERYA’DAKİ İNSANİ KRİZ: İNSANİ YARDIMIN KAPSAMINI ARTIRMAK

bazı yardım kuruluşlarının kontrol altında yürüttü, gıda ve gıda dışı yardım malzemeleri çalışır. Bu bağımsızlık, MSF ekiplerinin çatışmada tuttukları kasabalara erişmelerine izin vermeye dağıttı. MSF tarafından elde edilen veriler, krizin yer alan tüm taraflara ayrıcalıklı bir şekilde başladı. Haziran ayında ise aşırı kilo kaybı şiddeti ve ölçeği konusunda yerel makamların erişebilmesini ve tıbbi yardım ulaştırabilmesini yaşamış olan 1.000’in üzerinde kadın ve çocuk, ve uluslararası yardım kuruluşlarının ikna sağlar. Aynı zamanda savaşan tüm tarafların, ordu tarafından 70 kilometre ötedeki Bama edilmelerine yardımcı oldu. Bu bağlamda 2016 MSF personelinin ve hastalarının güvenliğine ve kasabasından tahliye edilerek Maiduguri’ye yılı sonu itibarıyla Dünya Gıda Programı (WFP) esenliğine saygı göstermelerini güvence altına nakledildi. MSF, bağımsızlık ve tarafsızlık ilkeleri ve diğer yardım kuruluşları bölgede büyük almaya yardımcı olur. Fakat bağımsız bir şekilde gereği, genel bir kural olarak askeri ve insani ölçekli faaliyetler yürütmeye başladı. Borno eyaletine erişmek bugüne kadar son operasyonlar arasındaki ayrımın korunabilmesi derece zor oldu. için silahlı eskort eşliğini reddetmesine rağmen, Yıl sonuna doğru söz konusu afet durumu Maiduguri’ye nakledilenlerin beslenme daha vahim bir hal aldı: Aktif çatışmalar ve MSF ekipleri, çok az sayıda yardım kuruluşunun yetersizliği açısından sağlık taraması ve kitlesel yerinden edilmeler devam ediyor, temel olduğu bu güvensizlik ortamında, son tedavisinin yapılmasının ardından Bama’daki sağlık hizmetleri altyapısı birçok yerde fiilen derece vahim koşullar altında yaşayan hassas durumu değerlendirebilmek amacıyla silahlı işlemiyordu. Borno eyaletindeki birçok bölge durumdaki kişilere ulaşmak için zor seçimler eskort eşliğini istisnai olarak kabul etme kararı halen insani yardım kuruluşları için tümüyle yapmak ve tavizler vermek durumunda kaldı. aldı. Ekipler kasabaya vardıklarında yerinden ulaşılamaz bir durumda ve bu bölgelerde Olağanüstü riskler almak zorunda kalan ekipler, edilmiş binlerce kadın ve çocuğun kamplarda mahsur kalan insanların akıbetleri de bilinmiyor. aktif çatışmaların devam ettiği bölgelerde silahlı askeri denetim altında, yiyecek, temiz su ya da 2017’nin ilk aylarında hayat kurtarabilmek eskortlarla ya da helikopterlerle seyahat etmek sağlık hizmetlerine yeterli erişimleri olmadan için zamana karşı bir yarış başlayacak. Bir durumunda kaldı. Bu süreçte Boko Haram’ın yaşadığını gördü. Beslenme yetersizliği sonraki mevsimsel açlıkla mücadele etmek ve kontrolündeki bölgelere erişim neredeyse hiç oranları kriz olarak nitelendirilen değerlerin yeni bir hastalık salgınının ortaya çıkmasını mümkün olmadı. Benzer bir biçimde, Nijerya çok üstündeydi ve birçok insanın hayatını önleyebilecek sağlık tedbirlerinin alınması için silahlı güçleri tarafından süresiz bir şekilde kaybettiğine dair işaretler mevcuttu. hazırlıklar başlayacak. soruşturmalara tabi tutulan kadın, erkek ve çocuklara erişim de kolay olmadı. Boko Bama’da yardım sağlamaya başlayan MSF, MSF faaliyetlerini bağımsızlık ve tarafsızlık ilkeleri Haram’ın MSF’nin çalışmalarını ne ölçüde ilerleyen aylarda eyaletteki diğer kasabalara da doğrultusunda yürütmektedir. MSF, normal kabul edeceği hala belirsizliğini koruyor. Ancak ulaşabilmeyi başardı. MSF ekipleri birçok yerde şartlar altında, bir çatışmada yer alan tüm silahlı MSF olarak 2017 yılındaki önceliğimiz, nerede benzer seviyelerde, dehşet verici beslenme gruplarla müzakerelerde bulunur. Bu süreçte olursa olsun, ihtiyaç halindeki herkese bağımsız yetersizliği ve ölüm oranlarıyla karşılaştı. MSF amacının çatışmanın taraflarından herhangi bir şekilde erişebilmek için, Boko Haram’la ve ekipleri, yeterli düzeyde yardım ulaştırılmaması birine destek vermek olmadığını, aksine İngiltere ile Amerika tarafından desteklenen nedeniyle Maiduguri’deki 20 yerde ve eyaletteki sadece ihtiyaç halindeki insanlara tıbbi yardım silahlı gruplarla müzakerelere devam etmek diğer 11 kasabada sağlık ve beslenme hizmetleri sağlamak olduğunu açıkça ortaya koyabilmek olacak. sunmaya başladı. Su ve sanitasyon hizmetleri için, sağlık hizmeti verdiği toplulukların, de veren ekipler, aynı zamanda aşı faaliyetleri MSF’nin çalışmalarını benimsemesi yönünde

Boko Haram ve Nijerya ordusu arasındaki çatışmaların cephe hatlarından biri olan Bama’daki bu kampta 15.000’e yakın yerinden edilmiş kişinin yaşadığı tahmin ediliyor.

Uluslararası Faaliyet Raporu 2016 19 ORTA AKDENIZ’DEKI ARAMA VE KURTARMA ÇALIŞMALARI ORTA AKDENIZ’DEKI ARAMA VE KURTARMA ÇALIŞMALARI Caitlin Ryan

2016 yılında Avrupa’ya ulaşabilmek için her şeyi göze alan en az 4.579* kadın, erkek ve çocuk Akdeniz’deki göç yolunda hayatını kaybetti. Çünkü hala Libya’dan transit geçiş yapan veya Libya’dan kaçan sığınmacı ve göçmenler için güvenli veya düzenli bir geçiş rotası yok. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin paylaştığı veriler ise 181.436 kişinin görece güvenli olan İtalya kıyılarına ulaşabildiğini gösteriyor. Geçen yıl İtalya’ya ulaşabilenlerin %60’ı 18 yaşın altındaki çocuk ve gençlerden oluşuyordu. Bu grupta yer alan çocuk ve gençlerin %88’iyse tek başına seyahat etmişti. Hayatta kalanların her biri, yol boyunca biriktirdikleri acı hikayelerle birlikte geldi.

MSF ekiplerinin kurtardığı 21.603 kişinin aktarıyor. MSF ekiplerine aktarılan istismar rağmen, Avrupa caydırma politikalarından zorlu yolculuğu, Bangladeş ve Nijerya gibi biçimleri arasında (cinsel şiddet de dahil olmak vazgeçmedi: Yetkililer hayat kurtarmaya birbirinden farklı ülkelerde başladı: Gine, üzere) şiddet, kaçırılma, gayri insani koşullarda odaklanmak yerine insan kaçakçılarını hedef Fildişi Sahili, Mali, Çad ve Gambiya gibi diğer keyfi olarak alıkonulma, işkence ve diğer kötü almaya karar verdi; güvenli ve düzenli yollar Sahra Altı Afrika ülkeleri; Eritre başta olmak muamelelere maruz bırakılma, mali olarak tesis etmek yerine sorumluluğu Avrupa üzere Afrika boynuzunda yer alan ülkeler ve sömürülme ve zorla çalıştırılma yer alıyor. kıyılarının ötesindeki ülkelere attı. Bu yaklaşım, Suriye başta olmak üzere Orta Doğu’da yer sadece kaçakçıların taktik değiştirmesine alan diğer ülkeler... Savaştan, işkenceden ve Çatışma, zulüm veya yoksulluktan yardımcı oldu ve kaçakçıları devriye gezen gemileri atlatmak amacıyla daha tehlikeli zorunlu askerlikten kaçan bu insanlar, aynı kaçan kişilerin içinde bulundukları çözümler geliştirmeye zorladı. Bu da denizde zamanda zorla çalıştırılmaktan, kitlesel insan umutsuzluğu paraya çevirmeye çalışanların daha fazla insanın hayatını kaybetmesine hakları ihlallerinden, cinsiyet kimliği ya da yönlendirmeleriyle kalitesiz ve aşırı kalabalık neden oldu. Her ne kadar geçici bir çözüm cinsel yönelim temelli ayrımcılıktan, şiddetten, botlara binmek durumunda kalan herkes, olsa da arama ve kurtarma çalışmaları, 2016 zulümden ve aşırı yoksulluktan kaçtılar. böylesi bir yolculuğa çıkma nedenlerinden yılında da binlerce insan için hayat kurtarıcı bağımsız olarak, çok büyük bir risk alıyor. bir rol oynadı. Onları denizde karşı karşıya Ekiplerimizin görüştüğü kişiler; Libya’dan Orta Akdeniz’de 2016 yılında önceki yıllarla gelmeleri neredeyse kaçınılmaz olan ölümden transit geçiş yapan ya da Libya’da yaşayan karşılaştırıldığında daha fazla insan hayatını kurtarmaya devam etti. kadın, erkek ve giderek artan sayıda refakatsiz kaybetti: Ölüm oranı, kurtarılan her 39 kişiye çocuğun insan kaçakçıları, silahlı gruplar ve karşılık birden fazla kişinin hayatını kaybettiğine * Rakam, Uluslararası Göç Örgütü’nün Kayıp diğer kişilerin istismarına maruz kaldıklarını işaret ediyor. Ancak bu korkunç rakamlara Göçmenler Projesi’nden alınmıştır.

2014 ve 2015 boyunca rastladığımız büyük ahşap teknelerin yerini 2016 yılında, taşıma kapasitesinin çok üstünde insan taşıyan ucuz ve tek kullanımlık lastik botlar aldı. © Anna Surinyach/MSF

20 Sınır Tanımayan Doktorlar ORTA AKDENIZ’DEKI ARAMA VE KURTARMA ÇALIŞMALARI © Anna Surinyach/MSF

MSF ekiplerinden biri, botları devrildikten sonra günler boyunca denizde sürüklenen insanlara yardım etti. Grubun içinde bulunduğu botun motoru insan kaçakçıları tarafından çalınmıştı. © Sara Creta/MSF

Kurtarılan kişiler ekiplerimize insan kaçakçılarının, kendilerini zorla botlara bindirip denize itmeden önce mağaralarda, hendeklerde ya da çukurlarda günlerce, hatta haftalar boyunca tuttuklarını anlattılar. Bu kişilerin bir kısmı, insan kaçakçılarının faili olduğu infazları, kötü muameleleri ve cinsel istismar olaylarını aktardı.

Uluslararası Faaliyet Raporu 2016 21 ORTA AKDENIZ’DEKI ARAMA VE KURTARMA ÇALIŞMALARI

Önceki yılların aksine bu yıl Akdeniz’i geçmeye çalışan kadın, erkek ve çocukların böylesine zorlu bir yolculukta ihtiyaç duydukları can yelekleri ve hatta yiyecek, su ve yakıtları bile bulunmuyordu. MSF ya da diğer kuruluşlar tarafından kurtarılmasalardı bu botlardan hiçbiri İtalya’ya varamayacaktı. © Kevin McElvaney

Son derece dayanıksız olan bu botlar art arda trajedilerin yaşanmasına neden oldu. MSF ekipleri birkaç arama ve kurtarma operasyonunda, diğer yolcuların ağırlığı altında bedenleri ezilen, oksijensiz kalan ya da dipte toplanarak zehirli bir hale gelen yakıt ve su karışımında boğulan insanların cesetlerini denizden ve botların dibinden çıkardı.

22 Sınır Tanımayan Doktorlar ORTA AKDENIZ’DEKI ARAMA VE KURTARMA ÇALIŞMALARI

İnsan kaçakçıları yakalanmamak için bir süre sonra göçmenleri olağan dışı saatlerde denize göndermeye başladığı için 2016 yılında gece yürütülen kurtarma faaliyetleri giderek sıklaştı. MSF ekipleri sabahın erken saatlerinde bile botlara yardım ulaştırmaya devam etti. © Kevin McElvaney

MSF ekipleri birkaç kez 24 saatlik bir zaman diliminde 10’dan fazla bota müdahale etmek durumunda kaldı. Aşırı kalabalık botlardan kurtarılan bu insanlar Libya’dan sağ salim çıkabildikleri için çok mutluydu. Kaçakçılar, botlara bindirdikleri insanların bazıları Libya sahil güvenlik güçleri tarafından durdurulsa bile, geri kalanların uluslararası sulara ulaşması ve kurtarılıp İtalya’ya götürülmesi ümidiyle botları büyük filolar halinde göndermeye başladılar.

Uluslararası Faaliyet Raporu 2016 23 © Rocco Rorandelli/TerraProject

BÜYÜK ÖLÇEKLİ AŞI KAMPANYALARI

Joanna Keenan

Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF), 2016’da bir dizi geniş çaplı aşı kampanyasında yer aldı.

Zambiya’nın Lusaka kentindeki toplum MSF halen dünyanın farklı bölgelerinde hastalık Öte yandan yalnızca Demokratik Kongo merkezinin önünde büyük bir kuyruk vardı. salgınlarına yanıt olarak acil aşı kampanyaları Cumhuriyeti’nde hızla aşılanması gereken Her yaştan insan, güneşin altında sabırla yürütüyor ve aşı takvimini tamamlayamamış nüfus ise 10 milyonun üzerinde. Tüm bu sıranın kendisine gelmesini bekliyordu. İçerde çocuklara yönelik bağışıklama kampanyaları olgular Dünya Sağlık Örgütü’nü bir çözüm ise genç bir anne olan Mathilda, kucağında düzenliyor. bulma konusunda oldukça zorladı. Bulunan üç yaşındaki kızı Edna ile birlikteydi. Anne ve çözüm ise normal dozun bir bölümünün MSF, Mayıs - Eylül 2016 tarihleri arasında kızı, kendilerine ayrı ayrı olarak küçük bir ilaç verilmesi ve bu sayede salgın sona erene dek Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde Sağlık şişesinde verilen sıvıyı başlarını geriye eğerek yeterli korumanın sağlanmasıydı. Bakanlığı’nın komşu Angola’da baş gösteren içtiler. sarı humma salgınına karşı geliştirdiği MSF, Orta Afrika Cumhuriyeti’nde de yıl Nisan ayıydı ve Zambiya’nın başkenti Lusaka programın bir parçası olarak bir milyondan boyunca ülkedeki 1 milyon çocuğun neredeyse o tarihte büyük çaplı bir kolera salgınının kişiyi aşıladı. Böyle geniş çaplı bir kampanyanın dörtte birine ulaşmayı hedefleyen ve şimdiye pençesindeydi. 1,2 milyon kişinin yaşadığı lojistik ve organizasyonu büyük bir hazırlık dek benzeri görülmemiş bir ölçekteki aşı gayriresmi yerleşim yerlerindeki aşırı kalabalık gerektiriyordu. Nitekim 20 ülkeden 160 tamamlama kampanyasına katıldı. Ülkedeki ve yetersiz sanitasyon, yağışlı mevsimin geç personelin yer aldığı 100 ekip, 65 araçlık her 10 çocuktan en fazla biri aşılarını gelmesiyle birlikte bir kolera salgınının patlak bir filoyla her gün 4.000 buz paketi ve tamamlayabilmiş durumda. MSF ekipleri, Sağlık vermesi için ideal koşulları oluşturmuştu. MSF, soğutucu taşıdı. Ancak teyit edilen vakaların Bakanlığı ile birlikte çalışarak yalnızca 5 gün bu salgına Zambiya Sağlık Bakanlığı ile işbirliği 1.000 dolaylarında olduğu ve her iki ülkede içinde 14.000 çocuğu aşıladı. 16 mobil ekipten halinde ve şimdiye dek en büyük oral yoldan de yaklaşık 7.300 şüphe edilen vakanın oluşan yaklaşık 370 personel, düzinelerce araç kolera aşı kampanyasını hayata geçirerek yanıt bulunduğu bu salgın, aşı stoğunun ne denli ve motosikletle Orta Afrika Cumhuriyeti’ndeki verdi. Mathilda ve Edna gibi yaklaşık yarım kırılgan olabileceğini de gösterdi. Dünya aşı merkezlerine erişti. 5 yaş altındaki çocuklara milyon insana, hastalığın yayılma hızının önüne çapında sadece 6 milyon doz sarı humma çocuk felci, tetanos, difteri, boğmaca, Hepatit geçmeye yardımcı ve bir doz oral yolla alınan aşısı bulunuyor; aşı üreticileri ise aylık yalnızca B, kızamık ve zatürre ve menenjite karşı aşı aşılar verildi. 3 milyon doz aşı üretme kapasitesine sahip. yapıdı.

» ÜSTTEKİ FOTOĞRAF: MSF ekibi, Yunanistan’ın kuzeyindeki İdomeni kampına yakın mesafede bulunan Evzoni kampında bir çocuğa yaygın görülen önlenebilir hastalıklara karşı aşı yapıyor.

24 Sınır Tanımayan Doktorlar BÜYÜK ÖLÇEKLİ AŞI KAMPANYALARI

MSF, 2016 yılı içinde Avrupa’daki ilk acil Orta Afrika Cumhuriyeti’nde gerçekleştirilen kampanyasına 170 ülkeden yarım milyona aşılama kampanyalarını da gerçekleştirdi. zatürre aşısı kampanyaları ise bağışlar yakın MSF destekçisi katıldı ve imzalar her iki Ekipler, Mayıs ayından itibaren Yunanistan’ın yoluyla gerçekleştirilebildi; fakat bu durum firmaya da teslim edildi. Makedonya sınırına yakın İdomeni’de 3.000 sürdürülebilir değil. Eylül ayında bu konuda büyük bir ilerleme çocuğu yaygın çocukluk çağı hastalıklarına Zatürre aşısı gibi hayat kurtarıcı aşıların kaydedildi: GSK, acil insani krizlerde karşı aşıladı. Yaz aylarında ise anakaradaki uygun bir fiyat üzerinden satın alınabilmesi kullanılmak üzere, zatürre aşısını MSF gibi Attika kampları, Sisam ve Midilli adalarındaki yönündeki ihtiyaç MSF’yi, Temel İlaç ve Aşılara insani yardım kuruluşlarına en düşük küresel kamplar ve Atina yakınlarındaki Elliniko’da aşı Erişim Kampanyası’nın bir parçası olan Adil Aşı fiyattan vereceğini duyurdu. Pfizer de devam tamamlama kampanyaları yürütülerek toplam kampanyasını 2015 yılında hayata geçirmeye eden baskıya nihayet yanıt vererek Kasım 7.000 çocuk aşılandı. Yaşları 6 hafta ila 15 yaş arasında değişen çocuklar bir dizi hastalığa yöneltti. Bu kampanya, aşının üreticisi olan ayında aynı yönde açıklama yaptı. Ancak her iki karşı aşılandı. Bu hastalıklar arasında her yıl 1 Pfizer ve GlaxoSmithKline (GSK) ile yedi yıl firma da bu teklifi orta gelir grubundaki ülkeleri milyon çocuğun ölümüne sebebiyet vererek boyunca yürütülen ve başarısızlıkla sonuçlanan de içine alacak şekilde genişletme konusunda 5 yaş altı çocuk ölümlerinin esas sorumlusu müzakerelerin ardından başlatıldı. Bu direnç gösteriyor. Halihazırda, dünya hastalıklardan olan zatürre de yer alıyor. müzakerelerde MSF zatürre aşısına makul fiyatlı ülkelerinin üçte birinden fazlası yüksek fiyatı ve sürdürülebilir bir erişimin sağlanmasını talep nedeniyle zatürre aşısını aşı takvimine dahil Ancak Yunanistan’da yürütülen bu ediyordu. edebilmiş değil. Bu nedenle bu ülkelerdeki kampanyaların maliyeti yüksekti. Bu çocuklar zatürreye karşı korunamıyor. kampanyalarda kullanılan konjuge pnömokok MSF, Adil Aşı kampanyasında Pfizer ve GSK’ya, aşısı (ya da zatürre aşısı-PCV) doz başına aralarında Ürdün gibi orta gelir grubunda olup MSF, 2016 yılında 2,2 milyondan fazla kişiyi 60 avro (68 ABD Doları) gibi çok yüksek da en düşük küresel fiyatın verilmediği ülkeler salgınlara yönelik acil aşı kampanyalarıyla, bir meblağdan satın alındı. Bu rakam, doz de dahil olmak üzere tüm gelişmekte olan yarım milyon kişiyi de rutin bağışıklama yoluyla başına 3 ABD doları olarak seyreden en ülkeler ile hassas durumdaki çocuklara koruma aşıladı. Aşı, çok sayıda hastalığı önlemenin en düşük küresel fiyatın neredeyse 20 katına sağlayan MSF gibi insani yardım kuruluşlarına, iyi yolu. MSF, ekiplerinin faaliyet gösterdiği tekabül ediyor. Bir çocuğa tam bir koruma zatürre aşısının fiyatını çocuk başına 3 doz için zorlu bölgelerde daha fazla insanı aşılayabilmek sağlanması için yapılan 3 dozun bu düşük 5 ABD dolarına çekme çağrısında bulundu. için dünya çapında kampanyalar yürütmeye fiyattan karşılığı da 10 ABD doları. Öte yandan, Aynı talebi dile getiren dünya çapındaki imza devam edecek.

Mathilda, Zambiya’nın başkenti Lusaka’da yürütülen en geniş çaplı kolera aşı kampanyasına 3 yaşındaki kızı Edna ile birlikte katıldı.

Uluslararası Faaliyet Raporu 2016 25 ÜLKELERE GÖRE FAALİYETLER

27 AKDENİZ: ARAMA 36 GÜNEY SUDAN 48 LİBYA 57 SİERRA LEONE KURTARMA 38 HAİTİ 48 MEKSİKA 58 SURİYE 28 AFGANİSTAN 40 HİNDİSTAN 49 LÜBNAN 60 UGANDA 30 DEMOKRATİK KONGO 42 IRAK 50 NİJERYA 61 TÜRKİYE CUMHURİYETİ 44 GÜNEYDOĞU ASYA’DAKİ 52 ORTA AFRİKA 61 UKRAYNA 32 ETİYOPYA GÖÇ CUMHURİYETİ 34 ERMENİSTAN 44 İRAN 54 PAKİSTAN 62 ÜRDÜN 34 FRANSA 45 İTALYA 56 RUSYA 64 YEMEN 35 FİLİSTİN 46 KENYA 56 SIRBİSTAN 66 YUNANİSTAN

Çad Gölü bölgesindeki şiddetten kaçan ve aralarında daha önce Kobe köyünde yaşayan 6.000 kişinin de bulunduğu insanların Djameron çölünde yaşamaktan başka seçeneği bulunmuyor. MSF 2016’da burada gezici bir klinik yürüttü. @Dominic Nahr AKDENİZ: ARAMA KURTARMA AKDENİZ: ARAMA KURTARMA 2016’da bölgede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 19 | Harcama: 10,4 milyon avro | @MSF_Sea

LİBYA

Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’ne (BMMYK) göre 2016 yılında savaştan, zulümden, yoksulluktan ve güvensizlikten kaçan 300.000’in üzerinde 2016’da Bourbon Argos gemisiyle yürütülen bir arama kurtarma çalışması. insan güvenlik ve sığınacak bir yer bulmak umuduyla İlk gemi Dignity I’in faaliyet gösterdiği Doğu Akdeniz Nisan sonu – Aralık 2016 tarihleri arasındaki Akdeniz’i aşmaya çalıştı. Zorlu hava koşullarına rağmen, 2016 yılının toplam 200 arama ve kurtarma çalışması ilk üç ayında, 151.452 kişi Türkiye’den sırasında ekipler 21.603 mülteci, sığınmacı ve Orta Akdeniz Yunanistan adalarına geçti. Deniz yoluyla göçmeni kurtararak 8.969 kişiye de yardımcı geçişin en yoğun olduğu yer ise Midilli 2016, Akdeniz’de en fazla ölümün oldu. Adası’ydı. Aynı dönemde 366 kadın, erkek ve gerçekleştiği yıl oldu: 4.851 kadın, erkek ve çocuk Ege Denizi’nde hayatını kaybetti. çocuk Kuzey Afrika’dan Avrupa’ya geçmeye Gemideki sağlık ekipleri, Libya’da yaşanan çalışırken hayatını kaybetti. Denizde alıkonulma ve cinsel şiddet de dahil olmak MSF, deniz yoluyla geçişin ekibin varlığını kurtarıldıktan sonra İtalya’ya varabilen üzere işkence ve diğer kötü muameleyle gerektirmeyecek ölçüde azaldığı Haziran 181.436 kişinin birçoğu yolculuklarına ilişkili ve şiddete bağlı yaralanmaları tedavi ayına kadar Midilli sahili açıklarında tehlike Libya’da başlamıştı. Kurtarma çalışmaları etti. Doktorlar cilt hastalıkları, dehidratasyon, altındaki botlara yardım sağladı. Aralık olmaksızın kimsenin güvenli bir şekilde hipotermi, uyuz ve botlardaki yakıtın deniz 2015 ve Haziran 2016 arasında MSF - karaya ulaşması söz konusu olamazdı. suyuyla karışmasından kaynaklanan kimyasal Greenpeace’in yürüttüğü 361 kurtarma yanıkları tedavi etti. Gebe kadınlara gemide Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF) ekipleri çalışmasında 18.117’den fazla kişiye yardımcı bulunan ebeler yardımcı oldu ve bazı yıl boyunca 3 adet özel donanımlı arama olundu. bebekler denizde güven içinde doğdu. Bu ve kurtarma gemisinde hazır bulundu. Bu hizmetlere ek olarak, gemilerde ya da ihtiyaç Karaya varışın ardından da insanlara tedavi gemiler sırasıyla 50 metre uzunluğunda, duyulan hallerde tıbbi tahliyeler yoluyla hizmetleri sunmaya devam eden MSF sağlık 400 kişilik ve 19 MSF çalışanının bulunduğu acil servislerde hayat kurtarıcı acil sağlık ekipleri, çoğu travma kaynaklı yaralanmaları Dignity I; 68, 8 metre uzunluğunda, 700 hizmetleri verildi. bulunan 30 kişiyi ileri düzey tedaviye kişi kapasiteli ve 11 MSF ile 15 MSF dışı erişebilmeleri için hastaneye sevk etti. çalışanın bulunduğu Bourbon Argos ve İnsanlar, kış aylarına girilirken dahi SOS MEDITERRANEE ile ortaklaşa yürütülen Akdeniz’i geçmeye devam etti. MSF, SOS 77 metre uzunluğunda ve 500 kişilik MS MEDITERRANEE ile işbirliği halinde, Ekim Aquarius’tu. Üç gemi de Libya’nın kuzeyindeki ayından itibaren Akdeniz’in bu bölgesinde uluslararası sularda tehlike içindeki botlara sürekli olarak arama ve kurtarma çalışmaları yönelik arama çalışması yürüttü. yürüten tek sivil toplum kuruluşuydu.

Uluslararası Faaliyet Raporu 2016 27 AFGANISTAN AFGANISTAN 2016’da ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 2.200 | Harcama: 25,1 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1980 msf.org/afghanistan | blogs.msf.org/afghanistan | @MSF_Afghanistan

ÖNE ÇIKAN TIBBİ VERİLER:

TÜRKMENISTAN 328.100 ayakta muayene

KUNDUZ 66.000 yardımcı olunan doğum

KABİL 5.500 cerrahi müdahale

HOST

LEŞKERGAH PAKISTAN

IRAN KANDEHAR

MSF faaliyetlerinin olduğu şehir, kasaba ve köyler

Sınır Tanımayan Doktorlar ve Kabil’in doğusunda yer alan Ahmet Şah MSF 2016 yılında ayrıca diyabet, hipertansiyon, Baba mahallesindeki hastanede anne sağlığı kronik obstrüktif akciğer hastalığı, astım ve (MSF), dünyadaki en yüksek ve acil sağlık hizmetlerine odaklandı. Ayakta epilepsi gibi kronik nitelikteki bulaşıcı olmayan anne ölümü oranlarından ve yatarak tedavi hizmetlerinin verilmesi için hastalıkların tedavisine yönelik yeni bir birinin görüldüğü Afganistan’da Sağlık Bakanlığı’nı destekledi. MSF ekibi çocuk programı hayata geçirdi ve yaklaşık 600 hasta bu programdan yararlandı. anne ve çocuk sağlığı ile acil sağlığı hizmetleri, yetersiz beslenme tedavisi, aile planlaması, sağlığın teşviki ve geliştirilmesi Dasht-e Barchi Hastanesi, Anne Sağlığı sağlık hizmetlerine erişimin faaliyetleri ve aşılama hizmetleri sağladı. Ayrıca Hizmetleri, Kabil iyileştirilmesine odaklanıyor. hastanenin laboratuvar, röntgen ve tüberküloz (TB) tedavisi birimlerine destek sundu. MSF, nüfusun hızla arttığı bir mahallede yer MSF, Amerikan ordusunun Ekim 2015 tarihinde alan ve acil sağlık hizmetleri ile komplike MSF, bu yıl içinde hastanenin kapasitesini düzenlediği hava saldırısı neticesinde travma doğum vakaları konusundaki tek merkez olma 46 yataktan 62 yatağa çıkardı ve binaların merkezinin yerle bir olması ve 42 kişinin hayatını niteliği taşıyan Dasht-e Barchi Hastanesi’nde kaybetmesinin ardından, çatışmanın tüm onarımına başladı. MSF ekibi 2015 yılına kıyasla tam gün sağlık hizmetinin sağlanması için taraflarıyla sağlık hizmetlerinin tarafsızlığıyla %20 oranında bir artışla toplam 100.000 Sağlık Bakanlığı ile işbirliğinde bulundu. ilgili olarak müzakerelerde bulundu. Bu muayene gerçekleştirdi ve 18.966 doğuma MSF, bu hastane bünyesinde gebe odası ve müzakerelerin ardından 2016 yılının yardımcı oldu. doğumhane, sezaryen ve diğer komplike sonlarında MSF; çalışanlarına ve hastalara saygı gösterilmesi ve etnik köken, siyasi düşünce ya da mensubiyetlerine bakılmaksızın ihtiyacı olan © Kate Stegeman/MSF herkese sağlık hizmeti sağlanması konusunda birtakım taahhütler verilmesini sağlayabildi. Çatışmaların aktif olarak sürdüğü bir bölgede zor olsa da, MSF bu taahhütlerin Kunduz’daki travma bakımı faaliyetlerine kaldığı yerden devam etme ihtimalini taşıdığına inanıyor.

Afganistan’daki çatışmalar 2016 yılında da şiddetini artırmaya devam etti. MSF’nin ülkede yürüttüğü diğer projeler hala devam ediyor ve artan tıbbi ihtiyaçlara bağlı olarak hasta sayısı da artıyor. MSF’nin tüm dünyada destek sağladığı doğumların dörtte biri Afganistan’da gerçekleşti ve ekipler 2016 yılı içinde 66.000’den fazla bebeğin dünyaya gelmesine yardımcı oldu.

