Oktober 2006 - Uitgawe 8 e-KAMPUSNUUS

Personeelblad vir die Potchefstroomkampus van die Noordwes-Universiteit Puk-gPuk-gasvrasvryheidyheid opop sysy bestebeste

Meer as wawyd oop kan ‘n gasheer sy deure nie laat oopswaai nie……. Met sowat 52 000 sitplekke in ons onderskeie veneus en slaapplek vir die meer as 2 000 Aardkloppers wat in die koshuise nes geskop het tydens die feesweek speel die NWU-Pukkampus gewis ‘n vername rol in die bevordering van die land se kunste. “Dit is opwindend om deel te kan wees van so ‘n dinamiese en lewendige organisasie soos Aardklop. Dit wys Afrikaans leef én leef saam…. En doen sy deel om kultuur in die land lewendig en wonderlik te hou,” sê prof. Annette Combrink, kampusrektor. Die Pukkampus is al vir die afgelope nege jaar saam met die stadsraad die gasheerborge van die kunstefees wat verlede jaar sowat 120 000 besoekers na Potchefstroom gelok het en dus die beeld van die stad voortdurend bevorder. “Dis ook wonderlik om besoekers van oral die kampus in te nooi. ‘n Universiteit se beeld is dikwels dié van ‘n ivoortoring wat net vir ‘n sekere groep toeganklik is. Ons wil dit teëwerk. En daarom sê ons: hier is ons, ons het wonderlike geriewe en dis ‘n voorreg om met ‘n geleentheid soos hierdie dit met die wyer publiek te deel.” Die sit- en slaapplekke (waar die studente van nege koshuise hul Aardkloptyd is hande vat tyd. Prof. Annette Combrink, rektor, saam met me. Marguerite Robinson, programbestuurder van Aardklop, kamers ontruim het om vir die en Katinka Heyns, bekroonde regisseur. besoekers plek te maak) is egter nie waar die universiteit se gasvryheid eindig nie. parkeerplekke naaste aan die feesterrein wat tydens die feesweek deur derduisende Ook vir die feesgangers se voertuie is ruim beskikbaar gestel is. Terwyl ekstra toegangshekke kunsteliefhebbers besoek word sluit in die Sanlam- voorsiening gemaak met meer as ‘n duisend oopgemaak is, is toegangsbeheer steeds toegepas. ouditorium, Totiussaal, Cachet-kleinteater, Maar dit was met ‘n rede: om die besoekers se Heimatsaal, POK-hoofsaal, konservatorium en die eiendom veilig te hou. Draak. Kunsuitstallings was te sien in Die Galery, En dié diens is met ‘n glimlag gedoen, sê mnr. die Perskor-galery, Alumni-foyer, die personeel- André Marais, hoof van verkeer op die kampus. klubhuis en die kunstegebou. Lees binne: Altesame 25 ekstra veiligheidswagte van ‘n En om dan nie eens te praat van die honderde private maatskappy het saam met die “gratis” toiletlopies wat die feesgangers op die Proffies kan universiteitsbeamptes die onderskeie terreine kampus kon “geniet” nie! gepatrolleer om verkeersvloei en algemene ook vuil veiligheid te bevorder. word p 2 Die Puk se gewildste venues wat jaarliks Kampusnuus - 2

Die personeellede wat doktorsgrade verwerf het is agter: prof. Irene Dormehl, drs. Elanie Steyn, Gerda Reitsma, Quentin Campbell, Tiny du Toit en Mandi Uys. Voor is mnr. Willem Pienaar (direkteur akademiese administrasie), proff. Daan van Wyk (viserektor kwaliteit en beplanning), Annette Combrink (rektor), Mariëtte Lowes (viserektor akademie) en me. Dorothy August (kampusregistrateur). SeSewwee PukkPukkee vverwerwerferf doktordoktorsgsgrradeade

Nog sewe personeellede van die NWU se Pukkam- Prof. Irene Dormehl, buitengewone professor, het die pus kan nou die titel van doktor agter hul name skryf. doktorsgraad in farmakologie verwerf. Die groep was onder die 34 nagraadse studente wat Die fakulteit gesondheidswetenskappe het met ‘n hul doktorsgrade tydens die afgelope lentegrade- totaal van nege die meeste nuwe doktore opgelewer plegtigheid verwerf het. met fakulteit teologie kort op hul hakke met sewe Die Pukke se nuwe doktore is drr. Mandie Uys doktorsgrade wat aan nagraadse studente toegeken is. (Engels), Tiny du Toit (rekenaarwetenskap), Gerda Saam met die tien personeellede wat vroeër Reitsma (leer en onderrig), Elbie Steyn (sakebestuur), vanjaar tydens die herfsgradeplegtigheid doktors- Quentin Campbell (chemiese ingenieurswese), Tanya grade verwerf kom die Puk-personeel se doktors- Boshoff (psigologie) en Michael Temane (psigologie). graadoes vir die jaar op sewentien te staan. Dr. Michael Temane. Dr. Tanya Boshoff. Proffies kan ook vuil word!

Tydens ’n onlangse besoek aan die Dakota Gasifica- tion Company (DGC), Beulah, North Dakota, VSA, is ’n vergasser met ’n inhoud van 90 ton steenkool met die hand leeg gemaak. Die rede vir hierdie reuse taak was om meer te wete te kom oor die veranderings wat steenkool in so ’n vergasser ondergaan. John Bunt wat pas sy PhD aan die NWU-Puk verwerf het, het ’n soortgelyke navorsingsprojek onder leiding van prof. Frans Waanders van die skool vir chemiese en mineraalingenieusrwese gedoen. In hierdie navorsing is ’n Sasol-vergasser op Secunda leeggemaak om die veranderings wat die steenkool ondergaan in die vergasser - wat die gas lewer vir verdere prosesse om brandstof te vervaardig - te ondersoek. Uit die navorsing is waardevolle inligting ingewin en het DGC Sasol genader om ook so ’n ondersoek by hulle te loods. ’n Span van vier lede het na Amerika vertrek en saam met die prosesingenieurs van DGC die reuse taak aangepak. Daar sal later nog ’n vergasser leeg gemaak word en die monsters, wat in 200 liter dromme geberg is, sal dan na Sasol Hier is Anton van Zyl (senior proseskontroleerder, Sasol), John Bunt (senior wetenskaplike, Sasol), Gene Baker verskeep word vir ontleding – ’n taak wat minstens (hoofprosesingenieur, DGC), Brad Eisenbeisz (prosesingenieur, DGC), Frans Waanders (NWU) en Ben Ashton (sen- ses maande sal duur. ior tegniese beampte, Sasol). Kampusnuus - 3 Spieël

