2014 /

In dit nummer:

Boek ‘Opgevangen in andijvielucht’…..……....2

Pasar Malam, de eerste jaren……..…………5

Van puputan tot pasar malam……………...7

2 x de vijf beste……....8

e 56 Tong Tong Fair…10

Biografie over Pa van der Steur…………………...11

Auteur Henk Harcksen signeert……………………...12

Indische activiteiten tijdens TTF……………….12

Indo Rock (5)…………14

Verzwegen drama...15

Musea fuseren……….18

Arèn-suikerpalm…..30

Rubrieken: Recept, Korte Berichten, Boekbespreking, Gedicht, Just4kids, Johannes (Pa) van der Steur (1865-1945) Artikel op pagina 11 Indische Agenda, Advertensi Mini, Column, Pasar Malam Kalender.

Nederlands Indisch

Gratis maandelijks e-magazine voor de Indische gemeenschap

jaargang 6, mei 2014 | abonnees: 7200 Cultureel Centrum Van de redactie NICC Magazine vraagt om uw steun

De vernieuwde uitvoering van zijn van een bedrijf of er daarvoor zeer dankbaar zijn en NICC Magazine kan nog steeds werkzaam zijn als PR manager om u zult verzekerd zijn van een bogen op vele positieve reacties. NICC Magazine als mogelijkheid te blijvende gratis toezending van uw Sinds het januari-nummer 2014 zien om uw bedrijf of product geliefde en gewaardeerde NICC ontvangen we nog steeds vele onder de aandacht van ruim Magazine. Onze bankgegevens e-mails en iedereen is even 7200 abonnees te brengen. (Zie kunt u vinden op de voorlaatste enthousiast over de gedaante- de mededeling op pagina 17) pagina in de colofon. wisseling. Hartelijk dank daarvoor. Tevens willen wij een beroep doen Deze maand hebben we opnieuw op uw waardering als abonnee Mogen wij u tenslotte vragen om een mailing uitgestuurd naar een voor het vele werk dat wij NICC Magazine zoveel mogelijk bij aantal adressen, waarvan wij maandelijks aan NICC Magazine uw familie, vrienden en kennissen weten dat zij een bedrijf hebben en het in stand te houden. onder de aandacht te brengen? vertegenwoordigen. Wij hebben Houdt u in gedachten dat NICC Vraag hen ook abonnee te hen gewezen op de mogelijkheid Magazine geheel GRATIS is, worden. Wij wensen u weer veel om te overwegen NICC Magazine hetgeen echter niet betekent dat plezier met uw NICC Magazine. als advertentie medium te wij geen kosten hebben. Juist in En….. ondanks alles is en blijft gebruiken. Van enkelen hebben deze tijden is uw betrokkenheid het abonnement GRATIS. we inmiddels een antwoord bij NICC Magazine van groot ontvangen, dat zij het zullen belang en vragen wij u om een Hans Vogelsang, hoofdredacteur. overwegen. Hierbij nogmaals een vrijwillige bijdrage in de vorm van oproep aan alle lezers die eigenaar een DONATIE. Wij zullen u ______

Boek: “Opgevangen in andijvielucht” doet veel stof opwaaien

Niet vaak verschijnt er een boek, gerelateerde kwesties bijeen dat zoveel stof doet opwaaien en (veronderstelde verdwenen bank- waarover voor en tegenstanders tegoeden, niet uitbetaalde soldij nog net niet rollebollend over de van KNIL-militairen, het uitblijven straat gaan, als het boek: van schadevergoeding). Volgens “Opgevangen in andijvielucht” van Molemans liggen er nog ergens Griselda Molemans. De auteur had door Indische Nederlanders niet- zelf ook al ruim van tevoren opgeëiste miljoenen. Zij slaagt er voorspeld dat dit zou gaan echter niet in dit hard te maken; gebeuren. erger nog: haar epiloog werkt vertroebelend voor wat we al In het blog van het NIOD schrijft weten. Peter Keppy dat Molemans valse hoop wekt bij veel Indische

Nederlanders. Hij zegt onder Ongenoegen andere naar aanleiding van het artikel van Lidy Nicolasen in de Molemans' ongenoegen lijkt een echo uit het midden van de jaren Volkskrant, dat NICC Magazine in NIOD onderzoeker Peter Keppy de vorige editie plaatste: negentig. Er was een discussie gaande over Joodse tegoeden. Molemans’ verontwaardiging over Het boek “Opgevangen in Minister van Financiën Gerrit Zalm misstanden bij de opvang ontaardt andijvielucht” begint met een schokte de Indische gemeenschap aan het slot van haar boek invoelend geschreven relaas over met de uitspraak dat de namelijk in een slecht de kille opvang van Indische Nederlandse regering niet op gefundeerde en warrige aanklacht Nederlanders in Nederland na de ‘Indisch geld’ zat. Onder druk van tegen instanties, personen en Tweede Wereldoorlog. Maar de het Indisch Platform, het onderzoekscommissies. Zij harkt epiloog lijkt een ander boek. overkoepelend orgaan van het Indische repertoire van oorlog

2 Indische belangenorganisaties, toont volgens Molemans dat in in haar epiloog zit dat in de weg. besloot de Nederlandse regering 1938 de zeventien grootste Het principe van hoor en in 1998 tot onderzoek naar bank- verzekeraars in Nederlands-Indië wederhoor is zoek. Collega- en verzekeringstegoeden van de voor 251,8 miljoen gulden aan historici publiceerden over de Indische Nederlanders. levensverzekeringen verkochten. kille opvang van de Indische Ik maakte deel uit van het Nederlanders, over minister van onderzoeksteam van historici dat Als Molemans meent dat Financiën Lieftinck die in de werd bijgestaan door enkele onderzoek naar gedupeerden naoorlogse jaren zijn hand stijf op bancaire en juridische experts uitvoerbaar is op basis van dit de knip hield, over de (bekend als de Commissie van document, waarom heeft zij dit achterstallige salariëring van Galen). Gedreven om aan te tonen dan niet gedaan? Het antwoord is voormalige KNIL-militairen, de dat Zalm het wel eens mis zou eenvoudig. Niemand kan op basis uitgebleven schadevergoedingen, kunnen hebben, togen we aan het van dit enkele document uitleggen en de strijd voor erkenning van werk. We veronderstelden dat hoe levensverzekeringen ná juni leed en onrecht. Indische Nederlanders als gevolg 1945 zijn afgewikkeld. Het geeft De boekenkast is inmiddels goed van de Japanse bezetting van slechts een inventarisatie van de gevuld, maar we vinden deze Nederlands-Indië (1942-1945) en stand van zaken in 1938. De bevindingen en titels niet terug bij de daarop volgende Indonesische Commissie van Galen daarentegen Molemans. Onderzoeker Lizzy van revolutie (1945 - 1949) waren heeft in 2000 wel het antwoord Leeuwen poneerde de prikkelende beroofd van banktegoeden en gegeven op de vraag hoe in stelling dat “Indische cultuur en verzekeringsgelden en dat de de context van de in augustus identiteit zijn gaan behoren tot de Nederlandse en de Nederlands- 1945 uitgebroken Indonesische groeiende cluster van mythen, Indische overheid nalatig waren onafhankelijkheidsstrijd en de legenden en broodje-aap geweest. soevereiniteitsoverdracht van 1949 levensverzekeringen en verhalen”. Molemans doet haar duit onbeschaamd in dat zakje. Onze aanname bleek niet te banktegoeden zijn afgewikkeld. kloppen. We vonden geen enkele aanwijzingen voor bij financiële Reactie van Griselda op instellingen geparkeerde tegoeden Keppy noch een grote groep rechthebbenden die daar na de Over de felle reactie van Keppy in oorlog aanspraak op zou kunnen het NIOD blog, wil ik het volgende maken. Wel vonden we bewijzen zeggen: dat zowel overheden als banken De reden dat Keppy fors uithaalt en verzekeringsmaatschappijen naar het boek 'Opgevangen in die uitbetaling tijdelijk, en in een andijvielucht' is eenvoudig te klein aantal gevallen zelfs verklaren: in de epiloog lever ik permanent, hadden verhinderd. In bewijs voor A). het in veiligheid 1955 was er sprake van dertig stellen van de administratie op rechthebbenden die door twee microfilm en het belegd vermogen levensverzekeringsmaatschappijen van de verzekeringsmaatschappij uit Canada waren benadeeld. Nillmij in de kluizen van de Federal Reserve in New York en Molemans' miljoenen Journaliste en auteur Griselda B). het in bewaring stellen van de Molemans geld- en goudvoorraden van De Hoe zit het dan met Molemans’ Javasche Bank bij diezelfde miljoenen verdwenen bank- en Dat Molemans deze onderzoeks- Federal Reserve in februari 1942. verzekeringstegoeden? Volgens uitkomsten negeert is lichtzinnig. (De rechtsopvolger van de Nillmij haar geeft een document van de Haar suggestie van het bestaan is AEGON) Federal Reserve in New York, van niet-opgeëiste miljoenen wekt gedateerd in juni 1945, antwoord valse hoop bij vele Indische Keppy en zijn mede-onderzoekers op de verzekeringskwestie. Zij oorlogsgetroffenen en ook hun namens het NIOD hebben naar betoogt dat dit document aantoont nabestaanden over de kansen op eigen zeggen uitvoerig onderzoek dat het mogelijk is onderzoek te vergoeding van materiële en naar de Indische Tegoeden doen naar individuele gevallen van immateriële schade. Dat is in mijn verricht in buitenlandse archieven niet-uitgekeerde verzekeringen, ogen regelrecht kwalijk. Molemans en hierover een eindrapport hetgeen door de Commissie van wil derhalve meerdere rekeningen gepubliceerd, ook wel het 'rapport Galen is bestreden. Het document vereffenen, maar het effectbejag Van Galen' genoemd. Staat het

3 bewijs voor deze kapitaalvlucht onder aandacht staan van het regeling ook aan de Indische vanuit Batavia naar New York Ministerie van VWS. Vorig jaar 19 Nederlanders verschuldigd is. De vermeld in het rapport? Met geen maart 2013 werd een Indische Staatssecretaris zal echt met woord. Petitie met ruim 10.000 creatieve oplossingen moeten Opmerkelijk genoeg komt mijn handtekeningen na een Stille komen. Want hoe je ook wendt of bewijslast uit de National Archives Tocht aan betreffende Ministerie keert, de Overheid heeft een forse and Records Administration in van VWS overhandigd. Hierbij schuld openstaan die al bijna 70 College Park, Maryland; nota bene schitterde met name de jaren oud is. hetzelfde archief waar Keppy cum Volkskrant door afwezigheid, waar Het dossier "Onderzoeksrapport suis onderzoek heeft gedaan. deze Stille Tocht op voet werd naar tegoeden particuliere banken gevolgd door andere media o.a. en levensverzekering van Wat nu? Hebben de heren Omroep Max. Nederlanders in Indië 1940 - onderzoekers de betreffende 1958", beter bekend als het 'classified' documenten niet Rapport van Gaalen dat in 1998 in kunnen vinden? Of niet willen opdracht van het Ministerie van publiceren? Hadden ze de VWS werd opgesteld dat door een waarheid wel gepubliceerd, dan team van 12 deskundigen, werd was dit grote bedrog door banken verricht o.l.v. de Commissie van en verzekeraars al lang bekend Gaalen. Dit onderzoek gaat uit geweest: het geld- en naar de verrichtingen en goudkapitaal is niet door de handelswijze van het Bankwezen - Japanse bezetter geconfisqueerd, en Verzekeringswezen in het maar in veiligheid gesteld in New ICM-online hoofdredacteur Ferry voormalige Nederlands-Indië. De York inclusief de administraties op Schwab essentie was dat alle geldstromen microfilm. Hoeveel geld heeft de Het Rapport van Gaalen staat met de assets (goudvoorraden, Nederlandse overheid ook alweer geheel los van de andere die al waardepapieren, en -objecten) in onder de vlag van Het Gebaar bekend zijn binnen VWS en kaart zijn gebracht. Waar de betaald voor dit rapport? Met verdient daarom ook een andere assets zoals de goudvoorraden, andere woorden: hoeveel heeft de benadering. Hier liggen de al polissen en overige naar toe zijn Nederlandse overheid aan haar opgestelde NIOD-Rapporten aan verhuisd tijdens de periode voor, eigen instelling betaald om de ten grondslag onder andere tijdens en na de oorlog. Welke waarheid toe te dekken? Laat opgesteld door drs. Keppy en Drs. Banken, Verzekeringsbedrijven, het NIOD haar naam maar Meier die de belastingbetaler ruim Handelsmaatschappijen en welke liever veranderen in NIGOOD: anderhalf miljoen heeft gekost. Multinationals hadden in voormalig Nederlands Instituut voor Dit dossier is nu in behandeling Nederlands-Indië een vestiging of Gecensureerd Onderzoek en en onder beheer bij de waren er aantoonbaar zelfstandige Oorlogs Documentatie. staatssecretaris Martin van Rijn, ondernemingen. Waar werden de die binnenkort met het antwoord consolidaties gehouden en belast Tegoeden komt richting voorzitter van het (in Indonesië, Nederland of

Indisch Platform Silfraire Delhaye. elders). Zo zijn de Amrobank en Tenslotte het commentaar van de Deze zal dit eerst terugkoppelen Mees & Pierson bekenden die hier hoofdredacteur van ICM-online, naar Dagelijks Bestuur van Het uitspringen. In hoeverre heeft de Ferry Schwab over deze kwestie. Indisch Platform of de Javaanse Bank een link met de De 381.000 Indische Nederlanders voorgestelde compensaties als Nederlandse Bank. Niet te die tussen 1950 en 1970 redelijk en fair mogen worden vergeten de Handelshuizen die nu Indonesië moesten ontvluchten, beschouwd voor die 69 jaren wereldwijd zijn vertegenwoordigd hebben nog miljoenen euro's onrecht. De staatssecretaris is maar toen in het bijzonder in het tegoed van de Nederlandse diverse malen gevraagd door het voormalige Nederlands-Indië als overheid, meldde de Volkskrant op Parlement om met oplossing te groot deel van het volume 18 maart jl. komen in deze zaak. Als referentie omzetten, bijvoorbeeld Borsumij wat betreft de compensatie ligt er Wehry die later o.a. via Holland Men veronderstelde dat het om al een kader, namelijk de Joodse Systema als een van haar nieuwe feiten zou gaan. In eerste Gemeenschap en Roma's. Deze dochters de grote huisleverancier instantie betreft het 341.000 hebben in 2001 wettelijk werd van de Banken in Nederland; mensen die hierdoor zijn getroffen individueel tussen de 40 en 50 die o.a. heeft geprobeerd om het en niet 381.000. Wat de duizend gulden gecompenseerd selfbanking Concept Dassault Volkskrant meldt, betreffen drie gekregen. Veel geld voor de binnen het Nederlandse Bank- afzonderlijke dossiers die reeds Overheid die een dergelijke wezen te introduceren. Hier was

4 sprake van duidelijke link naar het Het rapport geeft conclusies, maar materiedeskundige bent, of voormalige Indië en in hoeverre vreemd genoeg geen echte werkzaam bent geweest in deze deze nu nog kunnen worden aanbevelingen met alternatieven sector. Ik weet niet of dit voor de aangesproken voor het Indisch en oplossingen met de te volgen onderzoekers geldt van dit kapitaal. Wie nu naar de AEX gaat stappen voor Het Vervolg. Dit zijn rapport. In ieder geval is hier het ziet nog vele maatschappijen op vragen die NU aan de laatste woord nog niet over de lijst staan, gedreven door het opdrachtgever van het rapport gezegd. Indisch Geld. Betekent dat deze kunnen worden gesteld en aan de organisaties nu als nog via de AFM opstellers van het rapport. Ja, als kunnen worden benaderd voor de journalist heb je een boek openstaande claims. kennelijk nodig! Zeker als je ______

Pasar Malam, de eerste jaren 1958-1965 door: Wim Brückel en Geraldine Brückel-Lang

In aanloop naar de 56e Tong Tong Amsterdam. Zij trouwden in 1935. kippen rijst eten, waarop zij terug Fair (vroeger: Pasar Malam Besar) Mary Brückel-Beiten was in Indië kaatste, dat de varkens ook hier een artikel over de oprichtster al een pionierster op tal van aardappelen eten, waarop de boer Mary Brückel-Beiten die in 1958 gebieden. Zo deed ze als vrouw afdroop. de allereerste Pasar Malam mee aan een autorally van organiseerde in de Grote Zaal van Soerabaja naar Batavia, waarbij de Haagse Dierentuin. De start ze nog won ook. De volgende dag van de Pasar Malam wordt heel stonden alle kranten vol met de vaak toegeschreven aan Tjalie koppen dat een vrouw de rally had Robinson, pseudoniem voor Jan gewonnen, wat nauwelijks voor Boon. Hier volgt het werkelijke mogelijk werd gehouden. Smalend verhaal, geschreven door de zoon berichtten sommige kranten dat en schoondochter van Mary, die ze waarschijnlijk een man in haar nu al 55 jaren in Canada wonen. auto had verstopt, die het grootste deel van de race voor haar reed. Mary was toen pas 18 jaar oud. Een tijd later werd in de kranten gevraagd welke vrouw in een klein vliegtuigje durfde te reizen en weer was Mary branie genoeg om dit te doen.