Ahmet Şah Baba Hastanesi, Kabil

Başkent Kabil’de muazzam bir nüfus artışı yaşandı ve kentteki kamu sağlığı hizmetleri tıbbi ihtiyaçları karşılayamaz duruma geldi. Dasht-e-Barchi’de bulunan Kanguru Anne Çocuk Bakım Ünitesi’nde bir çocuk doktoru bir bebeği muayene ediyor. MSF; 1,2 milyondan fazla kişiye hizmet veren

28 Sınır Tanımayan Doktorlar AFGANISTAN

Helmand bölgesinde bulunan Leşkergah’daki Boost hastanesinde MSF için çalışan bir fizyoterapist, ameliayat olmuş bir çocuğun röntgen sonuçlarına bakıyor. doğum vakaları için ameliyathane, uyanma %40 oranında bir artış gösterdi. Aralık ayında bünyesinde yatarak terapötik beslenme merkezi odası, 30 yataklı anne sağlığı birimi, 20 yataklı gerçekleşen doğumlar günde ortalama 60’ı de yer alan 109 yatak kapasiteli çocuk sağlığı yenidoğan birimi ve yaşamlarının ilk günlerinde buldu ve toplamda 1.905’e ulaştı. 2016 yılı birimi de yer alıyor. 2016 yılı içinde terapötik hastalanan bebeklere yönelik uzman bakım içinde ise 1.746 yenidoğanın yenidoğan beslenme merkezinde toplam 2.431 çocuğa desteği sağlayan 5 yataklı ‘kanguru bakım birimine yatışı yapıldı. Bu sayı, bir önceki seneye yetersiz beslenme tedavisi sağlandı. odası’ hizmetlerini yürüttü. MSF, aynı zamanda kıyasla %15 oranında bir artışa tekabül ediyor. aşılamalar yaparak laboratuvar, kan bankası ve MSF, tüm bunların yanı sıra hastanedeki MSF, bu yıl içinde ayrıca Host kentinin ücra sterilizasyon ünitesi hizmetleri de sağladı. dahiliye, yoğun bakım ve acil birimlerine de mahallerindeki üç sağlık merkezinin normal destek verdi. MSF ekipleri tüberküloz vakalarını MSF çalışanları 2016 yılı içinde %27’si komplike doğumlara yönelik destek kapasitelerini artırmak izleyip enfeksiyon hastalıklarına yönelik vakalardan oluşan toplam 15.627 doğuma için bu merkezleri desteklemeye başladı. Bu karantina koğuşunda da faaliyetler yürüttü. yardımcı oldu. Ekipler şu anda komplike vakalara sayede Host Anne Sağlığı Hastanesi’ne yapılan odaklanabilmek ve yüksek nitelikli bakım normal doğum sevklerinin sayısı azaltılarak 2016 yılında Helmand vilayetindeki şiddetli hizmetlerinin sürdürülmesini sağlamak amacıyla hastanedeki sağlık personelinin komplike çatışmalar çok sayıda hastanın hastaneye basit vakaların sevkini artırmayı amaçlıyor. vakalara odaklanmaları amaçlanıyor. erişimini kısıtladı. Ancak hala hastaların %20’si, devam eden çatışmalar ve tehlikeli Tam kapasite olarak çalışan yenidoğan birimi ise Boost Hastanesi, Leşkergah yollar nedeniyle ciddi riskler almak zorunda klinik sepsis, hipoglisemi ve perinatal asfiksi gibi MSF, 2009 yılından beri Helmand vilayetindeki kalan ve kentin dışındaki bölgelerden gelen komplikasyonları olan 1.342 bebeğe yatış ve Leşkergah’ta bulunan ve Afganistan’ın hastalardan oluşuyor. sağlık hizmeti sağladı. güneyindeki 3 sevk hastanesinden biri olan Boost Hastanesi’ni destekliyor. MSF, bu süre Kandahar’daki Tüberküloz Tedavisi Host Anne Sağlığı Hastanesi zarfında hastanedeki personel sayısını ciddi MSF, 2016 yılında bölgedeki doğum bakım oranda artırdı ve büyük çaplı inşa faaliyetleri Faaliyetleri hizmetleri eksikliğini gidermek amacıyla yürüttü. Ekipler bu yıl içinde ise hastane MSF, 2016 yılında Kandahar’da ilaca dirençli Afganistan’ın doğusundaki Host kentinde bir binasının tamamının onarımını tamamlayarak tüberküloz (İD-TB) vakalarının teşhis ve Anne Sağlığı Hastanesi’ni faaliyete geçirdi. Anne Sağlığı Birimi’ni de genişletti. Hastanenin tedavisine yönelik destek vermeye başladı Hastane, ücretsiz hizmet veren ve çoğunluğu yatak kapasitesi 150’den 327’ye yükseldi. ve bir laboratuvar ile hastaların tedavileri kadın olan sağlık personeliyle bölgedeki Bu artışa paralel olarak, 2009 yılında aylık süresince kalabilecekleri tesisleri hayata geçirdi. kadınların doğumlarını güvenli bir ortamda ortalama 120 olan yatış sayısı 2016 senesinde MSF ayrıca Mirwais Hastanesi’ne ek personel gerçekleştirebilecekleri bir ortam sunarak anne ortalama 2.750’ye çıktı. Hastane personeli sağlayarak diğer tesislerde vaka tespitinin ölüm oranının azaltılmasına yardımcı oldu. 2016 yılında ayrıca toplam 10.572 doğumun geliştirilmesine yönelik eğitimler düzenledi. gerçekleştirilmesine yardımcı oldu. 2014 yılında 15.204 olan doğum sayısı 2016 2016 yılının son çeyreğinde 13 hastaya çok yılında 21.335’e yükselerek son 2 senede Hastanede yenidoğan biriminin yanı sıra ilaca dirençli tüberküloz tanısı konuldu.

Uluslararası Faaliyet Raporu 2016 29 DEMOKRATİK KONGO CUMHURİYETİ DEMOKRATİK KONGO CUMHURİYETİ 2016’da ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 3.509 | Harcama: 109,8 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1981 msf.org/drc | @MSFCongo

ÖNE ÇIKAN TIBBİ VERİLER: KUZEY UBANGI HAUT-UELE 1.960.100 ayakta muayene MONGALA ITURI 1.002.400 sıtma tedavisi gören hasta ÉQUATEUR KUZEY KIVU 137.200 yatışı yapılan hasta

TSHOPO MAI-NDOMBE MANIEMA 48.600 beslenme merkezinde KINŞASA tedavi edilen hasta GÜNEY KIVU

bireysel ruh sağlığı KWILU TANGANYIKA 27.500 danışmanlığı MATADI

5.800 grup ruh sağlığı danışmanlığı HAUT-LOMAMI 5.700 birinci basamak antiretroviral LUALABA (ARV) tedavi sağlanan hasta

MSF’nin proje yürüttüğü bölgeler MSF’nin çalıştığı şehir, kasaba ve köyler

Sınır Tanımayan Doktorlar bu sıtma salgını sırasında 84.000’den fazla beslenme krizine müdahalede bulunarak ileri (MSF); bu yıl 30’dan fazla acil hastayı tedavi etti. Pool d’Urgence Congo düzeyde beslenme yetersizliği görülen 600’den kolera, kızamık, tifo ve yerinden edilen kişilerle fazla çocuğu tedavi etti. müdahalede bulunarak kızamık, ilgili 26 acil duruma müdahalede bulunarak sarı humma, kolera ve tifo ülke çapında 330.000’den fazla insana ulaştı. MSF, ayrıca Goma’da bulunan ve HİV/AİDS taraması ve tedavisi sunan 5 sağlık merkezini salgınlarının yanı sıra şiddet Kuzey Kivu desteklemeyi sürdürdü. Ekipler 2016 yılı içinde ve mülteci krizlerine yönelik MSF; Walikale, Mweso, Masisi ve Rutshuru’da HİV/AİDS ile yaşayan 2.600’dan fazla kişiyi başta sevk hastanesini destekleyen kapsamlı program geliştirmeye çalıştı. tedavi etti. MSF, bunlara ek olarak, kolera tıbbi programlarıyla, sürekli olarak patlak veren salgınıyla mücadele kapsamında 700’ün Yetersiz altyapı ve sağlık hizmetleri, Demokratik şiddetten etkilenen ve sağlık hizmetlerine üzerinde hastayı tedavi etti. Kongo Cumhuriyeti’nde sağlığa erişimin erişimleri aksi takdirde oldukça kısıtlı olan önünde bir engel oluşturmaya devam ediyor. insanlara temel ve ikinci basamak sağlık Güney Kivu Kongo ordusu ve bazı silahlı gruplar arasında hizmetlerinin sunulması için çevredeki sağlık MSF, Lulingu ve Kalehe’de çocuk ve hamile zengin kaynakları olan bölgenin kontrol merkezlerine destek vermeye devam etti. MSF edilmesine yönelik çatışmaların yaşandığı tarafından desteklenen hastanelere yetersiz kadınlardaki sıtma ve yetersiz beslenmeye ülkenin doğusunda güvensizlik ortamı devam beslenme ve/veya diğer hastalıklardan ötürü odaklanarak, bu vakaların yerinden tespit ediyor. 35.000 kadar çocuğun kabulü gerçekleştirildi. ve tedavisi için 2 hastane, 7 çevre sağlık Yalnızca Mweso bölgesinde 270.000’den merkezi ve farklı toplum sağlığı noktalarını 2016 yılında Angola sınırındaki tüm şehirler fazla ayakta konsültasyon hizmeti verildi. destekledi. Bu yıl içinde 284.000’in üzerinde sarı humma salgınından etkilendi. MSF, kitlesel Bu konsültasyon hizmetlerinin neredeyse ayakta muayene gerçekleştirildi, 10.800 kişinin nitelikteki acil durum programı kapsamında yarısı sıtmaya ilişkindi. MSF ayrıca Rutshuru Sağlık Bakanlığı’nı destekleyerek, Kongo hastaneye yatışı yapıldı, yetersiz beslenen hastanesinde 7.500’den fazla cerrahi müdahale merkezindeki Kinşasa ve Atadi şehirlerinde 1 10.700’ün üzerinde çocuk tedavi edildi ve gerçekleştirdi. milyondan fazla insanı aşıladı. Doğu Kongo’da 10.000’den fazla doğuma yardımcı olundu. bulunan Haut-Uele’de ise yine Sağlık Bakanlığı MSF ekipleri Mart – Haziran 2016 arasında MSF, aynı zamanda Shabunda ve Matili ile işbirliği halinde bulunarak istisnai nitelikteki Lubero’daki 3 sağlık bölgesinde yaşanan hastanelerini desteklemeye de devam etti.

30 Sınır Tanımayan Doktorlar DEMOKRATİK KONGO CUMHURİYETİ

Kuzey Ubangi © MSF MSF’nin Bili ve Bossobolo’da yürüttüğü proje kapsamında Orta Afrika Cumhuriyeti’nden gelen mülteciler ve yerel nüfusa hizmet verilmeye devam edildi. MSF tarafından desteklenen hastanelerde 80.000’den fazla muayene gerçekleştirildi ve 9.300 hastanın tedavisi yapıldı. Kinşasa MSF, ülkenin başkentinde HİV/AİDS ile birlikte yaşayan hastalara kapsamlı tıbbi ve psikososyal destek sağladı. Ekipler, bazı hastane ve sağlık merkezlerini destekleyerek, hasta grupları gibi hastaların yönetiminde yenilikçi yöntemlere ilişkin pilot çalışmalar yürüttü ve 3 aylık antiretroviral desteğinde bulundu. 2016 yılında ilerlemiş HİV ile birlikte yaşayan 2.500’den fazla hastanın tedavisi yapıldı ve 68.000 muayene Kızamık salgınının baş gösterdiği Nzeret köyündeki sağlık merkezine ulaşmaya çalışan gerçekleştirildi. MSF’nin desteklediği 10 sağlık yerel MSF çalışanları motosikletle köprüyü geçmeye çalışıyor. tesisi, yılın sonlarına doğru Başkan Kabila’ya karşı şiddet içeren protestolar sırasında MSF, tüm bunların yanı sıra, geçtiğimiz yıllar Boga’da 600’den fazla doğuma yardımcı yaralanan 160 hastayı tedavi etti. Benzer bir içinde sıtma vakalarında muazzam bir artışın olundu ve 2.220’nin üzerinde çocuğun Gety destek Lubumbashi’de bulunan sağlık tesisleri yaşandığına tanıklık etti. Baraka’da bulunan ve Hastanesi’nde tedavisi yapıldı. tarafından da verildi ve 35 yaralı bu tesislerde MSF’nin destek verdiği hastane de bu artışla baş tedavi edildi. MSF ekipleri ayrıca kolera ve sıtma salgınlarına etmeye çalışıyor. MSF tarafından inşa edilen 100 da yanıt vererek yerinden edilen kişilere 11 Temmuz 2013’te, sağlık değerlendirmesi yatak kapasiteli tesis, yeniden tam kapasiteyle yardım sağladı. Haut-Uele’de Mayıs – Ağustos çalışması yürüten 4 MSF çalışanı Demokratik kullanıma açıldı. 200.000’den fazla çocuğun 2016 arasında yaşanan sıtma salgını sırasında Kongo Cumhuriyeti’nin doğusunda yer alan sıtma, zatürre ve ishale karşı tedavi edilmeleri 84.000’den fazla hastaya tedavi sağlandı. Kamango’da kaçırıldı. Kaçırılan kişilerden amacıyla daha fazla toplum temelli çalışan Chantal Ağustos ayında kaçmayı başarabildi; noktalar kuruldu. MSF ekibi, 450.000’den fazla Tanganyika ancak diğer 3 çalışan Philippe, Richard ayakta muayene gerçekleştirdi ve hastaneye MSF ekipleri yaşanan beslenme krizi sırasında ve Romy’nin akıbetlerinin ne olduğu hala 17.000’den fazla hastanın yatışını gerçekleştirdi. Manono ve Kabalo’daki 2 hastane ve bazı bilinmiyor. MSF, çalışanlarının yeniden özgürlüklerine kavuşmaları için çalışmalarına MSF ekipleri Lulimba, Misisi ve Lubondja’daki sağlık merkezlerini destekledi. Ağustos ayının ısrarlı bir şekilde devam ediyor. sağlık merkezlerini de desteklemeye devam sonlarında Kabalo’da projeye son verildi; etti. Ekipler bu yıl içinde daha fazla toplum ancak ekipler Manono’daki hastanenin çocuk temelli tesisi hayata geçirdi ve sıtma hastalarına sağlığı bölümü ile yine Manono’da bulunan HASTA ÖYKÜSÜ sağlanan 131.322 muayene de dahil olmak bazı sağlık merkezlerinde çalışmalarına devam ELYSÉE – üzere yaklaşık 200.000 ayakta muayene etti. Yetersiz beslenen ve sıtma hastalığına 18, Ngola (Güney Kivu) gerçekleştirdi. Ekipler ayrıca 396 tüberküloz yakalanan 6.000’den fazla çocuğun çocuk “ Çoğu zaman silahlı gruplar ve ordu hastası ile HİV ile yaşayan 384 kişiye de tedavi sağlığı bölümüne yatışı yapıldı. 2016 yılı arasındaki çatışmalardan kaçmak zorunda sağladı. sonunda ise topluluklar arası çatışmalar kalıyoruz. Bu yüzden de tarlalarımızla yeniden alevlendi ve ekipler 200 yaralıyı ilgilenemiyoruz. Geri dönebildiğimizde Ituri, Haut-Uele ve Bas-Uele hastanede tedavi etti. ise ekinlerimiz ya çürümüş ya da yakılıp MSF, 2016 yılının başlarında Ituri’de bulunan yok edilmiş oluyor. Ngola’da hayat zor ve ormanda yiyecek bulabilmek de hiç ve silahlı gruplar ile çetelerin sıklıkla saldırılar MSF Kalemie çevresindeki 4 sağlık bölgesinde kolay değil. Ben ve 3 çocuğum bir sivil kolerayı kontrol altına alma çabalarını gerçekleştirdiği bir madencilik bölgesi olan toplum örgütünden yalnızca bir kere Mambasa’daki cinsel şiddet mağdurlarına sürdürdü. Proje, su işlerinden sorumlu biraz yiyecek alabildik ve şimdi çocuklarım 3 destek vermek amacıyla bir proje başlattı. makamlara 500 m hacmindeki su tankının Makala sağlık merkezinde ücretsiz tedavi Ekipler, MSF tarafından desteklenen 9 bağışlanmasının ardından Mart ayında sona ediliyor. Çocuklarımdan birini sıtmadan kaybedeceğimi düşünüyordum. Dağıtılan erdi. MSF, Nyunzu’da ise kızamık salgınıyla sağlık merkezinde 1.100’ün üzerinde şiddet sabun, battaniye, (kadınların çocukları mağduruna bakım sağladı ve cinsel yolla mücadele kapsamında 90.000 civarında taşıması, bebekleri kundaklaması ve giysi bulaşan enfeksiyonları bulunan 11.900 hastayı çocuğu aşıladı. olarak kullanılması için verilen) kumaş, tedavi etti. cibinlikler ve tarım aletlerinin bize çok MSF, Ağustos ayı sonlarında faaliyetlerini faydası olacak çünkü hiçbir şeyimiz yok, MSF, Boga ve Gety’deki bölge hastaneleri Shanwana bölgesi sağlık makamlarına her şeyimizi kaybettik. Bu yüzden de ile birkaç sağlık merkezini de desteklemeye devretti. MSF, bu devirden önceki 10 yıl içinde ihtiyaçlarımız büyük. devam ederek hamile kadınlar ve çocuklara bölgedeki hastane, 7 sağlık merkezi ve bir dizi Lulingu’daki Ngola oldukça tecrit edilmiş bir yer ve MSF burada gıda dışı yardım yönelik tedavi hizmetleri ile acil ve yoğun uzmanlaşmış toplum temelli merkezde sıtma malzemesi dağıtımı yapan tek kuruluş. bakım hizmetleri sundu. Toplam 3.300 acil tedavisine ilişkin kapsamlı sağlık hizmetleri Ekipler, bir haftadan fazla süren bir servis ve yoğun bakım ünitesi hastası ile 280’in sunuyordu. Projenin son aylarında 34 kadına çalışmada 30 motosiklet kullandı.” üzerinde cinsel şiddet mağduru tedavi edildi. vesiko-vajinal fistül tedavisi verildi.

Uluslararası Faaliyet Raporu 2016 31 ETİYOPYA ETİYOPYA 2016’da ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 1.573 | Harcama: 28,8 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1984 | msf.org/ethiopia

ÖNE ÇIKAN TIBBİ VERİLER: AFAR TIGRAY SUDAN 438.300 ayakta muayene AMHARA 6.000 rutin aşılama

4.000 yardımcı olunan doğum

SOMALİ OROMIA

ADDIS ABABA GAMBELLA

SNNPR

SOMALI BÖLGESI

MSF’nin proje yürüttüğü bölgeler MSF’nin çalıştığı şehir, kasaba ve köyler

Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF); temel sağlık hizmetleri, beslenme desteği Somali bölgesinin merkezindeki Fik ilçe ve rutin aşı hizmetleri sağladı. Buramino ve hastanesinde bulunan ekipler, hastanedeki acil kala azar gibi hastalıkların Hiloweyn kamplarında bulunan ve MSF’nin servis, ameliyathane ve doğum servisi ile ileri yaygın olduğu Etiyopya’da yönetimindeki 3 sağlık ocağı da birinci basamak düzeyde yetersiz beslenen çocuklara yönelik sağlık hizmetlerindeki eksikleri sağlık hizmeti veren tesisler arasında yer aldı. stabilizasyon merkezinde faaliyet gösteriyor. Ekipler ayrıca, mülteciler ve yerel nüfus için MSF, aynı zamanda TB tedavi programını giderme, acil durumlar ve sevk noktası olma vazifesi gören ve bünyesinde destekleyerek hastaneye ilaç ve temel tıbbi giderek artan mülteci nüfusunun acil servis, anne ve çocuk sağlığı birimi, bir ekipman bağışında da bulunuyor. ameliyathane ve röntgen odası bulunan ve MSF, Degehabur’da ise doğum öncesi ve ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik beslenme ile TB programları yürüten Dolo Ado sonrası bakım da dahil olmak üzere anne programlar geliştirmeye devam kasabasındaki sağlık merkezinde çalışmalarına sağlığı ve aile planlaması hizmetleri ile cinsel ve devam etti. ediyor. toplumsal cinsiyet temelli şiddet mağdurlarına 2016 yılı sonu itibarıyla Liben bölgesindeki 5 tedavi hizmetleri sağladı. Ekipler ayrıca, Somali bölgesi kampta 203.887’den fazla Somalili mülteci Degehabur Hastanesi’nde yatarak ve ayakta MSF, 2007 yılından beri Doolo bölgesinde yer yaşıyordu. tedavi birimleri, acil servis birimi ve tıbbi alan Danod ve Yucub ilçelerindeki Wardher Hastanesi ve diğer sağlık tesislerine bölgedeki © Philippe Carr/MSF hastalık ve ölüm oranlarının azaltılması amacıyla destek sağlıyor. MSF ekipleri birinci basamak ve üreme sağlığı hizmetleri de dahil olmak üzere yatarak ve ayakta tedavi hizmetlerinin yanı sıra yetersiz beslenme ve tüberküloz (TB) tedavisi sunuyor. Ekipler, uzak bölgelerdeki 10 klinikte faaliyet göstererek ilaç ve tıbbi malzeme bağışında da bulunuyor. 2016 yılında Bölgesel Sağlık Bürosu ile işbirliği halinde yaklaşık 45.000 hasta tedavi edildi.

MSF, 1995 yılından beri Liben bölgesindeki Dolo Ada’da çalışmalarını sürdürüyor ve menşe ülkelerindeki kuraklıktan kaçan Somalili mülteciler ile bölgenin hassas durumdaki yerel nüfusuna tıbbi yardım sağlanmasına ağırlık veriyor.

2016 yılı içinde Dolo Ado’daki kabul merkezine çoğu kadın ve çocuklardan oluşan 3.075 yeni Somali sınırında bulunan Dolo Ado’da bir doktor hamile bir kadını ultrasonla kontrol ediyor. başvuru yapıldı. Ekipler, merkezde ücretsiz

32 Sınır Tanımayan Doktorlar ETİYOPYA

Aşı kampanyası çerçevesinde Afar’da bir çocuğa aşı yapılıyor. komplikasyonları bulunan ileri düzeyde yetersiz Amhara bölgesi Acil durum çalışmaları beslenen çocuklara yönelik stabilizasyon MSF’nin Amhara bölgesindeki çalışmalarının MSF, 2015 – 2016’da yaşanan kuraklıkla merkezinin kurulmasına yardımcı oldu. 14 merkezinde özellikle de Etiyopya’nın kuzeyinde mücadele konusunda Amhara bölgesindeki iki, farklı noktada yer alan gezici klinikler ise uzak yaygın olarak görülen kala azar (viseral Dire Dawa şehrindeki bir ve Oromia bölgesindeki bölgelerde yaşayanlara temel sağlık hizmetleri leyişmanyoz) teşhis ile tedavisi ve bu hastalığın iki bölgede yer alan yerel ve federal makamlarla sundu. önlenmesi yer alıyor. MSF, aynı zamanda HİV işbirliği halinde hareket etti ve beslenme ve/veya TB ile yaşayan kala azar hastalarına değerlendirmesi yürüttü. Bu değerlendirmeler Gambella bölgesi yönelik olarak sağlık taraması ve tedavi hizmetleri neticesinde elde edilen bulgulara dayanılarak Gambella bölgesi 2013 yılından beri devam sunuyor. Bu kapsamdaki çabalar bugüne kadar Oromia’daki Aseko ve Babile mahallerinde iki eden iç savaştan kaçan 340.000’den fazla Güney yayılma ve enfeksiyon oranlarında ciddi bir girişim hayata geçirildi. Aseko’da orta derecede Sudanlı mülteciye ev sahipliği yapıyor. MSF, düşüşün kaydedilmesini sağladı. Amhara’daki akut yetersiz beslenen olan yaklaşık 4.800 çocuğa hükümet ve Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek ekipler aynı zamanda yılan sokmaları için de takviye besin sağlandı ve ağır derecede akut Komiserliği (BMMYK) ile işbirliği halinde Kule tedavi sağlıyor ve acil vakaların sevkine destek yetersiz beslenen 160 çocuk terapötik beslenme ve Pugnido kampları ve Pugnido kasabasındaki veriyor. programlarına yönlendirildi. Babile’de ise MSF, sağlık merkezlerinin yanı sıra Kule ve Tierkidi’de yetersiz beslenen 300’e yakın çocuğun sağlık MSF, ek olarak, Amhara’da beslenmeyle ilgili bulunan sağlık ocaklarında birinci ve ikinci taramalarının yapılması ve tedavisi için yerel olası acil durumların önceden tahmin edilmesi basamak sağlık hizmetleri sunuyor. Aralarında sağlık ekiplerini destekledi. ve dolayısıyla bu acil durumlara zamanında yanıt çocuk sağlığı, cerrahi, beslenme desteği ve verilmesi için bir izleme sistemi de oluşturdu MSF; Afar bölgesi, Siti bölgesi, Somali bölgesi ve HİV/AİDS tedavisinin bulunduğu bu hizmetler Güney Ulusları ve Halkları Bölgesi bölgesindeki mültecilere ve bölgedeki yerel nüfusa yönelik Tigray bölgesi göçebe çoban topluluklara beslenme desteği olarak veriliyor. Bir diğer ekip ise mültecilerin giriş MSF, Etiyopyalı makamlarla işbirliği halinde sundu ve bu bölgelerde kızamık aşısı kampanyası noktası olan Pagak’ta bulunan mültecilere yönelik Tigray bölgesinde bulunan Shimelba ve Hitsats yürüttü. düzenli bir gezici klinik yürütüyor. 2016 yılında kamplarındaki yaklaşık 6.200 Eritreli mülteciye MSF Mart 2016 tarihinden beri başkent Addis MSF ekipleri, %31’i 5 yaşın altındaki çocuklardan ruh sağlığı hizmeti veriyor. Sunulan hizmetler Ababa, Oromia ve Somali bölgeleri de dahil oluşan 264.000 mülteci ve yerel nüfusa temel arasında psikolojik ve psikiyatrik destek ile olmak üzere ülkenin birçok bölgesinde baş sağlık hizmeti sağladı. Projenin yürütüldüğü toplumsal damgalamanın azaltılmasına yönelik gösteren akut sulu ishal salgınlarına Etiyopyalı yerlerde aynı zamanda 87.000 hastaya sıtma topluluk eğitimleri, farkındalık kazandırma makamlarla işbirliği halinde müdahale ediyor. tedavisi sağlandı. ve ihtiyaç sahiplerini proje çalışmalarıyla ilgili bilgilendirilmeden oluşan faaliyetler yer alıyor. Ekipler aynı zamanda eğitim, geçici tedavi MSF, son olarak, en çok ihtiyaç duyulan MSF, bölgede ayrıca psikiyatrik bakım merkezi merkezlerinin inşası ile su ve sanitasyon gibi malzemeleri bağışlamak ve cerrahi bölümünü ile ikinci basamak bir sağlık kurumu da işletiyor. konularda da destek sağlıyor. desteklemek suretiyle bölgedeki en yoğun sevk MSF ekipleri 2016’da, söz konusu yerlerde hastanesi olan Gambella Hastanesi’ne de destek 3.435 mülteciye ayakta ve yatarak sağlanan sunmaya başladı. konsültasyon hizmetleriyle destek verdi..

Uluslararası Faaliyet Raporu 2016 33 ERMENİSTAN | FRANSA ERMENİSTAN 2016’da ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 43 | Harcama: 1,8 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1988 | msf.org/armenia Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF) dünyada en yüksek tüberküloz oranına sahip olan ülkelerden biri olan Ermenistan’da Çok İlaca Dirençli Tüberküloz (ÇİD TB) hastaları için yeni tedavilerin AZERBAYCAN uygulanmasına ağırlık veriyor.

Tüberküloz (TB), Ermenistan’da önemli bir duyma kaybı, intihara eğilimli seyreden ERIVAN halk sağlığı sorunu olmaya devam ediyor. depresyon ve psikoz, bu tedavinin yan yetkileri İlaca duyarlı TB vakalarının ortaya çıkış sıklığı arasında yer alıyor. Uygulanan tedavi ÇİD TB senede 100.000 hastada 41 yeni vaka olarak hastalarının yaklaşık olarak yarısında, YİD TB TÜRKİYE kaydedildi. Yeni vakaların %11’i ile daha önce hastalarının ise çeyreğinde başarıya ulaşıyor. tedavi almış vakaların %47’sinin ilaca dirençli Ermenistan; daha az toksisiteye sahip ancak MSF’nin çalıştığı şehir, kasaba ve köyler olduğu tahmin ediliyor. ÇİD TB hastalarının daha etkili olma vaadi sunan iki yeni TB ilacı yaklaşık %10’u hastalığın Yaygın İlaca Dirençli olan bedaquilin ve delamanid’in kullanımına ÖNE ÇIKAN TIBBİ VERİLER: tipine (YİD TB) sahip. ÇİD TB hastalarının onay veren ilk ülkelerden biriydi. 2016 tedavisinde karşılaşılan temel zorluk, tedavi yılında bu faaliyetler MSF’nin Ermenistan’daki 66’sı Çok İlaca Dirençli Tüberküloz sürecinin uzunluğu ve yan etki potansiyelinin çalışmalarının odağında olmaya devam (ÇİD TB) olmak üzere hastanın yüksek olmasından kaynaklanıyor. Zira bu 73 etti. Standart ÇİD TB hastalarının bakımı ise süreç, hastaların 2 yıl boyunca her gün 20’ye tüberküloz tedavisi başlatıldı. Ermenistan sağlık yetkililerine devredildi. yakın tablet ilaç almalarını ve aylarca her gün ağrılı enjeksiyonların yapılmasını içeriyor. 2016 yılında aralarında yeni ilaçlarla tedaviye Hastaların bazılarına günde 2 kez yapılan başlayan 66 ÇİD TB hastasının da bulunduğu damar içi enjeksiyonların kolaylaştırılması toplam 73 hastanın tüberküloz tedavisi amacıyla kateter portu yerleştiriliyor. Sürekli başlatıldı. FRANSA 2016’da ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 29 | Harcama: 6,8 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1987 msf.org/france | @MSF_France

Calais’te mülteci ve göçmenlerin barındığı MSF, Grande-Synthe’de ise gezici klinikler CALAIS gayriresmi bir kamp olan “Jungle”da (Orman) aracılığıyla tıbbi ve psikolojik danışmanlık GRANDE-SYNTHE yaşayan kişi sayısı, Eylül 2015 ve Eylül 2016 hizmetleri sağladı. Mart ayında geçici arasında 3.000’den yaklaşık 10.000’e yükseldi. yerleşim yerlerinde yaşayan 1.300 mülteci Gerek bu kamptaki gerekse Fransa’nın ve göçmene yönelik olarak, 370 barınma ve kuzeyindeki diğer gayriresmi kamplardaki sanitasyon ünitesinden oluşan bir kampın inşası sanitasyon eksikliği ve dış unsurlar, kamplarda tamamlandı. Bu faaliyetler, Eylül ayında diğer kalan kişilerde deri hastalıkları ve solunum kuruluşlara devredildi. yolları enfeksiyonları gibi ciddi sağlık sorunlarının doğmasına yol açtı. 2016’nın ikinci yarısında ise ‘sabit’ yerleşim yerleri ve kamplar, Fransız makamları MSF, 2015 yılında bu bölgede çalışmaya tarafından aşamalı bir şekilde kapatıldı. MSF’nin çalıştığı şehir, kasaba ve köyler başlayarak diğer kuruluşlar tarafından sağlanan ‘Orman’ da Ekim ayında dağıtıldı. Aralarında hizmetlerdeki eksikleri gidermeye ve ortaya 1.900 refakatsiz çocuğun da bulunduğu İngiltere’ye ulaşmaya çalışan çıkan yeni ihtiyaçlara göre faaliyetlerini 6.000’e yakın kamp sakini, Fransa’nın farklı göçmen ve mülteciler uyarlamaya başladı. MSF, kampta Mart ayına bölgelerindeki yerlere gönderildi. MSF, tıbbi ve Fransa’nın kuzeyinde sıkışıp dek sağlık hizmeti, yaz aylarına kadar da su psikolojik faaliyetlerine son verse de doğrudan ve sanitasyon hizmetleri sağladı. Ekipler, aynı ya da diğer kuruluşları desteklemek suretiyle kalarak Calais’ten öteye zamanda diğer kuruluşlarla işbirliği halinde durumu izlemeye ve destek sunmaya devam ilerleyemedi. refakatsiz çocuklara yönelik bir merkez yönetti ediyor. ve psikolojik destek sundu.

34 Sınır Tanımayan Doktorlar FİLİSTİN FİLİSTİN 2016’da ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 125 | Harcama: 6 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1989 | msf.org/palestine

KALKILYA NABLUS

RAMALLAH

BEYTÜLLAHIM GAZZE ŞERIDI

EL HALIL

MSF’nin proje yürüttüğü bölgeler MSF’nin çalıştığı şehir, kasaba ve köyler

ÖNE ÇIKAN TIBBİ VERİLER:

5.100 bireysel ruh sağlığı danışmanlığı MSF çalışanları Gazze’de bir cerrahi müdahale gerçekleştiriyor.