Fakulteit lettere en wysbegeerte skool se referaat, Suid-Afrika as transisie- Prof. Bertus van Rooy (navorsingseenheid vir tale ekonomie – 'n geval van gesinchroniseerde en literatuur in die SA konteks) en dr. Susan Coetzee- onharmonie, het ook byval gevind. van Rooy van akademiese steundienste het na • Prof. Melville Saayman van die skool Nogoya in Japan vertrek vir ‘n kongres van die In- vir entrepreneurskap, bemarking en ternational Association of World Englishes (IAWE). toerismebestuur is benoem op die Benewens dat albei referate sal lewer word prof. Van redaksionele raad van die World Journal Rooy tydens die kongres formeel ingehuldig as die in Tourism Small Businesses Management vereniging se president vir die volgende twee jaar. sowel as die World Journal in Managing Fakulteit gesondheidswetenskappe Events. Die joernale word deur die World Personeellede van vakgroep voeding by die skool Research Organisation uitgegee. Hy is vir fisiologie, voeding en verbruikerswetenskappe het ook by die afgelope Association of byna skoonskip gemaak met die pryse wat na afloop International Experts in Tourism (AIEST) van die voeding- en dieetkundekongres in Port-Eliza- in Pontresiena, Switserland, op die beth toegekens is. Dr. Grieta Hanekom, vakhoof, het uitvoerende komitee verkies. Die ‘n eerste prys ontvang vir haar plakkaat terwyl mev. benoeming is geldig tot 2010. Hy is die Driekie Rankin, ‘n voltydse PhD-student die tweede Van links is mev. Vivian Claassen (NWU-Puk), mnr. eerste Suid-Afrikaner wat op die komitee van agt prys behaal het. Mev. Zelda White, ook ‘n PhD-stu- Danie Marais (gesprekleier), prof. Annette Combrink persone benoem is. AIEST is die oudste dent, het met die eerste prys vir ‘n navorsings- (kampusrektor), Marius le Roux (Hoërskool Randburg) internasionale professionele toerisme-organisasie voordrag deur ‘n jong voedingkundige weggestap met en Donett Havenga (Hoërskool Grenswag, Rus- wat hierdie jaar sy 56ste bestaansjaar vier. Voorts dr. Marlien Pieters kort op haar hakke met die tweede tenburg). is Saayman op die internasionale wetenskaplike prys. Pieters is ook beloon met die William Fox • Tydens die sewende wynproegeleentheid van die advieskomitee vir die organisasie Advances in Memorial-prys vir die beste voordrag deur ‘n NWU-Puk-wyngilde het Sandra Roode die Bonnievale- Tourism Economics benoem. Die organisasie reël dieetkundige by die kongres. wyne bekendgestel. Sy het die gaste die wyne laat tweejaarlikse internasionale konferensies in • Dr. Marietjie Venter, mevv. Ment Larney en Alice identifiseer nadat die etikette op die bottels verbloem Portugal. Taylor-Surridge van die departement verbruikers- is. Sowat vyftig oudstudente en vriende van die uni- • Prof. Louw van der wetenskappe het die tweejaarlikse ontmoetings- versiteit het die geleentheid op die kampus byge- Walt (foto) van die geleentheid wat saam met die SAAFECS-kongres in woon. Onder die gaste was Tina Scholtz, oudstudent Potchefstroom Kaapstad gehou is, bygewoon. Tydens dié interna- en eienaar van die Potchefstroom Akademie, saam Besigheidskool (PBS) het sionale dag is onder meer opnuut gekyk na die met Vivian Claassen van die Alumnikantoor by die ‘n navorsingstoekenning nuutste internasionale navorsing in die vakgebied. NWU-Puk. van die Social Sciences Die International Federation for Home Economics and Humanities Research (IFHE) is die enigste wêreldwye organisasie vir Council van Kanada verbruikerswetenskaplikes. Die vernaamste doel- ontvang om deel te neem witte van IFHE is om ’n netwerk tussen pro- aan ‘n internasionale fessionele verbruikerswetenskaplikes te skep, die navorsingsprojek. Die professie te bevorder en navorsingsidees uit te ruil. onderwerp is die impak Die IFHE bied elke vier jaar ‘n wêreldkongres aan van globalisering op en elke tweede jaar ’n raadsvergadering in die vorm volhoubare gemeen- van ‘n mini-kongres, werksessies en vergaderings. skapsontwikkeling. Van der Walt het al talle Die volgende wêreldkongres word in 2008 in Helsinki, netwerke oorsee opgebou en is genader deur die Finland, gehou. Universiteit van Regina in Kanada om aan hierdie • Die sertifiseringsproses van die Suider Afrikaanse wêreldwye navorsingsprojek deel te neem. Hy is instituut vir beroepshigiëne (SAIOH) is pas deur die baie opgewonde oor die projek, en die uiteindelike Internasionale beroepshigiëne-vereniging (IOHA) uitkoms daarvan op die gemeenskap in Suid Afrika aanvaar. Dus word alle beroepshigiëniste wat deur en internasionaal. Van der Walt het ’n gemeenskap Tina Scholtz en Vivian Claassen. SAIOH geakkrediteer is deur die top 25 industriële in Ventersdorp gekies om sy studies op te grond. lande erken en kan hul in daardie lande as beroeps- Die uiteindelike doel van die projek is om elke land higiëniste werk. Die beroepshigiëne navorsingsgroep Fakulteit ekonomiese en bestuurswetenskappe se ontwikkelingsmodel te evalueer en te integreer by die skool vir fisiologie, voeding en verbruikers- Die kongres van die Suid-Afrikaanse Akademie vir in een internasionale model. wetenskappe is gelukkig om tans drie navorsers, Wetenskap was vanjaar weer 'n hoogtepunt op die Fakulteit ingenieurswese prof. Fritz Eloff, mnre. Petrus Laubscher en Nico van akademiese kalender waartydens besin is oor Trans- Die fakulteit ingenieurswese se projektedag vind Aarde, te hê wat by SAIOH geregistreer is as formasie: Bedreigings en Geleenthede vir Suid-Afrika. vanjaar op Woensdag 25 Oktober plaas in gebou beroepshigiëniste. Studente wat die graad MSc Drie personeellede van die fakulteit ekonomiese en G20. Die dag behels onder meer ‘n uitstalling van beroepshigiëne aan die NWU verwerf kan aansoek bestuurswetenskappe het by die kongres in Bloem- finalejaarprojekte en onderskeie nywerhede. doen by SAIOH om as assistente of tegnoloë te fontein opgetree. Dr. Waldo Krugell en me. Hannelie Slegs volwasse besoekers sal tussen 9:00 en registreer en kan dan ook oorsee gaan werk. Sodra Otto se referaat het gehandel oor Aanwysers van die 13:00 toegelaat word en skoolgroepe kan tussen die nodige ervaring opgedoen is kan hul aansoek doen gemeenskappe in Suid-Afrika se landelike gebiede. 13:00 en 15:30 ‘n draai maak. Die Top 6- om as beroepshigiëniste geakkrediteer te word. Die titel van dr. Ewert Kleynhans se referaat was: kompetisie vind tussen 10:00 en 12:30 plaas. Die Ondersteuningsdepartement Amplifikasie as alternatief vir transformasie met studente wat genomineer is met die ses beste Die Beeld Jeugberaad is vanjaar vir die tweede keer verwysing tot nywerheidsontwikkeling, Maleisië en finalejaarprojekte doen ‘n mondelinge voorlegging by die NWU-Puk se Nooitgedacht aangebied waar die Reddingsdaadbond. Hierin het hy Maleisië se in lokaal 101. Almal is welkom om die gr.11-leerders die geleentheid gehad het om hul ervaring met hul heropbou en ontwikkelingsprogram geleentheid by te woon. Die eerstejaarprojek- mening te gee oor waar Suid-Afrika hom in 2020 kan en regstellende aksie ondersoek en dit vergelyk met kompetisie vind tussen 14:00 en 15:30 plaas. Die bevind. Altesame dertig skoliere uit skole in Beeld se die suksesse van die Reddingsdaadbond in die eerstejaars het vroeër vanjaar model Formule 1- verspreidingsgebied is deur hul skole benoem en ekonomiese opheffing van die armblankes gedurende motortjies ontwerp, gebou en gejaag. Die ses gekeur om die naweek by te woon waar kenners ook die 1930’s en 1940’s. Kleynhans is na die kongres beste spanne kompeteer in die finale rondte in gepraat het oor kwessies soos regte, tegnologie, genooi om dié voordrag tot 'n artikel te verwerk vir lokaal 101. Die wenspan gaan vir twee weke sosiologie en die rol van Afrikaans in die adverten- moontlike publikasie in die Tydskrif vir Geestes- Nederland toe. Kom beleef hierdie spanningsvolle siewese. wetenskappe. Prof. Ronald Lotriet van die bestuur- geleentheid. Kampusnuus - 4 Skenk bloed en red 'n lewe Welstand