Mary Brückel-Beiten was lerares, journaliste en schrijfster. In de oorlog schreef ze gedichten voor De vrouwen echter vonden haar kinderen en maakte ze schetsen kookkunst geweldig en al gauw en notities, die ze in een wasmand werden er fancy fairs gehouden. voor de Jappen verborg. Altijd Dit deed Mary gedurende een stond Mary klaar om haar aantal jaren en de Nederlanders medemens te helpen. begonnen de Indische cultuur te begrijpen. Door de boekjes, die zij Wie was Mary Brückel- Na de oorlog, in 1946, kwam Mary voor de Hollandse huisvrouw Beiten? met haar gezin in Nederland uitgaf werd zij al gauw een graag terecht. Ze deed er direct alles geziene gast op diverse bijeen- Anna Maria (Mary) Beiten werd op aan om goed in de Nederlandse komsten, waar ze demonstraties 6 oktober 1904 in Bondowoso op samenleving te integreren. Ze gaf om het Indische koken in Oost-Java geboren. Haar vader, reisde van dorp naar dorp om de Nederland te promoten. Op een Anton Beiten was een plattelandsvrouwen kennis te laten dag fluisterde een Indische vrouw suikerplanter en haar moeder maken met de Indische cultuur en haar in het oor: “Goh, Mary, het Emmy Aban was een Javaanse. hen Indisch te leren koken. Soms lijkt wel een pasar Malam, net als Haar latere echtgenoot, Alexander kreeg ze ongezouten commentaar in Indië”. Toen ze thuiskwam, Brückel, was bestuursambtenaar, van een boer, die zei dat alleen geboren op 4 september 1902 in

5 dacht ze dat dit klopte; haar fancy één zei: “Waarom niet Tong Tong, fair wás net als een pasar malam. net zoals het Cabaret?” Tjalie vond dat een goed idee en zo werd het besloten. Mijn moeder begreep hier niets van. Had ze Tjalie niet al eerder gezegd dat het zo zou moeten heten?

Dansvoorstelling op Pasar Malam 1958

1965 haar gehele organisatie over Na een kookdemonstratie voor de aan Tjalie Robinson. Tjalie Vereniging van Huisvrouwen wordt populariseerde de Pasar Malam, er natuurlijk geproefd. die inmiddels verhuisd was naar Tijdschrift “Onze Brug” de Houtrusthallen. Mary begon een nieuwe uitdaging in de vorm Op 3 oktober 1957 kreeg Mary van de stichting “Uit en Thuis”. een brief van Tjalie Robinson. Hij Ze organiseerde vliegreizen per vroeg haar om mee te werken aan chartervlucht naar de USA en zijn tijdschrift “Onze Brug”. Mary Canada, zodat ouders daar hun stemde toe en al gauw stelde ze in geëmigreerde kinderen konden december 1957 voor om het blad opzoeken. Toch bleef zij op de om te dopen in “Tong Tong”. jaarlijkse Pasar Malams haar Tjalie en Mary Ze had thuis een boek waarin kookdemonstraties ten beste de Indonesische Tong Tong Maar Mary had nog steeds een geven, hetgeen zij tot op hoge beschreven was. Ik vroeg haar of voornemen om de fancy fairs uit leeftijd volhield. haar naam nu op de voorkant zou te laten groeien tot een echte komen. Mary antwoordde: “Nee, Pasar Malam. Zij vroeg de andere dat is voor Tjalie… het is zijn blad. VIN leden haar initiatief te Hij is schrijver en journalist en hij steunen, maar omdat niemand gaat schrijven over wat we met de geld had, heeft Mary zelf met haar Vereniging Indische Nederlanders hele familie alle centjes op tafel (VIN) gaan organiseren”. Door gelegd om deze droom te Mary’s instigatie werd toen met de realiseren. Iedereen deed mee: leden van de VIN de “Indische haar twee zusters, Bets en Ems, Kunstkring” opgericht. haar man, ook Jo, haar twee Tjalie was een vervent beoefenaar van de katapult Een van de eerste evenementen dochters Maud en Dee en schoonzoon Loek Mol. Haar twee die Mary organiseerde was het Pasar Malam Selamat Tong Tong Cabaret samen met zonen, waaronder ikzelf, zaten al leden van de VIN. Tjalie was in Canada. Uiteindelijk hadden ze Datang in Holland hierbij komiek en gaf ook geld genoeg om de allereerste Wie meer wil weten over het speeches. Het geheel werd Pasar Malam te organiseren, die ontstaan van de pasar Malam in opgeluisterd door een Gamelan toen in 1958 gehouden werd in de Nederland en het leven van Mary band. Ook Mary zelf deed mee en grote zaal van de Haagse Brückel-Beiten, kan het boek de première vond plaats op 12 Dierentuin. Het werd een groot bestellen dat door haar april 1958 in aanwezigheid van succes, mede door het optreden geschreven is onder de titel: Koningin Juliana en Minister Marga van de Tielman Brothers, culturele “Pasar Malam Selamat Datang Klompé. Indonesische dansvoorstellingen en kookdemonstraties en dan in Holland”, verkrijgbaar bij Tong Tong natuurlijk allerlei standjes en www.amazon.com, ISBN nummer: kramen. Het succes was zo groot 978-1-77136-099-9. Prijs: 16,00 Voorafgaand aan de première, dat besloten werd in 1959 US$, exclusief de verzendkosten. tijdens een repetitie, zei Tjalie aan opnieuw een Pasar te houden. Voor NICC Magazine: Wim Brückel de andere leden: “Ik ga een nieuw en Geraldine Brückel-Lang. blaadje oprichten; willen jullie Nadat ze een achttal Pasars had georganiseerd vond Mary het te meedenken aan een naam?” Velen ______verzonnen gekke namen, totdat er commercieel worden en droeg in

6

(advertentie)

Van puputan tot pasar malam door: Sabina de Rozario

Waar ooit duizenden mensen vergelijkbaar met die van een mooiste juwelen te hullen. De omkwamen, wordt nu elke pasar malam die ik ken van zwaarden werden ter hand zaterdagavond vertier gezocht en Nederland. Overal zie ik lichtjes, genomen en het paleis van de gevonden. Ik zie vanaf de straat speelgoedverkopers en ruik ik de radja werd in vuur en vlam gezet. al de gezellige drukte op het geur van vers geroosterde saté. Ik Gezeten op zijn draagstoel plein. Een monument, dat ter koop een maïskolf en besluit een omringd door zijn familie, Hindoe nagedachtenis van de gebeurtenis rondje om het monument te priesters en onderdanen, wachtte in 1906 is geplaatst, siert de lopen. De specifieke sfeer, die hij het Hollandse leger op. historische plek in Denpasar. Veel herinneringen bij me oproept, is gezinnen, jonge geliefden en me onverwacht niet vreemd. studenten vertoeven er in alle ontspannenheid. Hoge dosis trots

In het begin van de vorige eeuw was het op deze plek , het ‘veldje’ in de hoofdstad van Bali, waar Het stoffelijk overschot van gewapende Nederlandse militairen de vorst van Badung wordt tegenover een Balinese koning overgebracht naar Denpasar met zijn onderdanen stonden. De reden: radja Gede Ngurah Denpasar werd verantwoordelijk Puputan gehouden voor het vergaan van een Chinees schip voor de kust van Sanur. Deze radja besloot zich Onder begeleiding van oorlogs- niet zomaar over te geven aan trommels gooiden de Balinese het Nederlandse leger en bedacht vrouwen geld en juwelen naar de een scenario waarbij een hoge naderende indringers. Terwijl dit dosis trots aan ten grondslag lag. vernederende schouwspel zich Het was voor de Balinezen al afspeelde, schoot het Nederlandse duidelijk dat zij de strijd nooit leger onder het commando van konden winnen met hun Generaal-majoor Rost van Monument Puputan in Denpasar traditionele wapens. Echter, Tonningen verward om zich heen. overgeven aan de vijand behoorde Op dat moment liet de radja zich De politie houdt er toezicht en niet tot de opties. door de priester in het hart leidt het verkeer in goede banen, steken, het teken voor de parkeerwachters zijn druk in de onderdanen om zichzelf van het Wat er toen gebeurde heeft niet weer om de bezoekers naar de leven te beroven. Mannen, veel Nederlandse geschiedenis- parkeerplaatsen te loodsen. Als ik vrouwen en zelfs kinderen boeken gehaald. De radja droeg het ‘grasveldje’, meer is het niet, onderwierpen zich aan hun lot. zijn onderdanen op zich in witte betreed, heerst er een ambiance Het bloedbad waarbij honderden ceremoniële kleding met hun mensen die zich voor de ogen van

7 de Nederlanders ter aarde Zijn stoffelijk overschot werd naar special gelegenheid werden stortten, is de Balinese de Puri van Denpasar archieffoto’s van de puputan geschiedenis ingegaan onder de overgebracht tijdens de zevende ingevlogen, afkomstig uit de naam Perang Puputan Badung. Bali-expeditie, gericht tegen de fotocollectie van de Leidse vorst van Badung in 1906. De Universiteit. Het hoogtepunt van vorst van Klung Kung kwam tot het wekelijkse festival was de Puputan is een Balinees ritueel een akkoord met de overheerser, kroning van Ida Tjokorda Ngurah gevecht tot de dood erop volgt en tot ‘zijn’ puputan een einde Denpasar IX, de nieuwe radja van heeft begin vorige eeuw in een maakte aan de samenwerking in de hoofdstad. korte tijd meerdere keren 1908. plaatsgevonden. Van 1894 tot 1908 komen duizenden Balinezen Al lopend naar de uitgang probeert om tijdens zo’n rituele zelfmoord, Archieffoto’s uit Nederland een verkoper me een Mickey waarvan de koloniale troepen niet Mouse-ballon aan te smeren. alleen getuigen waren, maar ook Uitgelaten kinderen rennen om me aanstichters. Niet alle radja’s van Elk jaar worden de puputans heen of spelen met hun net Bali maakten vrijwillig een einde herdacht bij het monument op het gekregen voetbal. De aan hun koningschap. De radja’s Puputan plein. Hoe dramatisch de maïsverkoper ruimt zijn boeltje van onder meer Badung, toedracht ook is geweest, Bali zou op, nog voor middernacht is hij Denpasar en ook Pemucutan Bali niet zijn om voor de ‘los’ en kan hij tevreden naar huis. weigerden hun zelfstandigheid op gelegenheid van het 100-jarige De feestelijkheden op het Puputan te geven ten tijde van de kolonie jubileum in 2006 met alle trots plein achter zich latend zonder en waren bereid ten onder te een week lang optredens en een notie te hebben van het gaan. De radja van Tabanan andere feestelijkheden te plannen. bloedbad dat er ooit heeft besloot tot vrijwillige overgave, Om begrip van de Nederlanders te plaatsgevonden. maar pleegde na twee dagen generen werd de toenmalige gevangenschap toch zelfmoord. Koningin Beatrix voor deze feestweek uitgenodigd. Voor de Bron: Java Post

2 x de vijf beste (1) Indonesische restaurants

Nu de Nederlandse economie weer intieme huiskamersfeer. Ook als je goedgemaakt door werkelijk langzaam uit het dal kruipt, is er geen trek hebt in een complete verrukkelijk eten. Het mag dan weer wat over om af en toe lekker rijsttafel, is het prima toeven in ook geen verrassing zijn dat het er uit eten te gaan. Indonesisch eten Keraton Dumai. Alles, ook de dag in dag uit vol zit. Pure en is dan een smakelijke keuze, te simpele gerechten zijn om van te authentieke smaken en heerlijk meer daar wij Nederlanders met smullen. De pangsit is een mals vlees. Mulia kreeg een 9.0 deze keuken vertrouwd zijn aanrader. Bezoekers gaven dit geraakt. Hier hebben we de vijf restaurant een 8.6 3. Bali Baru in Roosendaal. beste Indonesische restaurants Restaurant Bali Baru staat dit jaar e van Nederland op een rijtje gezet op de 3 plaats. Net als Bandung en in het volgende deel de vijf is Bali Baru al decennia lang een beste toko’s van Nederland. We culinair begrip. Begonnen in hebben het hier over 2014 en Tilburg, maar tegenwoordig in deze ondernemers kregen de hartje Roosendaal nodigt het uit hoogste waarderingen van hun om in een prima ambiance uit gasten op de vergelijkingssite eten te gaan. En dat is dan ook Iens.nl. Hier eerst de restaurants. erg lekker en de bediening uiterst vriendelijk. Dit wordt dan ook wel 5. Keraton Dumai in Den Haag. 4. Mulia in Dordrecht. Mulia bevestigd door het welgemeende Volgens velen al jarenlang het wordt wel e4ens het best advies om vooraf te reserveren. beste Indonesische restaurant in bewaarde geheim van Dordrecht Ook Bali Baru kreeg van de gasten Den Haag. Keraton Dumai genoemd. Het is een klassiek een dikke 9.0 serveert rijsttafels van een Indonesisch restaurant zoals dat constante hoge kwaliteit. Het zo hoort te zijn. De inrichting en 2. Bandoeng in Oost-Soeburg. restaurant onder de rook van het aankleding is ietwat gedateerd, Restaurant Bandoeng staat dit e Vredespaleis staat bekend om zijn maar dat wordt ruimschoots jaar op de 2 plaats. Dit begrip

8 in Zeeland serveert al meer dan Bandoeng dit jaar eveneens de vegetarische liefhebber van de 40 jaar absolute topkwaliteit. De gewaardeerd met een 9.0 Indonesische keuken prima vele vaste bezoekers van het terecht. Maar ook voor wie van restaurant kiezen bij voorkeur het 1. Seray Bistroriental Hillegom een lekkere babi, ayam of Javaanse buffet. Handig hierbij Vorig jaar stond dit restaurant in kambing houdt is de kaart niet te e zijn de rode lepels bij de pittige de Bollenstreek nog op de 4 versmaden. De bezoekers van gerechten. Zo voorkomt men dat plaats. Dit jaar belonen de gasten Seray Bistroriental waardeerden bij de ongeoefende pedis-eter op de site van Iens, Seray het met een 9.1 onverwachts de tranen in de ogen Bistroriental met de eerste plaats. schieten. De bezoekers hebben In dit biologische slow-food ______Indonesische restaurant kan ook