400 cerrahi müdahale El Halil, Nablus, Kalkilya, Beytüllahim ve Gazze Şeridi 350 grup ruh sağlığı danışmanlığı Ramallah’ta ruh sağlığı programları yürüten MSF´nin Gazze Şeridi’ndeki yanık ve travma MSF; siyasal şiddet mağdurlarına psikolojik ve merkezlerinde çoğu çocuk olmak üzere sosyal destek sağlıyor. 2016 yılında %70’ten 4.231’in üzerinde hasta tedavi edildi. Sınır Tanımayan Doktorlar fazlası El Halil’den gelenler olmak üzere 52.000’den fazla pansuman yapan ekipler, (MSF), Filistin’de devam eden 4.141 yeni hasta bireysel ve grup ruh sağlığı 36.000’in üzerinde fizik tedavi ve 1.000 çatışmalardan etkilenen danışmanlığından yararlandı. MSF ekipleri, El uğraş terapisi seansı düzenledi. Hastaların Halil’deki 20. çalışma yılını, Filistin’deki ruh büyük bir kısmında genellikle çatışmanın kişilere tıbbi ve psikolojik sağlığı hizmetlerinin önemini vurgulamak hasar verdiği evlerde gerçekleşen kazalardan destek sağlıyor. amacıyla multimedya destekli faaliyetler, kaynaklı yanıklar bulunuyordu. Sonuncusu oyunlar ve hastaların bireysel hikayelerinin bu yılın Temmuz ayında hizmete giren bu MSF 2016 yılında Batı Şeria’da uzun süreden sunumu gibi halka açık etkinliklerle kutladı. merkezlerden Gazze, Han Yunus ve Beyt beri yürüttüğü ruh sağlığı hizmetlerinin Lahya’da olmak üzere 3 adet bulunuyor. MSF, sağlık hizmetlerinin yanı sıra yanı sıra Gazze Şeridi’ndeki yanık ve travma MSF, 2016 yılında yürüttüğü yanıklara sağlık çalışanları, öğretmenler ve rehber mağdurlarına destek sunmaya da devam etti. dair farkındalık kampanyasıyla da okullar, öğretmenlere yönelik eğitimler düzenledi. anaokulları ve çocuk yuvalarındaki 35.000’den Batı Şeria Nisan ayında ise ekipler, Beytüllahim ve fazla çocuğa ulaştı. Yılın başında Batı Şeria’da şiddet yeniden Ramallah’ta psikolojik ilk yardım ve psiko- MSF ekipleri, El Şifa ve Nasıra hastanelerinde alevlendi. Her ne kadar Mart sonlarına eğitsel desteğe odaklanan yenilikçi bir acil Sağlık Bakanlığı ile birlikte cerrahi programlar müdahale projesini hayata geçirdi. doğru ortam biraz daha yatışsa da, yüksek yürüttü. Bu programlar kapsamında %71’i 16 oranda militarize edilen El Halil şehrindeki MSF, 2016’da Nablus’taki An-Najah yaşın altındaki çocuklara yönelik olmak üzere H2 bölgesinde sıklıkla çatışmalar yaşandı. Üniversitesi’yle ortaklık halinde Filistin’deki ilk toplam 275 cerrahi müdahale gerçekleştirildi. MSF’den hizmet alan hastalar şiddete klinik psikoloji yüksek lisans programını açtı. Gazze’de tedavisi zorlu olan karmaşık tanıklık etme, ev baskınları, aile bireylerinin Ekipler ayrıca, yine Nablus’ta yer alan Rafidya vakalar, MSF’nin Ürdün’de bulunan tutuklanması ve ölümü gibi kritik olaylara hastanesindeki yanık ünitesine destek vererek rekonstrüktif cerrahi hastanesine sevk edildi. maruz kaldı. Bu olaylar neticesinde de çok disiplinli bir yaklaşımla (psikolojik, tıbbi Ancak idari gecikmeler nedeniyle 2016 hastalarda anksiyete, stres ve uyku bozukluğu ve sosyal) orta ve ağır dereceli vakalara yılında 77 hastadan yalnızca 9’unun sevki gibi sağlık sorunları ortaya çıktı. odaklandı. gerçekleştirilebildi.

Uluslararası Faaliyet Raporu 2016 35 GÜNEY SUDAN GÜNEY SUDAN 2016’da ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 3.683 | Harcama: 86,9 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1983 msf.org/southsudan | blogs.msf.org/southsudan | @MSF_SouthSudan

ÖNE ÇIKAN TIBBİ VERİLER:

SUDAN MELUT 934.400 ayakta muayene BENTIU YIDA DORO NEW 313.500 sıtma tedavisi gören hasta MAYOM FANGAK WAU SHILLUK

AGOK MALAKAL OLD FANGAK 55.400 doğum öncesi muayene AWEIL

GOGRIAL LEER LANKIEN ETİYOPYA 47.700 salgın esnasında kızamık THONYOR WAU aşısı yapılan kişi ORTA AFRİKA CUMHURİYETİ PIBOR BOR 25.100 rutin aşılama YAMBIO YEI 14.300 beslenme merkezinde JUBA tedavi edilen hasta

MSF’nin çalıştığı şehir, kasaba ve köyler 1.000 kolera tedavisi gören hasta

Sivillere yönelik olağanüstü MSF ayrıca Cuba eğitim hastanesinde bir kolera Doro şiddeti de içeren ve 3 yılı tedavi merkezinin kurulması ve yönetilmesi MSF, Doro kampındaki 50.000 Sudanlı konusunda Sağlık Bakanlığı’na destek verdi. mülteci ile Maban ilçesindeki yerel nüfusa aşkın bir süredir devam eden sağlık hizmetleri sunmaya devam etti. Sıtma Büyük Yukarı Nil bölgesi çatışmalar, Güney Sudan’da vakalarının en üst düzeye ulaştığı zaman Pibor diliminde konuşlandırılan gezici kliniklerde milyonlarca insanın yerinden MSF’nin Pibor’daki kliniği, anne sağlığı ve acil 9.970 kişiye sıtma testi yapıldı. edilmesine neden oldu. sağlık hizmetleri de dahil olmak üzere yatarak ve ayakta tedavi hizmetleri sunuyor. Şubat Lankien Yüzbinlerce insan aylar boyunca gıda, su, ayında kliniğin yağmalanması neticesinde birinci ve ikinci basamak sağlık hizmetleri faaliyetlere geçici bir süreliğine ara vermek Lankien’de bulunan MSF Hastanesi, bölgede gibi temel hizmetlere erişemeden hayatlarını durumunda kalınmasına rağmen, klinik Nisan faaliyet gösteren tek sağlık tesisi olma kaybetme korkusuyla yaşamak durumunda ayında yeniden tam kapasite çalışmaya başladı. özelliğini taşıyor. Beslenme yetersizliği, kaldı. Ekipler yıl sonuna doğru cerrahi hizmetler de bu yıl beklenenden daha düşük oranda Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF), 2016 vermeye başladı. gerçekleşse de MSF ekipleri terapötik beslenme yılında da yardıma en çok ihtiyaç duyan

insanlara erişebilmesinin önündeki artan © MSF zorluklara rağmen şiddetten etkilenenlerin acil tıbbi ihtiyaçlarına yanıt vermeye ve Güney Sudan’daki temel sağlık hizmetleri programlarını yürütmeye devam etti. Güvensizlik ortamının ve şiddetin ülke çapına yayıldığı bir ortamda insani yardım sağlamak gittikçe daha karmaşık ve bazı bölgelerde son derece tehlikeli bir hal aldı. Cuba MSF, Temmuz ayında başkent Cuba’da çatışmaların patlak vermesinin ardından bir cerrahi müdahale tesisi kurdu ve şehrin farklı bölgelerinde faaliyet gösteren gezici klinikleri hayata geçirdi. Gezici bir ekip, yalnızca ilk ay içerisinde şiddet kaynaklı yaralanmaları olan ve kötüleşen hayat şartları nedeniyle sağlık Kolera aşı kampanyasının Haziran 2016’daki ilk aşamasında Tomping Sivilleri Koruma Kampı’ndaki 4.000 kişiye aşı yapıldı. sorunları yaşayan 9.242 kişiyi tedavi etti.

36 Sınır Tanımayan Doktorlar GÜNEY SUDAN

programına 1.068 hastanın kaydını aldı. © Fabio Basone/MSF Sıtma, hem Lankien Hastanesi’nde hem de Yuai birinci basamak sağlık merkezinde öne çıkan başlıca sağlık sorunuydu. MSF, 2016 yılında Lankien’deki hastanede tatarcık sinekleri tarafından yayılan ve ölümcül olabilen kala azar (viseral leyişmanyoz) hastalığına yakalanmış olan 1.530 hastayı tedavi etti. Yine 2016’da Lankien hastanesi ve Yuai sağlık merkezinde 116.944 kişi ayakta muayene edildi.

Bor MSF, Bor devlet hastanesindeki personele eğitim vermeye ve binaları onarmaya devam etti. Ekipler Nisan ayından itibaren cerrahi bölümünü de destekleyerek eczane, sterilizasyon ve atık yönetiminin iyileştirilmesine yönelik çalışmalarda bulundu. MSF hastanesinden Malakal Sivilleri Koruma Kampı’nın görünümü. Fangak MSF 2016 yılında savaşın harap ettiği Fangak bölgesinde sağlık hizmetlerine erişimi sağlamak sağlık hizmetleri sunuyor. Ancak Temmuz ekipler konuşlandırıldı ve ilk haftada 1.368 amacıyla burada yürüttüğü çalışmaları gözden ayında MSF’nin faaliyet gösterdiği yerleşkenin hasta tedavi edildi. yağmalanmasının ardından tıbbi faaliyetler geçirerek Eski Fangak’taki ayakta tedavi Kasım ayında Mundri’deki çatışmalar nedeniyle geçici bir süre askıya alındı. hizmetlerini aşamalı olarak devretti ve yalnızca başlatılan proje, silahlı bir soygunun ardından birkaç insani yardım kuruluşunun bulunduğu MSF, Yida’da da Sudan’ın Güney Kordofan askıya alınmak zorunda kalındı. Yeni Fangak’ta faaliyet yürütmeye başladı. bölgesinden gelen mültecilere aşı, HİV MSF, son olarak Yambio bölgesinde ara sıra Ekipler, Eski Fangak’ta 40 yataklı bir hastaneyi ve tüberküloz tedavisinin de aralarında patlak veren çatışmalara rağmen hastaların destekleyerek 66.000 kişiyi ayakta muayene etti bulunduğu çeşitli ayakta ve yatarak sağlık teşhis edilmelerinin hemen ardından HİV ve 1.800 hastanın yatışını gerçekleştirdi. hizmetleri sunuyor. tedavisi verilmesine odaklanan ‘test ve tedavi’ Bentiu Sivilleri Koruma Kampı (PoC) ve Ekipler Mayom ilçesinde ise Sağlık Bakanlığı programına devam etti. kasabası ile birlikte temel acil hizmetlerin yanı sıra Bahr El Gazal bölgesi Güvensizlik ortamı daha fazla sayıda sivilin HİV ve tüberküloz tedavisi sunan bir klinik Bölgedeki tek ikinci basamak sağlık tesisi Bentiu’daki sivil koruma bölgesine sığınmasına yönetiyor. neden oldu. MSF, bölgedeki kötü koşulların olan Aweil hastanesi 1,5 milyon kişiye hizmet MSF’nin Malakal Sivilleri Koruma Kampı’nda burada yaşayan 120.000’den fazla insanın veriyor. Ekipler, 2016 yılında sıtma vakalarında bulunan hastanesi Şubat ayında saldırıya sağlığı üzerinde yarattığı sonuçlardan ötürü yaşanan hızlı artışla mücadele etti ve anne uğradı ve aralarında iki personelin de endişe duymaya devam ediyor. Ekipler bölgede çocuk sağlığı hizmetleri sundu. bulunduğu 25’ten fazla kişi hayatını kaybetti. 160 yatak kapasitesi, acil servis, ameliyathane MSF, daha güneyde yer alan ve Haziran MSF olaylara ilişkin bir rapor yayımladı ve ve doğum bölümü olan bir hastane yönetiyor. ayındaki şiddetli çatışmaların 60.000’den Birleşmiş Milletler Güney Sudan Misyonuna, Hastanede aynı zamanda cinsel ve toplumsal fazla kişiyi yerinden ettiği Wau’da da 42.000 gözetim alanı dahilinde bulunan sivillere cinsiyet temelli şiddet, HİV, tüberküloz (TB), muayene gerçekleştirdi. güvenlik sağlama ve sivil koruma bölgesindeki kolera, sıtma ve kala azara yönelik tedavi şartları iyileştirme çağrısında bulunan Agok, Abyei Özel İdare bölgesi hizmetleri de veriliyor. Ekipler, bu faaliyetlerin uluslararası bir savunuculuk kampanyası yanı sıra Bentiu Sivilleri Koruma Kampı’nda Ücra bir bölgede yer alan Abyei’deki Agok başlattı. Temmuz ayında bölgedeki mevcut ve Bentiu kasabasında sağlığın teşviki, izleme hastanesinde 140.000’in üzerinde kişiye uzman yapının yerini alan 60 yataklı yeni bir hastane ve erişim faaliyetleri de yürütüyor. MSF, 2016 ve acil sağlık hizmeti verildi. Ekipler 2016’da tamamlandı. MSF, Malakal kasabasında yılında 40.380 birinci basamak muayene 50.000 kadar muayene gerçekleştirdi ve 1.600 bünyesinde ayakta ve yatarak tedavi birimleri gerçekleştirerek 4.325 hastanın yatışını cerrahi müdahalede bulundu. Buna ek olarak, ile artan nüfusun ihtiyaçlarını karşılamak için gerçekleştirdi. MSF’nin sıtma programı kapsamında ücra bir doğumhanenin de bulunduğu yeni bir köylerde 40.000’den fazla hasta tedavi edildi. Leer ve Mayendit ilçeleri sağlık merkezini hayata geçirdi. MSF, 2016 yılının başlarında, şiddetli Son verilen projeler Beyaz Nil’in öteki kıyısındaki Wau Shilluk çatışmaların binlerce insanı yerinden ederek Ekipler 2016 yılının sonunda Melut’taki hastanesi, bölgeye yerleşen yerinden edilmiş büyük bir bölümünün yakınlardaki bataklık sağlık tesisinde yürütülen faaliyetleri, diğer nüfusa birinci ve ikinci basamak sağlık bölgelere doğru gitmelerine yol açtığı Leer ve kuruluşların sağlık hizmeti sunmaya başlaması hizmetleri sağlamaya devam etti. Mayendit ilçelerinde acil hizmetler sunmaya nedeniyle yavaşlatmaya başladı. MSF ayrıca başladı. Söz konusu bölge halen bir çatışma Equatoria Bölgesi 2009 yılında hizmet vermeye başladığı bölgesi ve insani ihtiyaçlar da muazzam Yei Gogrial’daki sağlık hizmetleri faaliyetlerinin bir boyutta. Gezici ekipler sıtma, solunum MSF, Equatoria bölgesindeki şiddetin büyük bir bölümünü Mayıs ayında Sağlık yolları enfeksiyonları, ishale bağlı hastalıklar, artmasının ardından sağlık hizmetleri ve ruh Bakanlığı’na devretti. beslenme desteği, aşı ve cinsel şiddet sağlığı desteğinin yanı sıra aşı hizmeti veren bir mağdurlarının tedavisine odaklanan temel klinik kurdu. Kasım ayından itibaren de gezici

Uluslararası Faaliyet Raporu 2016 37 HAITI HAITI 2016’da ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 1.687 | Harcama: 41,6 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1991 msf.org/haiti | @MSFHaiti

Haiti’deki sağlık ihtiyaçları muazzam bir boyutta. Çok sayıda insan için halihazırda ciddi ölçüde kısıtlı olan sağlık hizmetlerine erişim, adadaki devlet hastanelerinde yinelenen BARRADÈRES GRAND grevler nedeniyle bu yıl daha da zor bir hale geldi. ANSE NIPPES Kamuya ait sağlık tesislerinde hasta bakım amacıyla Port-au-Prince’in Delmas 33 personeli ve kaynak eksikliği bulunurken, mahallesinde Pran Men’m adlı kliniğini PORT-AU- özel klinikler de nüfusun büyük bir bölümü hayata geçirdi. Klinik, 2016 yılı sonu itibarıyla PRINCE SUD LÉOGÂNE için aşırı pahalı olmaya devam ediyor. 438’i 18 yaş altı kadın ve kız çocuklardan Haiti’deki sağlık sistemini daha da zayıflatan oluşan toplam 787 kişiye tedavi sağladı. MSF’nin proje yürüttüğü bölgeler bir diğer etken ise 2016’nın sonunda Cinsel şiddet, Haiti’de görmezden gelinen MSF’nin çalıştığı şehir, kasaba ve köyler yaşanan Matthew kasırgasının yarattığı bir acil sağlık sorunu ve resmi istatistiklere hasar oldu. Sınır Tanımayan Doktorlar yansıyan vaka sayısı da gerçek sayının çok altında. MSF, özellikle de saldırının ardından ÖNE ÇIKAN TIBBİ VERİLER: (MSF), acil ihtiyaçlara mümkün olduğunca yanıt vermeye devam etse de artan geçen ilk 72 saat içinde mağdurların talebin karşılanması için Haiti hükümeti ve tıbbi bakım alma ihtiyacını vurgulayarak, 14.900 cerrahi müdahale uluslararası bağışçıların ülkeye daha fazla bu alandaki hizmetlerin erişilebilirliği ve maddi destek sunmaları gerekiyor. toplumsal farkındalığın artırılması için 7.500 bireysel ruh sağlığı çalışıyor. Farkındalık artırma faaliyetleri danışmanlığı Kadınlara yönelik sağlık hizmetleri için kullanılan yöntemler arasında hedef MSF, Mayıs 2015 tarihinde cinsel gruplara göre değişen bir şekilde odak grup 5.600 yardımcı olunan doğum ve toplumsal cinsiyet temelli şiddet çalışmaları, telefon mesajları, radyo ilanları ve mağdurlarına acil tıbbi bakım verilmesi konferanslar yer alıyor.

2016’da meydana gelen Matthew kasırgası büyük bir yıkıma yol açtı. Haiti’nin güneybatısındaki Roche-a-Bateau’da bir adam evinin enkazında dinleniyor.

38 Sınır Tanımayan Doktorlar HAITI

Port-au-Prince’te bulunan Drouillard hastanesinde tedavi gören bir hasta. Bu merkez, Haiti’de ağır yanık tedavisi veren tek sağlık tesisi.

MSF, aynı mahallede ayrıca Obstetrik Acil merkezi olmak üzere Delmas’ta 2 merkezde olarak, kamu hastaneleri çalışanlarına yönelik Durumlar İçin Başvuru Merkezi’ni (Centre çalışmalarına devam ediyor. Hastalığın yanık tedavisi eğitimleri de verdi ve yanık de Référence des Urgences en Obstétrique yayılmasını izlemeye devam eden MSF, acil hastalarının yüksek nitelikli bakıma erişimlerinin – CRUO) yönetiyor. 2011 yılında hizmet durumlar için hızlı müdahale kapasitesine iyileştirilmesi yönünde çalışmalar yürüttü. vermeye başlayan 176 yatak kapasiteli bu erişmiş durumda. Başkentin doğusunda bulunan Tabarre’deki merkezde, gebelik zehirlenmesi (preeklampsi), Matthew kasırgası sonrası afet müdahalesi MSF’nin yönettiği Nap Kenbe hastanesinde, eklampsi, obstetrik kanama, engellenmiş nüfusun büyük bir bölümünü ücretsiz sağlık doğum eylemi ve uterus rüptürü gibi obstetrik MSF’nin Matthew kasırgası sonrasında gerçekleştirdiği afet müdahalesi, ülkenin hizmetlerinden mahrum bırakan geniş çaplı komplikasyonlar yaşayan gebe kadınlara tedavi devlet hastaneleri grevi nedeniyle 2016’nın en fazla etkilenen bölgesi Güney Haiti’ye sağlanıyor. Ekipler, 2016’da 19.077 muayene ikinci yarısında hasta sayısında ciddi bir artış odaklandı. Ekipler, Port-a-Piment hastanesine gerçekleştirdi, 2.176’sı sezaryen olmak üzere yaşandı. 121 yatak kapasiteli bu hastane, destek vererek gezici klinikleri devreye soktu 5.594 doğuma yardımcı oldu ve 2.498 cerrahi ve travma bakım hizmetleri sunuyor. Bu ve 478’i koleradan etkilenenler dahil olmak bebeğin yenidoğan yoğun bakım ünitesine yıl içinde hastanede 15.228 hasta acil serviste üzere 17.537 hastayı tedavi etti. Ekipler aynı yatışını yaptı. Doğum sonrası sağlık hizmetleri, tedavi edildi. Hastanenin 4 ameliyathanesinde zamanda, 26 su kaynağını tamir etti ve 10 aile planlaması hizmetleri, anneden çocuğa HİV %90’dan fazlası travma vakası olmak üzere milyon litreden fazla temiz içme suyu sevkiyatı geçişinin önlenmesi ve ruh sağlığı hizmetleri toplam 8.088 cerrahi müdahale gerçekleştirildi. gerçekleştirdi. MSF, ulaşılması güç dağlık de veren merkezin bünyesinde, koleraya Hastanenin bünyesinde yer alan rehabilitasyon alanlarda da 9.500 aileye inşaat malzemesi yakalanmış hamile kadınlar için özel bir bölüm birimi, fizik tedavinin yanı sıra sosyal ve ruh yardımında bulundu ve 14.000 kişiyi aşıladı. de bulunuyor. sağlığı desteği hizmetleri de sundu. MSF, Port-a-Piment’teki sağlık durumunu Devam eden kolera salgını 10. yılını dolduran Martissant kliniği ise, izleme ve acil sağlık ihtiyaçlarına yanıt verme Haiti’de ilk olarak 7 yıl önce ortaya çıkan şiddetin sarmaladığı yoksul bir gecekondu amacıyla bölgede kalmaya karar verdi. kolera salgını, ülkedeki başlıca halk sağlığı bölgesinde tam gün sağlık hizmeti veriyor. sorunlarından biri olmayı sürdürüyor. Ekipler Port-au-Prince’teki sağlık hizmetleri Klinikteki ekip, başvuran hastaları uzmanlaşmış sağlık tesislerine sevk etmeden önce acil 2016 yılında toplam 2.615 kolera hastasını MSF, başkentin Cite Soleil bölgesindeki durumların stabilize edilmesini sağlıyor. tedavi etti. Hastaların çoğu, koleraya Matthew Drouillard hastanesinde fiilen ülkedeki yanık Klinik ekibi, 2016 yılında 29.891’i kazaya kasırgası sonrasında yakalanan kişilerden hastaları için ulusal bir sevk merkezi haline bağlı yaralanmalardan oluşan (ki bu sayının oluşuyordu ve MSF ekipleri bu hastalara gelen bir ağır yanık ünitesini yönetiyor. da 6.984’ü trafik, 3.695’i şiddete bağlı doğrudan kendi toplulukları içinde tedavi Ünitede 2016 yılı içinde tedavi edilenlerin yaralanmaydı) toplam 52.344 hastaya tedavi hizmetleri sundu. MSF, kolera tedavi merkezi %43’ü 5 yaş altı çocuklardan oluşuyordu. sundu. Klinik aynı zamanda 2.650 hastanın inşa etmenin yanı sıra hastanelere kolera Toplamda yatışı yapılan hasta sayısı 801, majör diğer hastanelere sevkini gerçekleştirdi. Sağlık vakalarının yönetimi konusunda da yardımcı ameliyat geçiren hasta sayısı ise 630 olarak Bakanlığı’na bağlı sağlık tesislerindeki grevler, oldu. Ekipler, hala biri Sağlık Bakanlığı ile kaydedildi. Ekipler 4.071 yara pansumanı yaptı, 2016 yılı boyunca sevk edilen hasta sayısının ortak olarak yürütülen 55 yataklı Diquini 14.030 fizik tedavi seansı ve 1.773 ruh sağlığı ciddi oranda etkilenmesine neden oldu. merkezi, diğeri de MSF’nin yönettiği Figaro danışmanlığı sağladı. MSF, bu faaliyetlerine ek

Uluslararası Faaliyet Raporu 2016 39 HİNDİSTAN HİNDİSTAN 2016’da ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 575 | Harcama: 12,3 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1999 | msf.org/india

ÖNE ÇIKAN TIBBİ VERİLER:

66.500 ayakta muayene AFGANİSTAN ÇİN JAMMU & KEŞMİR 3.500 bireysel ruh sağlığı danışmanlığı HAJIPUR

1.800 birinci basamak antiretroviral PAKISTAN BIHAR DELHI (ARV) tedavi sağlanan hasta

490’ı Çok İlaca Dirençli Tüberküloz UTTAR PRADESH (ÇİD TB) hastası olmak üzere TB MANIPUR tedavisine başlatılan 1.300 hasta CHHATTISGARH MYANMAR ASANSOL BATI Sınır Tanımayan Doktorlar BENGAL MUMBAI (MSF), Hindistan’da ağırlıklı olarak ruh sağlığı hizmetleri, TELANGANA HİV, tüberküloz (TB) ve Hepatit ANDHRA PRADESH C taraması ve tedavisi ile cinsel MSF’nin proje yürüttüğü bölgeler ve toplumsal cinsiyet temelli MSF’nin çalıştığı şehir, kasaba ve köyler

şiddet mağdurlarına ağırlık Kullanılan harita ve yer isimleri, MSF’nin bu yerlerin statüsüne veriyor. dair herhangi bir tutum aldığı anlamına gelmemektedir.

MSF, 2016 yılında da Hindistan’daki sağlık bölgelerde gezici klinikler vasıtasıyla üreme öncesi muayene gerçekleştirildi. Merkez, aynı sistemindeki boşlukları doldurmaya ve bu sağlığı ve aşılama hizmetleri ile tüberküloz zamanda anne ve çocuklara yönelik TB tedavisi hizmetlere diğer türlü erişmekte zorlanan (TB), sıtma ve cilt hastalıkları tedavisi sağladı. ve aşılama da dahil olmak üzere ayakta tedavi kişilere destek sunmaya devam etti. MSF ekipleri, 2016 yılında toplam 50.057 hizmetleri sundu. ayakta muayene gerçekleştirdi, 9.094 sıtma Chhattisgarh Delhi hastasını tedavi etti ve 2.872 kişiyi aşıladı. MSF, düşük yoğunluklu çatışmanın nüfusun MSF’nin Delhi’nin kuzeyinde yer alan ve büyük bir bölümünü sağlık hizmetinden MSF’nin Bijapur’da bulunan 15 yataklı anne toplum temelli sağlık hizmetleri kliniği olan mahrum bıraktığı ya da bu hizmetlere erişimini ve çocuk sağlığı merkezinde 2016 yılında 312 Umeed ki Kiran (Umut Işığı), bu yıl içinde ciddi ölçüde kısıtladığı Chhattisgarh’daki ücra doğuma yardımcı olundu ve 5.419 doğum 98 aile içi ve cinsel şiddet mağduruna tıbbi ve ruh sağlığı desteği sundu. Klinikte aynı

Bu faaliyetlere ek olarak, MSF’nin sosyal erişim ekibi tarafından zamanında tıbbi ve psikolojik destek almanın öneminin yanı sıra eviçi şiddet, cinsel saldırı ve çocuk istismarı konusunda farkındalık artırma çalışmaları yürütüldü.

MSF’nin ruh sağlığı desteği ekibi, akredite edilmiş 164 halk sağlığı çalışanına cinsel ve toplumsal cinsiyet temelli şiddetin gösterge ve belirtilerinin tespit edilmesi konusunda eğitim verdi. Jammu ve Keşmir’deki ruh sağlığı hizmetleri MSF, 2001 yılından beri Jammu ve Keşmir’deki çatışmalardan etkilenen kişilere ruh sağlığı danışmanlığı sağladı. Ekipler, Temmuz 2016’da patlak veren şiddet olaylarının ardından travma MSF sağlık teşviki çalışanı Chhattisgarh’ta bulunan Aragata köyünde annelere yönelik bir mağdurlarına psikolojik ilk yardım sağladı ve 2 sağlık bilgilendirme oturumu yapıyor. tondan fazla tıbbi malzeme bağışladı.

40 Sınır Tanımayan Doktorlar HİNDİSTAN

olmaması, bu bölgelerde yaşayan göçmenleri ve diğer grupları korunmasız bir durumda bırakıyor.

MSF, 2015’in sonlarında yetişkin ve çocuklarda çalılık tifüsü, tifo, sıtma, leptosprioz ve özellikle de dang hummasının teşhis ve tedavisine erişimin iyileştirilmesi amacıyla Batı Bengal hükümetiyle işbirliği halinde Burdwan’ın Asansol ilçesinde ateşli hastalıklara ilişkin bir proje başlattı. 2016 yılında MSF ekipleri, Asansol İlçe Hastanesi ve çevredeki birinci basamak sağlık merkezlerinde toplam 101.519 hastaya sağlık taraması yaptı, 11.374 akut ateş vakası ile 1.425 akut indiferansiye ateş vakasının tespit ve tedavisini gerçekleştirdi. MSF, aynı zamanda dang humması enfeksiyonunun doğrulanmasını sağlayan bir laboratuvar da sağladı. Ekipler, son olarak ilçede yapılan testlerin ardından ilk çalılık ateşi vakalarını bildirdi. Mumbai MSF, Mumbai’de 4 projeyle HİV ve ilaca dirençli tüberküloz (İD TB) ile yaşayan hastalara yönelik tıbbi ve psikolojik destek sağlıyor. Ekipler, hasta odaklı bakım modelleri geliştirerek Hindistan’daki tedavi uygulama kılavuzlarını geliştirmeye çalışıyor. MSF kliniğindeki hastaların çoğu ilaca dirençli karmaşık örüntülere sahip ve kamuya ait sağlık sisteminde mevcut olmayan tedavilere ihtiyaç duyuyor. MSF ekipleri bu yıl içinde 74 İD TB hastası ve 134 HİV ile yaşayan hastaya tedavi sağladı.