In minder as elke minuut van die dag ontvang iemand Werknemerwelstand het op in Suid-Afrika bloed. 19 September mnr. Theo Die Suid-Afrikaanse Nasionale Bloeddiens benodig Vorster (bestuurende 620 000 eenhede bloed per jaar en in die Potchef- direkteur van Galileo stroom/Klerksdorp-omgewing word tussen vyftig en Capital; Geldsake op RSG) sestig eenhede daagliks benodig. kampus toe gebring om Werknemerwelstand organiseer nou ‘n bloed- met die personeel te gesels skenkdag vir 1 November vanaf 09:00 tot 13:00. oor hul geldsake. Hy het Help u medemens en skenk bloed. Besprekings is onder meer raad gegee oor belangrik, stuur asb beleggings, die geldmark, ‘n epos aan aandele en aftrede. Die EmployeeWellness geleentheid is deur 74 @puk.ac.za met u personeellede bygewoon. personeelnommer. TM

Dr. Piet Muller in aksie waar hy met personeel gesels oor: Twee Spirale. Die sogenaamde middeljarekrisis begin reeds deesdae van so vroeg as 28 jaar af. Dit word na verwys as die kwartlewe krisis. Die krisis is een van die grootste redes hoekom mense nie hulle volle potensiaal bereik nie. Op die ouderdom word ‘n persoon gekonfronteer met die waardes waarmee hy groot geword het en ‘n persoon moet besluit hoe hy dit gaan hanteer. Indien mens leer om dit reg te hanteer kan dit jou loopbaan en persoonlike lewe verbeter. Ina van der Watt (Welstand) bedank Theo Vorster vir sy ondersteuning van PUK-Welstand. PrProfof vvanan PBSPBS ‘n‘n manman metmet vveleele talentetalente

Met die eerste oogopslag is prof. Leon Coetsee waaronder emosionele intelligensie, konflikbestuur is dikwels by skole betrokke waar hy hulle help van die PBS ‘n saggeaarde family man, maar agter en krisisbestuur. met beeldstudies wat gemik is op verbeterde sy voorkoms skuil ‘n gedetermineerde en uiters Volgens die kursusgangers gaan die kursus hulle effetiwiteit en bestuur in die skole. suksesvolle sakeman. baie help om in Suid Afrika aan te pas deurdat ‘n Hy het in September ‘n kursus vir die Hoë verskeidenheid vaardighede opgeskerp is. Kommissariaat van Trinidad en Tobago by die Coetsee het voorts vir De Beers ‘n ambassade in Waterkloof aangebied. meetinstrument ontwerp om effektiewe spanwerk Van die rektor se tafel Die kursus het drie verskillende konsepte behels binne die maatskappy te meet, evalueer en verbeter. Prof. Annette sê Hierdie instrument bestaan uit ‘n vraelys en interaktiewe dankie! bordspel. Die program was eers Prof. Leon Coetsee slegs vir senior bestuur Ek het die mees ongelooflike verjaardag op 14 van die PBS. ontwerp, maar na die groot September gehad. aanvraag en sukses is dit ook Van die oggend vroeg, toe die studente my aangepas vir middelvlak- in die kantoor verras het met sjampanje en bestuur. verjaardagkoek, deur die dag met gelukwense, Die program word nou ook eposse, boodskappe en geskenke (en blomme!) internasionaal aangewend. tot die aand was dit seker die lekkerste Coetsee se talente eindig verjaardag wat ek nóg gehad het. egter nie hier nie. Baie dankie aan almal vir die ongelooflike Hy is ook betrokke by die warmte wat ek ervaar het - die NWU-PUK- jaarlikse leierskapskursus waar familie is tops! prof. Hendré Reyneke, Ek is tans in die buiteland waar ek, dr. studentedekaan, veertig Theuns Eloff, visekanselier, prof. Chris van der studente identifiseer met Walt, institusionele registrateur, en prof. leierskapspotensiaal om die Mariëtte Lowes, viserektor: akademie, die kursus by te woon. Greenwich-gradeplegtigheid in Londen en ‘n “Leon se insette is uit die oud-Pukke-reünie bygewoon het. Ons besoek boonste rakke, en die waarde vandeesweek onderskeie universiteite. wat hy toevoeg tot die projek Lees meer hieroor in die rektorsnuusbrief is ongelooflik” sê Reyneke. wat aanstaande week uitgestuur word. Gemeenskapsdiens lê Coetsee na aan die hart en hy Kampusnuus - 5 TTwweedejaareedejaarstudentstudent pubpubliseerliseer arartiktikelel

Dis nie aldag dat ‘n student reeds as tweedejaar publiseer nie! Só het prof. Wannie Carstens, direkteur van die skool vir tale, gereageer oor die artikel waaraan me. Lize Terblanche saam met prof. Bertus van Rooy (navorsingseenheid vir tale en literatuur in die SA konteks) gewerk het en wat nou vir publikasie in die vaktydskrif Language Matters goedgekeur is. Terblanche, ‘n tweedejaarstudent in Engels, het volgens Van Rooy tot so ‘n mate bygedra tot die data-analise en skryf van die artikel, A corpus-based analysis of involved aspects of student writing, dat dit mede-outerskap geregverdig het. Sy studeer BA (Taal en Literatuurstudie) en is begin vanjaar tydens die skool van tale se prysuitdeling aangewys as die beste student in Afrikaans-Nederlands 1 en Frans 2. Die artikel behels ‘n analise van 23 taalkundige eienskappe in die akademiese skryfwerk van studente, waaruit gepoog is om vas te stel tot watter mate studente interpersoonlike betrokkenheid met hulle tekste vertoon. Sulke interpersoonlike betrokkenheid is normaalweg tipies van die gesproke taal en dus nie ‘n besonder gewenste eienskap van akademiese skryfwerk nie. Daar is bevind dat hierdie versameling Prof. Bertus van Rooy (navorsingseenheid vir tale en literatuur in die SA konteks) en Lize Terblanche. van eienskappe juis betekenisvol onderskei tussen die skryfwerk van moedertaal- Na verneem word is dit waarskynlik die tweede “Dit was daarom vir my besonder aangenaam sprekers en tweedetaalsprekers van Engels. keer sedert 1992 dat ‘n voorgraadse student se om ‘n student in my eie voorgraadse klasse raak te Die vernaamste implikasie is dus dat studente werk by die skool gepubliseer word. loop wat ook die potensiaal getoon het om by geleer moet word om meer abstrak en neutraal te Van Rooy het destyds as tweedejaarstudent oorspronklike navorsing betrokke te raak, en nog skryf, eerder as om met die leser te probeer gesels saam met prof. Daan Wissing ‘n artikel in ‘n meer so dat me. Terblanche in staat was om aan asof die leser ‘n gespreksgenoot is wat langs hulle geakkrediteerde tydskrif gepubliseer. Wissing het die eise wat deur wetenskaplike navorsing gestel sit. Van Rooy genader om deel te neem aan ‘n word, te kan voldoen. Ons werk tans aan twee Die artikel verskyn in Oktober in ‘n spesiale navorsingsprojek en so vir hom ‘n geleentheid verdere publikasies wat ons deur die loop van uitgawe Language Matters wat toegewy is aan geskep om in die akademie betrokke te raak op ‘n volgende jaar vir keuring aan vaktydskrifte wil korpuslinguistiek. baie vroeë stadium van sy studieloopbaan. voorlê,” vertel Van Rooy. Stephan se boek help familieboerderye

