Plean Teanga don Chlochán
A Language Plan for Clifden
22/03/2021
Gearóid Trimble Clárbhainisteoir: Pobal agus Gnó Foras na Gaeilge
Cuirfear na sleamhnáin seo ar fáil tar eis an chruinnithe. These slides will be made available after the meeting.
Léargas | Overview
The objective Aidhm don Ghaeilge Context Comhthéacs
Cad atá i gceist le plean teanga? What is a language plan?
Buntáistí Advantages
An próiseas i gContae na Gaillimhe The process in County Galway
An Clochán mar BSG Clifden as a GST
Céimeanna sa phróiseas Steps in the process
An cur chuige ionadaíoch The representative approach
Tacaíochtaí Supports
An chéad chéim eile? What next?
Straitéis 20 Bliain don Ghaeilge 20 Year Strategy for the Irish language
• an líon daoine a labhraíonn Gaeilge a ardú • increase no. of Irish speakers to 250,000
go 250,000 • increase no. of Irish speakers in the • an líon daoine a labhraíonn Gaeilge sa Gaeltacht by 25% Ghaeltacht a ardú 25%
Acht na Gaeltachta 2012 The Gaeltacht Act 2012
An Próiseas Pleanála Teanga
• 26 Limistéar Pleanála Teanga
• 16 Baile Seirbhíse Gaeltachta
• 3 Líonra Gaeilge (& 2
Líonra sa Tuaisceart)
The Language Planning Process • 26 Language Planning Areas
• 16 Gaeltacht Service Towns
• 3 Irish Language Networks
(& 2 Networks in the North) Acht na Gaeltachta 2012 The Gaeltacht Act 2012
Bailte Seirbhíse Gaeltachta | Gaeltacht Service Towns :
Plean Gníomhaíochta Action Plan
• Plean Gníomhaíochta cúig bliana
• 2018 – 2022
• Tacaíocht don phróiseas pleanála teanga
• Five year action plan
• 2018 – 2022
• Support for the language planning process
Cad is plean teanga ann? What is a language plan?
Plean an phobail a chuirfidh le húsáid na A community-led plan that aims to increase the
Gaeilge sa teaghlach, sa phobal, sa chóras use of Irish in the home, in the community, in oideachais, san earnáil ghnó agus san education, and in both the public and private earnáil phoiblí. sectors.
Cad is Baile Seirbhíse Gaeltachta ann? What is a Gaeltacht Service Town?
Baile atá suite i Limistéir Pleanála Teanga A Gaeltacht Service Town is a town which is Ghaeltachta nó taobh leo agus a bhfuil ról situated in or adjacent to a Gaeltacht Language suntasach acu maidir le seirbhísí poiblí, Planning Area, and that has a prominent role in saoráidí áineasa, sóisialta agus tráchtála a providing public services as well as recreational, sholáthar do na limistéir sin. social and commercial facilities to the area. Buntáistí Advantages
• Neartú na Gaeilge (teaghlach, pobal, córas • Bolstering the use of Irish in all aspects of oideachais, san earnáil ghnó) society • Deiseanna don cheantar: comhordú ar • Opportunities for the area: co-ordinate infheistíocht, áiseanna, seirbhísí investment, facilities, services • Deis don phobal ról lárnach a bheith acu • Community plays a central role • Deiseanna foghlama trí dhea-chleachtas • Examples of good practice from other areas Cad é atá i gceist leis an phróiseas do Chontae na Gaillimhe? What does the process mean for County Galway? • BSG: An Clochán • BSG: Cathair na Gaillimhe • LPT: Conamara Láir • LPT: Dúiche Sheoigheach & Tuar Mhic Éadaigh • LPT: Ceantar na nOileán • LPT: Cois Fharraige • LPT: Maigh Cuilinn • LPT: An Cheathrú Rua • LPT: An tEachréidh • LPT: Bearna agus Cnoc na Cathrach • LPT: Oirthear na Cathrach • LPT: Oileán Árann • Líonra: Baile Locha Riach
An Clochán mar Bhaile Seirbhíse Gaeltachta Clifden as a Gaeltacht Service Town An Clochán mar Bhaile Seirbhíse Gaeltachta Clifden as a Gaeltacht Service Town Figiúirí Daonáirimh Census Figures
Daonáireamh Cumas sa Ghaeilge Cainteoirí Laethúla
Population Ability in Irish Daily Speakers
2016 1,597 502 33
2011 2,056 651 38
Difear
Difference -459 -149 -5 Céimeanna sa phróiseas Steps in the process
1 2 3 Eagraíocht a roghnú An Plean a ullmhú (suas An plean a chur i bhfeidhm chun plean a ullmhú le 2 bhliain) (7 mbliana)
Choose an organisation Preparation of the plan Implement the plan to prepare a plan (up to 2 years) (7 years)
An cur chuige ionadaíoch The representative approach
Tacaíocht an Rialtais Government Support
• 2 bhliain chun plean a ullmhú 6,000,000
• 7 mbliana chun plean a chur i bhfeidhm 5,000,000
• €3.2m in 2019 4,000,000
3,000,000 • €3.7 in 2020
2,000,000 • €5m in 2021
1,000,000
0 2016 2017 2018 2019 2020 2021
Tacaíocht Phraiticiúil Practical Support
• Maoiniú • Funding
• Comhairle • Advice
• Ceardlanna • Training
• Ábhar Feasachta • Language Awareness Material
• Treoirlínte Pleanála Teanga • Guidelines
• Córas Faisnéise Geografaí • GIS Language Planning Viewer Gaelphobal
www.facebook.com/Gaelphobal.fnag
www.Gaelphobal.ie (le teacht) Foras na Gaeilge
www.forasnagaeilge.ie An chéad chéim eile? What next?
• Próiseas iarratais do cheanneagraíochtaí • Application process for lead organisation
• Dhá bhliain le plean teanga a ullmhú • Two years to prepare a language plan
• Seacht mbliana le plean teanga a chur i • Seven years to implement a language plan
bhfeidhm • Ongoing guidance and support
• Comhairle agus tacaíocht leanúnach Go raibh maith agaibh [email protected]