MSF ayrıca Ulusal Tüberküloz Kontrol Programı ile işbirliği halinde Haziran ayı içinde Shatabdi hastanesi bünyesinde ayakta tüberküloz tedavi birimini açtı. Bu birime ek olarak; erken vaka tespit, teşhis ve tedavi hizmetleri sunan 5 sağlık ocağına da destek verildi. Haziran – Aralık 2016 arasında 469 TB Bombay’ın Ambedkar Nagar bölgesinde evinde tedavi gören bir yaygın ilaca dirençli ve 422 İD TB vakası teşhis edildi. tüberküloz hastası. MSF, King Edward Hastanesi’ndeki HİV ile yaşayan hastalarda rutin viral yük MSF, Mayıs ayında Jammu ve Keşmir’deki bulunuyor. Uzun süredir sürdürdüğü kala testlerinin yapılması ile bu kişilerde TB 10 ili kapsayan ve ilk kez gerçekleştirilen azar tedavi projesini 2015 yılında hükümete belirti ve semptomlarının sistematik kapsamlı bir ruh sağlığı anketi yayınladı. Keşmir devreden MSF; şu anda Patna’daki Rajendra şekilde taranmasına da destek verdi. Bu Üniversitesi ve Ruh Sağlığı ve Nörolojik Bilimler Tıp Fakültesi, Memorial Araştırma Enstitüsü sayede, hastaların tedaviyi takip oranları Enstitüsü’yle işbirliği halinde gerçekleştirilen ortaklığıyla toplumun en hassas durumda izlenebilecek. Aynı zamanda direnç bu çalışmada yetişkinlerin %45’inde ciddi olan kesimlerini etkileyen bir diğer soruna, geliştirildiğinin tespit edilmesi halinde, ruhsal semptomlar olduğu tespit edildi. HİV ile birlikte yaşayan kala azar hastalarının kişilerin ikinci ve üçüncü basamak tedaviye Anket çalışması, Keşmir’de geniş kapsamlı ve tedavisine ağırlık veriyor. MSF, 2016’da bu geçirilmeleri için zaman kazanılması hizmet dağıtımını temel alan bakım ve tedavi profilde olan 79 hastaya tedavi sağladı. kolaylaşacak. programlarına duyulan ihtiyaca dikkat çekti. MSF ekipleri, Bihar’ın Darbhanga ilçesinde MSF danışmanlarından oluşan küçük bir ekip, Manipur’da HİV, TB ve Hepatit C Nisan 2016’da çıkan yangın sonucunda Mumbai’nin güneyinde yer alan Sewri’deki konularında uzman bakım 1.000’den fazla evin tamamen yanmasının TB hastanelerinde psikososyal destek MSF, Manipur’daki 3 klinikte HİV, ilaca ardından 960 kişiye barınma kiti, bidon, sağlamaya devam etti. dirençli TB (İD TB) ve Hepatit C için tarama cibinlik ve mutfak aletleri gibi insani yardım Uttar Pradesh ve tedavi hizmetleri verdi. Ekipler, bu yıl malzemeleri dağıttı. 294 hastada antiretroviral terapiye başladı. MSF ekipleri Hepatit C tedavi programının Eşlik eden Hepatit C hastalığına sahip 122 Batı Bengal kurulması için en uygun yerin bulunabilmesi hastada tedaviye başlanarak 251 ruh sağlığı Batı Bengal’deki yoğun nüfuslu gecekondu amacıyla Hindistan’ın kuzeyinde danışmanlığı seansı düzenlendi. bölgeleri sıklıkla sıtma, dang humması, gerçekleştirdiği keşif ve tespit ziyaretlerinin chikungunya ateşi ve Japon enfesaliti gibi ardından Uttar Pradesh’de 1 milyondan fazla Bihar salgınlardan etkileniyor. Teşhis ve vaka kişinin yaşadığı Meerut şehrinde karar kıldı. Dünyadaki tüm kala azar vakalarının yarısı tespitinin yetersiz olmasının yanı sıra İlk hastaların tedavisine Ocak 2017 tarihinde Hindistan’da ve bu vakaların %80’i de Bihar’da başlanacak. karmaşık vakalar için sevk seçeneklerinin

Uluslararası Faaliyet Raporu 2016 41 IRAK IRAK 2016’da ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 833 | Harcama: 42 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 2003 | msf.org/iraq @MSF_Iraq

ÖNE ÇIKAN TIBBİ VERİLER: TÜRKİYE DUHOK KERKÜK 133.000 ayakta muayene KAYYARA SÜLEYMANIYE 1.300 yardımcı olunan doğum SURİYE NINOVA KERKÜK

SELAHADDİN DİYALA

BAĞDAT İRAN BABIL KERBELA

ANBAR

NECEF

SUUDİ ARABİSTAN MSF’nin proje yürüttüğü bölgeler MSF’nin çalıştığı şehir, kasaba ve köyler

Yıllardır süren çatışmalar, faaliyetlerin ölçeği istikrarlı bir biçimde MSF, El Anbar vilayetinde de, Felluce artırıldı. ve Ramadi’deki çatışmalar nedeniyle Irak’taki sağlık sistemini yerlerinden edilen 60.000’e yakın Iraklıya ev sekteye uğrattı. Çatışmalardan Askeri operasyonların Irak’ın kuzeybatısına sahipliği yapan Emriyat El Felluce kampında genişlemesiyle birlikte binlerce insan, bir ikinci basamak sağlık merkezi açtı. etkilenen milyonlarca insanın ülkenin merkezindeki Selahaddin vilayeti tıbbi yardıma ihtiyacı devam de dahil olmak üzere görece daha MSF ekipleri, Ekim ayında Kerkük’te ediyor. güvenli bölgelere kaçmaya devam etti. psikolojik ve psikososyal destek de dahil Yerel makamlar ve uluslararası yardım olmak üzere Haviye bölgesinden gelen 2014 yılından beri ülkede 3,3 milyonun kuruluşlarının bu göç hareketiyle baş yerinden edilmiş kişiler ve savaş yaralılarına üzerinde insan yerinden edildi. Bu kişilerin edememeleri nedeniyle MSF, Ağustos sağlık hizmeti sundu. Ekipler aynı zamanda çoğu kamplara yerleşti. Bazıları hala okul, ayında Tikrit ili ve çevresindeki bölgelerde birinci basamak sağlık hizmeti, ilk yardım ve cami ve halen inşaat halinde olan binalarda gezici klinikleri hayata geçirdi. Projenin Kerkük kentindeki hastanelere yapılan acil başladığı tarihten bu yana 15.339 muayene yaşıyor. 2016 yılı boyunca insanların vaka sevk hizmeti sunan gezici klinikler de gerçekleştirildi. çatışma bölgelerinden kaçmaları ya da yürüttü. yeniden kontrolü ele geçirilen bölgelere geri dönmeleri nedeniyle ülkedeki nüfus © Monique Jacques hareketliliği devam etti. 2016’nın son 3 ayında Musul ve çevresindeki bölgelerde yaklaşık 190.000 kişi yerlerinden edildi. Aralık 2016’da ise 1,5 milyona yakın insan terk etmek zorunda kaldıkları evlerine geri döndü. Çoğu zaman cephe hattına yakın ve istikrardan uzak bu bölgelerde yaşayanIraq kişiler; güvenli bir ortamın bulunmamasının yanı sıra temel hizmet ve sağlık hizmetlerine erişimin olmamasından kaynaklanan sorunlarla karşı karşıya.

Artan ihtiyaçların karşılanması için faaliyetlerin ölçeğinin artırılması Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF); 2016 yılı boyunca 11 eyalette bulunan ekipleriyle yerlerinden edilen aileler, geri dönenler, yoksullaşan yerel nüfus ve Suriyeli mültecilere temel yardım malzemesi dağıttı, anne sağlığı ve ruh Erbil’in dışındaki Debaga kampında yer alan MSF gezici kliniğinde ruh sağlığı desteği ve temel sağlık sağlığı hizmetleri de dahil olmak üzere hizmetleri alan ülke içinde yerinden edilmiş kişiler. acil ve temel sağlık hizmetleri sağladı. Bu

42 Sınır Tanımayan Doktorlar IRAK

Doktorlar, Süleymaniye hastanesinin acil servisinde bulunan ve yakın zamanda yenilenen yoğun bakım ünitesinde bir cerrahi müdahale gerçekleştiriyor.

Kasım ayında Musul’daki çatışmalardan yaşayan ve sayıları giderek artan kişilere Sağlık Bakanlığı’na bağlı hastanelere kaçan insanların barınması için Erbil’in psikolojik destek verilmesine ağırlık verdi. verilen destek batısında yeni kamplar kurmak üzere gezici Ruh sağlığı desteği ve psikososyal destek, MSF, Süleymaniye vilayetinde acil ekipler görevlendirildi. Bu ekipler, birinci MSF’nin Irak’ta hem Iraklılara hem de hastanesini destekledi, yoğun bakım ünitesi basamak sağlık hizmetlerinin yanı sıra Suriyeli mültecilere yönelik projelerinin ve acil travma biriminde verilen tıbbi kronik hastalıkların tedavisi ile psikolojik ve çoğunun ayrılmaz bir unsuruydu. Ruh hizmetlerin iyileştirilmesi için uygulamaya psikiyatrik hizmetler sundu. sağlığı ekipleri 2016 yılında 23.000’den yönelik eğitimler düzenledi. MSF ekipleri MSF, Musul’un güneyindeki Kayyara’da fazla ruh sağlığı danışmanlığı sağladı. ayrıca Kerkük ve Azadi hastanelerinin acil içinde bir acil servis, bir ameliyathane servislerinde de faaliyet göstererek triyaj ve ve 32 yatak kapasiteli tedavi bölümü Anne sağlığı hizmetleri personel eğitimine ağırlık verdi. bulunan bir hastane kurdu. Bu hastanede, MSF, 2016 yılı içinde Suriyeli mülteciler Sona erdirilen projeler ilk ayda 1.000’den fazla acil hasta tedavi için kurulan Domiz kampında bulunan edildi ve 90’dan fazla cerrahi müdahale anne sağlığı kliniğindeki hizmetlerine Bağdat ve Anbar arasında yer alan Bzeibiz gerçekleştirildi. devam etti. Ninova’daki Tel Marak kasabasındaki birinci basamak sağlık köyünde ise bölgedeki kadınların merkezi, Anbar vilayetindeki yerinden edilen Bu çalışmalara ek olarak; Musul çevresindeki birçoğunun teknik donanımlı doğum kişilerin geri dönmeleri ve hasta sayısının istikrarsız bölgelerde hastaların stabilize azalması nedeniyle Kasım ayında kapatıldı. görevlisi olmaksızın evde doğum yapmaları edilmesi, cerrahi müdahale ve ihtiyaç MSF, bu merkezde Şubat – Ekim 2016 nedeniyle yeni bir gebe kliniği açıldı. duyulan hallerde hastanelere sevklerin tarihleri arasında yaklaşık 9.000 muayene Kliniğin açılmasından sonraki 3 ayda gerçekleştirilmesi için saha cerrahi gerçekleştirdi. müdahale birimi ve ileri düzey tıbbi hizmet MSF ekipleri 400’den fazla doğuma noktalarında çalışmalar yürütüldü. yardımcı oldu. Klinikte temel kadın sağlığı 2016’nın ikinci yarısında Babil, Kerbela ve ve yenidoğan acil hizmetleri sağlandı. Necef’teki ruh sağlığı programları, ekiplerin Ruh sağlığı danışmanlığı Ayrıca minör obstetrik komplikasyonların ruh sağlığı ve psikososyal destek konusunda MSF, 2016 yılında yinelenen şiddet ve yönetimi ve daha ciddi sağlık sorunları yeni arayışları değerlendirmeleri sonucunda olumsuz yaşam koşulları nedeniyle travma olan hastaların hastaneye sevki yapıldı. önce daraltıldı, sonra da askıya alındı.

Uluslararası Faaliyet Raporu 2016 43 GÜNEYDOĞU ASYA’DAKİ GÖÇ | IRAN GÜNEYDOĞU ASYA’DAKİ GÖÇ 2016’da ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 20 | Harcama: 1,3 milyon avro | @MSF_Seasia

Endonezya 2.400’ün üzerinde göçmenin katıldığı psikososyal MSF, Banda Aceh’te Rohingyalı mültecilerin destek seanslarında ekipler, 230 kişiye hem yaşadığı 4 kampta ruh sağlığı hizmetleri sağladı. bireysel hem de aile danışmanlığı desteği Düzenlenen psikolojik danışmanlık seanslarına sağladı. Yetkili makamların kaçakçılık ağları üzerindeki baskıyı azaltmasıyla birlikte alıkonulma 1.244 kişi katıldı. 2016’nın sonlarında muayene merkezlerinde tutulanların sayısı azaldı ve projeye sayısının düşmesinin ardından ekipler gezici 2016 yılının sonunda son verildi. bir strateji benimseyerek başkent Cakarta’daki bir merkezden çalışmaya başladı. Ekipler, Batı Malezya Java’daki ani sellerin ardından afet müdahalesi MSF, Rohingyalılar ve diğer göçmen gruplara

MSF’nin çalıştığı ülkeler kapsamında hijyen kitleri bağışında bulundu gezici klinikler aracılığıyla sağlık hizmetleri ve Aceh’teki depremden sonra 2.529 kişiye sağlanması amacıyla çeşitli sivil toplum psikolojik destek sağlandı. kuruluşlarını destekledi. Ekipler, 2016 yılında Sınır Tanımayan Doktorlar 3.294 muayene gerçekleştirdi ve 236 gebe Tayland (MSF), Güneydoğu Asya’nın kadını muayene etti. İkinci ve üçüncü basamak MSF, 2016’da Taylandlı bir kuruluşla birlikte farklı bölgelerinde tedavi alması gereken 100’den fazla kişi devlet alıkonulma merkezlerinde tutulan göçmenlere hastanelerine sevk edildi. MSF, sığınmacıların Rohingyalılar da dahil olmak ruh sağlığı desteği sağladı. Bu ortaklık koruma ihtiyaçları doğrultusunda, doğrudan üzere farklı göçmen ve kapsamında, sığınma evlerindeki insan ticareti başvuruda bulunma yetkisi bulunmayanlar adına mülteci gruplarıyla çalıştı. mağdurları ve Güney Tayland’daki alıkonulma vakaları Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek merkezlerinde tutulan kişilere de ruh sağlığı Komiserliği’ne (BMMYK) yönlendirdi. Ekipler yıl sağlandı. içinde 253 vakayı tespit etti ve yönlendirdi. IRAN 2016’da ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 18 | Harcama: 1,2 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1990 | msf.org/iran Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF), Tahran’ın güneyinde dışlanmış TAHRAN ve ötekileştirilmiş gruplara yönelik tıbbi ve psikolojik destekten oluşan projesine devam etti.

IRAK MSF; HİV, tüberküloz (TB) ve hepatit sağlık ve üreme sağlığı, HİV, tüberküloz tedavisinden oluşan ve 2012 yılından bu (TB), Hepatit C ve diğer bulaşıcı hastalıklara yana sağladığı bu hizmeti 2016 yılında da yönelik testler ve aşılamanın da aralarında devam ettirdi. 2016 yılında 15 Hepatit C bulunduğu kapsamlı ve entegre sağlık SUUDI hastası; uygulanması önceki tedavilere göre ARABISTAN hizmetleri sunuldu. Psikososyal desteğin daha kolay, uygulama süresi daha kısa ve de sağlandığı merkezde, akran çalışanları sağaltım oranı daha yüksek olan doğrudan MSF’nin çalıştığı şehir, kasaba ve köyler MSF’nin ulaşılması güç olan gruplarla temas tesirli anti-viral tedaviye başlatıldı. kurmasında önemli bir rol oynadı. MSF ayrıca, Nisan 2016’dan bu yana bağımlılık ÖNE ÇIKAN TIBBİ VERİLER: Sağlık hizmetlerinin son derece yetersiz konusunda uzmanlığı bulunan ve yerel olduğu Darvazeh Ghar’da madde bir sivil toplum kuruluşu olan Society for 7.100 ayakta muayene kullanıcıları, seks işçileri ve sokakta yaşayan çocuklar gibi yüksek risk grupları, yaşam Recovery Support ile ortaklık halinde gezici şartları ve maruz kaldıkları toplumsal klinikler yürütüldü. bireysel ruh sağlığı 2.800 damgalanma nedeniyle ‘standart’ danışmanlığı Sağlık merkezindeki ekipler 2016 yılı içinde sayılabilecek sağlık hizmetlerine erişmekte 7.000’den fazla ayakta muayene sağladı ve zorluk yaşadığından özel yaklaşımlara ihtiyaç duyuluyor. 1.800’e yakın hastayı ileri test ve/veya diğer işlemler için ikinci basamak sağlık tesislerine MSF’nin birinci basamak sağlık merkezi; yönlendirdi. Gezici klinikler vasıtasıyla da genel tıbbi danışmanlık, ruh sağlığı, cinsel 2.326 muayene gerçekleştirildi.

44 Sınır Tanımayan Doktorlar ITALYA ITALYA 2016’da ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 50 | Harcama: 3 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1999 msf.org/italy | @MSF_Italia

COMO GORIZIA

VENTIMIGLIA

ROMA TRAPANI

AUGUSTA

MSF’nin çalıştığı şehir, kasaba ve köyler

ÖNE ÇIKAN TIBBİ VERİLER:

10.300 ayakta muayene

880 grup ruh sağlığı danışmanlığı

630 bireysel ruh sağlığı danışmanlığı

Farklı ülkelerden gelip Akdeniz’i geçen yüzlerce insan, karaya ayak bastıkları ilk yer olan Trapani limanında psikolojik ilk yardım desteği alıyor. İtalya, Orta Akdeniz üzerinden Avrupa’ya gelen göçmen ve mülteciler için ana varış içinde bulundukları kırılgan durum nedeniyle ekipleri, yerel sağlık hizmeti birimi ve Kızıl travma sonrası ya da psikosomatik tepkiler Haç ortaklığında çalışmalar yürüterek hijyen noktalarından biri olmaya ile anksiyete ve/veya depresyon semptomları seti gibi yardım malzemeleri dağıttı. Ekipler, devam ediyor. 2016 yılında gözlemlendi. İtalya’nın Fransa (Ventimiglia) ve İsviçre çoğu Sahra Altı Afrika’dan (Como) ile olan sınırlarında transit durumda MSF, denizde meydana gelen ölümlerin bulunan göçmenlerin acil ihtiyaçlarının gelen 180.746 kişi deniz sayısında yaşanan artış nedeniyle alabora karşılanması için yerel makamlar ve yoluyla ülkeye vardı. olma ya da denizde ölüme tanıklık etme gibi gönüllülerle işbirliği halinde temel psikolojik nedenlerden ötürü travma belirtileri gösteren ve tıbbi yardımın yanı sıra gıda ve temel Sicilya ve güney limanları kişilere karaya varış sonrasında psikolojik ilk malzeme desteği sağladı. İtalya makamları, geçtiğimiz son birkaç yardım sağladı. Mayıs – Aralık 2016 arasında yılda ülkeye deniz üzerinden göçün devam çoğu Sicilya, Calabria ve Sardinya’da Roma etmesine rağmen hala spesifik insani olmak üzere İtalya’nın birçok limanında 31 MSF, Nisan 2016’da işkence mağdurları için ihtiyaçların karşılanmasını sağlayacak etkili psikolojik ilk yardım çalışması yürütüldü. Roma’da bir rehabilitasyon merkezi açtı. bir kabul sistemi geliştirebilmiş değil. Sınır 2016 yılının sonuna kadar 22 farklı ülkeden Tanımayan Doktorlar (MSF), 2016 yılında Kuzey sınırları 98 hastaya tıbbi ve psikolojik destek, fizik Sicilya’nın Trapani bölgesindeki 16 kabul MSF ekipleri, 2015 yılının sonlarından tedavi, sosyal ve hukuki yardımı içeren merkezinde ruh sağlığı projesi başlattı. Temmuz 2016’ya kadar İtalya’nın Slovenya disiplinlerarası bir yaklaşımla destek sağlandı. Kültürel arabulucular ve 3 psikologdan ile olan sınırında bulunan Gorizia’da Merkezdeki faaliyetler, Medici Contro la oluşan proje ekibi, sığınmacılarda psikolojik yüzlerce mülteciye tıbbi bakım, barınak Tortura (İşkenceye Karşı Doktorlar) ve Göç Hukuku Çalışmaları Derneği (ASGI) isimli hassas durum taraması yaparak ihtiyaç ve destek sağladı. Aralık 2015’te, resmi İtalyan sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliği duyanlara destek sağladı. 99 grup ve 626 kabul sisteminden dışlandıktan sonra halinde gerçekleştirildi. bireysel ruh sağlığı danışmanlığı seansıyla sokaklarda uyumak zorunda kalan insanlara toplam 641 hastaya ruh sağlığı desteği yönelik olarak 25 nakliyat konteynırından verildi. Bu kişilerin büyük bir bölümünde, dönüştürülen ve 96 kişilik kapasitesi bulunan geçmişte yaşanan travmalar ve halihazırda geçici bir merkez faaliyete geçirilmişti. MSF

Uluslararası Faaliyet Raporu 2016 45 KENYA KENYA 2016’da ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 792 | Harcama: 24 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1987 msf.org/kenya | @MSFNairobi

ÖNE ÇIKAN TIBBİ VERİLER: ETİYOPYA 298.000 ayakta muayene MANDERA 17.600 birinci basamak SOMALİ antiretroviral (ARV) tedavi sağlanan hasta UGANDA

2.000 tedaviye alınan cinsel şiddet NYANZA NAKURU mağduru CENTRAL DADAAB tüberküloz tedavisine başlatılan HOMA BAY 790 hasta NDHIWA 330 cerrahi müdahale NAIROBI

TANZANYA

MSF’nin proje yürüttüğü bölgeler LIKONI MSF’nin çalıştığı şehir, kasaba ve köyler

Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF); MSF ekipleri, Ocak ayında Mombasa’daki itibarıyla ülke çapında 16.511 kolera vakası 2016 yılında da mültecilere Mrima sağlık merkezinde cinsel sağlık ve üreme kayıtlara geçti. MSF; 16 ilde kolera tedavi sağlığı projesi başlattı. MSF, Mombasa İl Sağlık merkezlerinin kurulması, personel eğitimi, ilaç ve gecekondu mahallelerinde Müdürlüğü’yle işbirliği halinde bölgedeki anne ve ve malzeme bağışı, sağlığın teşvik edilmesine yaşayan insanlara sağlık hizmetleri yenidoğan ölüm oranının azaltılmasını amaçlıyor. yönelik faaliyetler ile su ve sanitasyonun sunmaya, HİV ve hastanelere 2016’da 1.473 doğuma yardımcı olundu ve iyileştirilmesi yoluyla yerel makamları destekledi. Toplam 4.712 kolera hastası tedavi edildi. Kolera erişim gibi halk sağlığı sorunları 2.000’den fazla kadına doğum öncesi muayene gerçekleştirildi. salgını ile eşzamanlı yaşanan ve sivrisineklerden konusunda çalışmaya devam etti. kaynaklanan bir hastalık olan chikungunya Ekipler, Aralık 2014’te baş gösteren kolera salgınının yaşandığı Mandera’daki bu durum da Mayıs 2016’da Kenya hükümeti; ekonomik, salgınıyla mücadele de devam etti. 2016 sonu sağlık hizmetleri üzerinde ek bir baskıya neden güvenlik ve çevresel sebepleri ileri sürerek sene sonunda Kenya’nın kuzeydoğusunda bulunan ve 25 yıldan fazla bir süredir mültecilere © Wairimu Gitau/MSF barınma sağlayan Dadaab mülteci kamplarının kapatılacağını duyurdu. Bu kampların kapatılması, kamp sakinlerinin savaşın harap ettiği Somali’ye dönmek zorunda kalmaları anlamına gelebilir. MSF, Kenya hükümetinin bu kararına karşı çıktı ve Ağustos ayında kamp kompleksini oluşturan 5 kamptan biri olan Dagahaley’de bir anket çalışması gerçekleştirdi. Ankete katılan kamp sakinlerinin %86’sı Somali’ye geri dönmek istemediğini belirtti. Kenya hükümeti, kampların kapatılma tarihinin Kasım 2016’dan Mayıs 2017’ye ertelendiğini açıkladı.

MSF, 2016 yılı içinde Dagahaley’deki 100 yataklı hastanesinde ve iki sağlık ocağında çalışmalarını sürdürdü. Ekipler 162.653 ayakta muayene gerçekleştirdi. Aralarında ileri düzeyde beslenme yetersizliği görülen 917 çocuğun da bulunduğu toplam 9.137 hastanın yatışını gerçekleştirdi. MSF’nin Nairobi Eastlands’te bulunan kliniğinde tedavi gören Elizabeth Wangeci (sağda) Hastanedeki kadın doğum servisinde 3.000’in Mayıs ayında tedavisini tamamladı. Elizabeth, Kenya’da tedavisi başarıyla sonuçlanan ilk yaygın ilaca dirençli tüberküloz hastası. üzerinde bebek dünyaya geldi.

46 Sınır Tanımayan Doktorlar KENYA

sürecinde. Her ay 200 bebeğin dünyaya geldiği HİV ile birlikte yaşıyor ve her yıl nüfusun %2’si kadın doğum bölümünün devri Haziran ayında virüsle tanışıyor. başarılı bir biçimde tamamlandı ve tüm devir sürecinin 2017 yılının ortasında tamamlanması HİV virüsü bu bölgede can almaya da devam planlanıyor. ediyor. Epicentre ve MSF tarafından Aralık 2014 ve Mart 2015 arasında gerçekleştirilen Nairobi Eastlands bir çalışma, Homa Bay sevk hastanesindeki MSF’nin Nairobi Eastlands’de yer alan kliniği yetişkin koğuşunda gerçekleştirilen yatışların 2008’den bu yana cinsel ve toplumsal cinsiyet üçte birinden ve ölümlerin %55’inden AİDS’in temelli şiddet mağdurlarına psikolojik, tıbbi, sorumlu olduğunu ortaya koydu. Ayrıca, AİDS hukuki ve sosyal destek sağlıyor. MSF, 2015 yılı vakalarının %50’si endişe verici bir biçimde sonu itibarıyla Eastlands’de bulunan 2 birinci antiretroviral (ARV) tedaviye başlamalarına basamak sağlık tesisinde entegre bir bakım rağmen tedavilerini yarım bırakan ve yeni fırsatçı modelinin geliştirilmesi amacıyla yetkililerle enfeksiyonlara yakalanan hastalardan oluşuyordu. çalışmalar yürütmeye başladı. 2016 yılı içinde tedavi edilen 2.700’ün üzerinde hastanın MSF, 2014’ten beri Ndhiwa’da HİV yayılımını yarısından fazlası çocuktu. kontrol altına almayı ve ölümlerin sayısını MSF, ayrıca Mathare gecekondu bölgesi ve azaltmayı amaçlayan bir program yürütüyor. Eastleigh mahallesinde yaşayanların acil sağlık Ekipler; gönüllü erkek sünneti, anneden çocuğa hizmetlerine erişiminin artırılması amacıyla yerel geçişin önlenmesi, HİV testi ve ARV terapisi ile makamlarla birlikte çalışmaya devam etti. Proje fırsatçı enfeksiyonların tedavisi de dahil olmak kapsamında bir çağrı merkezi, bir ambulans sevk üzere çalışmalar yürütüyor. Tedaviye devam ve sistemi ve Mama Lucy Kibaki hastanesindeki acil ikinci basamak sağlık hizmetlerinin aralarında servise personel, triyaj, eğitim, ekipman bağışı bulunduğu bölgedeki tüm HİV önleme ve bakım ve stokların tükendiği hallerde tampon ilaç hizmetlerinin güçlendirilmesi amacıyla Sağlık MSF, 2016 yılında yürüttüğü ‘Don’t Excuse yardımından oluşan destek hizmetleri yer aldı. Abuse’ (İstismara Göz Yumma) kampanyası Bakanlığı ve yerel topluluklarla işbirliği yapılıyor. ile Kenya’daki cinsel ve toplumsal cinsiyete MSF’nin ambulansları yıl boyunca 5.200’den dayalı şiddet mağdurlarının bilgi ve tedaviye fazla müdahalede bulundu ve hastanenin acil MSF, ayrıca Homa Bay’deki yetişkin koğuşu erişimini artırmayı amaçladı. servisine 24.000’den fazla kişi başvurdu. ve Ndhiwa hastanesinde HİV ile birlikte yaşayan hastaların yanı sıra diğer hastalara Eastlands’de yer alan bir diğer ekip ise Çok İlaca da sağlanan sağlık hizmetlerinin niteliğinin oldu. MSF ekipleri yaklaşık 1.150 hastayı tedavi Dirençli Tüberküloz (ÇİD TB) vakalarının tespit ve artırılmasına yönelik çalışıyor. Ayrıca personel ederek 2.800 cibinlik dağıttı. tedavisini destekledi. 18 ÇİD TB hastasına teşhis konuldu. Bu hastalardan dördü, geçtiğimiz 50 istihdamı, eğitim, protokollerin gözden geçirilip MSF, Nakuru’da ise Sağlık Bakanlığı yetkilileri sene içinde geliştirilen ilk yeni tüberküloz ilaçları değerlendirilmesi ile klinik ve hasta bakımı niteliği tarafından ilan edilen ve hastalar arasındaki ölüm olan bedaquilin ya da delamanid içeren yeni gibi alanlara ağırlık veriliyor. oranının %12,3 olduğu bildirilen grip salgınına tedavilere başlatıldı. müdahale etti. Ekipler yürüttükleri çalışmalar 3.000’den fazla hastaya teşhis konulan ve sırasında salt gripten değil, aynı zamanda bazı Homa Bay’de HİV ile birlikte yaşayan kişilere programa kabulleri yapılan Ndhiwa’da 2016 patojenlerden kaynaklanan Akut Solunum Yolları sağlanan sağlık hizmetleri yılında 14.300’den fazla hastaya da ARV tedavisi Enfeksiyonu Sendromu (SARI) vakalarının oldukça HİV, Nyanza bölgesindeki temel sağlık sağlandı. MSF’nin desteklediği Ndhiwa ve Homa üst seviyelerde seyrettiğini teyit etti. Yüksek ölüm sorunlarından biri olmaya devam ediyor. Bay hastanelerinin yetişkin hasta bölümlerine oranlarının vaka yönetimiyle de ilgili olduğunu Ndhiwa, Homa Bay’deki her 4 yetişkinden biri 5.000 kadar kişinin yatışı yapıldı. tespit eden MSF, Nisan ayı sonunda 240 hastanın tedavisine destek verdi ve bir ay sonra hastalardaki ölüm oranı sıfıra indi. DADAAB’DAN HASTA ÖYKÜLERI Nairobi MOHAMED FARAH ABDI – Nairobi’nin en büyük gecekondu bölgesi ve 7 yaşındaki engelli oğlu. Mohamed, Dadaab’a 1992 olan Kibera’da yaşayan 200.000’in üzerinde yılında gelmiş insanın MSF tarafından yürütülen kapsamlı “ Kaçmak zorunda kaldığımızda daha küçük bir çocuktum. tıbbi hizmetlere erişimi bulunuyor. 2016 Dönecek olsam da nereye dönebileceğimi bilmiyorum. Ben yılında 176.415 kişi MSF’nin sunduğu tedavi çatışmalardan kaçtım. Destek olmadan oturamayan engelli hizmetlerinden yararlandı. Temel ve anne sağlığı bir oğlum var. Buradan ayrılırsak sağlık hizmetini nereden hizmetleri de sunulan klinikte ayrıca HİV ile alabiliriz ki? Somali’de burada sahip olduğumuz hizmetler yaşayan 728 hasta, 386 tüberküloz (TB) hastası yok. Orada işleyen bir sağlık merkezi bulamayız. Yoksulsan sağlık hizmeti alabilmek için çok ile yüksek tansiyon, astım ve epilepsi gibi bulaşıcı para gerekiyor. Ücretsiz ilaç alabileceğimiz bir devlet hastanesi de yok.” olmayan hastalıklara sahip 997 hastaya tedavi BROWNKEY ABDULLAHI ABDI – sağlandı. Bunlara ek olarak, 11 hasta yeni Hepatit 22 yaşında ve Dadaab doğumlu C tedavisine başlatıldı. Cinsel ve toplumsal “ Dadaab’da yaşamak hem iyi hem de kötü. Buradan başka cinsiyet temelli şiddet mağduru 114 kişiye de bir yere gitmek mümkün değil, açık bir hapishane gibi. bakım hizmetleri sağlandı. Ama yine de burası benim bildiğim ve evim diyebileceğim tek yer. Burası doğup büyüdüğüm ve eğitim aldığım MSF, Kibera’da geçirdiği 20 yıldan fazla bir yer. Burada kalmayı istiyorum çünkü burada huzur var. sürenin ardından kliniği Kenya hükümeti ve Somali’de beni neyin beklediğini bilmiyorum.” bir diğer sivil toplum kuruluşuna devretme

Uluslararası Faaliyet Raporu 2016 47 LIBYA | MEKSİKA LIBYA 2016’da ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 29 | Harcama: 6,3 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 2011 | msf.org/libya

Hukuk sisteminin ve ekonominin çökmesine ek sayısının düşük olması nedeniyle MSF Mart ZUWARA EL ABYAR EL MARJ olarak 3 hükümetten oluşan yapı, sağlık sistemi ayında Zuwara’daki Deniz Hastanesi’ni ve üzerinde ciddi sonuçlara neden oldu. Sınır Ekim ayında ise Zuwara dışındaki 3 polikliniği ZINTAN BINGAZI Tanımayan Doktorlar (MSF), ülkenin pek çok desteklemeye son verdi. TRABLUS MISURATA yerindeki hastanelere acil ve cerrahi hizmetleri desteklemek amacıyla bir defaya mahsus ilaç ve Yüzbinlerce mülteci, sığınmacı ve göçmen için tıbbi ekipman bağışında bulundu. bir varış noktası olan Libya, Akdeniz yoluyla Avrupa’ya ulaşmaya çalışanlar için de bir transit MSF, Bingazi’de Libyalı bir sivil toplum noktası. Ancak bu kişiler alarm verici boyutlarda NIJER ÇAD kuruluşuyla birlikte yerinden edilen ve hassas şiddet ve istismara maruz kalıyor. durumdaki nüfusa yönelik olarak çocuk ve kadın MSF’nin çalıştığı şehir, kasaba ve köyler sağlığı hizmetleri veren bir klinik yürüttü. MSF, MSF, Trablus ve çevresindeki 7 göçmen ayrıca Bingazi tıp merkezindeki acil servis ile El alıkonulma merkezinde gezici kliniklerle hizmet ÖNE ÇIKAN TIBBİ VERİLER: Abyar ve El-Marj hastanelerine çalışan ve eğitim verdi. Sağlıkla ilgili şikayetler ağırlıklı olarak aşırı desteği sağladı. kalabalık olan alıkonulma merkezlerindeki vahim 10.500 ayakta muayene koşullarla ilgiliydi. Bit, uyuz ve pirenin yaygın Ekipler, Libya’nın batısında da Misurata olduğu bu merkezlerde tutulan kişilerin büyük Hastanesi’ni destekleyerek Amman’daki MSF bir bölümü beslenme yetersizliği ve temiz içme tarafından işletilen hastane ile birlikte enfeksiyon suyuna erişimin olmaması gibi sorunlarla karşı Libya’da 2016 yılında da kontrolü konusunda ortak bir program başlattı. karşıya bulunuyor. Toplam 7.145 muayene MSF, ayrıca Zintan’daki 2 hastaneye malzemenin gerçekleştiren MSF, alıkonulma merkezlerinde ülkenin birçok bölgesinde yanı sıra kitlesel ölümler durumunda atılacak tutulan 49 kadına doğum öncesi muayene ve 5 çatışmalar etkisini sürdürdü. adımlar konusunda eğitim sağladı. Hasta yaş altındaki 46 çocuğa da konsültasyon sağladı.