‘n Boek uit die pen van dr. Stephan van der Merwe Die bundel is gebaseer op verskeie reekse van die Potchefstroom Besigheidskool en drie artikels wat tussen 2004 en 2005 in die ander kenners bevat tientalle wenke wat Landbouweekblad gepubliseer is. Dié artikels is familieboerderye kan meehelp tot sukses. geskryf deur die vier kenners op die gebied van Van der Merwe het sy passie vir boerderye en familieboerderye en die skrywers se voorbeelde uitmuntende kennis van familiebesighede spruit uit praktiese ervarings met familieboerderye geïnkorporeer om talle artikels vir die uit sy pen te in Suid-Afrika. laat vloei. Vanuit hierdie artikels is die idee gebore Van der Merwe is ook jaarliks betrokke by by die om ‘n artikelbundel te publiseer. Old Mutual “Roadshow” vir familieboerderye. Hy Verseker die sukses van Familieboerderye fokus spreek gereeld die vroue van verskeie op die belangrike rol wat die landbousektor al vir vrouelandbou-unies toe oor familieboerderye en die etlike jare in Suid-Afrika speel en hoe familie- rol van die vrou binne hierdie “besigheid”. Hy is boerderye die grondslag van die landbousektor ook redakteur van ‘n tweede boek oor vorm. Voorts word daar ook klem gelê op watter familieboerderye wat eersdaags bekend gestel groot uitdaging dit is om familiebelange in ewewig gaan word. met die boerdery se sakebelange te bring. Verskille Die medeskrwyers van Verseker die sukses van in die boerdery spoel gewoonlik oor na Familieboerderye is dr. Elmarie Venter van die familieverhoudings, en omgekeerd. As die departement ondernemingsbestuur by die Nelson interaksie tussen die familie- en boerderybelange Mandela Metropolitaanse Universiteit, mnr. Schalk nie doelmatig bestuur word nie kan dit tot ‘n Burger, markontwikkelingsbestuurder (Agri) van ernstige botsing van belange lei, wat uiteindelik die Old Mutual en mnr. Philip Botha, welvaartbestuur- Dr. Stephan van der Merwe van die Potchefstroom volhoubaarheid van die boerdery benadeel. der by RAB Private Bank. Besigheidskool. Kampusnuus - 6 SaSavgvgoo viervier tiendetiende kkonfonfererensieensie opop PukkampusPukkampus

Die Suid-Afrikaanse Vereniging vir Geskiedenison- derrig (Savgo) het pas sy tiende nasionale geskie- denisonderrig-konferensie op die Potchefstroomkam- pus gehou. Die vereniging het terselfdertyd sy 20ste bestaans- jaar gevier nadat dit in 1996 ontstaan het. Die doelwitte van Savgo behels onder meer die kwaliteit van geskiedenisonderrig op alle vlakke van onderwys landwyd. Sowat dertig referente en ‘n honderd geskiedenis- opvoeders van oral in land het die konferensie vanjaar bygewoon en die referate is as die beste in jare beskou. Die konferensie is voorts gekenmerk deur die hande vat van alle opleidingsinstellings wat gemoeid is met geskiedenisonderrig om die vak en dissipline van geskiedenis tot verdere hoogtes te neem. Oor die konferensietema The ‘how to’ of History teaching in 21st century South Africa het promi- nente kenners soos prof. Albert Grundlingh (US), dr. Fransjohan Pretorius (UP) en mnr. Eddie Smuts (van US en veral gemoeid met die gr.12-eksaminerings- proses) hulle ervaring en navorsing gedeel terwyl Prof. Albert Grundlingh was vanjaar die gasspreker by die Savgo-konferensie. By hom is die twee Pukke, me. mnr. Pieter Warnich, prof. Elize van Eeden, mee. Luiza Melinda du Toit, mnr. Pieter Warnich, en mnr. Moloantoa Lelimo van Lesotho.

de Sousa, Liezel van der Merwe en prof. Hennie nou ‘n “Afrikaner-probleem”. Die pendulum het gewis Steyn van die NWU ‘n stewige bydrae gelewer het. na die ander kant geswaai.” Die referaat van Pretorius met die titel Unfair ‘af- Pretorius het verwys na die ses geskiedenisboeke firmative action’ in South African historiography” het wat gepubliseer is deur die Institute for Justice and veral die ore laat spits. Reconciliation met die oorkoepelende titel Turning Pretorius het gesê hy is bekommerd omdat die points in History en meen onregverdige regstellende Afrikaner nie vergestalt word in die “nuwe geskie- aksie in die nuwe historiografie moet net soos in die denisboeke” nie behalwe as om uitgebeeld te word geval van die werkplek vermy word. as sondebok en skurk. Nog kwessies wat tydens die konferensie bespreek “Die Afrikaner word veral geïgnoreer in die is behels onder meer ‘n gesprek oor die nood- historiografie wat handel oor die negentiende eeu. Vir saaklikheid van ‘n multi-perspektiwiese geskiedenis die meeste nie-Afrikaanse historici handel die Suid- en hoe om die apartheidsverlede te hanteer. Afrikaanse geskiedenis oor die swaarkry, stryd en Savgo beplan om voortaan meer indringend te kyk uiteindelike oorwinning van die onderdrukte massas... na onder meer die nuwe geskiedenishandboeke Die Afrikaners word negatief veroordeel en verdoem. waarvan die grootste meerderheid gr.12-handboeke Proff. Albert Grundligh en Elize van Eeden saam met dr. Net soos daar ‘n “inboorling-probleem” was in die van bekende uitgewers eers in 2008 op die rakke sal Fransjohan Pretorius. Afrikaner se nasionale historiografie, net so is daar wees.

Voorste medisynekenners praat by lesing

Die skool vir farmasie was bevoorreg en veertig boeke is hy inderdaad ‘n om proff. Johann Gasteiger van pionier in chemie en medisinale Erlangen, Duitsland, en Sergey chemie. Vasilevskiy van Novosibirsk, Siberie, Hy spog met ‘n rits toekennings, Rusland, einde September as sprekers waaronder een van die Amerikaanse by gesondheidswetenskappe se Chemiese-vereniging. fakulteitslesing te ontvang. Die titel van Gasteiger se lesing was Die twee kenners was ook The Representation of Chemical uitgenooide hoofsprekers tydens Structures in Drug Design: Of onlangse 4th International Congress Molecules and Humans terwyl on Pharmaceutical and Pharmacologi- Vasilevskiy gepraat het oor Synthetic cal Sciences wat aangebied is deur die Transformation of the Diterpene Suid Afrikaanse Farmakologie- Alkoloids as a Way to Pharma- vereniging, die Akademie vir cologically Promising Agents. Farmaseutiese Wetenskappe en die Vasilevskiy is ‘n wêreldleier in Suidelike Afrika Neurowetenskappe. asetileen chemiese tegnologie en die Dit was beide se eerste besoek aan toepassings in medisinale chemie op Suid-Afrika. die terreine van klein molekuul- Gasteiger is wêreldwyd bekend vir geneesmiddels en transformasies van die Gasteiger-ladingsberekenings van medisinale natuurprodukte. Ook atome in molekules en ook ontwerper Vasilevsky het byna 200 publikasies van verskeie rekenaarprogramme vir op sy kerfstok terwyl hy al in dertig geneesmiddelontwerp en -ont- lande lesings aangebied het. Onder sy wikkeling. toekennings is een van die Britse Hier is proff. Douglas Oliver (direkteur van die skool vir farmasie), Sergey Vasilevskiy, Johnny As outeur van byna 300 publikasies chemiese-vereniging. Gasteiger en Boeta Koeleman (dekaan van die fakulteit gesondheidswetenskappe). Kampusnuus - 7 Puk-fPuk-filmilm beïndrbeïndrukuk interinternasionalenasionale ggehoorehoor