2 x de vijf beste (2) Indische toko’s

Er wordt wel eens beweerd dat je is altijd in no-time uitverkocht. Pentje is een toko met de allure het lekkerste eten uit de Indische Amsterdamseweg 183, Amstelveen van een vijf-sterren restaurant. en Indonesische keuken kunt Dat mag gerust gezegd worden. vinden in een toko. Maar welke 3. Toko Semarang, Groningen. Het eten is geweldig en “pedis toko is nu eigenlijk de beste? Voor Groningse lekkerbekken gaat zoals het hoort”. Bezoekers rijden Op basis van waardering en er niets boven Toko Semarang. er graag een stukje voor om en omschrijving kozen bezoekers de Bezoekers roemen het eten en halen er dan iets van hun gading. vijf beste van Nederland. omschrijven het als “schandalig De saté kambing en de Gado-gado lekker”. Het is lekker pittig en toch springen er met kop en schouders 5. Toko Menteng in Voorburg. ook weer niet té. De prijs-kwaliteit echt bovenuit. Trouwens, het hele Voorburgers die geen zin hebben verhouding is ook verrassend. Wie assortiment is zeer ruim en altijd in koken, maar wel lekker willen behoefte heeft aan Indonesisch lekker vers. Merkusstraat 196, eten, gaan vaak naar Toko soulfood, moet de daging belado Den Haag. Menteng. De groenten zijn eens proberen. Met petehbonen; knapperig, het vlees is mals, de heerlijk. Gedenpte Zuiderdiep 119, 1. Toko Pandora in Hoofddorp. vis altijd vers en de bediening is Groningen. Bij Pandora is het een feest om te altijd met een hartelijke glimlach. eten, zo omschrijven de bezoekers Vooral de Nasi Rames en de Nasi de gerechten. Of het nu iets is om Kuning zijn absolute aanraders. af te halen of om ter plekke op te Franse Kerkstraat 12, Voorburg. eten; als het om Indisch of Indonesisch eten gaat, loopt heel 4. Toko Madjoe in Amstelveen. Hoofddorp en omgeving uit naar In Toko Madjoe is het altijd druk, Toko Pandora. Het eten is er druk, druk. En dat is niet zonder uitstekend van smaak en de reden. Een groot assortiment aan ingrediënten vers. Op vrijdag gerechten en eten om door een moet u de klepon eens proberen; ringetje te halen. Alles is in deze subliem. Nieuweweg 59, Hoofddorp familiezaak altijd kakelvers en met 2. Toko Si-Pentje in Den Haag. liefde bereid. De aanrader op de Den Haag zou de weduwe van Met dank aan Indoweb voor deze vrijdag is de soto. Je moet er Indië niet zijn als daar niet een lijsten. echter wel snel bij zijn, want die toko in de top 5 zou staan. Si- ______

z o e k t d o n a t e u r s Het Indisch Platform behartigt de belangen van de Indische gemeenschap bij de Nederlandse overheid.

Stichting Het Indisch Platform - Postbus 85564 - 2508 CG Den Haag www.indischplatform.nl [email protected] Het Indisch Platform heeft de ANBI-status en dus is uw donatie een aftrekpost bij uw belastingaangifte

9 56e Tong Tong Fair

Van 29 mei tot en met 9 juni professionele kinderleidsters kunt (van Hemelvaartsdag t/m 2e overlaten. Dan natuurlijk de Grand Pinksterdag) is Den Haag weer Pasar, waar u genietend van de even de Indische hoofdstad van exotische geuren van wierook en het westelijk halfrond. Twaalf tropisch fruit kunt rondslenteren dagen lang zal het tentencomplex en winkelen bij enkele honderden de tachtig- tot honderdduizend kramen. De “Indische Stad” heeft bezoekers verwelkomen in een dit jaar twee theaters, waar u tal oosterse ambiance. De organisatie Na de sloop van de Haagse van voorstellingen kunt bijwonen. is dit keer trots op de komst van Dierentuin nam de (toen nog) Tong Tong Theater en de Bengkel de Indonesische danser Didik Nini Pasar Malam Besar zijn intrek in zijn hier de “places to be”. En Thowok uit Yogyakarta. Ook uit de Houtrusthallen. natuurlijk het Indorock Café. Java komt de Gamelangroep SambaSunda, met een schitterend honderden standhouders die voor programma aan wereldmuziek, elk wat wils in de aanbieding geïnspireerd door verschillende hebben. Soedanese muziekstijlen. Verder kunt u genieten van dans en Indisch feest voor iedereen muziek van de Kraton en Puro Pakualaman, die de muzikale Juist de cross-over van culturen dansepos Ramayana op het grote uit Zuid-oost Azië en het Westen podium zullen opvoeren. maakt de Tong Tong Fair tot een evenement van wereldformaat. Daarbij is de TTF het grootste Nu al weer vele jaren op de Indische evenement ter wereld vertrouwde plek in Den Haag: het buiten Indonesië. Een belangrijke Malieveld. En al jaren is het plaats wordt ingenomen door het uitgegroeid tot een ware Indische Tong Tong Festival. Dit is de naam Stad. van een compleet en heel gevarieerd theaterprogramma, dat En dan de eetwijk, waarbij wij plaats vindt in de diverse theaters nadere uitleg eigenlijk overbodig op het Malieveld en tijdens de TTF vinden. Ga gewoon uw neus ook op andere plekken in Den achterna en maak een keuze uit de rijke Indische en Indonesische Het gebouw van de Haagse Haag. Bij de programmering is de keuken. Verder zijn er nog Dierentuin, waar het in 1958 Indische cultuur (een van de het Cultuurpaviljoen met het allemaal begon. oudste mengculturen ter wereld) een leidraad. Het Tong Tong Kooktheater en het Indonesië- paviljoen met vanuit Indonesië Eveneens uit Yogyakarta komt Afif Festival brengt wetenschappers, ingevlogen standhouders die u Syakur met een wervelende artiesten en auteurs van met hun Indonesische producten modeshow. Ook een modeshow (inter)nationale faam naar Den tot kopen trachten te verleiden. uit Solo van Joko SSP (Semarak Haag. Verder produceert het ook Het complete overzicht van wat u Seni Persada Production Solo). De zijn eigen multidisciplinaire allemaal kunt verwachten op de theaters brengen een bonte mix voorstellingen en maakt een 56e Tong Tong Fair vindt u op: van muziek, dans en literatuur. fusion van muziek- en dans- www.tongtongfair.nl. Meer informatie over het complete tradities. Dagelijks zijn er tevens programma van het Tong Tong lezingen, workshops, concerten en

Festival: dans- en toneelvoorstellingen. http://tongtongfair.nl/programma-

2014/. In de eetwijk kan men Het gehele tentencomplex bestaat weer naar hartenlust de uit: de entreetent met kassa’s, smaakpapillen testen bij de vele garderobe, infobalie en een aantal restaurants en in de grote tent is “eigen” stands, alsmede de zoals gebruikelijk de grootste “kidscorner” waar u eventueel de allerkleinsten met een gerust hart oost-west bazaar ter wereld neergestreken met enkele aan de goede zorgen van

10 (advertentie) Reparatie van iPhone, iPad en nu ook android. Klik hier voor de aanbieding http://www.borca-online.nl/iphone-en-ipad-reparatie

http://www.borca-online.nl/elektronica http://www.borca- http://www.borca-online.nl/elektronica http://www.borca- online.nl/elektronica http://www.borca-online.nl/elektronica online.nl/elektronica http://www.borca-online.nl/elektronica http://www.borca-online.nl/elektronica http://www.borca- http://www.borca-online.nl/elektronica http://www.borca- online.nl/elektronica http://www.borca-online.nl/elektronica online.nl/elektronica http://www.borca-online.nl/elektronica http://www.borca-online.nl/elektronica http://www.borca- http://www.borca-online.nl/elektronica http://www.borca- online.nl/elektronica http://www.borca-online.nl/elektronica online.nl/elektronica http://www.borca-online.nl/elektronica http://www.borca-online.nl/elektronica http://www.borca- http://www.borca-online.nl/elektronica http://www.borca- online.nl/elektronica http://www.borca-online.nl/elektronica online.nl/elektronica http://www.borca-online.nl/elektronica http://www.borca-online.nl/elektronica http://www.borca- http://www.borca-online.nl/elektronica http://www.borca- online.nl/elektronica http://www.borca-online.nl/elektronica online.nl/elektronica http://www.borca-online.nl/elektronica http://www.borca-online.nl/elektronica http://www.borca- http://www.borca-online.nl/elektronica http://www.borca- online.nl/elektronica http://www.borca-online.nl/elektronica online.nl/elektronica http://www.borca-online.nl/elektronica http://www.borca-online.nl/elektronica http://www.borca- http://www.borca-online.nl/elektronica http://www.borca- online.nl/elektronica http://www.borca-online.nl/elektronica online.nl/elektronica http://www.borca-online.nl/elektronica http://www.borca-online.nl/elektronica http://www.borca- http://www.borca-online.nl/elektronica http://www.borca- online.nl/elektronica online.nl/elektronica

Biografie over leven van Pa van der Steur Opgevangen kinderen zijn nog altijd één grote familie

De Stichting Tong Tong gaat een een tehuis van Van der Steur biografie uitgeven over het leven woonden, zich in één organisatie van Pa (Johannes) van der Steur, verenigd hebben, zegt iets over de die zich in voormalig Nederlands- onderlinge band. Niet voor niets Indië ontfermde over duizenden staat de grondlegger van de kinderen. Voor de uitgave is organisatie dan ook beter bekend schrijfster Vilan van de Loo nog op als ’Pa van der Steur’. „Hij heeft zoek naar ’Steurtjes’, zoals de de kinderen altijd het gevoel vroegere bewonertjes van de meegegeven dat zij samen een tehuizen van Pa van der Steur gezin vormden. En hoewel ’pa’ er liefdevol genoemd worden. niet meer is, willen velen het familiegevoel in stand houden.”

Zendeling

De in 1865 geboren zendeling Johannes van der Steur arriveerde Johannes (Pa) van der Steur in 1893 in wat toen nog (1865-1945) Nederlands-Indië heette. Daar zou hij onder de militairen gaan werken, maar hoewel hij hun altijd aldus Vilan Van de Loo. „Het pastorale zorg is blijven verlenen, groeide uit tot een imperium.” Schrijfster en journaliste Vilan van ging hij zich ook toeleggen op de de Loo zorg voor kinderen. Aanvankelijk Pa van der Steur, die later werden er slechts vier bijgestaan werd door onder ondergebracht in het militaire anderen zijn zus Marie, zorgde „Een hoop kinderen van toen tehuis, maar uiteindelijk kwam er ervoor dat ’zijn’ pakweg 7000 hebben zich aangesloten bij de een eigen terrein van de grond. kinderen liefde, aandacht en Bond van Oud-Steurtjes, maar „Daar bevonden zich een structuur kregen. Ze werden zeker niet allemaal”, vertelt Van jongenstehuis, een meisjestehuis, opgevoed in een warme, maar ook de Loo, die momenteel bezig is een kerk, een kerkhof en werk- gedisciplineerde omgeving. „De met het doornemen van meters plaatsen waar de kinderen met Steurtjes waren echte doorzetters. aan archiefmateriaal. Dat zoveel hun handen leerden werken”, mannen en vrouwen die vroeger in Ze hielden van aanpakken en Malieveld van start gaat, wijdt Van doorzetten. Veel van hen zijn dan de Loo in ieder geval één talkshow ook goed terechtgekomen.” Het aan Pa van der Steur. boek moet volgend jaar verschijnen, zeventig jaar na het Bron: Jeroen Ketelaars, De Telegraaf overlijden van de ’vader’ van die grote familie, die zich ook nog

eens inzette voor veteranen. Tijdens de aanstaande Tong Tong Fair, die op 29 mei op het ______

Signeersessie Henk Harcksen op TTF

Henk Harcksen debuteerde begin herkenbaar is. De lezer wordt gevangenschap in Polen de dit jaar als schrijver van zijn boek meegenomen in een sfeer van oversteek maakt naar Indonesië Liefde als ruwe diamant. Een Nederlands-Indië en van het en over zijn moeder die de kroniek over een Nederlandse en vooroorlogse Rotterdam. Hij Japanse bezetting en de Bersiap een Nederlands-Indische familie. vertelt over een meisje dat als meemaakte. Henk Harcksen Hij schetst een beeld dat voor veel ongewenst kind werd verstoten, signeert zijn boek in de stand mensen uit andere culturen die over anderen die met moeite van Van Stockum op de Tong hier als immigrant of vluchteling in hun vleugels konden uitslaan; Tong Fair op zaterdag 7 juni Nederland terecht zijn gekomen, over zijn vader die van krijgs- van 14.00 tot 16.30 uur.

(advertentie) Indische activiteiten in Den Haag tijdens de Tong Tong Fair 2014

Stichting Tong Tong organiseert lezing over Indisch Willemspark, Nationaal Archief tijdens de Tong Tong Fair ook het eerste villapark van activiteiten buiten het Malieveld Nederland, bewoond door hoge Het programma start met een elders in Den Haag. Steeds meer militairen, ambtenaren, ministers introductie op de tentoonstelling Haagse organisaties sluiten met en vooral repatrianten uit Het geheugenpaleis – met je Indische activiteiten aan. Nederlands-Indië in de 19e eeuw. hoofd in de archieven. Een van de Lees meer… verhalen in deze tentoonstelling Willemspark, het eerste gaat over de opvang van Indische villapark in Nederland ‘repatrianten’ in de Nederlandse contractpensions. In aansluiting daarop kunnen bezoekers dit Annemargriet Vaartjes van ‘t Gilde verhaal en de rest van de geeft in Panorama Mesdag een tentoonstelling bezoeken. De

12 originele soevereiniteitsoverdracht Per boot door Indisch Den door het Willemspark, de van Indonesië uit 1949 is in de Archipelbuurt en Duinoord naar Haag met de rederij tentoonstelling te bekijken. Lees het Statenkwartier. Daar woonden meer… ‘Willemsvaart’ o.a. de schrijvers Tjalie Robinson, Maria Dermoût en Margaretha Tentoonstellingen in het Rederij Willemsvaart laat je kennis Ferguson, en daar was ook de maken met Indisch Den Haag Indische Kunstkring Tong Tong Stadhuis Den Haag vanaf het water! Vaar mee met de gevestigd. Lees meer… Grachtengordel van Smaragd. Er Het grote Atrium van het zijn twee rondvaarten, naar de Humanity House Stadhuis van de Gemeente Den Mauritskade en naar het Indisch Haag kleurt Indisch tijdens de 56e Monument. De boottocht duurt Meer dan 250.000 Indische Tong Tong Fair. Er staan drie ongeveer een uur. Lees meer… tentoonstellingen: ‘Oma’s Sarong. Nederlanders bleven tijdens de Familieverhalen in batik’, ‘Sporen oorlog buiten de Japanse kampen. van Smaragd’ (over Indisch De documentaire Buitenkampers architectonisch erfgoed in Den vertelt door de kinderen van Haag) en ‘Wayangs van Pak weleer voor het eerst over deze Ledjar’ (wayang uit Indonesië). pijnlijke periode uit onze eigen Lees meer… vaderlandse geschiedenis. Lees meer… Stadswandeling Indisch WK Hockey in Den Haag Den Haag met ‘t Gilde