REYNOSA MEKSİKA SAN PEDRO POCHUTLA 2016’da ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 112 | Harcama: 3,4 milyon avro MÉXICO TENOSIQUE MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1985 | msf.org/mexico | @MSF_Mexico CELAYA Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF); 2016 yılında Orta Amerika’dan ARCELIA ACAPULCO IXTEPEC gelen göçmen ve mültecilerin yanı sıra Acapulco, Tierra Caliente, Oaxaca ve Reynosa’daki şiddet mağdurlarına destek vermeye MSF’nin çalıştığı şehir, kasaba ve köyler devam etti. ÖNE ÇIKAN TIBBİ VERİLER: Her yıl yaklaşık 400.000 kişi El Salvador, 2.340’ın üzerinde ruh sağlığı danışmanlığı seansı Honduras ve Guatemala’daki şiddet ve düzenlendi. 10.300 ayakta muayene yoksulluktan kaçarak Amerika Birleşik Guerrero bölgesindeki Tierra Caliente’de Devletleri’ne varma umuduyla Meksika’ya giriş bireysel ruh sağlığı kırsaldaki sağlık ocakları şiddet nedeniyle 4.200 yapıyor ve burada da sistematik olarak şiddete danışmanlığı kapanmak zorunda kaldı. MSF, Arcelia maruz kalmaya devam ediyor. Bu yıl Orta hastanesinde sezaryenle doğum dahil olmak Amerika’dan gelen 15.000’den fazla göçmen üzere acil kadın sağlığı hizmetleri sağladı. Yılın 1.800 grup ruh sağlığı danışmanlığı ve mülteci, MSF’nin faaliyet gösterdiği barınma sonuna doğru da San Miguel Totolapan ve yerlerine kayıt oldu. 2.700 kişi psikoeğitsel General Heliodoro Castillo’da gezici kliniklerle terapilere ya da psikososyal faaliyetlere katıldı. hayatını kaybedenlerin ve kayıpların ailelerine ruh faaliyet göstermeye başladı. Ixtepec, Tenosique ve Celaya’da 2.200’ün sağlığı desteği sağladı. üzerinde tıbbi ve 690 ruh sağlığı danışmanlığı Oaxaca, San Pedro Pochuttla’daki Chagas projesi MSF, Reynosa’da ise 2014 yılından beri verildi. Ayrıca MSF’nin Meksiko bakım Nisan 2016 tarihinde kapatılarak faaliyetler Sağlık hastanedeki acil hizmetlerin iyileştirilmesini merkezindeki ekipler tarafından, insanlık dışı Bakanlığı’na devredildi. amaçlayan bir proje yürütüyor. Ekipler, Eylül muamele görmüş olan 63 mağdura tıbbi ve ayında bu projeyi Sağlık Bakanlığı’na devrederek psikolojik destek verildi. Temmuz ayında bir grup öğretmen ve güvenlik güçlerinin karşı karşıya geldiği olayın ardından şiddet mağdurlarına tıbbi ve ruh sağlığı desteği MSF, Acapulco’da 480 şiddet mağduruna ruh MSF, Oaxaca’daki Nochixtlan topluluğunu sağlanmasına yönelik yeni bir projeyi hayata sağlığı danışmanlığı verdi. Colonia Jardin’de ise ziyaret etti. Ekipler, yaralıları tedavi ederek geçirdi.

48 Sınır Tanımayan Doktorlar LÜBNAN LÜBNAN 2016’da ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 403 | Harcama: 20,7 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1976 msf.org/lebanon | @MSF_Lebanon

ÖNE ÇIKAN TIBBİ VERİLER: AKKAR VADI HALID AL ABDEH 342.200 ayakta muayene

7.300 bireysel ruh sağlığı TRABLUSŞAM HERMEL danışmanlığı KUZEY LÜBNAN BAALBEK-HERMEL 6.300 yardımcı olunan doğum ARSAL

750 grup ruh sağlığı danışmanlığı BEYRUT BAALBEK

Suriye’de çatışmaların BAR ELIAS SURİYE başladığı 2011 yılından bu SAYDA MAJDAL ANJAR yana 1,5 milyondan fazla Suriyeli Lübnan’a sığındı. BEKAA Lübnan ve Ürdün, şu anda dünyada nüfus başına en fazla MSF’nin proje yürüttüğü bölgeler mülteci barındıran ülkelerin MSF’nin çalıştığı şehir, kasaba ve köyler başında yer alıyor. MSF; Lübnan’ın kuzeyi, Bekaa Vadisi, güney ve Majdal Anjar’da anne ve çocuk sağlığı Çok sayıda Suriyeli mültecinin gelmesiyle Beyrut ve Saida’da çalışmalar yürüterek, akut merkezleri de bulunuyor. ülke ekonomisi ve altyapısı üzerinde ek bir ve kronik hastalıkların tedavisi, üreme sağlığı baskı oluştu ve bu durum, özellikle de sağlık hizmetleri, ruh sağlığı desteği ve sağlığın Ekipler, Aralık ayında Bar Elias’da bölgedeki en sektöründe ciddi bir biçimde hissedildi. Lübnan teşviki faaliyetlerinin de aralarında bulunduğu hassas durumda bulunan hastalara sağlanan Halk Sağlığı Bakanlığı halihazırda Suriyeli ücretsiz ve yüksek nitelikli birinci basamak sağlık tedavinin kapsamının artırılması amacıyla kronik mültecilerin ihtiyaçlarına yanıt verilmesi hizmetleri sundu. MSF, ayrıca ülkede 3 anne ve hastalıklar sağlık merkezini faaliyete geçirdi. amacıyla birinci ve ikinci basamak sağlık çocuk sağlığı merkezi yürüttü. merkezlerini destekliyor. Ancak bu çabalara Kuzey Lübnan rağmen; danışma hizmetleri, laboratuvar testleri MSF, 2016 yılında 359.377 ayakta muayene MSF, Akkar ve Trablusşam şehirlerinde Suriyeli ve ilaçların maliyeti çok sayıda mülteci için ciddi hizmeti ile 7.265 ruh sağlığı danışmanlığı mülteciler ile hassas durumdaki Lübnanlılara bir engel olmaya devam ediyor. Sınır Tanımayan vererek 2.400’ü sezaryen olmak üzere yaklaşık yönelik olarak akut ve kronik hastalıkların Doktorlar (MSF), bu nedenle Lübnan’daki 6.300 doğuma yardımcı oldu. tedavisi, üreme sağlığı, ruh sağlığı desteği, Suriyeli mültecilere ve hassas durumdaki aşılama ve sağlığın teşviki faaliyetleri sunan 5 Güney Beyrut topluluklara tıbbi yardım sağlamayı sürdürdü. birinci basamak sağlık merkezi yürüttü. MSF Eylül 2013’ten bu yana 30.000’den fazla MSF, Suriye’de çatışmaların baş gösterdiği mültecinin oldukça vahim şartlarda yaşadığı ve MSF ekipleri, Şubat ayında Akkar’ın doğusunda 2011 yılından beri (kayıt durumlarına/hukuki şehre yalnızca 4 kilometre mesafede bulunan sınıra yakın bölgelerde yaşayan hassas statülerine bakılmaksızın) Suriyeli mültecilere, Şatila mülteci kampında birinci basamak sağlık durumdaki Lübnanlılar ve Suriyeli mültecilerin Lübnanlılara ve Suriye’den gelen Filistinlilere merkezi ile anne ve çocuk sağlığı merkezini giderek artan tıbbi ve sosyal ihtiyaçlarını sunduğu sağlık hizmetleri ve acil yardım yürüttü. karşılamak amacıyla Vadi Halid ve Akroum’da desteğini genişletmeye devam etti. çalışmalara başladı. MSF, Şubat 2016’dan Ekipler, Beyrut’un güneyinde bulunan bir diğer Temmuz 2016 tarihine kadar Hiche’deki Al- kamp olan Burj al-Barajneh kampında ise cinsel Makassed birinci basamak sağlık merkezindeki © Jinane Saad/MSF yolla bulaşan hastalıkların tedavisi, ruh sağlığı hizmetleri ve sağlığın teşviki faaliyetlerinin de minör travma birimini destekledi. Proje Eylül aralarında bulunduğu cinsel ve üreme sağlığı ayında, Vadi Halid ve Akroum’da birinci hizmetleri veren bir sağlık merkezini hayata basamak sağlık hizmetlerine, özellikle de kronik geçirdi. MSF ekipleri Mayıs ayında ise hareket hastalıkların tedavisi ve ruh sağlığı hizmetlerine kısıtlılığı bulunan kronik hastalara yönelik olarak yoğunlaşacak şekilde yeniden düzenlendi. ev temelli bakım programına başladı. Saida Bekaa Vadisi MSF, Lübnan’daki Filistinli mültecilerin yaşadığı MSF, mültecilerin büyük bir bölümünün en büyük kamp olan Ein-el-Hilweh kampında Bekaa, Majdal Anjar’da bulunan MSF yerleştiği Bekaa Vadisi’nde Suriyeli mülteciler birinci basamak sağlık hizmetleri sağlamaya anne çocuk sağlığı merkezinde kontrole ve yerel nüfusa yönelik olarak Hermel, Aarsal, devam etti. 2016 yılında kampta bulunan gelen hamileliğinin son aylarında olan Baalbek ve Majdal Anjar’daki 4 klinik vasıtasıyla Filistinlilerle birlikte Suriye’den gelen Filistinli ve Suriyeli bir kadın. birinci basamak sağlık hizmeti sağladı. Aarsal Suriyeli mültecilerin sayısı 100.000’i buldu.

Uluslararası Faaliyet Raporu 2016 49 NIJERYA NIJERYA 2016’da ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 1.080 | Harcama: 39,3 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1996 msf.org/nigeria | @MSF_WestAfrica

ÖNE ÇIKAN TIBBİ VERİLER: MONGUNO BORNO SOKOTO ZAMFARA YOBE BAMA YAKUSKO 441.900 ayakta muayene GAMBARU MAIDUGURI

DAMATURU NGALA 58.500 sıtma tedavisi gören hasta JIGAWA KUKARETA DIKWA KEBBI yardımcı olunan doğum BENISHEIK BANKI 13.100 NIGER DAMBOA PULKA 2.600 cerrahi müdahale GWOZA

ABUJA

TARABA

LAGOS KAMERUN

MSF’nin proje yürüttüğü bölgeler RIVERS MSF’nin çalıştığı şehir, kasaba ve köyler

Boko Haram ve Nijerya ordusu yaratmayı amaçlayan acil müdahale ziyaretleri Gwoza ve Pulka’da sabit klinikler; ulaşılması arasında 2009 yılında başlayan gerçekleştirebildi. Verilen hizmetler arasında güç Bama, Dikwa, Ngala ve Gambaru’da ise gıda, terapötik beslenme ürünleri ve insani erişim mümkün olduğu anda gezici kliniklerle çatışmalar nedeniyle ülkenin yardım malzemesi dağıtımının yanı sıra faaliyetlerini sürdürdü. 2016 yılı içinde kuzeydoğusunda 1,8 milyon* kızamığa karşı kitlesel aşı kampanyaları, terapötik beslenme merkezlerinde toplam kişinin yerinden edildiği mevsimsel sıtma kemoproflaksisi (SMC), tıbbi 20.760 çocuk tedavi edildi, 290.222 ayakta tahmin ediliyor. konsültasyon hizmetleri ile su ve sanitasyon ve 2.764 acil muayene hizmeti sağlandı ve faaliyetleri yer aldı. 3.071 hastanın tedavi amaçlı yatışı yapıldı. Silahlı çatışmalar, 2016’da Borno eyaletinin MSF ekipleri ayrıca 56.000’in üzerinde doğum MSF, Maiduguri ve çevresinde bulunan 10 bazı bölgelerinde ileri düzeyde beslenme öncesi muayene gerçekleştirdi ve 5.818 kasabadaki yerinden edilmiş kişilerin kaldığı yetersizliği ve önlenebilir hastalıklarla ilintili doğuma da yardımcı oldu. kamplarda faaliyetlerinin de kapsamını artırdı. yüksek ölüm oranlarının görüldüğü felaket Başkent, Monguno, Damboa, Benisheik, boyutunda insani bir krize yol açtı. Eyaletin başkenti Maiduguri’deki güvenlik durumunun

belli oranda iyileşmesi ve bu sayede insani © Ikram N’gadi yardımın artırılmasına rağmen kitlesel çapta yerinden edilmeler ve salgınlar şehrin dışında devam etti.

Borno eyaletinde sunulan kritik sağlık hizmetleri MSF, Temmuz ayından itibaren Borno eyaletinin bazı bölgelerinde son derece vahim koşullar altında yaşayan topluluklardaki yüksek ölüm ve hastalık riskinin azaltılması amacıyla bölgedeki acil sağlık hizmetleri desteğinin kapsamını genişletmeye başladı. Söz konusu yerlerdeki güvensizlik ortamı MSF’nin hareket kabiliyetini ve faaliyetlerini ciddi ölçüde kısıtladı. Ekipler, bu ortamdan ciddi boyutlarda etkilenmiş olan bazı köylerde Borno, Damboa’da bulunan hastanenin karantina bölümünde tedavi gören kızamık hastası bir çocuk ve annesi. ancak en kısa sürede en üst düzeyde etki

50 Sınır Tanımayan Doktorlar NIJERYA

ve iyileştirme sonrası maden sahası dışındaki © Sylvain Cherkaoui/COSMOS mahallelerdeki kontaminasyonun azaltılması için madencilerle birlikte çalışmalar yürütüldü. Ekipler, 218 kişide sağlık taraması yaparak 168’ini tedavi ve takip amaçlı olarak kayıt altına aldı. Programın başladığı tarihten bu yana 160 hasta tedavilerinin ardından taburcu edildi.

Çocuklara yönelik rekonstrüktif cerrahi hizmetleri MSF’nin noma ve benzeri hastalıklardan mustarip kişilere uzman cerrahi hizmetleri sunduğu ve uluslararası uzmanların yer aldığı ekiplerin de katkıda bulunduğu Sokoto’daki projesi bu yıl da devam etti ve 121’i noma hastası olmak üzere 388 hastaya cerrahi müdahalede bulunuldu.

Cinsel sağlık ve üreme sağlığı hizmetleri Okullar, sağlık ocakları, polis karakolları ve medya aracılığıyla yürütülen farkındalık artırma çalışmalarının ardından MSF’nin MSF ekipleri, Ngara’da yerinden edilmiş kişilere sabun ve cibinlik gibi insani yardım Rivers eyaletindeki Port Harcourt’ta yürüttüğü malzemeleri dağıtmak için bir kamyonu boşaltıyor. cinsel ve toplumsal cinsiyet temelli şiddet mağdurlarına yönelik programına aylık kayıtlar 35’ten 70’e yükseldi. Program çerçevesinde MSF yılın ikinci yarısında, yerinden edilen 4 terapötik beslenme merkezinde çalışmalara sunulan kapsamlı hizmetler arasında HİV ve aileler ve yetersiz beslenen çocukları olan başladı. Karmaşık vakalar ise MSF’nin cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların proflaksisi, ailelere 1.099 tondan fazla gıda yardımı desteklediği Jakusko hastanesinde bulunan tetanoz ve Hepatit B aşısı, acil kontrasepsiyon ulaştırdı. Ekipler 130.000 kadar çocuğu kızamık stabilizasyon merkezine sevk edildi. ile tecavüz ve cinsel istismar mağdurlarına ve 10.052 çocuğu da zatürreye karşı aşılayarak MSF, çocuklar arasında kurşun zehirlenmesi danışmanlık ve psikososyal destek yer aldı. 18.754 mevsimsel sıtma kemoproflaksisi salgınının yaşandığı 2010 yılından beri (SMC) uyguladı. MSF, kamplardaki hijyen MSF, ayrıca Jigawa eyaletinde bulunan Jahun Zamfara’da faaliyet gösteriyor. MSF ekipleri standartlarının iyileştirilmesi için de tuvalet, su Hastanesi’ndeki vezikovajinal fistül ve acil kadın 2016 yılı içinde Abare, Bagega, Dareta, Yargalma tankları ve çeşmeler kurarak su pompaları için sağlığı programını sürdürdü. Bu yıl içinde anne ve Sumke’deki 5 klinikte çalışmalar yürüterek petrol tedarikinde bulundu. sağlığı birimine başvuran 10.531 kadının %70’i 5 yaş altı çocuklara sağlık hizmetleri sağladı. komplike gebelik yaşayan ya da komplike Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF), 2014 yılının Ekipler aynı zamanda Anka Hastanesi’nin çocuk doğum gerçekleştiren hastalardan oluşuyordu. ortasından bu yana Borno’daki yerinden edilen sağlığı yatan hasta bölümünde de toplam 4.303 Ekipler 2.660 cerrahi müdahale gerçekleştirerek kişilere ve yerel nüfusa sağlık hizmeti sunuyor. muayene gerçekleştirdi. 400’den fazla fistül vakasını tedavi etti ve 7.365 doğuma yardımcı oldu. Toplamda Anne ve çocuk sağlığı hizmetleri Sokoto eyaletindeki Kebbe yerel yönetim 1.293 bebek ve 1.141 kadının yoğun bakım MSF, Yobe eyaletindeki Kukareta köyünde bölgesinde, güvensizlik ortamı nedeniyle Mayıs birimine yatışı yapıldı. MSF, ayrıca hastaneye bulunan sağlık merkezinde üreme ve kadın ayında proje faaliyetlerine son verilene kadar, 8.228 ünite kan bağışında bulundu. Hastaların sağlığı hizmetleri, rutin bağışıklama ve acil gebe kadınlar ve 5 yaş altı çocuklara hizmet doğum öncesi ve kadın sağlığı hizmetlerine yardım hizmetleri vererek 24 saat faaliyet verilmesi amacıyla Kuchi birinci basamak sağlık erişimlerinin kolaylaştırılması ve gebelikle ilgili gösteren bir müşahede odası yönetti. MSF merkezi desteklendi. MSF ekipleri, beslenme komplikasyonların önüne geçilmesi amacıyla ekipleri, karmaşık vakaları eyaletin başkenti yetersizliği taraması da dahil olmak üzere 5.868 Eylül ayında Aujura ve Miga sağlık merkezleri Damaturu’daki hastaneye yönlendirdi ve ayakta çocuk sağlığı konsültasyonu sağladı hayata geçirildi. başkentte ayrıca 5 yaş altı çocuklara yönelik ve 179 çocuğun hastane bünyesindeki yatılı olarak bir beslenme programı yürüttü. beslenme merkezine yatışı yapıldı. Hastanede Acil afet müdahale çalışmaları Kukareta ve diğer 5 köyde yürütülen mevsimsel ayrıca doğum öncesi ve kadın sağlığı MSF’nin Nijerya Afet Müdahale Birimi sıtma kemoproflaksisi (SMC) kampanyasıyla da konsültasyonlarıyla gebe kadınlara yatılı sağlık kuzeydeki Sokoto, Kebbi, Zamfara ve Nijer 5 yaşın altındaki 3.717 çocuğa ulaşıldı. hizmetleri sağlandı. eyaletlerinde faaliyet gösteriyor. Ekipler Sokoto’da Sağlık Bakanlığı ve Dünya Sağlık MSF, eyaletin batısındaki Jakusko LGA’da, Nijer eyaletindeki kurşun zehirlenmesi Örgütü ile işbirliği halinde menenjit salgınına kızamık salgınına müdahalede bulunarak vakası müdahale ederek 203 hastayı tedavi etti ve 2.500’den fazla çocuğu tedavi etti ve altı ay MSF, kurşun zehirlenmesi salgınının baş 113.030 kişiyi aşıladı. Bu sayı %90’lık bir ila 15 yaş aralığındaki 143.800 çocuğu aşıladı. göstermesinin ardından acil iyileştirme kapsama oranına tekabül ediyor. MSF ayrıca Bu çalışmalar sırasında gerçekleştirilen bir aşamasını hayata geçirerek Ağustos ayında 9.983 kızamık hastasını tedavi etti. beslenme araştırmasının, bölgedeki ileri düzey tarama ve tedavi faaliyetlerine başladı. Kasım akut beslenme yetersizliği sıklığının %8,9 ayında başlatılan daha güvenli madencilik * Kaynak: Uluslararası Göç Örgütü, Yerinden Edilme olduğunu ortaya koymasının ardından ekipler projesi kapsamında, kurşuna maruz kalma İzleme Matrisi, 15 Aralık 2016

Uluslararası Faaliyet Raporu 2016 51 ORTA AFRIKACUMHURİYETİ ORTA AFRIKA CUMHURİYETİ 2016’da ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 2.760 | Harcama: 60,4 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1997 msf.org/car | blogs.msf.org/car | @MSF_WestAfrica

ÖNE ÇIKAN TIBBİ VERİLER:

ÇAD BAMINGUI- 1.098.100 ayakta muayene BANGORAN

OUHAM- HAUTE-KOTTO 595.700 sıtma tedavisi gören hasta PENDÉ OUHAM KAMERUN HAUT- 9.800 beslenme merkezinde tedavi MBOMOU NANA- edilen hasta MAMBÉRÉ

9.400 cerrahi müdahale

KÉMO OUAKA MBOMOU BANGUI MAMBÉRÉ- OMBELLA KADÉÏ M’POKO MSF’nin proje yürüttüğü bölgeler MSF’nin çalıştığı şehir, kasaba ve köyler

Orta Afrika Cumhuriyeti’nde (OAC) yaygın olarak görülüyor ve 5 yaş altı çocuk büyük ölçüde bulunmamasından dolayı devam eden siyasi kargaşa ve ölümlerinin başlıca nedenleri arasında yer güçlükle işliyor. alıyor. İnsanların şiddet ve sürekli hale gelmiş şiddet, sonu gelmeyen bir insani olan güvensizlik ortamı nedeniyle yaşadıkları Sağlık hizmetlerine erişimdeki bu sorunlar, krizin meydana gelmesine neden travma nedeniyle ruh sağlığı ihtiyaçları da diğerlerinin yanı sıra, ülkedeki yetişkin nüfusun oldu. 2016 yılının başlarındaki büyük bir boyutta. Sağlık sistemi ise, vasıflı %3,7’sini oluşturan ve HİV ile yaşayan bireyler görece barışçıl bir havada geçen sağlık çalışanları ve sağlık malzemelerinin için de ciddi sonuçların ortaya çıkmasına neden demokratik seçimlere rağmen © Pierre-Yves Bernard/MSF ülkedeki durum hala son derece endişe verici.

Cephelerin sürekli olarak değiştiği bir ortamda silahlı gruplar toprakların kontrolünü ele geçirmek için birbirleriyle çatışmaya devam ederken binlerce insan hayatını kaybediyor, yaralanıyor veya yerlerinden oluyor. Hayatlarını kaybeden insanlar arasında iki Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF) çalışanı da bulunuyordu.

Ülkedeki insani ihtiyaçlar muazzam bir boyutta. Zira 2016 yılının sonu itibarıyla 2,3 milyon kişi (nüfusun neredeyse yarısı) hayatta kalabilmek için insani yardıma muhtaçtı. Birleşmiş Milletler İnsani Yardım Koordinasyon Ofisi’nin (UNOCHA) verdiği bilgilere göre, her 5 Orta Afrika Cumhuriyeti vatandaşından biri ya ülke içinde ya da ülke sınırları dışında yerinden edilmiş durumda.

Aşı ve sanitasyona erişimin kısıtlı olması, kolaylıkla önlenebilen hastalıkların büyük Bir oyuncu ve ekibi, MSF’nin aşının önemine dikkat çekmeye çalışan kitlesel kampanyası çerçevesinde Popoto pazar yerinde skeçler düzenliyor. zararlar vermesine neden oluyor. Sıtma ülkede

52 Sınır Tanımayan Doktorlar ORTA AFRIKACUMHURİYETİ

yerinden edilen kişiye birinci ve ikinci basamak © Christophe Da Silva/Hans Lucas sağlık hizmetleri sağladı ve yaklaşık 35.000 muayene gerçekleştirdi. Ekim 2016’dan itibaren MSF bölgedeki üniversite hastanesindeki çocuk sağlığı birimleri ve ameliyathanelere de destek verdi.

Bria’daki MSF ekipleri, 15 yaş altı çocuklara HİV ve TB tedavisinin de aralarında bulunduğu sağlık hizmetleri sağladı. Kasım ayında patlak veren topluluklar arası çatışmalar sırasında MSF tarafından yaklaşık 140 yaralı tedavi edildi.

Zemio’daki (Haut-Mbomou) ekipler, HİV ile yaşayan bireylere odaklanan temel ve uzmanlaşmış sağlık hizmetleri sundu. Ancak yılın sonuna yaklaşırken bu hizmetler Sağlık Bakanlığı’na devredildi. Anne sağlığı hizmetlerinin de 2017 yılının ortalarında devredilmesi planlanıyor.

Son olarak MSF, Bangassou’da (Mbomou) kapasitesi daha da artırılan 128 yataklı bir sevk hastanesi ile 3 sağlık merkezini destekledi. Bria çocuk hastanesinde yetersiz beslenme ve sıtma tedavisi gören çok sayıda hasta bulunuyor. Acil müdahale ekibi MSF’nin acil müdahale ekibi Equipe d’Urgence oluyor. Orta Afrika Cumhuriyeti, dünyadaki en ayrıca 5.239’u şiddet ve 1.341’i cinsel şiddet RCA (Eureca), ülke çapında bir dizi sağlık ve düşük antiretroviral kapsama oranına sahip olan mağduru kişiye kapsamlı bakım hizmeti sundu. beslenmeyle ilişkili acil duruma müdahalede ülkeler arasında yer alıyor. bulundu ve 12.800’den fazla çocuğu kızamığa MSF Nisan 2016’dan Aralık 2016 tarihine kadar karşı aşıladı. Eureca ekibi aynı zamanda İnsani yardım kuruluşları mali kaynak yetersizliği Bangui Halk Hastanesi’nde ileri derece AİDS Bambouti’deki 4.000 Güney Sudanlı mülteciye nedeniyle 2016 senesinde Orta Afrika ile yaşayan 941 kişiye yatarak tedavi hizmeti de destek sağladı. Cumhuriyeti’nden çekildi. Ülkede faaliyet verdi. Ancak söz konusu hastanedeki hizmet göstermeye devam eden MSF, ekipleri aracılığıyla kalitesi MSF standartlarıyla uyumlu olmadığı Çocukların aşılanması ülke çapında halen 17 proje yürütüyor. için proje Aralık ayında geçici olarak kapatıldı. Berberati, Bangassou ve Paoua’daki yaklaşık MSF, 2017 yılında bu faaliyetlere kaldığı yerden 95.000 çocuk 2016 yılında çoklu antijen aşı Bangui devam edebilmek için çeşitli seçenekler üzerinde kampanyası kapsamında rutin aşılarını oldu. Eksik Şehirde ara sıra meydana gelen çatışmalar ve duruyor. kalan aşıların tamamlanmasına yönelik ‘catch- şiddet çok sayıda ölüme neden oldu. MSF, up’ kampanyalarının 2017’de diğer bölgelerde Merkez Hastanesi’ndeki acil hizmetlere ağırlık Şehir merkezleri de devam etmesi planlanıyor. vermeye devam ederek, bu yıl içinde toplam MSF; Batangafo ve Kabo (Ouham), Boguila, 3.700 cerrahi müdahale gerçekleştirdi. Ekipler Bossangoa ve Paoua (Ouham-Pende), Carnot çoğunluğu Müslüman olan PK5 mahallesinde (Mambere-Kadei) ve Ndele (Bamingui-Bangoran) toplam 32.300 muayene gerçekleştirdi ve şehirlerindeki yerel nüfus ve ülke içinde yerinden HASTA ÖYKÜSÜ Mamadou Mbaiki sağlık merkezinde 15 yaş altı edilen nüfusa yönelik kapsamlı ayakta ve çocuklara tedavi sağladı. yatarak tedavi hizmetlerine devam etti. Sunulan FARAH* – hizmetler arasında temel ve uzmanlaşmış sağlık Uluslararası havalimanı yakınlarında bulunan 26 yaşında, anne ve esnaf hizmetleri, acil, anne ve çocuk sağlığı, toplum ve ülke içinde yerinden edilen kişilerin yaşadığı “ Gbaya Dombia Doğum Hastanesi’nde 30 tabanlı sıtma programları ve HİV ve tüberküloz bir yerleşim yeri olan M’poko kampındaki MSF Ekim 2016 günü öğleden sonra doğum (TB) teşhis ve tedavisi yer aldı. Bu projeler yaptım. Doğum gayet iyi geçti, ardından saha hastanesinde 106.000’den fazla muayene kapsamında çok sayıda sağlık merkezi ve sağlık uyanma odasına alındım. Arkadaşlarım gerçekleştirildi. ocağına da destek sağlandı. ve ailemle birlikte bu odadayken silah sesleri geldi, sonra hastanenin kapılarına MSF Bangui’deki kadın ve bebeklere verdiği Berberati’deki (Mambere-Kadei) güvenlik vurulduğunu duydum. Hemen ardından hizmetlerin kapsamını da artırdı. MSF durumunun istikrarlı bir hale gelmesiyle yaralılar gelmeye başladı. Bir sürü ekiplerinden biri ülkedeki en büyük anne sağlığı insan vardı, her yer insan doldu. Benim birlikte MSF, bölge hastanesinin yanı sıra 4 hastanesi olan 80 yataklı Castor Anne Sağlığı yatağım dışındaki bütün yataklara sağlık merkezini desteklemeye devam ederek Hastanesi’ni yönetti ve her ay yaklaşık 600 yaralılar yatırıldı. Bu mahallede [PK5] gebe kadınlara ve 15 yaş altı çocuklara sağlık doğuma yardımcı oldu. Diğer ekipler de PK5 sürekli güvenlik sorunları yaşanıyor. Sık hizmetlerine ağırlık verdi. 2016 yılında hastaneye sık silah sesleri duyuyoruz, iki üç günde mahallesindeki Gbaya Dombia doğumevine 4.200’den fazla çocuğun yatışı yapıldı ve bir kavgalar oluyor. İnsanlar kavga edip destek verdi ve mahallelerine geri dönen ülke 21.900’ün üzerinde ayakta çocuk sağlığı hemen silah çekiyor. Her yerde silah var. içindeki yerinden edilen nüfusun ihtiyaçları için Kendi halinde, işinde gücünde insanlar bile muayenesi gerçekleştirildi. Dameka/Boeing bölgesindeki küçük anne sağlığı kendini korumak için silahla dolaşıyor.” hastanesini onardı. MSF 2016’da Bangui’de MSF Bambari’de yerel nüfus ve çevredeki *İsim değiştirilmiştir. 8.965’in üzerinde doğuma yardımcı oldu ve kamplarda yaşayan yaklaşık 50.000 ülke içinde

Uluslararası Faaliyet Raporu 2016 53 PAKISTAN PAKISTAN 2016’da ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 1.649 | Harcama: 22,9 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1986 msf.org/pakistan | blogs.msf.org/pakistan | @MSF_Pakistan

ÖNE ÇIKAN TIBBİ VERİLER:

KHYBER PAKHTUNKHWA 296.900 ayakta muayene

AFGANİSTAN FATA ÇİN 25.600 yardımcı olunan doğum

BELUCISTAN 16.300 beslenme merkezinde tedavi edilen hasta

9.400 bireysel ruh sağlığı danışmanlığı HİNDİSTAN 5.500 salgın esnasında kızamık aşısı SINDH yapılan kişi

MSF’nin proje yürüttüğü bölgeler Kullanılan harita ve yer isimleri, MSF’nin bu 2.700 kala azar tedavisi gören hasta yerlerin yasal statüsüne dair herhangi bir tutum aldığı anlamına gelmemektedir.. 2.200 cerrahi müdahale

Sağlık hizmetlerine erişim, MSF, Quetta’nın 20 kilometre kuzeyindeki 39.527 ayakta muayene gerçekleştirildi ve özellikle de uzak bölgelerdeki Kuchlak’ta ise, ayakta tedavi ile 5 yaş altı 4.989 doğuma yardımcı olundu. çocuklara beslenme desteği veren ve 24 saat Ekipler, Kuchlak ve Mari Abad’daki kırsal nüfus, şehirlerdeki acil obstetrik bakım sağlayan bir anne ve Benazir Butto hastanesinde 2.555 kutanöz gecekondu mahalleleri ve çocuk sağlığı merkezi yönetiyor. Acil doğum leyişmanyoz hastasını tedavi etti. çatışmadan etkilenen alanlarda komplikasyonları olan hastaların Quetta’ya yaşayan insanlar için bir zorluk yönlendirildiği merkezde psikososyal destek MSF, Afganistan sınırı yakınlarında Chaman de veriliyor. MSF, Temmuz ayına kadar ilçe merkezi hastanesinde Sağlık Bakanlığı ile olmaya devam ediyor. üreme sağlığı ve çocuklara yönelik ayakta birlikte çalışarak üreme sağlığı, yenidoğan ve tedavi hizmetleri sundu. 2016 yılında toplam çocuk sağlığı hizmetleri ile yetersiz beslenen Kadın ve çocuklara yönelik sağlık hizmetleri Pakistan’da ciddi bir endişe kaynağı; çünkü

kırsal bölgelerdeki kadınlar, gebelik ve © Amandine Colin/MSF doğum sırasında önlenebilir komplikasyonlar nedeniyle hayatlarını kaybediyor ve birçok bölgede yenidoğan bakımı sağlanmıyor. Pakistan Nüfus ve Sağlık Araştırması’na göre her 11 çocuktan biri 5 yaşına gelmeden hayatını kaybediyor. Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF), acil ihtiyaçların karşılanması için sağlık makamlarına destek vermeye devam ediyor.