Die dokumentêre film van ’n Puk-student oor karakters soos Frans mense se vermoë om aan te pas en te oorleef in Setae, Gert Tieties, gebiede wat deur verwoestyning bedreig word, het Keteljie Joseph, groot lof gekry op een van die grootste Grietjie Dirkse en internasionale kongresse nóg in Suid-Afrika. Hendrik Hesselman Liesl-Dana van Schalkwyk se Voices of the (Oompie Hen) deel die Drylands is in Kaapstad vertoon tydens die kyker in hierdie byeenkoms van die Global Environment Facility bestaansboere se (GEF). Meer as ‘n duisend afgevaardigdes van oor oorlewingstryd. die wêreld, waaronder talle ministers, het die film Voices is in opdrag gesien en dit uitgesonder as “professioneel, van die DMP (Suid- onderhoudend, op die punt af en kunstig”. Afrika) vervaardig Kopieë van die DVD is binne ’n paar minute waarvan prof. Klaus opgeraap en baie mense het die plakkaat wat die Kellner van die skool film adverteer as aandenking geneem. vir omgewingsweten- Erick Fernandes van die Wêreldbank, dr. Anna skappe en – Tengberg en Daya Bragante van UNEP, asook ontwikkeling die Walter Lusigi van die GEF-sekretariaat was nasionale besonder beïndruk met die storie en tegniese koördineerder is. kwaliteit van die film. Dr. André van Rooyen, Die dokumentêr streekorganiseerder van die Desert Margins vorm deel van Liesl- Programme (DMP), het Voices as pragtig en ’n Dana se meesters- Proff. Klaus Kellner en Attie Gerber saam met Liesl-Dana van Schalkwyk belangrike bydrae tot die DMP se kapasiteits- graad in kommunika- by die internasionale GEF-kongres in Kaapstad. bouing beskryf. siestudies. Sy moes Voices of the Drylands gaan oor mense in die meer as veertig uur se videomateriaal redigeer tot met die vertaling van Setswana gehelp. Engelse Kalahari, Namakwaland en die Suid-Bokkeveld. In die uiteindelike 26 minute wat die dokumentêr subtitels word gebruik in Afrikaanse en Setswana- hierdie gebiede het verwoestyning al ver gevorder duur. onderhoude. en die DMP in Suid-Afrika finansier verskeie Haar studieleier, prof. Attie Gerber van die skool Die film gaan ingeskryf word vir die UNCCD projekte om veldagteruitgang te bekamp en vir kommunikasiestudies, het met die kamerawerk (United Nations Convention to Combat alternatiewe bestaanswyses te ontwikkel. gehelp. Desertification) se filmfees, Desert Nights, wat in Die film het ’n dokumentêre gevoel en deur Dr. Rigardt Pretorius van die kool vir tale het die begin van Desember in Rome gehou word. Artéma bemagtig Idols in loopbaanbestuur

Artéma, die instituut vir kunstebestuur en ontwik- keling op die Pukkampus, het vroeg in September die twaalf Afrikaanse Idols-finaliste en nog agt ander be- langstellende “pioniers” wat in besigheid- en loop- baanbestuur vir jong opkomende kontemporêre kuns- tenaars betrokke is, opgelei. Die kursus by Klein Kariba is deur die ATKV gereël en Artéma het die opleidingsprogram saamgestel en aangebied. Die opleiding het gefokus op entrepreneuriese vaardighede wat toegepas word binne die kunste- omgewing. Mnre. Chris de Bruyn, Horst Bütow en Pieter de Bruin van Alabama het die lesings aange- bied. Die kursus is aangevul deur gassprekers uit die bedryf wat praktykgerigte ervaring met die kursus- gangers gedeel het oor ’n verskeidenheid aspekte van kunstenaar-wees. Onder die gassprekers was onder meer Steve Hofmeyr wat gesels het oor wat dit beteken om suksesvol te wees, Coenie de Villiers wat wenke gegee het oor hoe om die media te hanteer en Ghapi wat die jong klomp kom inlig het oor die CD-industrie. Ghapi is voormalige lid van die groep Georgia wat nou sy eie sololoopbaan volg en is pas genomineer vir ‘n Huisgenoot-Tempo-toekenning. Die ander gassprekers wat hulle ervaring kom deel Twee van die Idol-finaliste, Jaco Labuschagne en Valeska Smith, by die kunstenaar, Ghapi. Valeska is ’n het was Jacques du Preez (TV-aanbieder), Salmon voormalige Pukstudent. de Jager (Klopjag), Giep van Zyl (voormalige feesbestuurder van Aardklop), Ingrid Botha (bestuur- Volgens De Bruyn was dit ‘n baie positiewe ervaring hulle ’n klein bousteen tot hierdie groep jong kuns- der van Ghapi) en Heidi Edeling. om met die groep te kon werk en die instituut glo dat tenaars se loopbane in die kunste kon help lê. Kampusnuus - 8 Oudit 2008

Hokk verseker kwaliteit in hoër onderwys

Die Hokk-oudit 2008 is in die vorige eKampusnuus wyssektor. nemingsgroei. bekendgestel. In hierdie uitgawe word gekyk na die Die benadering tot kwaliteit rakende institusionele Die benadering tot kwaliteitversekering aard van die komitee en hul benadering tot kwali- oudits • Die vernaamste verantwoordelikheid vir kwaliteit teitversekering. Die Hokk laat ruimte vir missie differensiasie en diens en effektiewe meganismes om kwaliteit te Feite rakende die Hokk (hoër onderwys kwaliteit- diversiteit. Die komitee se kwaliteitsversekerings- verseker rus by die hoër onderwysinstansie. komitee) raamwerke en kriteria vir institusionele oudits • Die Hokk spesifiseer nie institusionele strukture, • Die Hokk is verantwoordelik vir kwaliteitver- assesseer die kwaliteit-gerigte bestuur van ‘n sisteme of metodologieë vir kwaliteitsbestuur nie. Dit sekering van die hoër onderwysstelsel in SA. instansie se kern akademiese aktiwiteite op so ‘n fokus wel op die effektiwiteit van gekose institu- • Die komitee is ‘n permanente komitee van die raad wyse dat dit: sionele benaderings tot kwaliteitsbestuur. vir hoër onderwys en is verantwoordelik vir die raad • geskik is vir ‘n doel gebaseer op nasionale • Waar moontlik en toepaslik sal die Hokk ontwik- se kwaliteitsversekeringsfunksie. doelwitte, prioriteite en teikens. kelingsondersteuning bied om die kwaliteitbestuurs- • Die komitee funksioneer binne die beleide en • geskik is vir ‘n doel rakende die uitbou van die kapasiteit van instansies te versterk en sodoende hul regulasies vir hoër onderwys soos voorgeskryf deur instansie se missie en doelwitte binne ‘n nasionale vermoë te verhoog om by volhoubare en doelgerigte die onderwysdepartement. Die departement neem die raamwerk wat differensiasie en diversiteit insluit. selfevaluasie asook die monitering en verbetering van program akkreditasiebesluite van die Hokk in ag vir • waarde vir geld beklemtoon gemeet in verhouding kwaliteit betrokke te bly. die befondsing van programme wat deur openbare tot die volle reikwydte van hoër onderwysdoelwitte • Die Hokk pas dieselfde algemene kriteria toe vir hoër onderwysinstansies aangebied word. soos uiteengesit in die witskrif op hoër onderwys. die evaluering van verskillende tipes hoër onderwys- • Die Hokk funksioneer binne die regulasies van die • uitdagings verbandhoudend met transformasie verskaffers (daar is negentien sulke ouditkriteria). “South African Qualifications Authority (SAQA)” - aanspreek in die sin dat dit die vaardighede van • Hierdie kriteria spesifiseer die Hokk se vereistes meer spesifiek SAQA Regulasie van 1995 - en is deur individuele leerders verbeter vir persoonlike ontwik- vir effektiewe institusionele kwaliteitsbestuur in die SAQA geakkrediteer as die onderwys en opleiding keling sowel as om gehoor te gee aan die vereiste areas van onderrig en leer, navorsing, gemeenskaps- kwaliteitsversekeringsliggaam vir die hoër onder- sosiale ontwikkeling en ekonomiese – en indiens- betrokkenheid en ondersteuningsdienste.