Masterclass ‘Nederlandse Den Haag is gastvrouw van de ‘t Gilde Den Haag organiseert al Wereldkampioenschappen Hockey. meer dan 25 jaar talrijke bieren en Indisch eten’ Het Tong Tong Festival doet mee stadswandelingen met een gids met het randprogramma. Sanggar door Den Haag. Tijdens de Tong Een gouden duo, bleek vorig jaar: Mirah, Dwi Mekar, Tjendol Sunrise Tong Fair voert ‘t Gilde u langs de biersommelier Henri Reuchlin en en pentjak silat van de sporen van de ‘Gordel van kenner van de Indische keuken, Maastrichtse groep Panca Sila Smaragd’, die in de binnenstad Chyco Brouwer, herhalen hun treden aan. Kijk op de website nog in ruime mate aanwezig zijn. succesvolle masterclass http://www.denhaag.nl/hockey/ha De wandeling duurt ca een uur. ‘Nederlandse bieren en Indisch ags-hockey-plein-5.htm voor alle Lees meer… eten’ op het Nederlands speeldata en locaties. Bierproeffestival. Lees meer… Bustocht langs de Sporen Balinese dans in Korzo van Smaragd In Korzo danst het bekende Als u in korte tijd de sporen van Balinese gezelschap Dwi Mekar smaragd in Den Haag wilt zien, maskerdansen onder begeleiding kunt u dit jaar mee met een van de aanstekelijke ritmes van speciale bustour die Stichting de kendang én van tapdans. Tong Tong i.s.m. Monumentenzorg Marije Nie is een van Neerlands Den Haag tweemaal organiseert. beste tapdansers; zij gaat een De bus rijdt door Centrum, bijzonder dialoog aan met het Benoordenhout, Van Stolkpark, percussie-instrument. Dwi Mekar Statenkwartier en Duinoord; een Indisch-literaire fietstocht nodigt ook de toeschouwers uit gids van Het Gilde geeft een om mee te doen met de rituele toelichting. In circa een uur krijgt dans kecak, ook wel apendans Het voordeel van de fiets is dat je u een mooi beeld van de vele genoemd. Lees meer bij Korzo. in korte tijd een veel groter gebied vormen waarin Indië zijn sporen kunt doorkruisen. Bij deze naliet in de architectuur van Den Indisch-literaire fietstocht door Bron http://tongtongfair.nl/nieuws Haag. Lees meer… Den Haag, die speciaal voor de Tong Tong Fair is samengesteld, ______voert de route vanaf het Malieveld

13 Indo Rock ons cultureel paradepaardje? (5) door: Albert van Prehn

Vanuit onze afkomst hebben wij even noem. We hebben geen nou Amerikaans-Hollandse of veel met muziek te maken, niet scheurwerk à la Slash en weet ik Indonesische zijn, we brengen het alleen met de muziek van onze veel hoe die groepen heten die op onze eigen manier, de Indo ouders maar wat dacht u van de met een hoop geschreeuw, op manier. Indonesiërs zelf? Ik weet nog goed Vikingen gelijkende figuren daar dat onze baboes en ook de jongos met een hoop lawaai staan te In de rock and roll tijd had men hun liedjes zongen tijdens het beuken op hun gitaren. Ikzelf heb behoefte om het “Indo Rock” te werk wat zij voor mijn ouders wel sommige bands die ik leuk benoemen maar nu is deze deden. Veel van deze melodieën vind, maar dat doet in deze zaak benaming niet specifiek voor kende ik alleen maar via hen en er niets toe. De Indo’s houden er iedere indo band van toepassing. bovendien zongen onze ouders in het algemeen niet echt van en Er zijn jongens die de echte rock ook al die Indonesische liedjes ik weet zeker dat als ik voor een and roll uit het roemruchtige gecomponeerd door mensen die in kumpulan met metal of hard rock verleden nog steeds proberen te hun tijd deze de wereld in kom, dat ik met alle apparatuur en brengen op de originele manier stuurden zoals: ‘sorry huil je toch al binnen de kortste keren de zaal van toen, maar als ik eerlijk ben, nona manies’, ‘waktoe potong uit vlieg. is er toch een verschil van padi’ en ik weet niet meer welke uitvoering. De oude muziek klinkt liedjes er nog meer zijn, omdat ik Daarbij moet ik wel zeggen dat ik toch wat gedrevener en je voelt geen verkeerde dingen wil ook geen fan ben van te de spirit die de muzikanten vertellen, maar Indonesisch was overdreven lieftallige muziekjes hebben beziggehouden terwijl het het, met taal en al. die ik her en der hoor en waar de in onze tijd iets anders beleefd componist teveel heeft gekeken wordt, als ik zo vrij mag zijn. Eigenlijk zijn de melodieën best naar de over-romantiek en dat in Ik speel ook wel wat oude mooi, het brengt je weer in de zijn compositie heeft verwerkt. instrumentals maar gezien mijn sfeer van het land, de nostalgie Indo-kassian-muziek noem ik het muzikale verleden breng ik het op gaat je parten spelen als je die oneerbiedig en daarvoor mijn een persoonlijke manier en zou nummers hoort, en wat opvalt is excuses, want het is puur een die oude jago’s niet eens kunnen dat die liedjes altijd een soort van persoonlijke smaak. Van mij mag evenaren, niet wat het spelen heimwee, verdriet, miskenning een muziekstukje best mooi betreft, maar wat betreft de inhouden en dat daaraan klinken maar ook met inhoud en sound, de invulling die die oude gerelateerd ook de melodie hangt. het moet niet saai worden door knakkers zo in zich hadden. Zonder tekst voel je al wat het het te overgieten met een liedje gaat vertellen. Zouden wij romantische uitdrukking. De roots muziek en dan bedoel ik kunnen zeggen “The Indonesian de Indonesische kant van onze blues music”? Ik ga te ver denk ik Onze muziek tot nu toe, is voor roots, heeft toch heel veel invloed als ik dat zo de wereld in jaag. Er een groot deel staande gebleven op onze uitvoering gehad en heeft zijn ook talrijke vrolijke muziekjes en van al die bands die ik het nog steeds. Vandaar dat onze maar ook hier, mooie melodieën tegenkom als collega’s, hoor ik kumpulans nog steeds kunnen en harmonieën. Ik denk dat van over het algemeen min of meer bestaan, want zowel muzikanten dat zicht punt de indo muzikant dezelfde nummers, soms in een alsook het publiek heeft een ding daarom meestal kiest voor de eigen jasje gestoken. Is dit gemeen wat hen tot elkaar brengt. mooie melodieën muziek, zoals verkeerd? Nee hoor, zolang je de Dat is en blijft diezelfde roots die country bijvoorbeeld. In feite zijn muziek met jouw hart en soul wij hebben in ons, die roots die wij al van inborst geen hard kunt brengen is er niets aan de het Indo zijn in zijn muzikale rockers en metal laat staan trash hand want we spelen, laten we beleving zo kenbaar maakt. etc., waar het lawaai de eerlijk zijn allemaal bijna covers Voorlopig houden wij het zo en op boventoon voert en de gitaren die we brengen. Wat ook heel veel de dag dat dat er niet meer is, elkaar geen ruimte geven als het te zien is dat we het niet kunnen zullen er geen indo muzikanten gaat om geluidshinder. laten om ook de Indonesische meer zijn. invloeden die wij ook in ons Ik kom zelf veel met mijn bands in hebben, onze roots van de andere zalen waar men op onze muziek kant, te spelen en dat is eigenlijk danst en ook binnen onze band voor een groot deel de muziek die wordt gekozen voor mooie wij nog steeds maken en op de ______melodieën muziek, zoals ik het bühnes brengen. Covers, of het

14 Wel eens gedacht aan adverteren in NICC Magazine? Vraag vrijblijvend onze gunstige advertentietarieven aan! [email protected]

Verzwegen drama door: Werner Stauder

Wat er met de Joden in Nederland uitdrukkelijk gezag van hoger oorlog door de nazi’s van hun gebeurde tijdens de Tweede hand willens en wetens heeft laten burgerrechten werden beroofd en Wereldoorlog weet vrijwel verdrinken. dus stateloos waren. Velen van iedereen. Over het lot van de hen werden opgesloten in de Duitse en Oostenrijkse Joden in cellen van het beruchte Fort Nederlands-Indië van vóór de Ngawi, anderen werden naar het Japanse bezetting is hier eiland Onrust gebracht. Barak 18 daarentegen weinig bekend. Zij was de zogenoemde ‘Jodenbarak’. vormen een vergeten groep Daarin werden alle Duitse en oorlogsslachtoffers. Oostenrijkse Joden gehuisvest. De Joden werden net zo slecht en Tijdens de recherches voor mijn onbeschoft behandeld als de boek over de interneringskampen overige Duitsers, want zij werden in Indië kwam ik in Duitse en gewoon als Duitsers beschouwd en Nederlandse archieven een van de niet als Joden. grootste schandalen uit de maritieme geschiedenis van In augustus 1940 werden alle Nederland op het spoor, waarover gevangenen overgebracht naar tot op heden een mysterieuze een groot verzamelkamp op sluier hangt. Sumatra en volgens een bepaald Geheim codebericht van de systeem over zes blokken Talrijke Joden waren in de jaren Nederlandse regering verdeeld, genummerd van A tot F, 30 Duitsland en Oostenrijk die in twee rijen van drie ontvlucht en hadden zich in Onmiddellijk nadat Tjarda van tegenover elkaar stonden. Blok E Nederlands-Indië gevestigd omdat Starkenborgh, de gouverneur- was het ‘Jodenblok’. zij dachten daar onder generaal van Nederlands-Indië, op Nederlandse bescherming een 10 mei 1940 te Batavia op de Eind december 1941 werd in veilig heenkomen te hebben hoogte was gebracht van de verband met de verwachte gevonden. Zij kwamen echter van Duitse inval in Nederland, werden landingen van de Japanners de regen in de drup, want zij in de gehele Indische archipel alle besloten de Duitse en Joodse ontsnapten weliswaar aan de burgers van Duitse afkomst gevangenen naar Brits-Indië af te vervolging door de nazi’s, maar gearresteerd en in internerings- voeren. Zij werden overgebracht kwamen evengoed in kampen kampen opgesloten, in totaal ruim naar de havenstad Sibolga, van terecht achter het kawat 2800 mannen en vrouwen, waarbij waaruit op 29 december 1941 (prikkeldraad). Velen van hen geen onderscheid gemaakt werd het eerste transport vertrok met hebben het niet overleefd. tussen ‘arische’ Duitsers, Indo’s de KPM’er Ophir. Op 3 januari met een Duitse achternaam en volgde de Plancius met ruim Op 19 januari 1942 voltrok zich de uit Duitsland en Oostenrijk negenhonderd gevangenen en op circa 150 zeemijl voor de kust van afkomstige Joden. 16 januari 1942 vertrok het derde Sumatra een haast onbeschrijfelijk en laatste transport met 478 drama, waarvan de ware Dat ook deze Joodse gevangenen aan boord van het toedracht door de autoriteiten vluchtelingen, die zich juist in omgebouwde koopvaardijschip decennia lang angstvallig in de Indië veilig waanden, werden Van Imhoff. doofpot is gehouden. Momenteel gearresteerd en opgesloten - en werk ik aan een boek over de dan ook nog op vrijdagavond bij Tot deze laatste groep behoorden tragische dood van 411 het begin van de sabbat - is ook de Joden van Blok E wier onschuldige burgergevangenen onbegrijpelijk. Te meer als men namen met L tot en met Z van Duitse afkomst, onder wie bedenkt, dat zij reeds voor de begonnen. Op 19 januari 1942 vele Joden, die men op werd in een geheim codebericht

15 de mededeling gedaan dat de boord waren, werden door de redden. Algauw vonden zij de twee transporten van 975 en 938 laatste militairen kniptangen en sloep die de Nederlanders in hun Duitsers op 7 en 10 januari in sleutels naar beneden gegooid. De haast niet los konden krijgen. Brits-Indië waren aangekomen en geïnterneerden werden in het ruim Uiteindelijk slaagden zij er alsnog dat er op 16 dezer een derde en verder aan hun lot overgelaten. in om de aan de davits laatste transport uit Nederlands- vastgeroeste reddingsboot los te Indië vertrok. Verder wordt in dit wrikken en met 53 man te water bericht melding gemaakt van de te laten. In een werkboot dat zij aankondiging dat de evacuatie uit op het voorschip aantroffen, Nederlands-Indië over een week konden nog eens 14 man gepubliceerd zal worden, waarbij plaatsnemen. Velen waren in het het feit dat de laatste groep water gesprongen en probeerden onderweg is, zal worden zich op planken en deuren, houten verzwegen. Waarom moest dit meubels en kasten zo lang worden verzwegen? En waarom Vrachtschip de Van Imhoff (foto: mogelijk drijvende te houden of was dit schip niet als Tropenmuseum) een plaats te bemachtigen op gevangenentransport enkele bamboevlotten. aangemerkt? Wat toen volgde, is haast niet te beschrijven. Sommigen konden Tegen de avond verdween de Omstreeks tien uur in de ochtend weliswaar met behulp van de boeg van de Van Imhoff in de van de noodlottige 19e januari ijzertangen de prikkeldraad- golven. Het schip zonk weg in de 1942 werd de Van Imhoff door omheining openknippen, toch diepte, terwijl ruim 300 Duitse een Japanse jachtbommenwerper lukte het slechts de jongste en gevangenen, die geen kans aangevallen. Door een van de vitaalste mannen het ruim te hadden gezien zich in veiligheid te bommen scheurde de scheeps- verlaten. De rest bleef achter. brengen, zich nog steeds in hun wand onder de waterlinie open, Velen werden verdrukt of vertrapt, prikkeldraadkooien aan boord waardoor er zoveel water want iedereen probeerde in paniek bevonden. Zij werden samen met binnenstroomde dat het langzaam vanuit de krappe kooien over de zwemmenden mee de diepte in begon te zinken. Toen het schip elkaar heen naar buiten te gesleurd. In totaal kwamen 411 tegen één uur slagzij begon te kruipen. Anderen sneden hun gevangenen om. Van de Joden maken, werd de order gegeven polsen open om niet levend door heeft niemand de ramp overleefd. de motorsloep alsook de vijf haaien opgevreten te worden. reddingsboten te vieren en alle Weer anderen sprongen overboord Werner Stauder is van Joodse reddingsvlotten in het water te en verdronken. Degenen die hun afkomst en was 34 jaar werkzaam werpen. Een zesde reddingsboot sprong overleefden en probeerden bij de Telegraaf. Hij werkt aan een bleef echter hangen, omdat die de Nederlandse reddingssloepen boek over interneringskampen in zat vastgeroest in zijn zwemmend in te halen, werden Nederlands-Indië. ophangmechanisme. Voorts werd onder dreiging van gerichte In de jaarlijkse “Herdenkings order gegeven om de Duitse en pistoolschoten op afstand Special” van NICC Magazine in Joodse gevangenen in hun kooien gehouden. augustus 2014 zal een uitgebreid kalm en zo nodig in bedwang te artikel over dit drama worden houden zodat de Nederlandse Te midden van de grote chaos aan gepubliceerd. bemanning en het boord van het zinkende schip bewakingsdetachement het schip hielden sommige gevangenen hun ______zonder tegenstand kon verlaten. hoofd koel en zochten naar allerlei Pas toen alle Nederlanders van mogelijkheden om het vege lijf te

(advertentie) Het labyrint van mijn gedachten. Een meeslepend verhaal over de dochter van een ex-KNIL-er die jarenlang wordt misbruikt door verschillende familieleden. Haar liefde voor haar ouders blijft echter sterk en zij probeert haar verleden in stilzwijgen te verhullen, maar als volwassen vrouw kan zij niet langer ontkennen wat haar is overkomen en na een moment van twijfel om uit het leven te stappen, kiest ze er toch voor om hulp te zoeken. Maar kun je zo een groot trauma wel verwerken? Beleef het mee in het nieuwe boek van Mary-Jane Sahanaja en laat je meenemen op reis door haar Labyrint van gedachten. Het boek, dat nu ook in het Engels wordt vertaald, is verkrijgbaar bij www.freemusketeers.nl of www.bol.com. Meer info is te vinden op de fanpagina: www.facebook.com/hetlabyrintvanmijngedachten.