Belucistan anne ve çocuk sağlığı MSF, Quetta’da bünyesinde bir yenidoğan ünitesi, ileri düzeyde yetersiz beslenen 5 yaş altı çocuklar için yatılı terapötik beslenme merkezi ve karantina bölümü bulunan 60 yatak kapasiteli bir çocuk hastanesi yönetiyor. 2016 yılında 800 hastanın yatışının yapıldığı hastanede yetersiz beslenen 2.385 çocuk tedavi edildi. Nisan ayına kadar hastanede ayrıca bir çocuk sağlığı birimi de hizmet Belucistan’da bulunan Quetta çocuk hastanesinde doktorlar, yenidoğan ünitesinde bir bebekle verdi. ilgileniyor.

54 Sınır Tanımayan Doktorlar PAKISTAN

5 yaş altı çocuklara ayakta ve yatılı beslenme © Amandine Colin/MSF desteği sunuyor. Hastanedeki hizmetlerden yerel nüfus ve Afgan mültecilerin yanı sıra tıbbi destek alabilmek amacıyla sınırı geçen insanlar da yararlanabiliyor. 2016’da yenidoğan ve çocuk sağlığı bölümüne 1.060 hastanın yatışı yapıldı, 248’i sezaryen olmak üzere 4.080 doğuma yardımcı olundu ve yetersiz beslenen 1.321 çocuk tedavi edildi. MSF, aynı zamanda travma vakalarının ele alındığı acil servis faaliyetlerinde Sağlık Bakanlığı’nı destekleyerek 2016 yılı içinde 6.971 hastayı tedavi etti.

MSF, Caferabad ve Nasirabad’ın doğu bölgelerinde çalışmalarını sürdürerek ileri düzeyde beslenme yetersizliği görülen çocuklara yönelik yatılı terapötik beslenme desteği sağladı. Dera Murad Cemali İlçe Merkez Hastanesi’nde ise genel çocuk sağlığı ve yenidoğan bölümleri desteklendi. MSF ekipleri bu faaliyetlere ek olarak, gezici Mariabad, Quetta’da bulunan Benazir Butto hastanesindeki MSF sağlık merkezinde bir çocuk şark klinik ve erişim noktalarından oluşan bir çıbanı tedavisi görüyor. ağla ayakta terapötik beslenme programı da yürütüyor. Ekipler, 2016 yılında sağlık makamlarıyla işbirliği halinde anne ve çocuk kişilere destek vermek amacıyla geçici olarak Machar Colony’deki sağlık hizmetleri sağlığı birimini yeniden açtı. 2016’da ileri New Durrani kampında bir sağlık ocağı açtı. MSF, Karaçi’deki Machar Colony gecekondu düzeyde yetersiz beslenen 11.474 çocuğa mahallesinde SINA Sağlık, Eğitim ve Refah Khyber Pakhtunkhwa’daki (KPK) acil terapötik beslenme programı çerçevesinde Vakfı ile işbirliği halinde yürüttüğü klinikte sağlık ve anne sağlığı hizmetleri tedavi sağlandı, 821 hastanın yenidoğan ve 107.397 ayakta muayene gerçekleştirdi. MSF, Peşaver’deki Kadın Hastanesi’nde çevre çocuk sağlığı bölümlerine yatışı yapıldı ve Machar Colony’de 200.000 kadar insan, illerden ve Aşiretler Bölgesi’nden sevk edilen 484 doğuma yardımcı olundu. aşırı kalabalık ve sağlıksız koşullarda yaşıyor. hastalara 24 saat kapsamlı acil doğum ve Programda birinci basamak sağlık hizmetleri, Aşiretler Bölgesi kadın sağlığı hizmetleri verdi. Hastanede temel acil tedavi, doğum ve kadın sağlığı (FATA) 24 yataklı doğum ve kadın ünitesinin yanı hizmetleri, ruh sağlığı desteğinin yanı sıra sıra prematüre doğmuş ve ileri derecede MSF, en kuzeydeki kabile bölgesi olan hijyen ve sağlık odaklı eğitim seansları da hasta yenidoğanlara yönelik uzman sağlık Bajaur’da hassas durumdaki topluluklara yer alıyor. MSF ayrıca bölgede yaygın olarak hizmetleri veren 18 yataklı yenidoğan birimi tıbbi destek sağlıyor. Ekipler, Nawagai görülen Hepatit C için teşhis ve yüksek bulunuyor. Yeni sosyal erişim ekibi Ocak hastanesinde ayakta tedavi birimi, nitelikli tedavi hizmetleri sunuyor. Ekipler, ayında hastalar, hastane ve topluluklar stabilizasyon odası ve çocuk sağlığı biriminde 2016 yılında 412 hastanın tedavisine başladı arasında iletişimi geliştirmek amacıyla çalışıyor. Ayrıca Bajaur’da bir salgın haline ve 301 hastanın tedavisi tamamlandı. gelen kutanöz leyişmanyoz tedavisi çalışmalar başlattı. 2016’da 479’u sezaryen hizmetleri yürütülüyor. 2016’da 31.069 olmak üzere 4.906 doğuma yardımcı Afet müdahale çalışmaları ayakta ve 8.152 acil muayene gerçekleştirildi. olundu. Nisan ayındaki yoğun yağışlar KPK’da sele neden oldu. MSF, İl Afet Yönetimi ile birlikte MSF ayrıca, Khar Bölgesi merkez hastanesine MSF, Peşaver’in 200 kilometre kuzeyindeki Swat, Kohistan ve Shangla’da afetten toplu yaralanmalar durumunda destek Timurgara’da İlçe Merkez Hastanesi’nin etkilenen kişilere 1.659 acil yardım kiti verdi. acil servis, yeniden canlandırma ve müşahede dağıttı. Ekipler, Kurram Bölgesi’ndeki Sadda Tehsil odası ile yenidoğan ünitesini destekliyor. Merkez Hastanesi’nde ise 5 yaş altı çocuklara Cerrahi de dahil olmak üzere kapsamlı acil MSF Timurgara, Balambat ve Afgan doğum ve kadın sağlığı hizmetleri veren ayakta muayene, 12 yaş altı çocuklara da mültecilerin kaldığı bir kampta dang ekipler 9.627 doğuma yardımcı oldu. yatılı tedavi hizmeti sağlayarak kutanöz hummasının önlenmesine yönelik bir Kalp sağlığı bölümünde akut koroner leyişmanyoz, doğum öncesi sağlık hizmetleri, kampanya kapsamında 4.219 haneye ulaştı. sendromu olan 2.667 hasta tedavi kadın doğum ve acil sevkleri yürütüyor edildi ve 3.987 ruh sağlığı danışmanlığı Yaz aylarında ise, MSF ekibi Machar ve acil durumlarda Sağlık Bakanlığı’na seansı gerçekleştirildi. Sağlık konusunda Colony’de 10 güneş çarpması önleme noktası destek veriyor. MSF ekipleri 2016 yılı içinde farkındalığın artırılması faaliyetleri kurarak içme suyu ve ilk yardım hizmeti ayda ortalama 3.000 ayakta muayene kapsamında da 7.713 seans düzenlendi. sağladı. Toplam 23.000 kişi bu hizmetten gerçekleştirdi. Ekipler, daha küçük olan Alizai MSF, Aralık ayında hizmetlerine yeni bir yararlandı. hastanesinde de her hafta ortalama 120 dijital röntgen tesisi de ekledi. çocuğun ayakta muayenesini gerçekleştirdi. MSF, son olarak Mayıs ayında yerinden edilen

Uluslararası Faaliyet Raporu 2016 55 RUSYA | SIRBİSTAN RUSYA 2016’da ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 129 | Harcama: 4,9 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1992 msf.org/russianfederation (ÇİD TB) vakalarının bakanlığa devredilmesinin destek sağlandı ve şiddet mağdurlarına yönelik ardından, ikinci basamak ilaçlara direnç olarak 314 grup ruh sağlığı danışmanlığı seansı gösteren bir tüberküloz tipi olan Yaygın İlaca düzenlendi. GROZNI Dirençli Tüberküloz (YİD TB) vakalarına ağırlık Çeçenistan’daki kalp sağlığı hizmetleri verdi. MSF, YİD TB vakalarının gözlemlendiği MSF, başkent Grozni’deki acil hastanesi ile Urus- MSF’nin çalıştığı şehir, kasaba ve köyler hastalara sağlanan geleneksel tedaviden daha Martan hastanesindeki kalp sağlığı hizmetlerini, etkili tedavilerin geliştirilmesi amacıyla yeni akut durumda olan hastalara sağlanan bakımın ve yeniden düzenlenmiş de dahil olmak üzere ÖNE ÇIKAN TIBBİ VERİLER: niteliğinin iyileştirilmesinin yanında ilaç ve uygun ilaçları tedarik etti. TB tedavisi programı tıbbi malzeme bağışı yaparak desteklemeye kapsamında aynı zamanda laboratuvar desteği, 4.800 bireysel ruh sağlığı devam etti. Düsseldorf Tıp Fakültesi’nden gelen sağlığın teşviki faaliyetleri ile hasta ve hasta danışmanlığı uzmanlarla, Grozni’deki kardiyolojik müdahale ailelerine yönelik psikososyal destek yer alıyor. ekibinin teknik becerilerinin artırılmasına yönelik MSF, 2016 yılında aynı zamanda şeker hastalığı ileri düzey bir eğitim düzenlendi. Eğitimde Sınır Tanımayan Doktorlar da bulunan YİD TB hastalarına hizmet vermeye (koroner arterlerin içinin incelenmesini sağlayan (MSF), Çeçenistan’da devam ederek kan şekeri oranlarını düzenli bir görüntüleme tekniği olan) anjiyografi ve tüberküloz (TB), ruh sağlığı olarak izledi, gereken durumlarda tedavinin (daralmış ya da tıkanmış koroner arterlerin şeklini değiştirdi ve bu hastalara durumlarını genişletilmesi anlamına gelen) anjiyoplasti ve kalp sağlığı programlarını yönetebilmelerinde yardımcı oldu. Aralık 2016 konularına ağırlık verildi. yürütmeye devam etti. itibarıyla toplam 60 şeker ve TB hastası ile 70 2016 yılında kardiyolojik yeniden canlandırma YİD TB hastası tedavi gördü. MSF, uzun yıllardır Çeçenistan Sağlık Bakanlığı birimine akut durumda olan 1.327 hasta kabul ile birlikte tüberküloz (TB) tedavisi programı 2016 yılında ayrıca ruh sağlığı programı edildi. Bu hastalardan 413’üne anjiyografi ve yürütüyor. Ekipler, Çok İlaca Dirençli Tüberküloz kapsamında 4.838 hastaya bireysel psikososyal 397’sine anjiyoplasti uygulandı. SIRBİSTAN 2016’da ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 8 | Harcama: 1,7 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1991 | msf.org/serbia Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF), 2014 yılından beri SUBOTICA ROMANYA Sırbistan’daki sığınmacı, mülteci ve göçmenlere tıbbi ve psikolojik destek sağlıyor. SID BELGRAD Presevo ve sürekli artış gösteren şiddet kaynaklı MSF ekipleri Miratovac’da Makedonya ve travmaları kayıt altına aldı. Ekipler, 2016 Sırbistan arasındaki sınırı yürüyen yüzlerce yılında köpek ısırması, göz yaşartıcı gaz ve insana tıbbi destek verdi. biber gazından kaynaklanan iritasyonun yanı sıra Sırbistan-Macaristan sınırını geçmeye Sid çalışırken uğradıkları şiddet sonucu yaralanan MSF Sid’de tren istasyonunun yanında 82 kişiyi tedavi etti. PRESEVO bulunan bir transit merkezinde faaliyet

MSF’nin çalıştığı şehir, kasaba ve köyler göstererek, 2.000’den fazla kişiyi barındırma Belgrad kapasitesine sahip 8 adet büyük ısıtmalı çadır MSF, 2014 yılından beri mültecilere yönelik kurdu. Ekipler, kamptaki sayının düşmesi ÖNE ÇIKAN TIBBİ VERİLER: kabul ve barınma merkezlerinde temel ve diğer kuruluşların ihtiyaçları karşılaması tıbbi ve ruh sağlığı hizmetleri sağlayarak nedeniyle faaliyetleri Mart ayında devretti. 39.600 ayakta muayene gezici kliniklerde faaliyet gösterdi. Ekipler, Subotica 2016 yılında 18.000’den fazla muayene 3.700 grup ruh sağlığı danışmanlığı MSF ekipleri Nisan 2016’dan Kasım 2016’ya gerçekleştirdi ve terk edilmiş tren kadar Subotica çevresinde son derece vahim istasyonlarında sağlık hizmetlerine erişimleri 1.700 bireysel ruh sağlığı olmadan yaşayan kayıt dışı göçmenlere danışmanlığı şartlar altında sıkışıp kalan kişilere destek sundu. Ekipler, 7.407 kişiyi muayene etti hizmet sağlamaya ağırlık verdi.

56 Sınır Tanımayan Doktorlar SIERRA LEONE SIERRA LEONE 2016’da ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 590 | Harcama: 11 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1986 msf.org/sierraleone | blogs.msf.org/ebola

MAGBURAKA KOINADUGU

FREETOWN KAILAHUN

BO KENEMA

MSF’nin proje yürüttüğü bölgeler MSF’nin çalıştığı şehir, kasaba ve köyler

ÖNE ÇIKAN TIBBİ VERİLER:

65.200 salgın esnasında kızamık aşısı yapılan kişi

28.800 ayakta muayene Bir hemşire, MSF’nin Freetown’da bulunan ve Ebola’dan kurtulan hastalara tedavi sağlanan kliniğinde bir hastanın ilaç dozunu belirliyor. 450 grup ruh sağlığı danışmanlığı

300 bireysel ruh sağlığı danışmanlığı artırma faaliyetleri de düzenlendi. Hastalıktan 2.996 çocuk tedavi gördü ve ayrıca 1.457 kurtulanların toplumsal damgalanmaya maruz doğuma yardımcı olundu. kaldıklarını bildirmeleri üzerine sağlık çalışanları MSF Nisan ayında Koinadugu’da bölgedeki hastalık konusunda topluma yönelik eğitimler anne, yenidoğan ve çocuk ölümlerinin düzenledi. Sierra Leone nihayet 17 Mart azaltılması amacıyla bir proje başlattı. Ekipler, 2016’da Ebola’dan kurtarılmış Olası hastalık salgınlarına acil müdahale Kabala hastanesini onararak çocuk sağlığı bölge ilan edildi. Ülke, şimdi kapasitesinin güçlendirilmesi için Sierra Leone bölümünün kapasitesini 15 yataktan 45 yatağa sarsılan sağlık sistemini Afet Müdahale Birimi oluşturuldu. Bu birim çıkardı ve 3 yataklı bir yenidoğan bölümü kapsamında, Sağlık Bakanlığı’na 3 bölgede kurdu. Nisan ve Aralık ayları arasında 148’i ileri yeniden inşa etmek için bulaşıcı hastalık raporlama ve afet müdahalesi düzeyde yetersiz beslenen 12 yaşın altındaki mücadele ediyor. eğitimi ile Ebola da dahil olmak üzere aşı toplam 1.660 çocuk tedavi edildi. Ayrıca kampanyaları düzenlenmesi yoluyla destek 1.185 gebe kadına sağlık hizmetleri sağlandı, Ülkede sağlık hizmetlerine erişim salgından verildi. 111’i sezaryenle olmak üzere 783 doğuma önce de sınırlı boyutlardaydı. Salgında virüs yardımcı olundu ve 1.240 kişi aile planlaması nedeniyle hayatını kaybeden 3.950 kişinin Anne ve çocuk sağlığı hizmetlerinin hizmetlerinden yararlanmak üzere kayıt altına yaklaşık %10’unun sağlık personeli olduğu desteklenmesi alındı. tahmin ediliyor. Sierra Leone, salgından önce özellikle de anne ve çocuk ölümlerinde dünyadaki en Proje kapsamında ayrıca Ebola hastalığından Şüpheli, olası ve teyit edilmiş vakalar da dahil kötü göstergelerden birine sahip ülkelerden kurtulan kişilere de sağlık hizmeti verildi. olmak üzere 14.100 kişiye Ebola bulaştı. biriydi. MSF, Tonkolili bölgesindeki Magburaka 48 hastanın hala takibi sürüyor. Ekipler aynı Hastalıktan kurtulanların bir bölümü, ilerleyen hastanesinde çocuk sağlığı bölümü, anne zamanda 23.197 kişiyi hastalık taramasından aylarda da komplikasyonlarla baş etmek ve yenidoğan hizmetleri ile kan nakli geçirdi ve herhangi bir pozitif vakaya rastlanmadı. Sağlık taramaları sıtma ve HİV için durumunda kaldı. MSF’nin Temmuz 2015’te laboratuvarını destekledi. Ekipler, aynı zamanda de gerçekleştirildi. açtığı klinik Eylül 2016’da Sağlık Bakanlığı’na Magburaka anne ve çocuk sağlığı ocağına da devredildi. Klinikte 400’den fazla eski hasta personel ve malzeme desteğinde bulundu. MSF ekipleri Koinadugu’da beslenme ve hasta ailelerine tedavinin yanı sıra ruh MSF, Yoni Chiefdom’da (Hinistas) ise bir durumunu izleyerek acil durumlar ile hastalık sağlığı desteği sağlandı. 450’nin üzerinde toplum sağlığı merkezinde acil kadın sağlığı ve salgınları konusunda da çalışma yürüttü. Mayıs ruh sağlığı danışmanlığı seansı düzenlendi. doğum hizmetleri verdi. 2016 yılında 21.180 ayında 65.159 çocuk kızamığa karşı aşılandı. Klinikte ayrıca güvenli cinsel ilişki, el yıkama ve ayakta ve 6.245 doğum öncesi muayene sıtmanın önlenmesini teşvik eden farkındalık gerçekleştirildi. Çocuk sağlığı bölümünde

Uluslararası Faaliyet Raporu 2016 57 SURİYE SURİYE 2016’da ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 455 | Harcama: 39,4 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 2009 msf.org/syria | blogs.msf.org/syria | @MSF_Syria

ÖNE ÇIKAN TIBBİ VERİLER: TÜRKİYE HALEP 372.700 ayakta muayene

İDLIP 5.300 yardım malzemesi kiti

2.000 yardımcı olunan doğum LATAKYA

IRAK HAMA

RIF ŞAM

MSF’nin 2016 yılında yönettiği sağlık HUMUS tesislerinin yaklaşık konumları MSF’nin saha hastanesi ve klinik yöneten Suriyeli sağlık çalışanlarına DARA teknik destek ve malzeme desteği sağladığı bölgeler

Suriye’de 6 yıldır süren savaşta Halep’teki El Kudüs hastanesi ve çevresi hava kaçırıp daha sonra serbest bırakmasının saldırılarında vuruldu. Aralarında hastalar ardından ve bu gruptan gerekli güvenlik sivillere yönelen aşırı şiddetin ve sağlık çalışanlarının da bulunduğu en az güvenceleri almanın imkansızlığı nedeniyle yakın zamanda sona ereceğine 55 kişi hayatını kaybetti. Beyrut Amerikan MSF, IŞİD’in kontrolü altındaki bölgelerden dair herhangi bir emare Üniversitesi’nin Suriye Komisyonu’na göre çekilmek durumunda kaldı. savaşın başladığı tarihten bu yana 814 sağlık bulunmuyor. çalışanı öldürüldü. MSF, 2016 yılında Suriye’nin kuzeyinde diğer muhalif güçler tarafından kontrol edilen Ülkede sivillerin yaşadığı bölgeler sürekli olarak Suriye’nin son derece ciddi boyutlardaki bölgelerde 6 sağlık tesisinde doğrudan faaliyet bombalandı ve insani yardımdan mahrum sağlık ihtiyaçlarına rağmen, MSF’nin ülkedeki göstermeye ve kendisinin çalışma yürütemediği bırakıldı. Gıda ve sağlık hizmetlerine erişim çalışmaları ciddi ölçüde kısıtlanmış durumda. yerlerde ise Suriyeli sağlık ağına uzaktan destek özellikle de kuşatma altındaki bölgelerde son Suriye hükümeti defalarca kez yapılan vermeye devam etti. derece sınırlı bir düzeyde. Birçok hastane, sağlık başvurulara rağmen MSF’ye ülkede çalışma izni çalışanlarının çoğunun kaçmak durumunda vermedi. Güvensizlik ortamı da MSF’nin muhalif Halep kalması ya da öldürülmüş olması nedeniyle güçler tarafından kontrol altında tutulan MSF, 2014 yılından beri Halep’in doğusundaki ciddi anlamda personel ve malzeme sıkıntısı bölgelerde yardım sağlayabilme kapasitesini 8 hastane, 6 sağlık ocağı ve 3 ilk yardım yaşıyor. Çatışmalar, Suriye nüfusunun yarısından kısıtladı. IŞİD’in 2014 yılında MSF çalışanlarını noktasına düzenli olarak tıbbi malzeme sağlıyor. fazlasının yerinden edilmesine neden oldu. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği

(BMMYK) verilerine göre 4,8 milyondan fazla © Karam Almasri kişi ülke dışında koruma ararken 6 milyon kişi de ülke içinde yerinden edildi. Ülkede kalanların çoğu, kuşatma altındaki bölgelerde ya da komşu ülkelerin kapanan sınırları yakınlarında sıkışıp kalmış durumda.

Sağlık tesisleri, sağlık çalışanları ve hastalar, ayrım gözetmeyen ancak hedef gözeten saldırıların mağduru oldu. 2016 yılında Sınır Tanımayan Doktorlar’ın (MSF) destek verdiği 32 sağlık tesisi 71 kez bombalandı ya da saldırılara maruz kaldı. 15 Şubat tarihinde gerçekleştirilen bir saldırıda MSF’nin İdlip’te destek verdiği bir hastane olan Maarat El Numan hastanesine 4 füze isabet etti. Bu saldırı sonucunda aralarında hastane çalışanları, hastalar, refakatçiler ve ziyaretçilerin bulunduğu 25 kişi hayatını kaybederken 11 kişi de yaralandı. Ekim 2016 ortasında hava saldırılarıyla vurulan Bustan El Kasr. 27 Nisan tarihinde ise MSF’nin destek verdiği

58 Sınır Tanımayan Doktorlar SURİYE

Ancak hükümete bağlı koalisyon güçlerinin Temmuz 2016’da buradaki kuşatmayı daha da sıkılaştırmasının ardından bu faaliyetler askıya alındı. Bu tarihten itibaren Halep’in doğusuna, muhalif güçlerin bu bölgeye erişim sağlayan geçici bir yol açtığı Ağustos ayında yaklaşık 100 tonluk tıbbi malzeme içeren tek bir sevkiyat gerçekleştirildi. MSF, her ne kadar artık doğrudan destek veremiyor olsa da Halep’in doğusunda daha önce çalıştığı doktor ve hemşirelerle yakın temasta olmaya devam etti. Doktor ve hemşireler, şehirde sıkışıp kalan insanların yaşadığı ciddi zorluklara ve hastanelerin de içinde bulunduğu sivil bölgelerin sürekli olarak ya hedef alınarak ya da ayrım gözetmeksizin bombalanmasına ve saldırılara uğramalarına tanıklık ettiler. Doğu Halep’te bulunan El Sukkari’de hava saldırıları sonucunda karnından şarapnelle Suriye hükümeti Aralık ayında Halep’in yaralanan 5 yaşındaki bir çocuk geçirdiği ameliyat sonrasında iyileşiyor. tamamının kontrolünü ele geçirdi ve şehrin doğusundaki binlerce kişi İdlip’e ve Halep’in kırsal bölgelerine tahliye edildi. MSF, bu toplum kuruluşu olan AID ile birlikte 3 birinci Haseke tarihten sonra gezici klinikler aracılığıyla söz basamak sağlık merkezine destek verdi. MSF ekipleri, 2013 yılından beri anne ve konusu bölgelerde yardım malzemeleri dağıttı çocuk sağlığı ile kronik hastalıklara odaklanan Yaz aylarında ise değişen cephe hatları ve askeri ve bir aşı kampanyası yürüttü. bir yaklaşımla biri doğum kliniği olmak üzere taarruz, sivilleri Menbiç’ten kaçıp Fırat nehri 3 sağlık merkezinde birinci basamak sağlık MSF, Halep’in kuzeyindeki Azez’de ise 34 yataklı yakınlarına sığınmak zorunda bıraktı. MSF, hizmetleri veriyor. Bu hizmetlerden ülke içinde Al Salamah hastanesini yönetiyor. Bu hastanede yerinden edilen ve yerel nüfusun ihtiyaçlarının yerinden edilen kişiler ve yerel toplulukların yanı ayakta ve yatarak muayene, acil tedavi, cerrahi karşılanması amacıyla verdiği desteğin kapsamını sıra Iraklı mülteciler de yararlanabiliyor. MSF ve kadın doğum gibi geniş bir çerçevede artırdı. Yerinden edilen nüfus, Ağustos aylarında ekipleri, 2016 yılında 8.257’si 5 yaş altındaki hizmet sağlanıyor. Daha ileri düzeyde tedavi evlerine döndüğünde şehrin büyük bir çocuklara yönelik olmak üzere toplam 44.873 ihtiyacı olan hastalar, bölgedeki diğer sağlık bölümünün kara mayınları, bubi tuzakları ve genel muayene gerçekleştirdi. Kronik hastalığı tesislerine ya da Türkiye’ye sevk ediliyor. Ekipler diğer patlayıcı mekanizmalarla döşeli olduğunu bulunan 951 kişi tedavi edildi ve 5.598 üreme 2016 yılında 85.737 ayakta muayene ve 1.598 gördü. Yalnızca 4 hafta içinde MSF’nin Ayn sağlığı muayenesi gerçekleştirildi. Ekipler aynı cerrahi müdahale gerçekleştirdi. Ayrıca 3.692 el-Arap’ta desteklediği hastanede Menbiç’teki zamanda ayda ortalama 170 doğuma yardımcı hasta tedavi edildi. paylayıcı mekanizmalar nedeniyle yaralanan oldu. Ancak Azez’de yeniden patlak veren çatışmalar 190’dan fazla kişi tedavi edildi. Suriye’deki sağlık tesislerine uzaktan verilen 35.000’den fazla kişinin yerinden edilmesine İdlip neden oldu. Nisan ayı itibarıyla 100.000’in destek MSF Atme’de hastalara cerrahi müdahale, deri üzerinde insan cephe hattı ve Türkiye sınırı MSF, 2011’den bu yana çatışmalardan en fazla grefti, pansuman ve fizik tedavinin yanı sıra ruh arasında sıkışıp kaldı. MSF, bölgede 4.345 etkilenen ve doğrudan erişimin bulunmadığı sağlığı desteği, acil sağlık hizmetleri ve ayakta aileye (26.070 kişi) yardım malzemesi ve bazı bölgelerde birçok sağlık tesisini destekliyor. muayene sağlanan 20 yataklı yanık hastanesini hijyen kiti dağıttı ve 1.330 aileye de çadır Bu program ağırlıklı olarak komşu ülkelerden temin etti. Azez’in doğusundaki gayriresmi yönetmeye devam etti. MSF, ayrıca Atme yürütülüyor. Program kapsamında ilaç, tıbbi yerleşim yerlerinden birinde ise su ve sanitasyon yakınlarında yerinden edilmiş yaklaşık 165.000 malzeme ve yardım malzemesi bağışı yapılıyor. programı uygulandı. kişiye ev sahipliği yapan 180 kamp ve köyde Aynı zamanda Suriye’deki çalışanlara uzaktan genişletilmiş aşı programı, sağlık eğitimi ve eğitim ve teknik tıbbi tavsiye sağlanıyor ve MSF, Haziran ayında Genişletilmiş Aşı hastalık izleme faaliyetleri yürüttü. Türkiye’de tesislerin işletme giderlerinin karşılanması Programı (EPI) çerçevesinde Halep’teki 3 uzmanlaşmış tedavi gören hastaların da takibi için maddi destek veriliyor. Özellikle kuşatma ilçede aşı faaliyetlerinin yanı sıra 2 kızamık aşısı yapıldı. altındaki bölgelerde MSF’nin sağladığı bu kampanyası yürüttü. destek hayati bir önem taşıyor, çünkü temel Atme hastanesindeki ekipler, 2016 yılında 2.883 sağlık malzemeleri kuşatmayı sürdüren güçler Ekipler, Suriye’nin kuzeyindeki Ayn el-Arap acil servis muayenesi gerçekleştirdi ve 3.696 tarafından sıklıkla resmi yardım konvoylarından bölgesinde temel sağlık tesisleri ile aşılama cerrahi müdahalede bulundu. 439 hasta yatılı çıkarılıyor. hizmetlerinin yeniden kurulması, ayakta tedavi gördü ve 398 kişi de ileri düzey tedavi muayene hizmeti verilmesi ve psikolojik destek için Türkiye’ye sevk edildi. MSF ayrıca kamp ve 2016 yılında Halep, Dara, Hama, Humus, İdlip, programlarının uygulanması amacıyla Mart köylerde 5 yaş altındaki çocuklara 118.000’den Kuneytra ve Şam’ın kırsal bölgeleri de dahil 2015’ten bu yana yerel sağlık makamlarıyla fazla doz aşı yaptı. olmak üzere Suriye’nin çeşitli bölgelerindeki 80 birlikte çalıştı. Bu çerçevede halihazırda 9 sağlık tesisine düzenli destek verildi. Bu tesislerde birinci basamak sağlık noktası, bir doğum MSF, Kunaya’da da bölgesel sevk hastanesine 2,2 milyondan fazla ayakta muayene ve 770.000 kliniği ve iki hastaneye destek veriliyor. uzaktan verdiği desteği artırarak hastanenin acil servis muayenesinin yanı sıra 225.000 2016’da, genişletilmiş aşı programı ve sunduğu tüm hizmetlere maddi ve teknik cerrahi müdahale gerçekleştirildi. 29.000’in yetersiz beslenme taraması faaliyetlerinin destek sağladı. Hastanede 2016 yılında 105.168 üzerinde doğuma da yardımcı olundu. Bu sağlık gerçekleştirilmesi amacıyla 21 farklı noktada ayakta muayene gerçekleştirldi ve yatılı tedavi tesislerinin bir kısmı yalnızca MSF tarafından 5 ekip görevlendirildi. MSF tarafından destek bölümünde 12.011 vaka tedavi edildi. Ekipler desteklense de, birçoğu ek desteklerden de verilen tesislerde 101.680 ayakta muayene ve ayrıca Kunaya ve Darkuş hastanelerindeki faydalandı. Ülke çapında 80 sağlık tesisine daha 138 cerrahi müdahale gerçekleştirildi. MSF, genişletilmiş aşı programı faaliyetlerini tıbbi malzeme bağışı gibi geçici bağışlarda Cerablus kırsalında ise Türkiye’den bir sivil destekleyerek toplam 53.341 doz aşı uyguladı. bulunuldu.