Vakgroep Engels beloon Taalwenk beste studente ‘Live’ naas regstreeks, bogenoemde woordeboek blyk dit dat hoofsaaklik Die vakgroep Engels het onlangs hul derdejaar- lewend, direk regstreeks in die bostaande verband gebruik word, studente wat die beste opdragte voltooi het tydens hoewel die ander twee gebruike skynbaar nie Ek hoor onlangs iemand praat van ’n lewendige ‘n prysuitdeling beloon. Die studente is (voor) Paul foutief is nie, maar bloot minder frekwent uitsending oor die radio – waarskynlik gebaseer Raath, Ruan Schröder, Heinrich Kahl, Mari voorkom. op die Engelse ‘a live broadcast’. Theunissen en Linda Steenekamp. In die agterste Kontrole in die argief van Media24 en die Buro Taalbronne (soos die nuwe Afrikaans-Engels/ ry is die personeellede van die vakgroep. Van links van die Woordeboek van die Afrikaanse Taal dui English-Afrikaans-woordeboek van Pharos, 2005) is me. Susan Smit-Marais, mnr. Rakgomo Pheto, ook op ’n groot voorkeur vir regstreeks waar gee as Afrikaanse moontlikhede hiervoor aan: mee. Randie van Rooyen, Karien Hattingh, proff. gepraat word van ’n uitsending (TV of radio). In ‘regstreekse, lewende, direkte’; dus glad nie eens Marita Wenzel (hoof van Engels by die skool vir tale), die geval van ’n ‘live show’ of ’n ‘live perform- ‘lewendig’ nie. Wat sou nou die mees korrekte Bertus van Rooy, me. Michèle du Plessis-Hay en ance’ kry lewend daarenteen weer die voorkeur, een wees uit die aangeduide moontlikhede? mnr. Henk Louw. soos in ’n ‘lewende vertoning’ en ‘’n lewende Kontrole in ander taalbronne gee nie duidelik optrede’. uitsluitsel hieroor nie. Ek vertrou daar is nou groter duidelikheid. Uit sitate by die onderskeie woorde in die WAMC Kampusnuus - 9 Aardklop 2006

Hulle vervul ook ander rolle benewens dié van rektor en visekanselier. Prof. Annette Combrink is beskermheer van Aardklop en dr. Theuns Eloff is die voorsitter van die kunstefees.

Bo: Toast Coetzer (regs), bekende joernalis en fotograaf wat as redakteur van Spat, die amptelike feeskoerant, optree, saam met Johan Pienaar, musiek- bestuurder van Radio Puk wat aangewys is as die beste fotograaf, en Corli de Kock, vanjaar se beste joernalis by Spat. Corli is Die Wapad se redakteur.

Links: Mnr. Desmond Phuthi, bestuurder van korporatiewe skakeling by BEK, begelei die AngloGold Ashanti-koor wat saam met klein Nadia Janse van Rensburg van Fochville die lied, You raise me up, van Josh Groban tydens die me- dia-ontbyt van Aardklop gesing het.

Die Puk-personeellede het gehelp met die beoordeling van die plakkate wat in aanmerking gekom het vir die Pendoring-prys. Links is mnr. Steven Bosch, kommunikasiekundedosent, me. Christine Brits van Pendoring en mnr. Richardt Mnr. Salie de Swardt en me. Sonia Gouws, twee van Aardklop se direksielede, saam met prof. Strydom, dosent in grafiese ontwerp. Radio Puk se plakkaat was onder die Annette Combrink, rektor, tydens die kunstefees se prysuitdeling. drie bestes tydens vanjaar se fees. Die ander twee was van Absa en Klipdrift. Kampusnuus - 10 WWelkelkomom @@ NWUNWU

Die eerste fase vir die integrasie van webblaaie van Meer inligting kan ook bekom word by die afdeling die voormalige PU vir CHO en UNW wat saamgesmelt “waar kry ek die amptelike stylblaaie” op ons het, het op 9 Oktober begin met die implementering webtuiste: http://www.puk.ac.za/opencms/export/ van die Noordwes-Universiteit (NWU) se nuwe PUK/html/it/pcm/word-PUK_stylblaaie.html tuisblad. Voorts is IT tans besig met die beplanningsfase vir Webbesoekers het sedert Maandag die nuwe die implementering van ‘n eenvormige eposadres- tuisblad – wat die nuwe korporatiewe identiteit stelsel vir alle personeel en studente van die van die NWU weerspieël – eerstehands NWU. Die implementering van die nuwe ervaar met ‘n klik op www.nwu.ac.za adresse sal teen middel November Dié nuwe tuisblad, nuwe stylblaaie plaasvind met die vernaamste doel- en eenvormige eposadresse is alles wit om die universiteit se adresse deel van die universiteit se doelwit meer verbruikersvriendelik te maak. om sy handelsnaam verder te uit te Enigiemand met navrae oor die uni- bou en te versterk. versiteit se korporatiewe identiteit Die nuwe tuisblad is in September, ná (wat ingevolge navorsing ‘n handels- Dit is hoe die nuwe webtuisblad vertoon. ‘n omvattende konsultasieproses, deur die naam deur sigbare eienskappe soos die institusionele bestuur goedgekeur. So ook word logo, kleure, lettertipe, tipografie, ens. versterk) om die KID-verteenwoordiger te nader alvorens enige nuwe amptelike stylblaaie vir MS Word nou gebruik kan die KID-verteenwoordiger op die kampus kontak. advertensies, klerasie, brosjures, publikasies, soos bepaal in die handleiding vir korporatiewe Op die Potchefstroomkampus tree die departement plakkate, pamflette ens. gemaak word. identiteit (KID). bemarking en kommunikasie (BEK) as waghond op Vir verdere navrae skakel mnr. Theo Cloete, Die stylblaaie is beskikbaar op die Potchefstroom- ten einde te verseker dat die korporatiewe identiteit direkteur van BEK, by x2769 of stuur ‘n epos aan kampus se netwerkskyf F:\Apps\Office\template. deurlopend reg toegepas word. Dit is dus raadsaam [email protected] Kampus in beeld

Swede besoek kampus

Die groep personeellede van die Växjö-stadsraad in Swede het op die Potchefstroomkampus ‘n draai gemaak tydens ‘n week lange besoek aan die Potchefstroomse stadsraad. Potchefstroom en dié Sweedse stadsraad het vroeër ‘n samewerkings- ooreenkoms onderteken en ruil tans inligting oor hul onderskeie kommunikasiestrategieë uit. Voor van links is mnr. Chris Windell van bemarking en kommunikasie, me. Annika Ström, prjekbestuurder by die Instituut vir plaaslike en streekdemokrasie in Växjö, mnr. Thomas Karlsson, die Växjö-stadsraad se direkteur van openbare betrekkings en bemarking en mnr. Henrik Nilsson. Agter is mee. Ulla Brunskog, Kia Roman en prof. Annette Combrink, rektor.