16 Korte berichten

Adverteren in NICC Beringstraat naar Alaska, Canada en de rest van de VS te reizen. De Magazine Chinezen hebben ook al twee Aziatische treinlijnen in hun Tot nu toe was het noodzakelijk gedachten, die China met Taiwan om zowel de kopij als de moet gaan verbinden en een die advertenties vóór de 4e van de China via Vietnam, Cambodja, maand binnen te hebben, om in Thailand en Maleisië met het lopende nummer, dat in Singapore verbindt. Verder liggen e diezelfde maand op de 15 enige maatschappij die een non- er plannen voor een lijn die Peking verschijnt, nog mee te kunnen. stop vlucht vanuit Europa naar met Londen verbindt via Moskou, Voor de kopij (redactionele Indonesië aanbiedt. Aan boord de Berlijn en Parijs en een lijn naar inhoud) is dit nog steeds nodig, bekende persoonlijke service en het Midden-Oosten, die China via maar voor de advertenties gelden WiFi. Nu al loopt het storm en Turkije en Iran wil aanleggen. Als e met ingang van de 6 editie van daarom heeft Garuda besloten om eerste staat de lijn China – Taiwan juni 2014 aangepaste regels. haar nieuwe Boeing 777 ook in te op de planning, waarvoor de zetten op het traject Jakarta- eerste voorbereidingen reeds zijn Amsterdam-London-Amsterdam- gestart. Jakarta. De nieuwe non-stop ------verbindingen zullen 5 x per week plaatsvinden. Advertenties dienen dan wel tot uiterlijk de 4e van de maand te ------worden opgegeven, zodat wij rekening kunnen houden met te Treinlijn van Peking reserveren ruimte (opgave van naar de VS op komst afmetingen is dan van belang), maar het advertentiemateriaal Volgens Chinese media is er een kunt u dan tot uiterlijk de 10e van treinlijn op komst, die China met de maand digitaal aanleveren. de VS en Canada zal verbinden. Aanleveren dan in ieder geval in Het traject zal ca. 13.000 km lang JPG (JPEG). Andere bestanden zijn zijn en treinen zouden met een voor ons lastiger in te voegen. En snelheid van minimaal 350 km/h adverteert u voor de eerste keer? kunnen rijden. De totale reistijd Dan krijgt u 10% korting op uw zou zo’n twee dagen duren. Het totale factuur. Vraagt u vrij- project is zeer ambitieus te blijvend onze advertentieflyer aan: noemen, vooral ook omdat er in [email protected] het traject een onderwatertunnel van 200 km opgenomen is. Deze ------tunnel wordt ruim vier keer zo lang als de Eurotunnel, die Garuda nu non-stop Engeland met Frankrijk verbindt. naar Indonesië

Met ingang van 30 mei 2014 zal de vliegmaatschappij Garuda Indonesia non-stop naar Indonesië vliegen. Zij gebruikt hiervoor haar nieuwste aanwinst, de Boeing 777-300 ER. Passagiers vanuit Amsterdam vliegen dan nog in slechts 13,5 uur naar Jakarta. Met De lijn: China-Rusland-Canada- de introductie van de nieuwe Amerika moet gaan vertrekken in het noordoosten van China om via vlucht is Garuda de eerste en (advertentie) Siberië en onder zee de

17

http://www.creapro.myplaces.nl/ http://www.creapro.myplaces.nl/ http://www.creapro.myplaces.nl/ http://www.creapro.myplaces.nl/ http://www.creapro.myplaces.nl/ http://www.creapro.myplaces.nl/ http://www.creapro.myplaces.nl/

(official sponsor van Stichting Nederlands Indisch Cultureel Centrum)

Vertalingen van en naar alle talen en de moedertaal Speciaal: technisch, medisch, juridisch en commercieel Snelheid en kwaliteit tegen een redelijke prijs

Sinds 1989 het vertaalbureau dat u zorgen uit handen neemt

Galileïstraat 18 - 2561 TE Den Haag - tel: 070-362 05 89 * - fax: 070-362 56 64 @: [email protected] W : www.creapro.myplaces.nl

D a t i s a n D e r e t a a l…!

Nationaal Museum van Wereldculturen Fusie Tropenmuseum, Museum Volkenkunde en Afrikamuseum

Tijdens een drukke en feestelijke tijd nauw samen. Plannen voor administratie en hoofdkantoor bijeenkomst in Leiden maakte een fusie kwamen in een komt in Leiden. Minister Bussemaker van Cultuur stroomversnelling door de de fusie bekend van het financiële toezegging van Minister De nieuwe directeur/bestuurder tropenmuseum in Amsterdam, het Ploumen van Buitenlandse Handel van het Nationaal Museum van Museum Volkenkunde in leiden en & Ontwikkelingssamenwerking en Wereld-culturen wordt Stijn het Afrikamuseum in berg en Dal. Minister Bussemaker van Cultuur Schoonderwoerd, die sinds juni De drie gaan verder als het in de zomer van 2013. Omdat de 2012 algemeen directeur was van Nationaal Museum van Wereld- drie organisaties vanwege stevige het Museum Volkenkunde. De culturen. bezuinigingen al in 2012 en 2013 fusie is een voortzetting van de hebben gereorganiseerd, worden steeds nauwere samenwerking die De huidige drie locaties en door deze fusie geen gedwongen de drie volkenkundige musea de publieksmerken blijven bestaan. ontslagen verwacht. Het centrale afgelopen jaren in de Stichting De drie musea werkten al geruime Volkenkundige Collectie Nederland

18 (SVCN) gestalte hebben gegeven. Nederlandse musea behoren, met eveneens in Leiden zal worden Het digitaal ontsluiten van de de potentie om nog meer uit te gehuisvest. complete volkenkundige collecties groeien. Ook het internationale en het gezamenlijk aanloopfonds netwerk zal door de bundeling van De missie van het nieuwe museum (opgezet met steun van het is onverminderd actueel: het Mondriaanfonds), zijn hier een bijdragen tot een open blik op de voorbeeld van. wereld. De komende jaren zal daartoe in samenwerking met het De drie musea versterken elkaar publiek, alsmede met culturele, aanzienlijk op het gebied van maatschappelijke en commerciële publieksbereik, wetenschappelijk partners gewerkt worden aan onderzoek, internationale samen- spraakmakende en aansprekende werking, publieksbereik en op krachten alleen maar versterkt tentoonstellingen, het educatieve educatief gebied. In totaal zal het worden. De wetenschappelijke programma, publieksprogramma’s nieuwe museum zo’n 400.000 activiteiten worden gebundeld in en wetenschappelijk onderzoek. objecten in de collecties beheren een nieuw op te richten Research en daarmee tot de top 10 van de Centre for Material Culture, dat ______

Recept van de maand Atjar Tjampoer

Indisch eten kan bijna niet zonder schroef het ei goed dicht. Meng gesnipperde uien erbij. Dan de typisch Indisch tafelzuur: Atjar. de knoflooktenen (uit de knijper), hittebron uit doen, de taugé erbij Hier een recept van gemengd sambal oelek, goela djawa, laos, doen, even roeren en de pan op zuur, Atjar Tjampoer en verderop ketoembar, djahé en koenjit door een koele plek op een rooster in NICC Magazine in de Kids een klein beetje water en maak er wegzetten. Laat de pan met rubriek het recept voor Atjar een papje van. Vul af met de rest inhoud zo rustig koelen (af en toe Ketimoen (zuur van komkommer). van de 1/2 l. water en de azijn roeren). Als de atjar bijna koud is, het thee-ei eruit en alles nogmaals Ingrediënten: goed doorroeren. Verdeel met een 200 gram gebroken sperziebonen, schuimspaan of draadschep de 500 gram witte kool, 200 gram inhoud over een aantal goed worteltjes, 1 flinke rode paprika, afsluitbare kunststof bakjes 1/2 komkommer, 10 tot 12 kleine (Curver of Tupperware) en schenk bloemkoolroosjes, 2 gesnipperde daarna met een bolle lepel in elk uien, 300 gram taugé, 4 bakje evenveel van het vocht. knoflooktenen, 4 geraspte kemiri- Goed afsluiten en in de koelkast is noten, 1 schijf of 3 el goela djawa de atjar nog enkele weken

(palmsuiker) of anders rietsuiker, houdbaar. Per maaltijd kunt u dan 2 tl sambal oelek (of een in Breng nu het water met de azijn één bakje gebruiken. schuine ringen gesneden rode aan de kook en laat het thee-ei lombok), 2 tl laos, 1 tl ketoembar, meekoken (doe het haakje aan de Dit recept is van mijn vader en is 2 tl djahé, 1 afgestreken el rand van de pan). Zodra het een vrij grove atjar. Houd u wel koenjit, 1/2 liter water en 1/2 liter kookt, de in reepjes gesneden aan de volgorde van de witte azijn, enkele jeneverbessen, wortelen erin. Als het weer kookt, toegevoegde groenten, i.v.m. de 10 peperkorrels, 6 kruidnagels, 3 de witte kool (niet te fijn gaartijden. De atjar nooit laten laurierblaadjes, een thee-ei. gesneden) en de gebroken doorgaren; hij moet knapperig sperziebonen erbij. Zodra het blijven. Selamat makan. Bereiding: Maak alle groenten weer kookt de komkommer (in schoon en snijd ze (voor zover halve schijven en van hart nodig) klein. Neem het thee-ei en ontdaan) er bij, zodra het weer doe daarin de jeneverbessen, kookt de bloemkoolroosjes erbij peperkorrels, kruidnagels en de Als dit weer kookt de uien en opgerolde laurierblaadjes en paprika (grof gesneden) en de ______

19 Boekbespreking, e-Books, CD & DVD, presentatie & signeren

Het verdwenen thuis – Lidwien uit boeken van onder andere Louis persoonlijke archief van H.J. Van Stok. In deze roman vertrekt Iris Couperus, is de boodschap van de Mook. Adviesprijs: € 29,90. na de oorlog van Nederlands-Indië auteur helder: verliezen zijn naar het koude Nederland. Al relatief en zelfbehoud is van PETJOK, een taal met gauw vindt ze werk in Amsterdam, levensbelang. De eerste jaren van geschiedenis – Dane Beerling. haar leven bracht de auteur door Petjok, ten onrechte wel eens in een Jappenkamp en de kracht Petjoh genoemd, is een taal die waarmee zij en haar familie zich voornamelijk werd gesproken door door de ellende van een oorlog en de “kleine boengs” onder de gevangenschap en vervolgens de Indo’s:zij die zich onderaan de revolutie in Indonesië heeft weten Indische maatschappelijke ladder heen te slaan, hebben haar bevonden. Petjok ontstond in de gevormd en haar een eigenzinnige begintijd van de VOC, nadat – kijk op het leven gegeven. Dit ondanks de verboden – uit de komt tot uiting in dit goed contacten tussen Europese VOC geschreven boek. Adviesprijs: € 17,50.

H.J. van Mook 1894-1965 – maar het vinden van de juiste Tom van den Berge. Biografie partner heeft meer voeten in de over de controversiële laatste aarde. Daarom neemt ze een landvoogd van Nederlands-Indië. rigoureuze stap. Ze is uiteindelijk In juli 1947 ontketende hij een gelukkig met haar nieuwe gezin, grootscheepse militaire actie tegen maar toch blijft het gevoel van de revolutionairen in Indonesië. vervreemding en dat uit ze in haar Deze biografie toont de zware gedichten. De band met haar dochter Susanna is hecht, al kiest ze steeds meer haar eigen weg. bemanningsleden en inheemse Dan wordt iris plotseling ernstig vrouwen er “gemengdbloedige” ziek, hetgeen Susanna moeilijk kinderen werden geboren. Deze kan aanvaarden. Ze heeft gewoon kinderen pikten van hun tijd nodig om haar nieuwe verwekkers Hollandse woorden op, thuisbasis te vinden. Adviesprijs: die zij vermengden met die uit de € 16,95 in de kuststroken gesproken Maleis. Die mengtaal verbreidde De stralen van de zon – Nelly- en ontwikkelde zich zo snel, dat Jane Dahler. Dit boek is het waar het uiteindelijk ook op de VOC gebeurde verhaal over hoop, kantoren gesproken werd. Dit geloof en liefde. Wars van iedere kwam doordat de VOC steeds uiterlijke schijn, familiefoto’s en innerlijke strijd van de bestuurder. meer eenmaal volwassen Ook in zijn persoonlijke leven was geworden gemengde kinderen in die strijd zichtbaar. Hij liet zijn dienst nam. Taalpuristen keken echtgenote achter in Nederland, echter neer op die in hun ogen waar hij in 1948 na zijn ontslag verfoeilijke taal en kregen het terechtkwam en emigreerde naar voor elkaar dat er spoedig weer Amerika. Zijn motto: “Een vrij en uitsluitend zuiver Nederlands gelukkig Indonesië” laat zien hoe gesproken moest worden. Het van Mooks politieke en zijn Petjok werd vanaf toen vrijwel persoonlijke leven op dramatische uitsluitend door de genoemde manier met elkaar verbonden zijn. “kleine boengs” gesproken en ook De auteur heeft voor deze ontwikkeld. Maar zich ontwikkelen biografie als enige gebruik kunnen zoals het Zuid-Afrikaans dat aan maken van het omvangrijke Petjok verwant is en op ongeveer

20 dezelfde wijze ontstaan is, lukte De Nederlandse Koopvaardij in stellen. Wanneer de vrouw in niet. Dit boek is onder eigen oorlogstijd – Anita van Dissel, slaap is gevallen., overdenkt hij beheer uitgegeven en te bestellen Martin Elands, Pieter Stolk en zijn leven. Een leven waarin de bij de auteur via de website: Hylke Faber. Tijdens de Tweede dramatische gebeurtenissen in de www.tjaberawit.nl, het weblog Wereldoorlog speelde de Tweede Wereldoorlog voor hem www.derodelombok.nl of door Nederlandse Koopvaardij een zeer ingrijpend zijn geweest. overmaking op de bankrekening: belangrijke rol bij het transport Terwijl de kaping om hem heen NL 42 INGB 004 5808 65 t.n.v. van troepen en materieel voor de voortgaat, overweegt hij of hij D.W. Beerling, o.v.v. Petjok 2014. geallieerde oorlogsvoering. Daarbij andere keuzes had moeten Prijs: € 15,00 (incl. verzendkosten maken. Verleden en heden gaan in binnen Nederland). zijn hoofd een curieus verband aan. Dan kiezen de kapers hem uit Bestemming Soerabaja – Ilse als hun volgend slachtoffer. Doen Akkermans. In 1944, direct na al zijn twijfels er dan nog toe? de bevrijding van het zuiden van Adviesprijs: € 16,95. Nederland, meldt de zeventien- jarige Harry Akkermans zich als De Sterrenberg-expeditie naar oorlogsvrijwilliger om de rest van Nederlands Nieuw-Guinea in Nederland te helpen bevrijden. Als 1959 – B.O. van Zanten. In dit boek worden de bijzondere belevenissen beschreven van de auteur, die in 1959 deel uitmaakte van de expeditie naar het centrale bergland van Nieuw-Guinea. Deze kwamen ca. 3500 zeelieden om was georganiseerd door het het leven en werd de koopvaardij- Koninklijk Nederlands Aardrijks- vloot gehalveerd. Waar in de kundig Genootschap, in samen- meeste tot nu toe uitgegeven werking met het Rijksherbarium in boeken als regel de scheepvaart Leiden. Het was het laatste stukje centraal staat, gat het in dit boek gebied dat nog niet onder het om de ervaringen van de zeelui Nederlandse bestuur gebracht zelf. Aan de hand van hun was. Men wist zelfs niet of er wel verslagen en herinneringen is dit indruk-wekkende boek geschreven dat begin mei een feit is, denkt hij Adviesprijs: € 29,90. naar huis te kunnen. In plaats daarvan echter wordt hem Potifars vrouw - Sophie Zijlstra bevolen zich in te schepen naar Het is 1977. Mendel Waterman Nederlands-Indië. Maar in plaats bevindt zich in een trein die door van Indiër te bevrijden van de Molukse vrijheidstrijders is Japanners, beland hij in een strijd gekaapt. De trein staat stil in een tegen een uitzinnige menigte landschap van veen en moeras. revolutionairen, die nietsontziend Hij probeert de vrouw die naast pogen Indonesië van Nederland hem op de grond ligt gerust te los te maken. Van bevrijder naar tegenstander, een rollenwisseling waar de jonge soldaat geen mensen woonden. De expeditie rekening mee had gehouden en had de beschikking over twee die hem niet in de koude kleren is helikopters, waarvan er één gaan zitten. In dit boek wordt de verongelukte, Hierdoor viel men lezer ooggetuige van de terug op Papuadragers en Nederlandse gevechtshandelingen moesten ze rooksignalen afgeven in Indië en deelgenoot van de om te laten zien waar zij zich deceptie van jonge militairen. Een bevonden. Zij maakten kennis met onthutsend relaas van de Bersiap, de plaatselijke Papua stammen, gezien door de ogen van een die zich nog het het stenen Nederlandse militair. Adviesprijs: tijdperk bevonden. Het bleken € 19,90. uiterst vriendelijke en behulpzame mensen. Adviesprijs: € 22,95.