Uluslararası Faaliyet Raporu 2016 59 UGANDA UGANDA 2016’da ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 342 | Harcama: 8,1 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1986 msf.org/uganda

ARUA DEMOKRATİK KONGO CUMHURİYETİ

KASESE

MSF’nin proje yürüttüğü bölgeler

ÖNE ÇIKAN TIBBİ VERİLER:

50.500 ayakta muayene

15.800 sıtma tedavisi gören hasta

7.600 birinci basamak antiretroviral MSF ile çalışan bir doktor, Uganda’nın kuzeyinde bulunan Bidibidi mülteci kampında Güney Sudanlı (ARV) tedavi sağlanan hasta bir mülteciyi muayene ediyor.

2016 yılında Uganda’daki yararlandı. Gerçekleştirilen testler sonucunda Mültecilere sağlanan hizmetler mülteci nüfusu daha da arttı. bu hastalardan 22’sinin ikinci basamak ilaçlara Halihazırda bir milyondan fazla mülteciye ev yanıt vermediği tespit edildi ve 19’u üçüncü sahipliği yapan Uganda, bu açıdan Afrika’daki Önemli gelişmelere rağmen HİV, basamak tedaviye başlatıldı. en yüksek rakama sahip ülke konumunda temel bir halk sağlığı sorunu bulunuyor. Mültecilerin yaklaşık 700.000’i MSF Kasese’de de ergenlere yönelik olarak cinsel Temmuz 2016 tarihinde ülkelerinde patlak olmaya devam etti. sağlık ve üreme sağlığı, HİV ve tüberküloz (TB) veren şiddetli çatışmalardan kaçan Güney önleme, tarama ve tedavisinin de bulunduğu Uganda’da yıllık yeni vaka sayısında azalma Sudanlılardan oluşuyor. temel ve kapsamlı sağlık hizmetleri sunan bir olmasına rağmen (2010 yılında 160.000’den klinik yürütüyor. Klinikte yürütülen farkındalık Kitlesel çaptaki bu hareketlilik, Uganda’nın 2014 yılında 95.000’e düştü) ülkedeki nüfusun artırma (radyo programları, sosyal medya kuzeyinde Birleşmiş Milletler Mülteciler %7’si (yaklaşık 1,5 milyon kişi) HİV ile birlikte çalışmaları ve sosyal ağ oluşturma) ve rekreasyon Yüksek Komiserliği’nin (BMMYK) uygulama yaşıyor. Erken ve/veya istenmeyen gebelikler, faaliyetleri yoluyla ergenlik çağındaki kişiler, ortaklarının kapasitelerini aşmış bulunuyor. cinsel şiddet ve güvenli olmayan kürtaj klinikten danışmanlık almaya teşvik ediliyor. Bu durum, özellikle günde yaklaşık 2.000 nedeniyle ergenlik çağındakiler özellikle hassas Klinikte 2016 yılında 11.700’den fazla ayakta kişinin geçiş yaptığı ve Kasım ayı sonu bir durumda bulunuyor. HİV/AİDS Afrika’da bir muayene gerçekleştirildi ve 3.200 ergen HİV testi itibarıyla neredeyse 230.000’e ulaşan numaralı ergen ölüm sebebi olmayı sürdürüyor yaptırdı. nüfusuyla Bidibidi’deki yeni yerleşim yerinde ve Uganda da bu konuda bir istisna teşkil çarpıcı düzeydeydi. MSF, Bidibidi’de ayakta Ekipler, George ve Edward Gölleri etmiyor. ve yatarak muayene, gebelik muayenesi, çevresindeki 3 ilçede (Kasese, Kamwenge ve hastalık izleme, temiz içme suyu, tuvalet ve MSF, 2013 yılından beri Arua bölge Ruburizi) balıkçılıkla geçinen topluluklarda sanitasyon tedariki alanlarındaki ihtiyaçları hastanesinde hasta başı viral yük testi HİV, TB ve sıtmanın tespit ve tedavisinin giderdi. MSF ekipleri, Kasım ayında her hizmeti sunuyor. Hasta başı test uygulaması, geliştirilmesi amacıyla bir proje yürütüyor. gün 66.000 litre su tedarik etti. Benzer bir hastalığın hızlı tespitini ve erken tedaviyi Şubat 2016’da balıkçıların karaya çıktıkları biçimde, MSF kliniğinde her gün 60 ila 200 kolaylaştırarak hastaların tedavi çıktılarında yerlerde gerçekleştirilen proaktif bir tarama kişi muayene oldu. Bu muayenelerin %60’ı ilerleme sağlanmasına yardımcı oluyor. kampanyasıyla 13.771 kişiye HİV testi yapıldı. sıtmayla ilgiliydi. Eylül 2013 ve Eylül 2016 tarihleri arasında MSF, bu yerlerde kapsamlı ve hizmet dağıtımı 20.845 viral yük testi yapıldı. İkinci basamak temelli bakım hizmeti veren 5 sağlık merkezine antitretroviral ilaçlara yanıt vermediğinden teknik destek sunuyor. Ayrıca 2016 yılında HİV şüphe edilen 60 hasta, ilaca direnç testinden tedavisi alan 1.234 kişiye viral yük testi yapıldı.

60 Sınır Tanımayan Doktorlar TÜRKİYE | UKRAYNA TÜRKİYE 2016’da ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 73 | Harcama: 6 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1999 msf.org/turkey | @MSF_Turkiye

Türkiye’deki Suriyeli mültecilerin yaklaşık Şanlıurfa %90’ından fazlası kamp dışı alanlarda MSF’nin destek verdiği yerel bir kuruluş, kırılgan koşullar altında yaşıyor ve temel Şanlıurfa’da 1.341 bireysel ve 69 grup ŞANLIURFA kamu hizmetlerinden sınırlı düzeyde ruh sağlığı danışmanlığı sağladı. MSF KİLİS faydalanabiliyor. 15 Temmuz’da yaşanan tarafından desteklenen bir diğer yerel sivil darbe girişimi ve yılın ikinci yarısında toplum kuruluşu da Akçakale’de yürüttüğü GAZIANTEP olağanüstü hal koşulları altında yaşanan siyasi psikososyal destek programı kapsamında gelişmeler, insani yardım ihtiyaçlarının siyasi 2.554 bireysel ruh sağlığı danışmanlığı verdi. MSF’nin desteklediği projelerin bulunduğu şehir, gündemin daha da alt sıralarına düşmesine MSF ayrıca Akçakale transit kampının Mayıs kasaba ve köyler neden oldu. 2016’da kapanmasına dek birinci basamak sağlık hizmetleri, psikososyal bakım ile su ÖNE ÇIKAN TIBBİ VERİ: Sınır Tanımayan Doktorlar’ın (MSF) ülkede ve sanitasyon hizmetlerinin sağlanmasına faaliyet gösterme izni Haziran ayında sona yardımcı oldu ve insani yardım malzemesi 9.500 bireysel ruh sağlığı erdi. MSF, Suriye-Türkiye sınırında çalışan dağıtımı yaptı. danışmanlığı yerel sivil toplum kuruluşlarına maddi ve teknik destek sağlamaya devam etti. Ayrıca Gaziantep Suriye’deki sağlık personeline uzaktan destek MSF, Geçici Koruma Altındakilere Yönelik Türkiye 2016 sonu itibarıyla sağlandı. Gönüllü Sağlık Merkezi’nde, uluslararası bir 2,8 milyonu Suriyeli olmak tıbbi insani yardım kuruluşuyla işbirliği halinde Kilis Suriyeli mültecilere çocuk sağlığı hizmetlerinin üzere 3 milyondan fazla MSF yerel paydaşıyla birlikte Suriyeli yanı sıra cinsel sağlık ve üreme sağlığı mülteciyle dünyadaki en büyük mültecilere birinci basamak sağlık hizmetleri muayene hizmetleri sağladı. Nisan 2016 ve psikososyal destek sağladı. 2016 tarihinde faaliyetleri tamamlanan program mülteci nüfusu barındıran ülke yılında 1.354 kişi ile 810 aile psikoterapi kapsamında 2.500’den fazla kadına cinsel konumundaydı. danışmanlığından faydalandı. sağlık ve üreme sağlığı muayenesi yapıldı. UKRAYNA 2016’da ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 154 | Harcama: 5,2 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1999 msf.org/ukraine | @MSF_Ukraine

RUSYA Ukrayna’nın doğusundaki çatışmalar ikinci yılına girdi. Ancak siyasi çözüm yönündeki çabalarda ilerleme kaydedilemedi. LUHANSK Bu nedenle, cephe hattı boyunca yaşamak durumunda kalan

DNIPRO insanlar, yoğun şiddete en fazla maruz kalan kesim oldu.

Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF), 2016 yılında Bakhmut’taki faaliyetlerin devri cephe hattı boyunca gezici kliniklerle hizmet MSF ekipleri, Bakhmut ve çevresindeki 40 ROMANYA vermeye devam etti. Ekipler, Ukrayna hükümetinin noktada faaliyet göstererek 40.000’den fazla kişi DONETSK kontrolü altında bulunan bölgelerdeki yerinden ile yerinden edilmiş 10.000 kişiye destek sağladı. edilmiş kişilerin de aralarında bulunduğu nüfusa MSF’nin proje yürüttüğü bölgeler Yerel sağlık sisteminin kapasitesinde iyileşmeler sunduğu psikolojik ve tıbbi desteği de artırdı. ‘Temas’ çizgisi yaşanması ve insanların gerekli hizmetleri MSF için çalışan psikologlar, çatışma bölgesinin aldıklarının görülmesi üzerine, MSF Temmuz güneyindeki 26 noktada akut ya da kronik ayında bölgeden çekilme kararı aldı. MSF, diğer ÖNE ÇIKAN TIBBİ VERİ: stres sorunu yaşayan hastalara toplam 3.052 bölgelerde ise sağlık tesislerine tıbbi malzeme danışmanlık sağladı. Bu kişilerin çoğu, çatışmada bağışında bulundu ve faaliyet, ekipman ve 3.100 bireysel ruh sağlığı yakınlarını veya arkadaşlarını kaybetmişti. Yine malzemelerini diğer kuruluşlara devretti. danışmanlığı birçoğu evleri zarar gördüğünden veya harap olduğundan kaçmak zorunda kalmıştı. MSF İlaca Dirençli Tüberküloz (İD TB) ekipleri ayrıca, yerinden edilen kişiler de dahil MSF Mariupol ve Bakhmut’daki alıkonulma olmak üzere yaşlı bireylerin bir araya geldiği grup merkezleri ile Dnipro’daki sürgün kampında danışmanlık seansları düzenledi. tutulan İD TB hastası mahkumlara destek ve tedavi sağlamaya devam etti. MSF, tıbbi MSF çatışmalar nedeniyle ilaç ve sağlık hizmetlerin yanı sıra, bu zorlu tedavi sürecinde hizmetlerine erişimleri aksayan diyabet ve yüksek hastaların yanında olmak amacıyla psikolojik tansiyon gibi kronik hastalıkları bulunan kişilerin destek de sağladı. tedaviye erişimlerini de güvence altına aldı. 2016 yılında toplam 27.835 ayakta muayene gerçekleştirildi.

Uluslararası Faaliyet Raporu 2016 61 ÜRDÜN ÜRDÜN 2016’da ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 403 | Harcama: 16,2 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 2006 | msf.org/jordan

İRBID ER REMSE

AMMAN

SUUDİ ARABİSTAN

MSF’nin çalıştığı şehir, kasaba ve köyler

ÖNE ÇIKAN TIBBİ VERİLER:

10.400 bireysel ruh sağlığı danışmanlığı

1.800 cerrahi müdahale

grup ruh sağlığı danışmanlığı Ürdün’ün Haziran ayında sınırlarını kapatmasının ardından hasta sayısının büyük bir artış 530 gösterdiği Er Remse hastanesinde bir hemşire Suriyeli bir çocukla konuşuyor.

Birleşmiş Milletler Mülteciler olmayan hastalıklarla ilgili olarak 3.643 hastaya gerçekleştirdi ve 14.848 doğum öncesi muayene danışmanlık sağlandı. gerçekleştirildi. Bu proje kapsamında ayrıca 18 Yüksek Komiserliği (BMMYK) yaş altı çocuklara ruh sağlığı desteği sağlandı. verilerine göre Ürdün, 2011 MSF, Eylül 2016’da Turra, Sahel Houran ve Er Remse’de bulunan ve Suriyeli mülteciler ile Ürdün hükümetinin Haziran ayında aldığı sınırı yılından beri 650.000’den fazla hassas durumdaki Ürdünlülere ayakta muayene, kapatma kararı, savaş yaralısı Suriyeli hastaların Suriyeli mülteciyi kayıt altına anne sağlığı, ruh sağlığı desteği ve sağlık eğitimi Er Remse Hastanesi’ne sevklerini ciddi ölçüde aldı. Yasal belgelerin muntazam sunan kapsamlı birinci basamak sağlık merkezini etkiledi. Ancak MSF, hastaneye yatışı yapılan az desteklemeye başladı. Merkezde, yıl sonu sayıda savaş yaralısı hastanın acil ameliyat ve olmaması, maddi zorluklar ve itibarıyla toplam 3.083 muayene gerçekleştirildi. ameliyat sonrası bakımları için Sağlık Bakanlığı sınırların kapatılması; Suriyeli ile birlikte çalışmaya devam etti. Ekipler, 2016 %75’i kadın ve çocuklardan oluşan 75.000’den yılında 369 savaş yaralısı hastayı tedavi etti ve mültecilerin sağlık hizmetlerine fazla Suriyeli, Ürdün’ün kuzeydoğu sınırındaki 1.239’dan fazla bireysel ruh sağlığı danışmanlığı erişiminin ciddi biçimde Berm’de mahsur kalmış durumda. MSF, 16 seansı gerçekleştirdi. Sınırın kapatılması engellenmesine neden oldu. Mayıs’tan itibaren Rukban’da gezici klinikler nedeniyle Zaatari mülteci kampındaki 46 yoluyla 5 yaş altı çocuklar ve hamile kadınlara yatak kapasiteli ameliyat sonrası bakım tesisine sağlık hizmeti vermeye başladı ve 23 günde Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF), Mart 2016 daha az sayıda hasta ulaşabildi ve MSF bu 3.500’den fazla muayene gerçekleştirildi. Ancak tarihinde Er Remse şehrinde çok sayıda nedenden ötürü tesisin faaliyetlerine Aralık 21 Haziran tarihinde Berm yakınlarına yapılan mülteci ile hassas durumda bulunan yerel 2016’da son vermek durumunda kaldı. Tesisin saldırının ardından sınıra erişim imkanı ortadan kapatıldığı tarihe kadar 126 hasta tedavi edildi nüfusun bulaşıcı olmayan hastalıklarla ilgili kalktı. MSF, bu saldırı sonrasında söz konusu ve 1.238’den fazla psikososyal destek seansı tedavi ihtiyaçlarını karşılamak üzere bir klinik bölgede yaşayan insanların acil tıbbi ihtiyaçlarının düzenlendi. açtı. Bu yıl içinde klinikte %25’i Ürdünlü olan karşılanması amacıyla Berm’e tekrar doğrudan 1.500 hastaya tıbbi bakım, ev ziyaretleri ve erişim sağlayabilmek için müzakereler yürüttü. Amman’daki rekonstrüktif cerrahi hastanesi, psikososyal destek hizmeti sağlandı ve 9.022 savaş yaralısı hastalarla savaşın yıkıma uğrattığı muayene gerçekleştirildi. MSF, Nisan ayında MSF, İrbid’de yaşayan Suriyeli mülteciler için komşu ülkelerdeki şiddetin dolaylı mağdurlarına ise İrbid’de 2 yıl süreyle faaliyet gösterecek üreme sağlığı alanında hizmet veren tek kuruluş tedavi hizmeti sundu.* Hastane, fizik tedavi ve bulaşıcı olmayan hastalıklar projesi kapsamında olmayı sürdürdü. 2016 yılı içinde hastane ruh sağlığı desteğinin de aralarında bulunduğu psikososyal destek vermeye başladı. Bu proje bünyesindeki anne sağlığı ve yenidoğan yoğun bütüncül bir yaklaşımla ortopedik, rekonstrüktif kapsamında İrbid’deki 2 klinikte yalnızca bakım ünitelerinin kapasitesi, doğum öncesi ve ve çene ve yüz cerrahisi hizmetleri sağladı. 2016 2016 yılı içinde ev ziyaretleri de dahil olmak sonrası muayenelerini de kapsayacak şekilde yılında, toplam 1.055 cerrahi müdahalenin üzere 25.500’in üzerinde danışmanlık artırıldı. Ekipler, 3.663 doğuma yardımcı olarak gerçekleştirildiği hastanede sürekli olarak hizmeti verildi. Program kapsamında, bulaşıcı 658 yenidoğanın yoğun bakım ünitesine yatışını ortalama 180 hastaya hizmet sağlandı.

* Bu ülkeler arasında Irak, Yemen, Suriye ve Filistin yer alıyor. Sevk edilen hastaların tamamı MSF’nin erişimle ilgili sıkıntılar ya da teknik sorunlar nedeniyle doğrudan faaliyet gösteremediği yerlerden gelen ve ‘tedavisi imkansız’ olarak kabul edilen hastalardan oluşuyor.

62 Sınır Tanımayan Doktorlar ÜRDÜN

“Şu anki halim psikolojimi çok etkiliyor. Yaralanmadan önce evdeki her şeyi kendim yapardım. Hatta başkalarının ihtiyaçlarını da ben karşılıyordum. Yaralandıktan sonraysa zaman zaman başka insanlardan yardım almaya ihtiyaç duymaya başladım. Bu durum beni derinden etkiliyor.” Suriye’nin Dera şehrinde meydana gelen bir patlama sırasında yaralanan 29 yaşındaki Omar Al Balkhi’nin ilk tıbbi müdahalesi saha hastanesinde yapıldı. Daha sonra bir dizi ameliyat geçirmek üzere Sınır Tanımayan Doktorlar’ın Ürdün’deki Er Remse Hastanesi’ne sevk edildi ve savaş travmaları cerrahi birimine yatırıldı.

Uluslararası Faaliyet Raporu 2016 63 YEMEN YEMEN 2016’da ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 1.317 | Harcama: 60,2 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1986 msf.org/yemen | blogs.msf.org/yemen | @MSF_Yemen

ÖNE ÇIKAN TIBBİ VERİLER:

SUUDİ ARABİSTAN 435.500 ayakta muayene UMMAN SAADA 41.000 doğum öncesi muayene

HACCA cerrahi müdahale AMRAN 16.400

15.800 savaş yaralanması dahil olmak üzere kasıtlı fiziksel şiddet SAN’A ED DALI nedeniyle tedavi edilen hasta

IBB 12.500 yardımcı olunan doğum TAIZ ABYAN 1.100 yardım malzemesi kiti

ADEN

MSF’nin proje yürüttüğü bölgeler MSF’nin çalıştığı şehir, kasaba ve köyler

Yemen’deki topyekün savaş, tesislerinin 4 kez bombalanması sonucunda, Kasım 2016 itibarıyla Yemen’in kuzeyindeki sebep olduğu muazzam bedellere trajik ve kabul edilemez bir şekilde MSF’nin 26 faaliyetlerine kaldığı yerden devam etti. çalışanı ve hastası hayatını kaybetti. 15 Ağustos rağmen Mart 2015 tarihinden beri 2016’da Abs hastanesine gerçekleştirilen Saada devam ediyor. hava saldırısı bir MSF çalışanının da aralarında Ekiplerimiz El Cumhuri hastanesinde doğum, bulunduğu 19 kişinin ölümüne ve 24 kişinin cerrahi ve yatılı birimlerde faaliyet göstererek Ülkedeki yüzlerce sağlık tesisi hava saldırıları, de yaralanmasına yol açtı. MSF, bu olayın ruh sağlığı ve fizik tedavi hizmetleri sundu. MSF, bombardımanlar, malzeme, kaynak veya personel ardından Yemen’in kuzeyindeki 6 hastaneden Ocak 2016 tarihinde bir füze tarafından vurulan yetersizliği nedeniyle faaliyet gösteremez hale personelini geri çekmek durumunda kalsa da Şiara hastanesinde de acil servis ve doğum geldi. Artan hayat pahalılığı, ailelerin temel tesisleri desteklemeye devam etti. MSF, ayrıca bölümünde hizmet verdi. Haydan sağlık merkezi ihtiyaçlarını karşılayabilmelerini zorlaştırdı. 2016 yılında ülkedeki sağlık hizmetleri oldukça kritik © Trygve Thorson/MSF bir durumdaydı. MSF, sağlık hizmetlerindeki eksikleri gidermek ve sayıları giderek artan savaş mağdurlarına yardımcı olabilmek için faaliyetlerinin kapsamını artırdı. MSF ekipleri yıl sonu itibarıyla 12 hastanede hastalara doğrudan sağlık hizmeti verdi ve en az 18 sağlık tesisini de destekledi. 2016 yılında 32.900’den fazla hasta MSF tarafından yönetilen ya da desteklenen sağlık tesislerinde savaş kaynaklı yaralanmalar da dahil olmak üzere kasten gerçekleştirilen fiziksel şiddet nedeniyle tedavi edildi. Bu hastalardan 15.800’ü MSF ekipleri tarafından tedavi edildi. MSF’nin Yemen’deki programı, 82’si uluslararası olmak üzere 1.600 kişiden oluşan ekibiyle çalışan sayısı temel alındığında MSF’nin dünyadaki en büyük programlarından biri olma özelliğini taşıyor.

MSF tarafından desteklenen tesislere gerçekleştirilen saldırılar Ekim 2015 ve Ağustos 2016 arasında, MSF Bir hemşire, geçirdiği kazanın ardından MSF’nin desteklediği bir hastanede ameliyat olan 8 yaşındaki bir çocuğun pansumanını değiştiriyor. tarafından yönetilen ya da desteklenen sağlık

64 Sınır Tanımayan Doktorlar YEMEN

İbb © Mohammed Sanabani/MSF İbb vilayeti Yemen’deki en yoğun nüfuslu bölge konumunda. MSF, İbb’deki en büyük merkez hastanesi olan El Tavra hastanesinin acil servisini destekleyerek acil sağlık hizmetleri ve kitlesel ölümler yaşanması halinde izlenecek adımları ve vaka yönetimini iyileştirmeyi amaçlıyor. Ekipler, aynı zamanda ülkedeki şiddetli çatışmaların sürdüğü cephe hatlarından birine yakın olan Taiz’in güney sınırındaki Thi As Sufal hastanesinde de faaliyet gösteriyor. MSF, 500.000’den fazla kişiye hizmet sunan bu hastaneyi onararak en ağır durumdaki tıbbi vakalarda hayat kurtarıcı cerrahi müdahalelerde bulundu.

Taiz 2016 yılında Taiz kritik bir durumdaydı. Hastanelerin büyük bir bölümü ülkedeki en şiddetli çatışmaların yaşandığı bu bölgede Ed Dali’de bulunan El Nasr hastanesinin acil servisinde MSF ekibi bir kazada yaralanan kapalıydı. Şehre giriş ve çıkışlar, siviller ve insani hastaya ilk müdahaleyi yapıyor. yardım çalışanları için hala sınırlı ve tehlikeli. MSF, cephenin her iki hattında da hayat kurtarıcı tıbbi faaliyetlerini sürdürerek hava saldırıları, ise Ekim 2015 tarihinde bir hava saldırısında Hut’ta ülke içinde yerinden edilen nüfusun patlamalar, bombardıman, ateşli silahlar ve kara vuruldu. MSF, Ağustos 2016 tarihine kadar bu barındığı kamplarda uyuz tedavisi kampanyası mayınları kaynaklı yaralanmaları olan hastaları merkezde çalışmalarını sürdürdü. yürüterek tıbbi destek verdi. Ekipler, tedavi ediyor. Ekipler ayrıca bir anne ve çocuk hijyen koşullarının iyileştirilmesi amacıyla sağlığı hastanesi ile savaş yaralıları ve travma Hacca parazitten kurtulmak için giysilerin kaynar vakalarına yönelik bir travma merkezi yönetiyor. MSF, Hacca’daki El Cumhuri hastanesinde hayat suda yıkanmasının yanı sıra sabun ve diğer Şehir merkezinde doğum, çocuk sağlığı, cerrahi kurtarıcı nitelikte sağlık hizmetleri sundu ve Abs malzemelerin dağıtımını da üstlendi. ve acil servis hizmetleri yürüten 4 hastane de hastanesindeki acil servis, yatan hasta, çocuk düzenli olarak destekleniyor. sağlığı ve doğum bölümlerini yönetti. Ekipler Sanaa Ed Dali aynı zamanda her iki hastanede de cerrahi MSF, Sanaa’daki El-Kuveyt hastanesinde müdahaleler gerçekleştirdi. MSF, 15 Ağustos acil servis ve ameliyathaneyi destekliyor; El Ed Dali’deki bazı bölgelerde 2016 Ağustos ayında silahlı çatışmalar, keskin nişancı ateşi, tarihinde Abs hastanesini hedef alan hava Cumhuri, El Tavra ve El Sabeen hastanelerine bombardıman ve roketlerin dahil olduğu saldırısının ardından bu iki hastanedeki ekiplerini acil tıbbi ekipman bağışında bulunuyor. şiddetli çatışmalar yaşandı. MSF, El Nasr geçici olarak geri çekti; ancak Kasım ayında MSF’nin El Sabeen hastanesinde yürüttüğü hastanesinde çeşitli faaliyetler yürüttü. Ekipler Hacca’daki faaliyetlerine devam etti. MSF, çalışmaların önemli bir kısmını anne ve çocuk ayrıca Kataba’daki El Selam Hastanesi ve Thee Aralık ayının başında da Abs hastanesinde yatılı sağlığı oluşturuyor. terapötik beslenme merkezi açtı ve zorlu vakaları İclal sağlık merkezinde çalıştı. MSF 2016’nın sonlarına doğru Damt sağlık merkezine de Hacca, Sanaa ve Hudayda’daki uzmanlaşmış HİV destek vermeye başladı. hastanelere sevk etti. Ekipler aynı zamanda MSF, Sağlık Bakanlığı’nın HİV programına Abs’ta yer alan ve ülke içinde yerinden edilen verdiği desteği sürdürdü. Yaşanan şiddete Aden rağmen, programda kayıtlı 2.529 hastanın nüfusun barındığı kamplarda ve çevresinde MSF binlerce insana hayat kurtarıcı sağlık %97’si hayat kurtaran antiretroviral tedaviye yaşayanlara ulaşmak için sosyal erişim faaliyetleri hizmetleri sunan acil cerrahi hastanesindeki erişti. Bu tedavi Sanaa’nın yanı sıra Taiz, de yürüttü ve tıbbi ve ruh sağlığı hizmetleri faaliyetlerini sürdürmeye devam etti. Yalnızca Mukalla, Aden ve Hudayda’da bulunan verdi. MSF yılın sonunda Hacca hastanesindeki 2016 yılı içinde 5.790 hastanın acil servise doğum bölümüne verdiği desteği de artırdı. hastalara da sağlandı. yatışı yapıldı. Hastane Taiz, Lahj, Abyan, Ed Dali Amran Diyaliz ve Şabva dahil olmak üzere güneydeki birçok bölgeden gelen hastalara hizmet verdi. MSF, Ülkenin diğer kesimlerinde yaşayan çok sayıda Savaş, diyaliz merkezlerinin ihtiyaç duyduğu ayrıca Aden hapishanesinde mahkumlara birinci insan çatışmalardan kaçarak görece daha ekipmanların teminini de ciddi düzeyde basamak sağlık hizmetleri sundu ve haftada sakin olan Amran’a yerleşti. MSF, El-Selam etkiledi. MSF, Ekim 2015’ten bu yana Sanaa, ortalama 50 muayene gerçekleştirdi. Hastanesi’nde ve 4 sağlık merkezinde sağlık Saada ve Hacca’daki merkezleri destekledi hizmeti sağladı ve hasta sevk sistemini yönetti. ve Ağustos ayında verdiği bu desteği Taiz MSF, Abyan’daki El Razi hastanesine ise cerrahi Ayrıca tıbbi ve lojistik ekipman bağışında da ve Mahvit’te yer alan merkezleri de içerecek müdahale desteği verdi ve düzenli tıbbi bulundu. Ekipler Mayıs ayında ise Hamir ve şekilde genişletti. malzeme bağışında bulundu.

Uluslararası Faaliyet Raporu 2016 65 YUNANİSTAN YUNANİSTAN 2016’da ülkede görev yapan MSF çalışanı sayısı: 60 | Harcama: 25,1 milyon avro | MSF’nin ülkede faaliyete başladığı yıl: 1991 msf.org/greece | @MSFGreece

İOANNİNA SELANIK

THERMOPILES MIDILLI

EPIRUS SISAM ATTİKA AGATHONISI ATİNA

ON İKI ADA

MSF’nin proje yürüttüğü bölgeler MSF’nin çalıştığı şehir, kasaba ve köyler İstanköy (Kos) ve İleriye (Leros) adaları

ÖNE ÇIKAN TIBBİ VERİLER:

54.200 ayakta muayene

8.100 bireysel ruh sağlığı Atina’daki Pire limanında 5.000’den fazla insanın kaldığı geçici kampta mülteci bir çift. danışmanlığı Mart ayından sonra Moria sıcak noktası MSF, sıcak noktanın resmi olarak kurulmasından 650 grup ruh sağlığı danışmanlığı da temel insan haklarının gözetilmediği önceki zaman diliminde Sisam göçmen bir sınır dışı öncesi alıkonulma merkezine kampında toplam 18.700 öğün yemek, 1.470 dönüştürüldü. MSF, ulaşım da dahil olmak çadır ve 2.800 battaniye dağıtımı yaptı. Mart 2016 tarihine dek savaş ve üzere Moria’daki tüm faaliyetlerine son Sisam sıcak noktasındaki koşullar, Mart – Aralık verme kararı alarak yürüttüğü tıbbi destek zulümden kaçan binlerce insan, 2016 arasında hızla kötüleşti. Söz konusu sıcak hizmetleri diğer kuruluşlara devretti. Ancak nokta, ilk başlarda 280 kişinin tutulacağı bir Avrupa’ya doğru yolculuklarına ekipler Kara Tepe kampında tıbbi destek ve alıkonulma merkezi olarak inşa edilmişti. Ancak devam etmeden önce her ruh sağlığı hizmetleri sunmaya devam ederek Yunanistan makamları tarafından 2016 yılı en hassas durumda olan kişilerin ihtiyaçlarını gün Yunanistan adalarına içinde kapasitesi 600 kişiye çıkarılan bu tesisteki karşılamayı sürdürdü. ulaşıyordu. nüfus, sene sonunda 2.000 kişinin üzerine çıktı MSF, Eylül ayında Mytilene kasabasında cinsel ve yeni gelenler ormanın temizlenen yerlerine Ancak Balkan rotasının kapanması ve Mart sağlık ve üreme sağlığı hizmetleri, kronik yayılan çadırlarda barınmak zorunda kaldı. ayındaki AB – Türkiye anlaşması; göçmen ve hastalıkların tedavisi ve ruh sağlığı desteği MSF, Mart – Aralık 2016 arasında 170’i bireysel, mültecilerin temel hizmetlere, yeterli barınma 249’u ise takip seansından oluşan ruh sağlığı sunan bir klinik açtı. Burada aynı zamanda imkanlarına ya da hukuki statülerine dair desteği sağladı. başlıca hassas durumların ve ruh sağlığı bilgiye erişimleri olmaksızın ülke çapında sıkışıp ihtiyaçlarının tespitine yönelik sosyal erişim kalmalarına neden oldu. Sınır Tanımayan MSF, aynı zamanda Sisam’daki hassas durumda faaliyetleri yürütüldü. Doktorlar (MSF), hayat kurtarıcı cerrahi olan kişiler için yerel bir otel aracılığıyla bir müdahale ve tıbbi bakım yerine sağlıksız barınma yeri de sağladı. Mayıs – Aralık 2016 Sisam kamplarda sıkışıp kalan hareket halindeki tarihleri arasında 39 aileden 180 kişiye barınma MSF, Sisam adasında limanda ve cezaevinde insanların özel ihtiyaçlarına ağırlık verdi. ve temel sağlık hizmeti desteği verildi ve yerel polisin talebi üzerine yeni gelenlere adadaki ikinci basamak sağlık kuruluşlarına Midilli yönelik temel sağlık hizmetleri sağladı. hasta sevki gerçekleştirildi. AB – Türkiye anlaşmasının imzalanmasının MSF, aynı zamanda ilk yardım hizmetlerinin ardından Yunanistan adalarına ulaşan göçmen verilmesi; battaniye, giyecek ve çadır gibi Ege Denizi’ndeki arama ve kurtarma sayısında keskin bir düşüş yaşandı. MSF, yardım malzemelerinin dağıtılması, kamplara faaliyetleri 2016 yılında gezici klinikleri ve Moria ve Kara ve anakarada bulunan sağlık merkezlerine MSF, Greenpeace ile işbirliği halinde Midilli Tepe kayıt merkezlerinde yer alan birimleri ulaşmaya çalışan kişilerin nakledilmeleri adası yakınlarında arama ve kurtarma vasıtasıyla adada bulunan kişilere yönelik amacıyla bir tıbbi kara kurtarma ekibi faaliyetlerini hayata geçirerek Kasım 2015 ve 12.830 muayene gerçekleştirdi. Ekipler, görevlendirdi. Bu ekip faaliyetlerine son Mart 2016 tarihleri arasında 361 müdahaleyle adanın kuzeyinde bulunan Matamados’ta da verdiği Mayıs ayına kadar 5.721 kişiye destek 18.117 kişiye yardım sağladı. Ancak deniz yeni gelenler için bir transit merkezi kurarak sağladı. Bir diğer tıbbi kara kurtarma ekibi yoluyla geçişlerde yaşanan ciddi azalmanın bu kişilerin kayıt merkezlerine nakledilmeleri ise Sisam’ın güneyindeki Agathonisi adasında ardından MSF arama kurtarma faaliyetlerine için otobüs seferleri düzenledi. faaliyet gösterdi. Ağustos ayında son verdi.