Die Pukkampus van die NWU het ’n nasionale konferensie oor sport en rekreasie (SASReCon 2006) aangebied. Hier is proff. Dawie Malan (direkteur van die skool vir biokinetika, rekreasie en sport- wetenskap), Annette Combrink (kampusrektor), mnr. Gert Oosthuizen (adjunkminister van sport en rekreasie) en prof. Ping Johnson van die VSA wat die programrede oor die rol van sport in gesondheids- bevordering gelewer het. Kampusnuus - 11 Kampus in beeld

Mev. Ment Larney en verbruikerswetenskapstudente saam met die kleuters van die Bophirima-kleuterskool tydens die oorhandiging van die selfgemaakte sweetpakke. 62 fraai sweetpakke aan Ikageng-kleuters oorhandig

Groot opgewondenheid en vreugde het by Bophirima- maar omdat dit dikwels ongebruik in die kas bly lê, is om te weet dat hulle harde werk vir ‘n goeie doel gaan. kleuterskool in Ikageng geheers toe ‘n groep eerste- daar vanjaar op ‘n meer sinvolle projek besluit. Die studente het ook op eie inisiatief en onkoste elke jaarstudente van verbruikerswetenskappe vir elke Hierdie projek waarby die plaaslike gemeenskap sweetpak verpak en nog ‘n bederfdingetjie soos kleuter ‘n mooi vepakte sweetpak oorhandig het. kon baat, is onder leiding van mevv . Elize Pienaar lekkergoed by die pakkies ingesluit,” sê Larney. Hierdie sweetpakkies, met fraai appliekmotiewe, en Ment Larney, personeellede van verbruikerswe- Mev. Jeanette Ramalisa, hoof van die skool in die was deel van die studente se toepassing van hul tenskappe, gedoen. Skierlik-nedersetting, was baie dankbaar oor die groot entrepreneuriese vaardighede. Meestal maak die “Die projek het die studente gemotiveer om dit so geskenk wat die 62 jong mensies ontvang het. Die studente items of produkte wat hulle self kan gebruik, goed as moontlik te doen en dit was vir hulle lekker kinders is tussen nege maande en ses jaar oud. Truida se musiekstudente skitter in VSA

Vier voormalige studente van me. Truida van der Walt van die skool vir musiek, is tans besig met nagraadse studie in die VSA. Pierre en Sophie van der Westhuizen voltooi eersdaags hulle doktorsgrade in konsertuitvoering aan die Universiteit van Cincinnati. Hulle was in Julie vanjaar die enigste twee-klavierpaar wat toegelaat is om deel te neem aan die Piano Texas-kompetisie in Fort Worth. Tydens hulle konserttoer in Suid-Afrika in Augustus het hulle groot lof verdien by die Volksblad-kunste- fees in Bloemfontein en het hulle ook voor ‘n vol saal in Potchefstroom opgetree. Hulle is vroeër vanjaar aangestel as Assistant Professors of Piano by Heidelberg College, Ohio (VSA). Charl Louw het pas sy MMus-studie in Denton, Texas, afgeskop by dr. Pamela Mia Paul van die University of North Texas, waar hy ook ‘n assistent- skap verwerf het. Charl is ‘n top uitblinker klavierstudent wat Pierre en Sophie van der Westhuizen. reeds by twee vorige Catrien Mulder geleenthede pryse het ook in Augustus in New Orleans haar MMus-studie in verwerf het in die VSA begin by die Prof. Annette Combrink, rektor van die Pukkampus concerto- Dana School of van die Noordwes-Universiteit, en mnr. Peet van der kompetisies. Hy is Music in Walt, die hoof uitvoerende beampte van persoonlike ook genooi om in Youngstown, Ohio, bankdienste van Eerste Nasionale Bank, knip die Oktober waar sy onder dr. lint van die nuwe FNB Hoëprestasie-instituut vir Sport. aanstaande jaar Caroline Oltmanns Die instituut wat teen sowat R20 miljoen opgerig is, deel te neem aan studeer. Catrien het sal opleiding en steundienste van wêreldgehalte aan die Unisa haar BMus-graad in sportlui bied. Die instituut het van die beste toerusting Lisensiaat 2005 met lof in die land en is ’n een-stop-winkel wat die Oorsese- verwerf by die skool omvattendste ondersteuningsdiens lewer. Die sentrum beurskompetisie. vir musiek. is op Vrydag 8 September amptelik geopen. Die adjunkminister van sport en rekreasie, mnr. Gert Catrien Mulder. Regs: Charl Louw. Oosthuizen, het ook die geleentheid bygewoon. Kampusnuus - 12 Kampus in beeld

Marié 'n plakkaatwenner Veldwerkers ontvang Healthy Hester-sertifikate

Mev. Marié du Toit, chemiedosent van die skool vir Veldwerkers in onderskeie gemeenskappe wat deel is van die Pure-studie (prospective urban rural epidemiology) het wetenskap, wiskunde en tegnologie-onderrig onlangs hul Healthy Hester-sertifikate van die navorsingseenheid AUTHeR ontvang. Healthy Hester behels die basiese (SNWTO) het onlangs die 19th International Confer- opleiding in gesondheid en die hantering van siek mense. Dr. Annamarie Kruger, mevv. Mada Watson en Gedina de ence on Chemical Education (19ICCE) in Seoul, Ko- Wet het dié bemagtigingskursus aangebied. Die program het agt werkers in Ganeysa en Thlakgameng asook agt in rea, bygewoon waar sy as een van die drie IUPAC- Ikageng en die omliggende nedersettings. Die Pure-studie sal vir twaalf jaar in die gemeenskappe gedoen word en die plakkaatwenners aangewys is. Sy het navorsing oor die Student Lab–projek gedoen met die plakkaat- “Hester’s” is die oë en ore van die navorsers. Die skool vir verpleegkunde het die opleiding op tou gesit wat deel is van voordrag, Preparing teachers for reform – chemistry die Phelophepa-gesondheidstrein van Transnet. Prof. Esté Vorster, direkteur van AUTHeR, het die sertifikate aan die teacher education: teaching chemistry through work- Ikageng-veldwerkers oorhandig. Van links is mee. Sheila Baabua, Susan Legwete, Vorster, mee. Selinah Ngotso, shops for teachers – a report on a successful pro- Jeanette Matsietsa, Kruger, me. Jane Motaung, mnr. Abel Makodi en me.Tumi Mothibedi. gram, ‘n referaat met die titel, Small scale laboratory technique – writing worksheets and teaching through inquiry, en ‘n werkwinkel met die tema, Small scale laboratory for chemistry for grade 10 learners – ex- periments for the new national curriculum statement in South Africa aangebied. Du Toit is as een van die drie wenners aangewys uit ‘n totaal van 120 plakkaatvoordragte. Die prys is deur prof. Peter Mahaffy, van Kanada, die voorsitter van die CCE, IUPAC, aan haar oorhandig. Die toekenning sluit die boek Gold Compendium of Chemical Terminology, 2nd edition, 1997, ‘n sertifikaat en twee jaar se gratis inskrywing by IUPAC in.