21 , geschiedenis van de Nederlanders e-Books CD & DVD tijdens de Tweede Wereldoorlog en de ongelooflijke ontberingen Nederlands-Indië, deel 1 t/m 4 die zij hebben doorstaan bij de – DVD. Deze DVD-collectie laat aanleg van de spoorlijn. Bestellen zien hoe de voormalige kolonie er alleen via de website van in vol ornaat uitzag. Dat gebeurt www.indischherinneringscentrum. aan de hand van drie kleurenfilms nl. Prijs: € 10,00 plus € 3,00 uit de archieven van het verzendkosten. Nederlands Instituut voor Beeld en Indië vaarwel – Mp3. In deze autobiografie beschrijft Pans Schomper zijn eerste twintig slachtoffer van de moordzuchtige levensjaren in het voormalig vrijheidsstrijders. De getuigen- Nederlands-Indië. Geboren in verslagen worden afgewisseld met Batavia, groeide hij op in het hotel zwart-wit filmbeelden, prachtige natuuropnamen, enz. Na 70 jaar wordt het stilzwijgen van deze Buitenkampers alsnog doorbroken. Adviesprijs: € 20,99.

Spoor van 100.000 doden –

DVD. Journalist en documentaire- maker Twan Spierts maakte de Geluid. De eerste film gaat over eerste Nederlandse docufilm over de “NV Stoomvaart Maatschappij Nederlandse krijgsgevangenen die Nederland” uit 1938, gemaakt tijdens de Tweede Wereldoorlog door A. Hustings in opdracht van Nedlloyd. Tweede is het tweeluik: aan de Birma-Siam spoorlijn werkten. Hij volgt veteranen Felix “Loten van dezelfde stam”, Bakker en Jos Wessels en de eveneens uit 1938 behandelt in kleinzoon van Eduard Johannes, deel 1 de Batakse samenleving bij e één van de meer dan 3000 het Tobameer. Het 2 deel is van zijn ouders in de wijk gewijd aan de bevolking van Weltevreden. Het was er Minangkabau. De collectie wordt paradijselijk, totdat de Tweede gecompleteerd door de film: Wereldoorlog, met de komst van “Dans om de evenaar”. Dit is een de Japanse bezetters, zijn leven toeristische amateurfilm uit 1980, tot een volkomen chaos maakte. die aan de ene kant een contrast Pans Schomper (1926-2010) was vormt met de oude beelden en een schrijver met de instelling van aan de andere kant laat zien dat de jeugd. Ondanks alle ellende die er in al die jaren eigenlijk niet veel hij meegemaakt heeft, bleef zijn veranderd is. Adviesprijs: € 54,99. toon altijd opgewekt. Mp3 audio- (kijk online voor de actuele prijs, bestand: adviesprijs € 19,94. Als kan soms veel schelen) DVD beschikbaar voor € 24,95.

Buitenkampers – DVD. In deze Nederlandse slachtoffers. Tijdens DVD vertellen de “Buitenkampers” een pelgrimsreis vertellen zij over De in deze rubriek besproken boeken, CD’s voor het eerst over hun de aanleg van de beruchte en DVD’s zijn verkrijgbaar bij de Internet ervaringen tijdens de Japanse spoorlijn tussen Birma en Thailand Boekhandel Van Stockum in Den Haag of bij bezetting van Nederlands-Indië en en de verschrikkelijke ontberingen de erkende boekwinkel, tenzij anders vermeld de daarop volgende bloedige die de krijgsgevangenen als Bersiap tijd. Veel van die Indische dwangarbeiders van de Japanners Nederlanders en ook andere moesten doorstaan. Historische

Nederlands-gezinde bevolkings- beelden, animaties en persoonlijke groepen zaten niet in de kampen verhalen wisselen elkaar af en www.vanstockum.nl en waren zo een gemakkelijk leveren een unieke kijk op de

22 Gedicht door: Mary-Jane Sahanaja

De auteur en dichteres Mary-Jane Sahanaja (1971) beschrijft in haar bundels “Verlossing van de schaamte en de schuld” en “Mijn waarheid” als jongste dochter van een KNIL-er, hoe haar vaders stille verdriet van invloed is geweest op haar leven. Ze kent een verleden van misbruik en mishandeling, waarover zij heel openhartig schrijft, zonder afbreuk te doen aan haar liefde voor haar ouders. Haar gedichtenbundels zijn te bestellen bij www.bol.com en www.freemusketeers.nl

Verdriet

Vermoeidheid is mijn leven binnen geslopen Ik heb ervoor gekozen het verdriet niet te delen Alsof ze altijd al aanwezig is geweest Het verdriet is van mij een deel van mij Ik kan me niet herinneren Het loslaten is onmogelijk Hoe mijn leven zonder haar is geweest Wie ben ik zonder dit verdriet Pas op dat niemand mij werkelijk ziet Ik huil al maanden al jaren van binnen Pas op dat niemand het ziet en niemand het weet Ik ben vreselijk bang om mijzelf bloot te geven onzichtbare tranen voel ik achter mijn ogen En gagebukt onder verdriet door het leven Ik slik en voel de druk in mijn hoofd Misschien schuil ik hier voor het werkelijke leven De puinhoop is te groot Onzichtbaar is mijn verdriet Pas op dat niemand het ziet Er is toch niet iemand die het gelooft Bundel: “Verlossing van de schaamte en de schuld”, 2009.

Just4Kids… voor iedereen van 4 tot 16 jaar

Goed of slecht? door: Chinook de Deugd

In dit stukje ga ik het hebben over Bijvoorbeeld: je helpt iemand met evenwicht blijven. Dus meestal zal wat nou eigenlijk goed en slecht een probleem, maar als er weer je denken dat het goed is maar is, met een verhaaltje er bij. Als eens een probleem is en je helpt dat het eigenlijk te mooi is om je nadenkt over wat goed en diegene weer en dit gaat zo door waar te zijn. slecht is dan denk je bij slecht dan wordt diegene afhankelijk van waarschijnlijk gelijk aan moord of jou en maak je diegene zwak. Ik heb een verhaal als voorbeeld. diefstal maar voor elke reactie is Op een dag in de late zomer, was een oorzaak die hier naartoe Voor elke positieve actie moet een een oude boer aan het werk op kunnen leiden zoals bij diefstal negatieve reactie zijn en vise zijn veld met zijn oude zieke bijvoorbeeld dat je niet genoeg versa, zonder dit is er geen balans paard. De boer leefde mee met geld hebt om je gezin te kunnen bijvoorbeeld om blij te worden het paard en zijn wens om het onder houden. moet je het boos zijn opgeven om paard te verlossen van zijn taken iets te ruilen moet je iets van de liet hij het paard vrij om in de Als je denkt aan goed denk je zelfde waarde hebben. Een bergen te gaan leven. Kort waarschijnlijk aan mensen helpen positieve actie is niet persé iets daarna, kwamen buren van een en je spullen delen maar dit kan waar je van denkt dat het goed is, dorp in de buurt om de oude boer ook weer gevolgen hebben. want er moet aan beide kante hun medeleven te betuigen. “Wat

23 zonde dat je enige paard nu weg Een voor een kwamen de weten; we zullen het wel zien”, zei is. U bent vast heel triest, hoe dorpelingen om hun medeleven de boer terwijl hij in zijn eentje gaat u nu leven, geld verdienen, aan de oude boer te tonen: “Och naar zijn veld liep. Naar verloop het land bewerken?”. De boer wat een tragedie. Met een van tijd heelde het been van de reageerde erop met “Wie zal het gebroken been kan uw zoon niet zoon. Maar hij liep nu een klein weten; we zullen het wel zien”. helpen op het land. Hoe zult u beetje mank. De dorpelingen overleven? U bent vast erg kwamen weer: “Wat een Twee dagen later kwam zijn oude verdrietig’’. En de oude boer vervelend voor u, dat uw zoon nu paard terug, nu helemaal reageerde: “Wie zal het weten; we mank loopt en u niet kan helpen herboren na het rondtrekken in de zullen het wel zien”. op het land”. De boer antwoordde: bergen. Het paard kwam terug “Wie zal het weten; we zullen het met 12 nieuwe jonge gezonde Een paar dagen later brak er een wel zien”. paarden die het oude paard de oorlog uit. De soldaten van de stal in volgden. In het dorp sultan kwamen naar het dorp en Het bleek dat de andere jongens hoorden ze over het geluk van de dwongen de jonge mannen met waren gestorven in de oorlog. De oude boer. Mensen kwamen al hen mee te gaan en in het leger enige mannen in het dorp die snel om de boer te feliciteren “Wat van de keizer te dienen. De zoon fysiek sterk genoeg waren waren een geluk, u moet wel erg blij van de oude boer werd de boer en zijn zoon. Hierdoor zijn”. De boer reageerde weer: ongeschikte bevonden vanwege werden ze rijk en waren heel “Wie zal het weten; we zullen het zijn gebroken been. De genereus. De dorpelingen zeiden wel zien”. Vlak voor zonsopgang dorpelingen kwamen naar de boer. tegen de boer “Och wat zijn wij probeerde de zoon van de oude “Wat heeft u een goed geluk”, gelukkig met u, u bent vast heel boer de nieuwe paarden te riepen de dorpelingen terwijl hun blij”. En de oude boer reageerde trainen, maar hij werd op de eigen zonen weg marcheerde “U met: “Wie zal het weten; we grond gegooid en brak zijn been. bent vast heel blij”. “Wie zal het zullen het wel zien” ______

fotograaf in de dop. Misschien ook Korte berichten wel een….. Kortom, alle jonge supertalenten van ca. 8 tot ca. Wij zijn op zoek naar jong 14 jaar oud willen we voor het aanstormend talent voetlicht zetten. En wij willen dat aan iedereen vertellen. Als je zelf In de rubriek “Just4Kids” hebben niet zo heel goed kan schrijven, we eerder al aandacht besteed vraag dan of jouw ouders een aan jong talent. Zo plaatsten we stukje willen insturen met een een artikeltje over twee meisjes fotootje erbij. Of je stuurt jouw die Indonesische dansen leerden verhaal gewoon naar de redactie, en hierboven een stukje over een dan maken wij er samen met drumtalentje Heb jij nou ook zo’n jou een echt leuk geheel van. talent? Kan je goed gitaarspelen Stuur je reacties dan naar: en treed je ook op? Of ben je een info@indisch-centrum- Elk recept is eigenlijk een klein tenniskampioen in de dop, een denhaag.nl DOEN HOOR….!!! stripverhaal; iedere stap wordt goed biljarter of kan je heel goed beschreven en is voorzien van een dansen of zingen? Misschien ben ------tekening. Een korte inleiding en je wel een hele goeie chef-kok, of een illustratie van alle benodigde ben je een kunstschilder of Boeken, e-books/cd-dvd ingrediënten en kookgerei gaan aan alle 70 recepten vooraf. De Grote recepten voor kleine tekeningen zijn zo duidelijk dat de chefs – Kookboek van de jonge chef-kok het recept goed maand. Dit kinderkookboek van kan volgen en gemakkelijk alle de Vlaamse uitgeverij Abimo is stappen kan onthouden. Achterin een visueel spektakel. Wie het het boek staan allerlei boek doorbladert, of je nu kind basisrecepten, zoals voor pizza- deeg, mayonaise, enz. Zelfs de bent of volwassene, je gaat meteen plaatjes kijken en lezen. kunst van het heel erg mooi

24 vouwen van een servet kun je uit dit boek leren. Maar ook staan er Kinderboekwinkel handige tips in voor volwassen koks, want wat is er nou leuker dan samen met pa of ma koken. (Tot ca. 12 jaar) Prijs: € 19,95.

Reis door de tijd 6 – Geronimo Stilton. Professor Volt heeft alweer een nieuwe tijdreis- machine uitgevonden, alleen www.paagman.nl werkt die nog niet helemaal goed.

Tijdens een testvlucht zonder bemuizing heeft het supersonische ------apparaat het jonge dinosaurusje Tops mee naar Rokfort genomen. de mooie en lelijke kanten van TV, social media, muziekindustrie en Recept vriendschap. (13 – 15 jaar). Prijs: € 19,95. Atjar Ketimoen (Indische komkommer zoetzuur) Dit is Rood als bloed – Salla een onmisbaar gerecht bij de Simukka. Dit boek gaat over Rijsttafel, maar ook bij Hollands Lumikki Andersson, een zeventien eten niet te versmaden. jarige studente die per toeval een witwasoperatie op haar eigen Ingrediënten: 2 tot 3 verse komkommers, 1 rode middelbare school ontdekt. Vanaf ui, 1 rode lombok, 3 el. goela dat moment volgt de ene gebeurtenis op de andere, waarbij djawa (palmsuiker) of anders drie studenten een belangrijke rol rietsuiker, 250 ml witte azijn, 4 el slaolie (geen olijfolie; die heeft spelen. En het wordt van kwaad een te sterke smaak), 4 teentjes tot erger. Vier dagen later komt knoflook, 4 geraspte kemirinoten De professor vraagt de Stiltons om Lumikki terecht op een geheim (toko), 1 dessertlepel koenjit, 2 tl. het dino’tje weer terug te brengen feest in een mysterieus herenhuis. naar de prehistorie. Voor alle djahé, 1tl. laos, 5 jeneverbessen, zekerheid laat hij de tijdmachine 10 peperkorrels, 6 kruidnagels, nog één testvlucht doen. Had hij 3 laurierblaadjes, een thee-ei. dat nou maar niet gedaan, want niet veel later stappen Helena van Troje, Attila de Hun, Karel de Grote en Christoffel Columbus het laboratorium van Professor Volt binnen. Nu zullen Geronimo en zijn familie naar vijf verschillende tijdperiodes moeten reizen om iedereen weer veilig naar zijn eigen tijd terug te brengen. Dat belooft een zware reis te worden.

(7 tot 10 jaar). Prijs: € 24,95. Bereiding: Was de komkommers en snijd ze The Voice – Sophia Bennett. En dat tijdens de koudste winter in in de lengte door. Schraap met Vier vriendinnen doen mee aan decennia en niets op sneeuw zo een lepel de zachte kern eruit, een talentenshow op TV. Drie rood kleurt als bloed….. Dit is het maar vang het op in een kom. mogen door naar de volgende eerste van een reeks van drie Snijd de komkommers nu in halve ronde, Vanaf het moment dat delen in de “sneeuwwitje trilogie”. schijven van maximaal 1/2 cm. Rose als enige niet doorgaat naar De volgende twee delen zullen nog dikte. Laat de schil eraan zitten. de volgende ronde van Killer Act, dit jaar verschijnen. 15 jaar en Komkommerschijfjes goed laten zijn Sasha en Rose trending topic ouder. (Uitgeroepen tot “Young uitlekken. Snipper de rode ui en en staat hun vriendschap onder Adult book van de maand mei) snijd de lombok in dunne enorme druk. Dit boek gaat over Prijs: € 17,95.