66 Sınır Tanımayan Doktorlar YUNANİSTAN

Atina barındıran Elliniko kampında cinsel sağlık ve Kampın dağıtılmasının ardından binlerce insan MSF, Atina’daki resmi ve gayriresmi yerleşim üreme sağlığı hizmetleri ile ruh sağlığı desteği Selanik yakınlarındaki kamplara nakledildi. yerlerinde yaşayan göçmen ve sığınmacıların sağlandı. Ekipler, bu kampların beşinde ruh sağlığı ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla 3 klinikte hizmetleri sağlayarak Haziran ayından sene Attika bölgesi hizmet veriyor. Atina Gündüz Bakım Merkezi sonuna kadar toplam 1.177 bireysel ve 85 grup cinsel sağlık ve üreme sağlığı hizmetleri ile Krizin en zorlu döneminde MSF ekipleri 6.600 ruh sağlığı danışmanlığı seansı düzenledi. ruh sağlığı desteği sağlıyor ve bünyesinde öğün yemek ve 9.600 battaniye dağıtımı MSF, daha batıdaki Ioannina’da da Nisan göçmenleri yaşadıkları yerde ziyaret eden yaptı. Adalardan anakaraya sevk edilen ayından itibaren ruh sağlığı hizmetleri verdi bir sosyal erişim birimi de yer alıyor. 1.680 kişi muayene edildi. Ekipler bölgenin ve Eylül ayına kadar da bölgedeki 3 kampta Victoria Meydanı’nda yer alan diğer klinik farklı yerlerinde çalışmalar yürüterek Ritsona, temel sağlık hizmeti veren gezici bir klinik Malakasa, Lavrio ve Aghio Andreas kamplarında de randevusuz temel sağlık ve ruh sağlığı yürüttü. Bu faaliyetler çerçevesinde 1.487 aşırı kalabalık içinde ve güç koşullarda yaşayan hizmetleri veriyor. Şubat – Aralık 2016 tarihleri muayene gerçekleştirildi ve hastalardan 249’u insanlara ruh sağlığı desteği; Thermopiles’te ise arasında bu klinikte 4.055’ten muayene uzmanlaşmış tıbbi hizmet alabilmeleri için ruh sağlığı desteğine ek olarak cinsel sağlık ve gerçekleştirildi. Klinikte görevli psikolog 152 devlet hastanelerine sevk edildi. hastaya tedavi sunarak 574 bireysel ruh sağlığı üreme sağlığı hizmetleri sundu. Haziran – Aralık danışmanlığı verdi. Kypseli’de ise psikologlar, 2016 tarihleri arasında 184 hastaya yönelik MSF, son olarak bölgede göçmenlere çadır, doktorlar, fizyoterapistler, sosyal çalışmacılar ve olarak 573 muayene gerçekleştirildi. battaniye ve giyecek gibi yardım malzemeleri kültürel arabuluculardan oluşan bir ekip yerel dağıtan yerel gönüllü grupları da desteklemeye Kuzey Yunanistan paydaşlarla birlikte işkence ve kötü muamele devam etti. mağdurlarına disiplinlerarası bir rehabilitasyon Giderek artan sınırlamalar nedeniyle Yunanistan hizmeti sunuyor. AB – Türkiye anlaşmasının ve Makedonya arasındaki sınırı geçmeye çalışan Aşı kampanyaları yürürlüğe girmesinin ardından klinikteki aylık binlerce insan, hizmetlere erişimin çok düşük MSF, kapatılmadan önce İdomeni kampında ortalama yeni vaka sayısı 10’dan 40’a yükseldi. olduğu İdomeni kampında son derece kötü bir aşı kampanyası yürüttü. Bir MSF ekibi, koşullarda sıkışıp kaldı. MSF, Ocak ve Haziran Temmuz – Eylül 2016 tarihleri arasında Sağlık MSF ayrıca Eleonas kampı, Korinthos ayları arasında toplam 27.805 muayene Bakanlığı’nın en sık görülen 10 çocukluk dönemi alıkoyma merkezi ve Pire limanında temel gerçekleştirdi; ayrıca barınma, su ve sanitasyon hastalıklarına karşı yürüttüğü aşı kampanyasını sağlık hizmetleri sundu ve yıl boyunca 6.734 ile tıbbi bakım sağladı. Sunulan hizmetler destekledi. Kampanya sonucunda; Yunanistan muayene gerçekleştirerek 623 hastaya arasında temel sağlık hizmetleri, kronik anakarası, Atina ve adaların bir bölümündeki uzmanlaşmış tıbbi hizmetler konusunda refakat hastalıkların tedavisi, cinsel sağlık ve üreme 15 noktada 6 hafta ila 15 yaş aralığında olan edildi. 2016 yılında 4.000 kadar mülteciyi sağlığı hizmetleri ile ruh sağlığı desteği yer aldı. 7.000’den fazla çocuk aşılandı.

Binlerce insanın sıkışıp kaldığı İdomeni’de bir adam, çitlerin ardından Makedonya sınırına bakıyor.

Uluslararası Faaliyet Raporu 2016 67 SAYILARLA MSF SAYILARLA MSF

Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF), kar amacı Epicentre, Fondation MSF, Etat d’Urgence Production, SCI MSF, SCI gütmeyen bağımsız ve uluslararası bir Sabin, Fondation MSF Belgique, Ärzte Ohne Grenzen Foundation ve MSF Enterprises Limited’ten oluşmaktadır. Bu kuruluşlar MSF tarafından kuruluştur. denetlendiğinden, MSF’nin Mali Raporu’na ve burada yer verilen verilere de dahil edilmiştir. MSF, uluslararası tüzüğüne bağlı 21 kurumsal üyeden oluşur: MSF Amerika Birleşik Devletleri, MSF Almanya, MSF Avustralya, MSF MSF’nin uluslararası düzeyde birleştirilen ve 2016 yılı finansman Avusturya, MSF Belçika, MSF Brezilya, MSF Danimarka, MSF Fransa, verilerini ortaya koyan bu raporda yer verilen bu rakamlar, Swiss GAAP MSF Güney Afrika, MSF Hollanda, MSF Hong Kong, MSF İngiltere, MSF RPC standartlarına uygun olarak hazırlanmıştır. Söz konusu rakamsal İspanya, MSF İsveç, MSF İsviçre, MSF İtalya, MSF Japonya, MSF Kanada, veriler, muhasebe firmaları KPMG ve Ernst & Young tarafından da MSF Lüksemburg, MSF Norveç ve MSF fYunanistan. MSF’nin Arjantin, müştereken denetlenmiştir. 2016 yılı Mali Raporumuzun tamamına Çek Cumhuriyeti, Güney Kore, Hindistan ve İrlanda’da da destek ofisleri www.msf.org adresinden ulaşılabilmektedir. Dünya çapındaki ulusal bulunmaktadır. MSF’nin uluslararası merkezi ise İsviçre’nin Cenevre MSF ofisleri de ulusal muhasebe standartları, mevzuat ve denetim şehrindedir. kurallarına uygun olarak hazırlanan ve denetimden geçmiş yıllık Mali MSF, faaliyetlerinin etkinliğini artırmak amacıyla “uydu kuruluş” Beyannamelerini de ayrıca yayımlamaktadır. olarak adlandırılan, sosyal eylem faaliyetleri ve insani yardım tedarikinden epidemiyolojik ve tıbbi araştırmalara kadar farklı Bu raporda yer verilen rakamlar 2016 yılına aittir ve tüm meblağlar konularda projeler yürüten, kendi alanında uzmanlaşmış 10 farklı milyon avro cinsinde ifade edilmiştir. kuruluşu hayata geçirmiştir. MSF’nin ulusal ofisleriyle ilişkili birimler Not: Tablolarda yer alan rakamlar yuvarlandığından toplam rakamlarda bazı olarak düşünülebilecek olan bu uydular MSF Supply, MSF Logistique, uyumsuzluklar görülebilir.

KAYNAKLARIMIZ NASIL KULLANILDI?

Niteliğine göre program Harcamaların çoğu personel harcamalarına aittir: Harcamaların harcamaları yaklaşık %46’sı (uçak biletleri, sigorta, konaklama, vb. dahil olmak üzere) yerel ve uluslararası çalışanlara ayrılmıştır.

Personel giderleri Tıbbi harcamalar ve beslenme harcamaları kategorisi şunları %46 içermektedir: İlaç ve tıbbi malzeme, aşı, hastane tedavi ücretleri ve terapötik gıda. Bu ürünlerin gerekli yerlere ulaştırılması; ulaştırma, kargo ve depolama kategorisinde belirtilmiştir.

Lojistik ve sanitasyon kategorisi; inşaat malzemeleri, sağlık tesisleri için ekipman, su ve sanitasyon ile lojistik malzemelerinden oluşur.

Öngörülemeyen Sağlık ve beslenme %19 %2 Amerika %5

Avrupa %5 Ulaşım, nakliye ve depolama %15

Kıtalara göre Ofis giderleri 8% program harcamaları Asya Afrika %30 %57 Lojistik ve sanitasyon %7

Diğer %4

İletişim %2

68 Sınır Tanımayan Doktorlar SAYILARLA MSF

EN ÇOK HARCAMA YAPTIĞIMIZ ÜLKELER

MSF'nin 15 milyon avronun üzerinde harcama yaptığı ülkeler 120

100

40 Milyon avro 20

0 . n n i a n a n r n n Irak me Hait Nijer Çad rdü Suriye nista Keny Ye Nijery a Ü o Cum nanistan Pakistan Lübna yanma Etiyopya M Kameru Yu Afg Güney Suda

Dem. Kong 2016 2015 Orta Afrika Cumhuriyeti

AFR120IKA Milyon E ASYA VE ORTA DOĞU Milyon E AVRUPA Milyon E Demokratik Kongo Cumhuriyeti 109,8 Yemen 60,2 Yunanistan 25,1 Güney100 Sudan 86,9 Irak 42,0 Fransa 6,8 Orta80 Afrika Cumhuriyeti 60,4 Suriye 39,4 Ukrayna 5,2 Nijerya 39,3 Afganistan 25,1 Rusya 4,9 60 Pakistan 22,9 Etiyopya 28,8 İtalya 3,0 Lübnan 20,7 Nijer40 26,4 Doğu Avrupa göçmen desteği 1,8 Myanmar/Burma 19,7 Kenya 24,0 Belarus 1,4 20 Ürdün 16,2 Çad 22,7 Diğer ülkeler* 0,9 Hindistan 12,3 Kamerun0 15,2 Özbekistan 9,8 Mali 13,8 Avrupa Toplam 49,1 Türkiye 6,0 Zimbabve 13,6 Filistin 6,0 Sudan 11,8 Bangladeş 4,3 OKYANUSYA Milyon E Sierra Leone 11,0 Kamboçya 2,7 Papua Yeni Gine 4,3 Tanzanya 9,9 Gürcistan 2,2 Svaziland 9,6 Kırgızistan 2,1 Okyanusya Toplam 4,3 Mozambik 9,0 Tacikistan 2,0 Uganda 8,1 Ermenistan 1,8 Filipinler 1,3 Malavi 7,9 ÖNGÖRÜLEMEYEN Milyon E Güney Asya Göçü 1,3 Güney Afrika 7,6 Bağlantılı faaliyetler 11,7 İran 1,2 Burundi 6,4 Akdeniz’deki arama - kurtarma 10,4 Diğer ülkeler* 0,1 Libya 6,3 faaliyetleri Gine 5,9 Diğer 2,4 Asya Toplam 299,4 Gine-Bissau 5,3 Moritanya 5,0 Toplam öngörülemeyen 24,5

Liberya 5,0 AMERIKA Milyon E Fildişi Sahilleri 3,6 Haiti 41,6 Toplam program 989,4 harcamaları Mısır 2,5 Meksika 3,4 Angola 1,9 Kolombiya 2,0 Venezuela 1,9 Diğer ülkeler* 3,5 Honduras 1,1 Diğer ülkeler* 0,8 Afrika Toplam 561,3

Amerika Toplam 50,8 * ‘Diğer ülkeler’ kategorisi program harcamalarının 1 milyon avronun altında olduğu tüm ülkeleri kapsamaktadır.

Uluslararası Faaliyet Raporu 2016 69 SAYILARLA MSF

Kamu Diğer KAYNAKLARIMIZ Kurumları %2 NEREDEN GELDİ? 2016 2015 %4 Milyon e Yüzde Milyon e Yüzde Bireysel 1.438,3 %95 1.303,6 %92 Kamu Kurumları 54 %4 94,6 %7 Diğer 24 %2 17,1 %1

Gelir 1.516,3 %100 1.415,3 %100 Kaynaklarımız nereden geldi?

KAYNAKLARIMIZ NASIL 2016 2015 KULLANILDI? iMilyon e Yüzde Milyon e Yüzde Programlar 989,4 %68 872,2 %68 Bireysel Merkez ofis program desteği 170,6 %12 134,8 %11 %95 Farkındalık yaratma 45,1 %3 37,2 %3 Diğer insani yardım faaliyetleri 12,3 %1 13,3 %1

Sosyal görev 1.217,4 %83 1.057,6 %82 Yönetim ve Kaynak genel idari giderler Kaynak artırma 173,6 %12 163,8 %13 artırma %5 %12 Yönetim ve genel idari giderler 67,8 %5 61,3 %5 Diğer insani Farkındalık yardım faaliyetleri %1 Gelir Vergisi 0 – 0 – yaratma %3

Diğer harcamalar 241,4 %17 225,1 %18

Harcamalar 1.458,8 %100 1.282,8 %100

Net kur kazanç/kayıpları 11,4 5,7 Kaynaklarımız Bütçe fazlası/açığı 68,8 138,3 nasıl kullanıldı?

YIL SONU İTİBARIYLA BİLANÇO 2016 2015 Milyon e Yüzde Milyon e Yüzde Merkez ofis Kasa ve nakdi değerler 1.001,1 %69 1.024,7 %79 program Diğer dönen varlıklar 222,6 %15 175,9 %13 desteği Programlar %12 %68 Duran varlıklar 228,9 %16 98,9 %8

Varlıklar 1.452,6 %100 1.299,5 %100

Kullanımı sürekli olarak sınırlandırılmış 3,6 %0 3,3 %0 kaynaklar Kullanımı geçici olarak sınırlandırılmış 32,3 %2 12,3 %1 kaynaklar 6,1 Sınırlandırılmamış kaynaklar 1.107,4 %76 1.059,8 %82 Diğer kaynaklar 70,3 %5 56,0 %4 MİLYON Kaynaklar 1.213,6 %84 1.131,4 %87 bireysel bağışçı Cari borçlar 239,0 %16 168,1 %13

Borçlar ve dağıtılmayan kar 1.452,6 %100 1.299,5 %100

70 Sınır Tanımayan Doktorlar SAYILARLA MSF

PERSONEL SAYISI 2016 2015 Merkez ofis pozisyonları Uluslararası 8% Doktorlar 1.607 %21 1.787 %23 personel 8% Hemşireler ve diğer sağlık çalışanları 2.473 %31 2.469 %32 Sağlık alanı dışında çalışanlar 3.618 %48 3.515 %45

Uluslararası görev yapan personel (yıl 7.698 %100 7.771 %100 boyunca) İnsan Kaynakları İstatistiği

Personel sayısı Yüzde Personel sayısı Yüzde Yerel personel 32.046 %83 30.988 %84 Uluslararası personel 3.202 %8 2.924 %8

Saha pozisyonları 35.248 %91 33.912 %92

Merkez ofis pozisyonları 3.301 %9 2.970 %8 Yerel personel 84% Toplam personel 38.549 %100 36.882 %100

Yönetim ve MSF personelinin büyük bir bölümü (%83) faaliyetlerimizi yürüttüğümüz ülkelerin genel idari giderler vatandaşlarından (yerel personel) oluşmaktadır. Merkez ofis çalışanları, toplam personel %5 sayısının %9’una tekabül etmektedir. Uluslararası görev yapan personel sayısı, uluslararası personelin saha görevlerine çıkarılma sayısı anlamına gelmektedir. Toplam personel sayısı da Diğer insani yardım faaliyetleri tam zamanlı ya da tam zamanlıya eş pozisyonlarda çalışan toplam kişi sayısını ifade etmektedir. %1 Gelir kaynaklarımız Kullanımı geçici olarak sınırlandırılmış kaynaklar belirli bir amaç MSF, bağımsızlığını korumak ve kuruluşun toplumla olan bağını (örneğin belirli bir ülke ya da proje) için bağışçılar tarafından sağlanan güçlendirmek için bireysel gelirleri yüksek düzeyde tutmaya fonların harcanmamış bölümünü, harcanması zamana bağlı kaynakları çalışmaktadır. 2016 yılında MSF gelirinin %95’i bireysel kaynaklar ya da herhangi bir sözleşmeden kaynaklı geri ödeme yükümlülüğü tarafından oluşturulmuştur. Bu başarı, dünya genelinde 6,1 milyondan olmaksızın sermayeye eklenerek ayrılması şartı getirilen kaynakları fazla bireysel bağışçının ve özel vakıfların yardımıyla mümkün olmuştur. ifade etmektedir. MSF’ye fon sağlayan kamu kurumlarından bazıları şunlardır: Avrupa Komisyonu İnsani Yardım ve Sivil Koruma Genel Müdürlüğü (ECHO) ve Sınırlandırılmamış kaynaklar sosyal ilkelerimizin geliştirilmesi Almanya, Belçika, Danimarka, Hollanda, İrlanda, İspanya, İsveç, İsviçre, amacıyla MSF mütevellilerinin takdiriyle kullanılabilecek harcanmamış Japonya, Kanada, Lüksemburg ve Norveç hükümetleri. ve özgülenmemiş fonları kapsamaktadır.

Harcamalar MSF tarafından yerine getirilen temel faaliyetler, tam Diğer kaynaklar kuruluşların mali beyannamelerinin avro cinsine maliyet yöntemi uyarınca tahsis edilmiştir ve dolayısıyla da maaşlar, çevrilmesinden ötürü ortaya çıkan sermaye ve çevrim farkı doğrudan giderler ve tahsis edilen yönetim giderleri (örneğin düzeltmelerini ifade etmektedir. inşaat ve amortisman giderleri) de dahil olmak üzere tüm kalemleri MSF’nin kaynakları yıllar içinde sağlanan bütçe fazlaları temelinde içermektedir. gelişmektedir. 2016 yılı sonu itibarıyla (kullanımı sürekli olarak Program harcamaları sahada ya da sahadakiler namına merkez ofis sınırlandırılmış kaynaklar ve kuruluşların sermayeleri hariç olmak tarafından yapılan harcamalardır. üzere) mevcut pay, bir önceki yılın 9,2 ayına eşdeğerdir. Kaynakların ayrılmasındaki amaç şu ihtiyaçların karşılanmasına yöneliktir: Kaynak Sosyal görev sahadaki programlarla ilgili olan tüm harcamalar ile artırma imkanlarında tipik olarak dönemsel artış ve azalışlar yaşanırken genel merkez tarafından doğrudan sahaya ve farkındalık yaratma harcamaların görece sabit olmasından ötürü yıl boyu ihtiyaç duyulan faaliyetlerine tahsis edilen tıbbi ve program destek harcamalarını döner sermaye; bir sonraki kamusal kaynak artırma kampanyaları ve/ içermektedir. 2016 yılındaki sosyal görev harcamaları, tüm veya kamu kurumu fonlarınca desteklenebilecek insani ihtiyaçlara hızla harcamaların %83’üne tekabül etmektedir. yanıt verilmesinin sağlanabilmesi; yeterli kaynağın elde edilemeyeceği muhtemel büyük insani acil durumlar; uzun erimli programların Diğer harcamalar mümkün olan kaynaklardan fon sağlanmasıyla ilgili (örneğin antiretroviral tedavi programları) sürdürebilirliğinin giderleri, kuruluşun yönetim ve idaresinde yapılan harcamaları ve ticari sağlanması; bireysel ve/veya kamu kuruluşları kaynaklarında faaliyetler için ödenen gelir vergisini içermektedir. yaşanabilecek, ancak kısa dönemde harcamaların azaltılması yoluyla karşılanamayabilecek ani düşüşler. Kullanımı sürekli olarak sınırlandırılmış kaynaklar bağışçılar tarafından harcanmaktan ziyade sermayeye eklenmesi ya da uzun dönemde kullanılmak üzere ayrılması şartı getirilen sermaye fonlarını ve bazı ülkelerde tutulması zorunlu olan asgari yedek akçeleri ifade Mali Raporumuzun tamamına www.msf.org adresinden ulaşabilirsiniz. etmektedir.

Uluslararası Faaliyet Raporu 2016 71 İLETİŞİM İLETİŞİM

Uluslararası Sınır Tanımayan Doktorlar Güney Amerika Sınır Tanımayan Lüksemburg Sınır Tanımayan Doktorlar 78 rue de Lausanne Case Postale 116 Doktorlar / 68, rue de Gasperich L-1617 Luxembourg 1211 Geneva 21 Switzerland Doctors Without Borders Luxembourg T +41 22 849 84 84 msf.org 70 Fox Street 7th Floor Zurich House T +352 33 25 15 Marshalltown Johannesburg South Africa Humanitarian Advocacy and [email protected] msf.lu T +27 11 403 44 40 Representation team Norveç Sınır Tanımayan Doktorlar / [email protected] msf.org.za (UN, African Union, ASEAN, EU, Middle East) Leger Uten Grenser T +41 22 849 84 84 Hollanda Sınır Tanımayan Doktorlar / Hausmannsgate 6 0186 Oslo Norway Artsen zonder Grenzen T +47 23 31 66 00 MSF Erişim Kampanyası Plantage Middenlaan 14 1018 DD Amsterdam [email protected] 78 rue de Lausanne Case Postale 116 Netherlands legerutengrenser.no T +31 20 520 8700 1211 Geneva 21 Switzerland Yunanistan Sınır Tanımayan Doktorlar / T +41 22 849 8405 msfaccess.org [email protected] artsenzondergrenzen.nl 15 Xenias St. 115 27 Athens Greece ABD Sınır Tanımayan Doktorlar / Hong Kong Sınır Tanımayan Doktorlar T + 30 210 5 200 500 Doctors Without Borders [email protected] msf.gr 333 7th Avenue 2nd Floor New York 22/F Pacific Plaza 410– 418 Des Voeux Road NY 10001-5004 USA West Sai Wan Hong Kong T +1 212 679 6800 T +852 2959 4229 Şubeler [email protected] [email protected] msf.org.hk doctorswithoutborders.org Arjantin İngiltere Sınır Tanımayan Doktorlar / Carlos Pellegrini 587 11th floor C1009ABK Doctors Without Borders Almanya Sınır Tanımayan Doktorlar / Ciudad de Buenos Aires Argentina Lower Ground Floor Chancery Exchange Ärzte Ohne Grenzen T +54 11 5290 9991 10 Furnival Street London EC4A 1AB UK Am Köllnischen Park 1 10179 Berlin Germany [email protected] msf.org.ar T +49 30 700 13 00 T +44 20 7404 6600 [email protected] [email protected] msf.org.uk Birleşik Arap Emirlikleri aerzte-ohne-grenzen.de İspanya Sınır Tanımayan Doktorlar / P.O. Box 65650 Dubai UAE Médicos Sin Fronteras T +971 4457 9255 Avustralya Sınır Tanımayan Doktorlar/ Nou de la Rambla 26 08001 Barcelona [email protected] msf-me.org Doctors Without Borders Spain Level 4 1–9 Glebe Point Road Çek Cumhuriyeti Glebe NSW 2037 Australia T +34 93 304 6100 Lékari bez hranic, o.p.s Seifertova 555/47 T +61 28 570 2600 [email protected] msf.es 130 00 Praha 3 – Žižkov Czech Republic [email protected] msf.org.au İsveç Sınır Tanımayan Doktorlar / T +420 257 090 150 Läkare Utan Gränser Avusturya Sınır Tanımayan Doktorlar / [email protected] Fredsborgsgatan 24 4 trappor Box 47021 Ärzte Ohne Grenzen lekari-bez-hranic.cz 100 74 Stockholm Sweden Taborstraße 10 A-1020 Vienna Austria T +46 10 199 33 00 T +43 1 409 7276 Güney Kore [email protected] [email protected] 5 Floor Joy Tower B/D 7 Teheran Road 37-gil lakareutangranser.se aerzte-ohne-grenzen.at Gangnam-gu Seoul 135-915 South Korea İsviçre Sınır Tanımayan Doktorlar / T +82 2 3703 3500 Belçika Sınır Tanımayan Doktorlar / Ärzte Ohne Grenzen [email protected] msf.or.kr Artsen Zonder Grenzen 78 rue de Lausanne Case Postale 116 Hindistan Rue de l’Arbre Bénit 46 CH-1211 Geneva 21 Switzerland 1050 Brussels Belgium AISF Building 1st & 2nd Floor Amar Colony T +41 22 849 84 84 T +32 2 474 74 74 [email protected] msf.ch Lajpat Nagar IV New Delhi 110024 India msf-azg.be T +91 11 490 10 000 İtalya Sınır Tanımayan Doktorlar / [email protected] Brezilya Sınır Tanımayan Doktorlar / Medici Senza Frontiere msfindia.in Médicos Sem Fronteiras Via Magenta 5 00185 Rome Italy Avenida Rio Branco 135 11º andar - Centro T +39 06 88 80 60 00 İrlanda CEP: 20040-912 Rio de Janeiro Brazil [email protected] medicisenzafrontiere.it 9–11 Upper Baggot Street Dublin 4 Ireland T +55 21 3527 3636 T +353 1 660 3337 [email protected] msf.org.br Japonya Sınır Tanımayan Doktorlar / [email protected] msf.ie 国境なき医師団日本 Danimarka Sınır Tanımayan Doktorlar / 3rd Fl. Forecast Waseda First 1-1 Babashita-cho Meksika Læger uden Grænser Shinjuku-ku Tokyo 162-0045 Japan Cuauhtémoc #16 Terraza Col. Doctores Dronningensgade 68, 3. DK-1420 København K T +81 3 5286 6123 CP 06720 Mexico Denmark [email protected] msf.or.jp T +52 55 5256 4139 T +45 39 77 56 00 [email protected] msf.dk Kanada Sınır Tanımayan Doktorlar / [email protected] msf.mx Doctors Without Borders Fransa Sınır Tanımayan Doktorlar 720 Spadina Avenue Suite 402 Toronto 8, rue Saint Sabin 75011 Paris France Ontario M5S 2T9 Canada T +33 1 40 21 29 29 T +1 416 964 0619 [email protected] msf.fr [email protected] msf.ca

72 Sınır Tanımayan Doktorlar RAPOR HAKKINDA

Katkıda Bulunanlar Maya Abu Ata, Richard Accidat, Corinne Baker, Daniel Barney, Maria Borshova, Talia Bouchouareb, Brigitte Breuillac, Marine Buissonière, Andrea Bussotti, Lali Cambra, Philippe Carr, Sean Christie, Amandine Colin, Sara Creta, Eleanor Davis, Silvia Fernández, Amelia Freelander, Marisol Gajardo, Igor Garcia, Nasir Ghafoor, Diala Ghassan, Corinne Grant, Solenn Honorine, Dean Irvine, Joanna Keenan, Sophie Madden, Dalila Mahdawi, Alexandra Malm, Laetitia Martin, Sally McMillan, Robin Meldrum, José Luis Michelena, Pau Miranda, Yesika Ocampo, Kate Ribet, Natalie Roberts, Carmen Rosa, Victoria Russell, Caitlin Ryan, Jinane Saad, Florian Seriex, Alessandro Siclari, Sandra Smiley, Eleanor Weber Ballard, Sonia Verma, Katie Whitehouse.

Teşekkürler Valérie Babize, Sara Chare, Sarah-Eve Hammond, Kate de Rivero, Marc Gastellu Etchegorry, Jean-Marc Jacobs, Philippe Latour, Jason Maddix, Jérôme Oberreit.

Raporla ilgili verileri toplayan ve derleyen sahadaki, operasyondaki ve iletişim departmanlarımızdaki ekiplerimize ayrıca teşekkür ederiz.

Orijinal Tasarım ACW, London, UK www.acw.uk.com

Türkçeleştirilmiş Tasarım MYRA www.myra.com.tr Merkezi Cenevre’de bulunan Sınır Tanımayan Doktorlar (Médecins Sans Frontières - MSF), silahlı çatışma, salgın hastalık ve doğal afet durumlarından etkilenen veya sağlık hizmetlerinden mahrum bırakılan insanlara acil yardım hizmeti veren uluslararası bir bağımsız tıbbi insani yardım kuruluşudur.

MSF; dil, din, ırk, toplumsal cinsiyet ve siyasi görüş ayrımı gözetmeksizin yalnızca ihtiyaca dayalı olarak sağlık hizmeti sunar.

Bağımsızlık ve tarafsızlık ilkeleri doğrultusunda çalışmalarını sürdüren MSF, tıp etiği ve uluslararası insancıl hukuk ilkelerine sıkı sıkıya bağlıdır.

MSF International 78 Rue de Lausanne, Case Postale 116, 1211 Geneva 21, Switzerland Tel: +41 (0)22 849 84 84 Fax: +41 (0)22 849 84 04

@MSF msf.english

MSF Türkiye www.sinirtanimayandoktorlar.org

MSFTurkiye

@MSF_Turkiye

MSF_Turkiye

MSFTurkiye

KAPAK FOTOĞRAFI Güney Sudan, Bentiu’da BM kampında bulunan ve MSF tarafından yönetilen bir sağlık tesisinde görev yapan bir doktor, bir bebeği muayene ediyor. ©Rogier Jaarsma