25 ringetjes. Doe de jeneverbessen, geslagen. Bekende ridders van nu peperkorrels, kruidnagels en zijn André Kuipers (je weet wel, eens en de vogel smeedt hij een opgerolde laurierblaadjes in het die astronaut) en Ankie van vernuftig plan om de wolf eens thee-ei en schroef dit goed dicht. Grunsven. Als je aan de een lesje te leren. In deze versie Breng ik een pan het vocht van de speurtocht meedoet, kom je ook wordt Peter bijgestaan door komkommerkernen en de azijn langs de Valkenier, die er elke dag Afrikaanse slagwerkers. Geschikt aan de kook en voeg de overige is met zijn prachtige roofvogels. voor kinderen en jongeren vanaf 4 kruiden en de goela djawa toe. En in de tuinen van het kasteel jaar. Na afloop kun je meedoen Thee-ei erin hangen en even laten kun je onder andere zien wat aan de “Speel-mee-tuin”. Locatie: meekoken. Dan de uiensnippers ridders vroeger allemaal aten in Dr. Anton Philipszaal, Spuiplein en de lombok erbij. Zodra het hun kasteel. Deze bijzondere actie 150, 2511 DG Den Haag. Aanvang weer kookt, hittebron uit en de is geldig van 23 april tot en met 6 voorstelling: 14.00 uur, Toegang: komkommer erin. Even roeren en juli 2014. Zorg wel dat je je alle rangen: € 12,50, kortingsprijs alles laten afkoelen en in bakjes museumkaart bij je hebt. Het Ooievaarspas € 7,50. Meer doen (zie ook recept op pagina kasteel ligt vlak bij Muiden in het informatie en kaarten bestellen: 20). Selamat makan. Gooi. De openingstijden zijn: ma. http://www.ldt.nl/programma/208 t/m vr. 10.00 tot 17.00 uur en za. 5/Residentie_Orkest/Peter_en_de ------zo. En feestdagen van 12.00 tot _Wolf/ 17.00 uur. LET OP: het kasteel is slecht toegankelijk voor minder- Banbankuné (try-out) Agenda validen en helemaal NIET voor 28 mei 2014 rolstoelgebruikers. Muzikale theaterproductie door Win een riddermedaille Toegangsprijzen en alle andere theatergroep Drumdrumdrum.nl inlichtingen kun je vinden op: speciaal voor kinderen vanaf 6 in het Muiderslot www.muiderslot.nl. jaar. Banbankuné is wereldmuziek 23 april t/m 6 juli 2014 Het Muiderslot is een echt kasteel Peter en de wolf met vier ronde torens en een 18 mei 2014 slotgracht. Die torens kun je Muzikaal voorleestheater over het natuurlijk beklimmen. Vooral de beroemde sprookje van Peter en Westertoren (met 83 treden)is de wolf, waarin allerlei figuren uit echt hoog. Als je het Muiderslot het verhaal worden vertolkt door wil bezoeken, moet je trouwens één of meerdere instrumenten. De toch aan de slag, want bij de hobo speelt de dikke, waggelende kassa krijg je op vertoon van je eend, de fagot is de mopperige museumkaart een spannende opa en de hoorns zijn de wolven. speurtocht door de Ridderroute en En Peter? Die is de held van

het verhaal en wordt vertolkt door het hele orkest. Deze middag wordt verzorgd door het Residentieorkest. Samen met de

op z’n best. Een verrassende mix van mysterieuze klanken uit

allerlei windstreken. Banbankuné de Torenroute cadeau. En als je betekent Neem het mee…. Neem die afmaakt, krijg je iets heel mee wat je leuk vindt. Het stuk bijzonders. Als je alle “pregen” gaat over Roël. Roël erft van zijn (stempels) hebt verzameld, oma een geheimzinnige kist. Oma ontvang je bij de Museumwinkel heeft de hele wereld rond gereisd een echte riddermedaille als en van al die reizen veel beloning. Verder kun je er een herinneringen in die kist bewaard. speciale tentoonstelling over Maar niemand weet precies wat er Ridderordes bekijken. Van een in die kist zit. Theatergroep ridder op zijn paard in de Drumdrumdrum.nl maakt met middeleeuwen, tot een moderne Banbankuné een muzikale reis van ridder nu. Misschien ken je zelf Australië naar Afrika en vandaar ook iemand die tot ridder is

26 weer naar Curaçao. Om tenslotte Informatie over de Nationale Indië- Weblog “Indische Jeugdletteren” te eindigen met een muzikale Herdenking op 15 augustus elk jaar. Blog van Marjorie van Putten: workshop voor iedereen. Locatie: www.indieherdenking.nl http://indischejeugdletteren.wordpres Laaktheater, Ferrandweg 4-T, s.com/over-mij/ 2523 XT Den Haag, Tel: 070- http://suara-baru-kecil.jouwpagina.nl 3933348. Toegang: € 9,00 (met Jeugd Startpagina “Open Start” de Ooievaarspas Jubileumactie: De Jeugdwebsite van de Nederlandse http://jeugd.openstart.nl € 2,50. De voorstelling begint om Oorlogsgravenstichting (Ned.-Indië). 14.30 uur. http://www.eenlevenverloren.nl/inde Young Adult Books, website met x.php?go=home.personen@pagenr=1 boekrecensies en webshop over Leuke voorstelling? boeken voor middelbare scholieren. Villa Zebra, landelijke jeugdorganisatie http://www.youngadultbooks.nl/ http://www.villazebra.nl Jeugdbieb, leuke en informatieve Een informatieve website met heel website. http://www.jeugdbieb.nl veel Theatervoorstellingen, overal in Nederland en voor iedere leeftijd. Cultuur, Jeugd, Sport en Media in http://www.kindertheater.nl/ Vlaanderen, website met van alles. www.kindertheater.nl http://www.cjsm.vlaanderen.be Kunstbende, landelijke organisatie

met afdelingen in alle provincies voor Kinderboekenpraatjes. Veel boeken ------iedereen van 13 tot en met 18 jaar. uitzoeken voor elke leeftijdgroep. http://www.kunstbende.nl http://www.kinderboekenpraatjes.nl

Links4Kids Indisch Herinneringscentrum Bronbeek Indische Jeugdboeken, compleet met www.indischherinneringscentrum.nl bestellink. http://www.antiquariaat- Veel leuke LINKS voor kinderen, anna.nl/boekek/kameleonboeken maar niet alleen voor kinderen: Koorenhuis - Den Haag, cursussen en workshops voor muziek, dans, kunst Website over online geschiedenis van, en theater. http://www.koorenhuis.nl voor en met Indische Nederlanders. http://www.indischhistorisch.nl Taman Indonesia, Het leukste kleine Indonesische dierenpark in Nederland.

Informatie over schoollespakketten http://www.taman-indonesia.nl over voormalig Nederlands-Indië. ______www.gastdocenten.com

A D V E R T E N S I M I N I Wist u dat u ook kleine 1-koloms tekstadvertenties kunt opgeven voor publicatie in het NICC Magazine? De kosten hiervoor zijn € 5,- voor de eerste drie regels en daarna € 1,- per regel van 35 tekens (inclusief spaties). Uw logo of andere illustratie erbij (maximaal 55 x 55 mm): toeslag van € 5,- Geef uw ADVERTENSI MINI op aan: [email protected]

De Indische Agenda LET OP! Sluitingsdatum kopij op 4 juni 2014

T/m 28 september 2014: veteranen Zij maakten deze naar voor dialoog, dat leidit tot Veteranenkunst. De expositie aanleiding van hun ervaringen erkenning en wardering. Het “Na de missie: de kunst van het tijdens hun uitzending naar maken van een kuinstwerk maakt verwerken” biedt een overzicht Nederlands-indië, Korea, tot en het voor veteranen vaak van meer dan 60 tekeningen, met de recente missies naar de gemakkelijker om ervaringen te schilderijen, beeldhouwerken en Balkan, Afganistan, enz. Hun werk verwerken en een plaats te geven installaties, die gemaakt zijn door is tevens een aanknopingspunt in hun leven en dat van hun

27 Nederlanders in Azië. De locatie en de plaatselijke bevolking. Het is: Haags Gemeentemuseum, zijn al deze uitingen en Stadhouderslaan 41, 2517 HV Den voorwerpen uit deze verschillende Haag. Tel: 070-3381111. Met uw culturen die de basis vormen voor entreekaart heeft u toegang deze lezing met als thema: Vier tot het gehele museum. eeuwen handel met Azië. De Openingstijden en toegangsprijzen spreker is Verena Bakhuizen. www.gemeentemuseumdenhaag.nl Locatie: de Aula van het Haagse Gemeentemuseum, 14.00 tot 17 mei 2014: Dansavond. De naaste familieleden. De locatie is: 14.30 uur, Toegang: € 5,00 (excl. bekende Indische “Club Gezellig Museum Bronbeek, Velperweg verplicht museumkaartje. Museum Samen Zijn”organiseert weer een 147, 6824 MB Arnhem, Opening: jaarkaart is van toepassing). leuke dansavond. De muzikale di. t/m zo. 10.00 – 17.00 uur. De www.gemeentemuseumdenhaag.nl. omlijsting wordt verzorgd door de Reserveren is niet mogelijk! toegang is voor houders van bands “Straight” en “Rocking Pas Vrienden van Bronbeek, Teens”. Natuurlijk is ook hier de 18 mei 2014: Wayang Kulit. Veteranenpas en Defensiepas, Indische keuken weer aanwezig. Geniet van het verhaal over Reservistenpas en Museumkaart Petruk dadi Ratu (Petruk wordt gratis. Meer informatie: Stichting Koning). Een schitterende wayang Veteranenkunst, Tel 06-51501672 voorstelling, verzorgd door dalang [email protected]. Sapto Sopawiro i.s.m. Stichting Manggar Megar. Met uw T/m 26 oktober 2014: aanwezigheid steunt u deze Aziatische kunst en de klassieke Javaanse podiumkunst. Nederlandse smaak. (Zie ook In het voorprogramma ziet u Sinar rubriek Boekbespreking, alsmede Anyar. De wayang voorstellking de lezing in deze Agenda op 18 wordt muzikaal begeleid door mei). Van de houtsnijkunst uit Gamelanorkest Witing Klapa. De Bali tot het zilver uit Batavia, van Indonesische krissen tot Chinees porselein en van Sirihkistjes Reserveren van kaarten bij: Huub tot Indische schilderijen. De Severijn. 0162-460350 of 06- fascinerende wereld van het Verre 1738473; Trees de Liser de Oostenkomt in het Haagse Morsain: 06-23907288 en bij Arie Gemeentemuseum tot leven in Mosies,: 076-5872461. De locatie een schitterende tentoonstelling is weer: Danscentrum Zwijsen, met een enorme diversiteit aan Euterpelaan 3-d, 5344 CA Oss. De voorwerpen. Aan de ene kant de avond begint om 19.30 uur (zaal kunst die bestemd was voor de open om 18.30 uur). De toegang: € 10,00 (reserveren) en € 12,00 (aan de zaal). Nadere informatie: locatie is: Het Gamelanhuis, [email protected] Veemkade 578, 1019 BL Amsterdam. De tijden: 14.00 tot 18 mei 2014: Lezing Aziatische 17.00 uur. Toegang: € 7,50. kunst en de Hollandse smaak. Reserveren kaarten: Hermine 06- In het kader van de in deze 31640307, www.manggarmegar.nl rubriek behandelde expositie in (voorstelling in Den Haag: lees op het Haagse Gemeentemuseum 1 juni 2014). wordt op deze zondag een lezing Ivoren kistje met zilverbeslag gehouden. In de afgelopen 400 25 mei 2014: Kumpulan. Een gezellige kumpulan die wordt Europese markt, en aan de andere jaar hebben vele Nederlanders georganiseerd door Activiteiten- kant de westerse kunst die zeker zich in het Verre Oosten centrum “Highway 51b”, Waar de beïnvloed werd door het Verre gevestigd, tijdelijk of permanent. muziek wordt verzorgd door The Oosten. Deze tentoonstelling is Tot de handelswaar die zij mee Nightburd Band, die een mix gaan geen compleet overzicht, maar naar Nederland namen, behoorden brengen van Countryrock, meer een caleidoscoopisch beeld ook kunstvoorwerpen, porselein Indorock en Rock & Roll. dat de bezoeker instaat stelt zich en exotische stoffen. Vaak waren Natuurlijk kunt u ook hier allerlei volledig onder te dompelen in de de voorwerpen het gevolg van een Indische eten verkrijgen. Het is rijke cultuurgeschiedenis van de wisselwerking tussende kooplieden wenselijk om vooraf te reserveren

28 Jazz Festival Ronder de titel: “The brengt het verhaal van Petruk dadi Young Spring Edition”. Een fris en Ratu (Petruk wordt Koning). De afwisselend programma vol jong organisatie van deze middag is jazz talent, die inmiddels in in handen van Stichting Manggar Nederland zijn doorgebroken of op Megar. Locatie: Theater De het punt staan dat te doen. Naast Vaillant, Hobbemastraat 120, enkele buitenlandse artiesten, 2526 JS Den Haag, Aanvang van zullen ook de Haagse talenten niet de voorstelling: 13.30 uur, einde: ontbreken. Zo brengen de “jonge 17.30 uur. Toegang: € 7,50. Alle honden” van “Twentysomething” informatie www.manggarmegar.nl een wervelende mix van jazz, of bij Hermine: 06-31640307. om teleurstelling te voorkomen. funk, soul en pop te gehore. Locatie: Zaal Highway 51b, De leden van deze band hebben 7, 8, 9 juni 2014: Pasar Malam Edisonstraat 51-b, 2723 RS allen gestudeerd aan het Haags Den Helder. Het hele Pinkster- Zoetermeer. Tijden: 14.00 tot Conservatorium. Daarnaast zullen weekend lang staat onze grootste 18.00 uur. Toegang: € 7,00. Incl. Marinestad weer bol van de menu: € 15,00. Reserveren van Indische geuren en kleuren. Het is kaarten: Gerard: 06-51247381 en de op één na oudste Pasar Malam Anneke: 06-14147468. Informatie van Nederland. Vele optredens, [email protected] presentaties en demonstraties op de podia en natuurlijk weer keuze 29 mei t/m 9 juni 2014: 56e te over aan de gevarieerde Tong Tong Fair. Hij komt er weer Indische keuken. Als klap op de aan, de Tong Tong Fair, het vuurpijl een optreden van “The grootste Euraziatische festival ter New Diamonds (vader en zoon De wereld. En er zijn zelfs al e-tickets Grote zaal in Theater Dakota Wolff) op zaterdag en op de verkrijgbaar en ook alle vaste zondag: niemand anders dan voorverkoopadressen hebben de er in de Studio optredens zijn van Massada Accusticz. De locatie is: kaarten weer voor u in de diverse jonge ensembles van de verkoop. Den Haag is al voor de bekende Jazzschool Den Haag. 56e keer gastheer van een festijn, Deze Young Spring Edition is een dat zijn weerga niet kent. Een initiatief van ProJazz en Theater mengeling van cultureel festival Dakota. Locatie: Theater Dakota met optredens en voorstellingen in Zuidlarenstraat 57, 2545 VP Den diverse theaters; een beurs met Haag, Tel: 070-3600252. De meer dan duizend verkoopstands aanvang is: 18.00 uur en de en een eetfestijn, samen in een toegang bedraagt € 15,00; Ooievaarspas: € 7,50. Reserveren stad van tenten. De Tong Tong Fair zal dagelijks geopend zijn van wenselijk: [email protected] 12.00 tot 22.00 uiur. De locatie is Willemsoord, gebouw 66, Den 1 juni 2014: Wayang Kulit. De zoals altijd: Het Malieveld in Den Helder. Openingstijden: zaterdag: tweede voorstellinmg van de Haag (op loopafstand van het NS 13.00-23.00 uur; zondag: 12.00- Sirunaams Javaanse dalang Sapto Station Den Haag Centraal). 23.00 uur; en maandag: 12.00- Sopawiro. Na Amsterdam doet hij 19.00 uur. Toegang: € 6,50, 65+ Den Haag aan met in het en veteranen € 5,00 en kinderen 6 voorprogramma: Sinar Anyar en tot en met 12 jaar: € 1,00. Info: Cengkir Gading. Sapto laat zich bij www.tropenvriendendenhelder.nl zijn weergaloze wayangspel of: begeleiden door Gamelanorkest www.facebook.com/tropenvriende Witing Klapa. Dadang Sapto ndenhelder.

8 juni 2014: Matinee-Dansant. Vindt alle ticket verkoopadressen Swingend de middag door bij de op www.tongtongfair.nl E-tickets Soerobojo Vereniging op een zijn te bestellen op de website: gezellig Dansmatinee. Neem http://tongtongfair.nl/voorverkoop vooral uw familie en vrienden mee en voor de echte voetbal- 31 mei 2014: Cutting Edge liefhebbers is er een groot scherm Jazz Festival. Een speciale editie aanwezig, dus daarvoor hoeft u van het bekende Cutting Edge

29 geen excuus aan te voeren om 0162-460350. Meer informatie via Reünie 2014 en aantal personen. thuis te blijven. Optredens van de [email protected] Let op: Vol = vol. Info: e-mail band “Straight” en Edu Schalk [email protected] (Mister Entertainer). Ook hier is 12 juli 2014: Reünie Buitenzorg e natuurlijk de Indische keuken /Bogor. Al weer de 5 reunie van aanwezig. De baten van deze klas-, school- en stadsgenoten middag komen geheel ten goede Buitenzorg/Bogor en omstreken. ______aan: Panti Asuhan Bina Harapan. In een huiselijke sfeer wordt de Locatie: Kolpingshuis, Smetius- bezoekers gevraagd om een straat 1, 6511 ER Nijmegen, Tel: persoonlijke bijdrasge te leveren ADVERTENSI MINI 024-3226921. Aanvang 14.00 uur an deze reünie. Hetzij een act, een verhaaltje vertellen van vroeger, Kleine tekstadvertenties een gedicht voordragen, je 35 posities per regel bij 10 pt. zangtalent laten horen, dansen, daarna € 1,- per regel. op een muziekinstrument spelen, Logo (max. 55x55 mm) toeslag € 5,- (Indische) moppen tappen en wie [email protected] weet waar u zelf nog op komt. Als het maar bijdraagt aan de sfeer. Maar dit is niet verplicht, hoor, zeggen Rudi en Trees, die een en Add-on For Business ander organiseren. Heeft u een Een voordelige website van AFB fotocamera? Neem die dan mee. voor Indische Evenementen of Toko 1 maart 1973 – 1 maart 2014 Locatie: De Zoete Inval – Sudi Maak kennis met www.afbsite.nl Mampir, ’t Hoog 2, 3451 RC (zaal open om 13.00 uur). Het [email protected] | 06-21460902 Vleuten. Tijden: 12.30 tot 18.30 einde is om 20.00 uur. Toegang: uur. Indische keuken: Tracy’s € 10,00 pp. Parkeergarage Keizer Kitchen. Info en aanmelden bij: Karel, op 3 minuten loopafstand Rudy 06-13565777 en bij Trees: direct achter de Schouwburg. NICC Magazine zoekt enthousiaste 06-54254710. Toegang: € 13,00 Reserveren van kaarten bij onder man/vrouw die maandelijks een (incl. Indisch buffet en drank). andere: Paula Ann: 024-3559528; horoscooppagina wil verzorgen. Reserveren kaarten (tot 30 juni Toko Rinus: 024-4513863; Jim [email protected] 2014) door overmaking op bank Portier: 06-47330881; Francine

NL57ABNA0597342024, t.n.v. R.E. Tammeling: 026-4460167; Huib: Groenewald, vermneld dan: 5e

Arèn-suikerpalm en de boeren

Op het Indonesische platteland is in de drank- en voedselindustrie, men er heilig van overtuigd, dat onder andere bij het vervaardigen de Loewak (het civet-katachtige van kleefrijst en cassaveproducten roofdiertje), bekend van de zoals dodol, wajit, bugis, opak koffiebonen, een belangrijke rol manis, enz. De Arenga Pinnata vervult in de ontkieming van levert heel wat producten op. De zaadjes van de Arenga Pinnata vruchten worden gebruikt voor (arèn-suikerpalm). kolang kaleng, een zoete lekkernij; van de palmbladeren De arènpalm is een vederpalm, die maakt men manden, verpakkings- in Azië in het wild groeit in de materiaal en dakbedekking, enz. bergbossen. Het belangrijkste product dat deze palm Een eigenaardigheid doet zich voortbrengt, is de arènsuiker voor bij de voortplanting van de (Gula Arèn), de door inkoken van bomen. Alhoewel de Arenga op het sap verkregen bruine suiker. heel wat erfjes van de dessa- Deze suiker met z’n typerende bewoners staat, levert het smaak wordt als zoetstof gebruikt aanplanten van nieuwe plantjes

30 vaak een probleem. Zonder aangetoond dat de zaadjes uit de tussenkomst van de Loewak lukt faeces van de Loewak voor meer het slechts gedeeltelijk om de dan 85 % ontkiemden, tegenover rechtstreeks van de palm 40 % van de zaadjes die direct Maandelijks GRATIS e-Magazine verkregen zaadjes te laten van de boom afkomstig waren. ontkiemen. Dit wordt onderstreept Selectibviteit van de zaadjes is voor de Indische gemeenschap door het onderzoek van hier blijkbaar aan de orde. Of het Bent u al abonnee? Masanonaar de problemen bij het werkelijk zo is? Aleen de Loewak ontkiemen van Arèn-zaad in weet het, zeggen de boeren. Een mailtje is voldoende: Indonesië. Hierbij werd inderdaad [email protected]

Column door: Anita Bunt

Vorige maand vertelde ik jullie Indisch, voel ik me Indisch en leef Het was bijzonder om met hem over de teruggevonden rantang. ik ook steeds meer vanuit mijn naar een schouwburg te gaan; dat De rantang die ook veel achtergrond. Het geeft mij een rijk was nog niet eerder voorgekomen. herinneringen oproept aan en sterk gevoel. In de auto werden we allebei een vroeger. beetje lacherig en zeker toen we Ik ken een Indische man die nog de lobby vol Indische mensen Een speciale herinnering was als weinig wil weten over zijn Indische troffen. Ik dacht; “Geweldig, wat de familie van mijn moeder dan op achtergrond, kan zich er nog niet een sfeer!” Ik keek om me heen bezoek kwam. Als zij kwamen mee verbinden. Ook al heeft hij en zat volop te genieten van de werd ons huis voor één dag een een Indische moeder; hij blijft beelden om mij heen. Ook zag ik klein beetje Indisch! Mijn tante, de ontkennen. Het eten vind hij de onbewuste worsteling bij mijn zus van mijn moeder, nam allemaal heerlijk, maar een metgezel, hij keek rond met een namelijk altijd haar rantang mee woordje Bahasa wil hij absoluut verbaasde blik, volgens mij vond met allerlei lekkere Indische niet onthouden. Prima! Maar je hij het wel leuker om hier te zijn gerechten, wat een feest! Dit snapt natuurlijk dat ik daar graag dan dat hij zelf wilde toegeven. Af waren hele speciale momenten, verandering in breng, vooral door en toe draaide hij ongemakkelijk waarin ik als kind enkele Indische mijn eigen ervaringen. op zijn stoel om alles goed in zich gerechten hebben leren eten. op te nemen.

Mijn moeder had geen idee hoe Eenmaal in de zaal ging het licht haar oudere zus al die gerechten uit en de spot aan. Het kon maken, zij kookte zelf schimmenspel met wajangpoppen namelijk altijd de Hollandse pot; begon, begeleid door tropische vlees, aardappels en groenten. Als geluiden. Direct werd de sfeer van jongste van het gezin leerde ze de avond neergezet. Indonesië! pas echt koken toen ze in Holland Bodil en Nadja vertelden o.a. over kwam en er nog geen enkele Toko de verzwegen familieverhalen en bij haar in de buurt was. Hierdoor het lekkere eten bij oma. Ze heeft ze nooit de mogelijkheid zetten hun beste beentje voor om gehad om zich hier in te weer te geven hoe hun families bekwamen. Als kind wist ik niet hier in Nederland kwamen en hoe beter en vond het jammer, maar zij zich hier, vooral in het begin, verder wel prima. Columniste Anita Bunt staande probeerden te houden. Veel herkenbare acts over hun Nu, meer dan veertig jaar later Het kwam dan ook op een goed ouders en grootouders, soms echt ervaar ik steeds meer hoe moment dat de theatervoorstelling hilarisch!De geschiedenis van bijzonder het is om een Indo te ‘Oude Pinda’s in regenachtig beide families werd belicht en gaf zijn en ook zo te leven. Bij de toko Nederland’ van Bodil De La Parra een mooi inkijkje in de heb ik alle verse ingrediënten & Nadja Hübscher op het toneel verschillende achtergronden van gekocht en ben me gaan verscheen. Als verjaardagscadeau de actrices, wat weer heel verdiepen in de Indische heb ik twee tickets besteld om leerzaam was voor mij. kookkunst. Door mezelf te samen met hem naar de verbinden kook en eet ik nu vaker schouwburg te gaan!

31 Tijdens de voorstelling werd ik minder, wist vaak niet waar het Tja, als je als Indo in de meegenomen door de verhalen, over ging, zat met een groot ontkenning blijft en je je niet verteld met een Indisch accent en vraagteken boven zijn hoofd te openstelt voor dat wat er allemaal gepresenteerd in een uniek decor; kijken naar een toneelvoorstelling in je familieachtergrond speelt, de keuken met wadjans en soetils die voor een groot deel aan hem mis je het gevoel van rijkdom, aan het plafond, overal kratjes voorbij ging. Hij vertelde dat hij rijkdom die je overal kunt inzetten met ingrediënten en de geur van het wel leuk vond om te zien, en die niemand je kan afpakken. warme sojaolie, met op de maar dat hij het niet herkende. Hoe fijn is dat? Lieve groet, Anita. achtergrond het geluid van de Terwijl hij dit zei keek hij mij aan Tokèh. Mijn metgezel had dat en begon zachtjes te lachen. ______

Pasar Malam Kalender 2014 (update: mei 2014)

Februari Augustus 22, 23: Rijswijk (ZH) www.pasarmalamrijswijk.nl 1: Steenwijk www.wnproductions.nl 8, 9, 10: Tegelen www.wnproductions.nl Maart 15, 16, 17: Apeldoorn www.flamproductions.nl 21, 22, 23: Leeuwarden www.pasarmalamasia.nl 16: Almere www.indischefeestavond.nl 29: Amsterdam www.amsterdamproductiehuis.nl 22, 23, 24 : Tilbur g www.pasarmalamasia.nl 24, 25, 26, 27: Dordrecht www.wnproductions.nl April 29, 30, 31: Assen www.flamproductions.nl 4, 5, 6: Arnhem www.flamproductions.nl 19, 20, 21: Ahoy Rotterdam www.pasarmalamasia.nl September 5, 6, 7: Utrecht www.wnproductions.nl Mei 5, 6, 7: Eindhoven www.pasarmalamasia.nl 2, 3, 4: Geleen www.pasarmalamasia.nl 20, 21 Alkmaar www.stichtingstellar.nl 16, 17, 18: Zwolle www.wnproductions.nl 25, 26, 27 , 28 : Alphen a/d Rijn www.wnproductions.nl 24, 25: : Zutphen www.pasaroostwest.nl 29 t/m 31: Malieveld Den Haag www.tongtongfair.nl Oktober 3, 4, 5: Maastricht www.pasarmalamasia.nl Juni 11, 12: Drachten www.flamproductions.nl 1, t/m 9: Malieveld, Den Haag www.tongtongfair.nl 18, 19: Dieren www.pasaroostwest.nl 6, 7, 8: Den Helder www.stichtingstellar.nl 24, 25, 26: Nijmegen www.pasarmalamasia.nl 7, 8: Eefde www.flamproductions.nl 20, 21, 22: Enschede www.flamproductions.nl November ???: Zeist www.wnproductions.nl 8, 9: Rijswijk (ZH) www.pasarmalamrijswijk.nl 8, 9: Leek www.stichtingstellar.nl Juli 9: Den Haag, Pasar Kliling www.manggarmegar.nl 4, 5, 6: Eindhoven www.pasarmalamasia.nl 18, 19, 20: Groningen www.pasarmalamasia.nl December 26, 27: Vaassen www.pasaroostwest.nl 20 dec. t/m 4 jan.: (behalve Kerstdagen en Nieuwjaarsdag) 29, 30, 31: Steenwijk www.wnproductions.nl Arnhem, Burgers Zoo www.wnproductions.nl

http://www.borca-online.nl/lebara-mobile http://www.borca-online.nl/lebara-mobile

http://www.borca-online.nl/lebara-mobile

32

Reparatie, onderdelen, accessoires en batterijen voor al uw elektronische apparatuur. http://www.mobipc.nl/onderdelen

Colofon Digitaal maandelijks Magazine van: Nederlands Indisch Cultureel Centrum

Hoofdredacteur: Hans Vogelsang Redactie: Jean-Marie Bosch van Drakestein Albert van Prehn Maandelijks GRATIS e-magazine Juniorredacteur: Chinook de Deugd Correspondenten: voor de Indische gemeenschap Ferry Schwab (ICM-online) Silfraire Delhaye (Indisch Platform) Adrian Lemmens (New Zealand) Bent u al abonnee? Strip: Hugo Driessen Gedichten: Mary-Jane Sahanaja Eén mailtje is voldoende: Columns: Anita Bunt Vormgeving & lay-out: Hans Vogelsang

Ondersteuning: Groep de Mos, Den Haag [email protected]

Technische realisatie: Dennis v.d. Ham (Borca-Online Computer Service) http://www.borca-online.nl/

Verschijning: de 15e van elke maand Sluitingsdatum kopij en advertenties: de 4e van elke maand Advertentietarieven: op aanvraag Abonnement NICC Magazine: GRATIS Postadres: Newtonstraat 660 2562 LA Den Haag - Nederland W : www.indisch-centrum-denhaag.nl : http://indisch-centrum-denhaag.blogspot.com @: [email protected] Indische Internetkrant: www.icm-online.nl - [email protected]

Aanmelden NICC Magazine (subscribe): http://www.indisch-centrum- denhaag.nl/phplist/?p=subscribe&id=1 Opzeggen NICC Magazine (unsubscribe): http://www.indisch-centrum- denhaag.nl/phplist/?p=unsubscribe&if=1

Rabobank IBAN: NL39 RABO 0129 2168 36 t.n.v. N.I.C.C. te Den Haag

Overname van (delen van de) inhoud is toegestaan, mits met bronvermelding.

© 2014 N.I.C.C. Den Haag

Wilt u abonnees werven onder uw familie, vrienden of op uw vereniging? Zie formulier op pagina 34

33

e-mail adressenlijst

N A A M e – M A I L A D R E S

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

Deze e-mail-adressenlijst printen of knippen en plakken en versturen naar e-mail: [email protected] of versturen per post (voldoende frankeren) naar: Administratie NICC Magazine # Newtonstraat 660 # 2562 LA Den Haag

34