Fokusarea bied nasionale werkswinkel aan

Die katalise en sintese navorsinggroep van die fokusarea skeidingswetenskap en –tegnologie (skool vir chemie) het onder die leiding van prof. Manie Vosloo onlangs die eerste nasionale Metatese-werkwinkel in Potchefstroom aangebied. Tydens die geleentheid het verskeie sprekers van Sasol (wat ook die geleentheid geborg het) en ander universiteite in Suid-Afrika (NMMU, UJ en Rhodes) lesings aangebied. ’n Totaal van agt lesings is deur personeel en nagraadse studente van die NWU aangebied. Voor staan mee. Zandile Chonco (UJ), Dudu Saku (NMMU), student (NWU), mee. Connie Segakweng (NWU), Rita Jordaan (NWU), Tanya Millward (Rhodes), dr. Daphne Mahahle Prof. Manie Vosloo, drr. Cornie van Sittert, Johan Jordaan, Bassie Marvey en ‘n groep nagraadse studente van die (Sasol), me. Desere Liebenberg (NWU), dr. Attie katalise en sintese navorsinggroep van die fokusarea skeidingswetenskap en –tegnologie (skool vir chemie) het Viljoen (NWU), prof. James Darkwa (UJ), Vosloo einde Augustus die 15th International Symposium on Homogeneous Catalysis by Sun City bygewoon. Die groep het (NWU). Agter is mnre. Percy van der Gryp (NWU), ’n totaal van agt plakkate aangebied. Die wenner van die Nobelprys in Chemie vir 2005, prof. Robert Grubbs, het as Wynand Serfontein (Sasol), drr. Cornie van Sittert gasspreker by die konferensie opgetree en die navorsinggroep het die voorreg gehad om hom te ontmoet. Verskeie (NWU), Wolfgang Meyer (Sasol), Bassie Marvey projekte in die navorsinggroep handel oor die gebruik van die Grubbs-katalisatore in alkeenmetatese. Vosloo was ook (NWU), Johan Jordaan (NWU), mnr. Nceba Magqi lid van die reëlingskomitee van die konferensie en was vir die wetenskaplike program verantwoordelik. Voor van links is (Rhodes), dr. Werner Jansen van Rensburg (Sasol), Vosloo, mnr. Percy van der Gryp, mee. Desere Liebenberg, Rita Jordaan, dr. Daphne Mahahle en me. Carin van der mnr. Frans Marx (NWU), en me. Carin van der Merwe Merwe. Agter is dr. Johan Jordaan, mnre. Frans Marx, Wynand Serfontein, me. Ronel Cilliers, Grubbs en Van Sittert. (NWU). Kampusnuus - 13 Kampus in beeld

Die fakulteit regte het ’n seminaar oor “dieselfde-geslag huwelike in Suid-Afrika” seminaar gereël het, Willie van Aardt van die skool vir omgewingswetenskappe en aangebied. Van die sprekers by die geleentheid was prof. Tshepo Mosikatsana ontwikkeling, Madoda Zibi, direkteur diversiteit, menseregte en studente by die van Wits, dr. André Bartlett van die NG Kerk Aasvoëlkop, proff. Koos Vorster, NWU, me. Marietjie van Loggerenberg, ‘n pastorale terapeut van Pretoria, en prof. rektor van die teologiese skool, Robbie Robinson van die fakulteit regte wat die Lourens du Plessis van die Universiteit van Stellenbosch.

Dalro skenk geld vir beurs

Dalro (Dramatic, Artistic and Literary Rights Organi- sation) het ’n nagraadse studiebeurs van R25 000 aan die fakulteit regte van die Pukkampus van die Noordwes-Universiteit geskenk vir die studieveld van intellektuele eiendomsreg. Mnr Gerard Robinson van Dalro het gesê baie moet nog gedoen word om musiekregte van kunstenaars te beskerm. By die geleentheid was proff. Chris van der Walt (institu- sionele registrateur),Daan van Wyk (viserektor akademie, kwaliteite en beplanning), Mariëtte Lowes (viserektor akademie), Robinson, mnr. Alan Johnston van Samro (SA musiekregte-organisasie) en prof. Annette Combrink (kampusrektor).

No Limits stel klere bekend

Die NWU Puk-kampus se studenteklere-reeks is onlangs aan die bestuurs- komitee van die kampus bekendgestel. Hier is die direkteur van BEK, Theo Cloete, en Bernard Beetge, bestuurder van die No Limits/NWU-Pukalumni klerewinkel. Die nuwe informele klerereeks vir studente word in ven- Nog ‘n personeellid van die Pukkampus het Kilimandjaro se hoogste piek bereik. nootskap met No Limits Mev. Heleen Coetzee, studentewerwer, het pas teruggekeer van Tanzanië waar sy en en die studenteraad haar man, mnr. Theo Coetzee, ‘n plaaslike prokureur, die Uhuru-piek via die Machame- bedryf. roete bereik het. Die staptog het altesame vier dae na die piek geduur met nog ‘n verdere twee dae om die basiskamp te bereik. Heleen bestempel die tog as ‘n “lewensveranderende” ervaring waar ‘n mens veral baie van jouself leer. Die ergste vir haar was die laaste dag op pad na die piek waar “jy besef absoluut niks anders as God sal jou kan help om tot die einde deur te druk nie”. Kampusnuus - 14

Lektor in Engels: Rakgomo Pheto PROFIEL HyHy deeldeel ggrraaaagg sysy kkennisennis

Hy is ’n man met ‘n onwrikbare geloof en met sy voete te gebruik wat ek in Engels geleer het. In die stewig op die aarde. departement Afrikatale is daar Afrikaanse Terwyl hy besig is met navorsingsleeswerk vir sy dosente wat Setswana-klasse gee. Dit reflekteer doktorsgraad in die Engelse letterkunde het hy ook die meertalige metodologie in ons mulikulturele gewerk aan twee handleidings om onderwysers te help Suid-Afrika. met die bestudering en analisering van die Setswana- Waar het jy grootgeword? letterkunde. Die handleidings is pas deur Tafelberg Ek is in Ikageng gebore. Ek is trots dat ek ‘n Uitgewers in Kaapstad gedruk. Hy hoop die publikasies Potchefstromer kan wees en die feit dat ek vroeër sal meehelp om letterkunde-onderrig en leer ‘n pret- in my lewe tuinwerk kon doen het van my ‘n beter oefening vir beide onderwysers en leerders te maak. mens gemaak. As seun het Rakgomo Pheto dikwels by hul huis in Jy is een van drie kinders. Onder meer is jou Ikageng weggeglip om tuinwerk in die dorp te gaan doen broer ‘n advokaat en studeer jou suster in die vir sakgeld. Vandag nog is hy ‘n man wat nie geleenthede medisyne in Kuba. Wie het julle aangespoor tot by hom laat verbygaan nie. verdere studies? Twee boeke uit jou pen het pas verskyn: vertel ons wat Ek is die tweede van drie kinders. My oorlede behels die publikasies. pa Sello “Coach” Pheto het ‘n groot rol gespeel Die doelwit was om die nuutste Setswana-letterkun- en ons aangespoor om nooit moed op te gee nie. deboeke krities te analiseer en daaroor te skryf om on- Hy was brandarm en werkloos, maar ook skatryk derwysers te bemagtig in letterkundestudies. Die studiegidse in geloof dat alles met God se hulp moontlik is. handel oor die verskillende aspekte van Setswana-verhale. Ek sal nooit vergeet van die dae en die lang ure Dit bevat wenke om onderwysers sowel as leerders te help wat my pa in die huis gebid het dat God ons deur lees en analiseer. ons opvoeding en opleiding moet dra. Dit was Waar het die gedagte aan handleidings vir Setswana- moeilik maar deur die loop van tyd het God alles onderwysers ontstaan? voorsien en klein vensters en deure oopgemaak Ek het nog altyd gedink ons inheemse tale moet sodat ons uit ‘n hoekie kon uitkom om die lang pad bevorder word. Tafelberg Uitgewers het my in 2005 van boekelees te loop. Ek is altyd dankbaar oor genader. Dit was juis in ‘n tyd waar ek dae beleef het alles wat die Here voorsien het. Dikwels as ek waarin en nie in Engels kon dink en droom nie – dae waarin terug kyk na die klipperige en glibberige pad wat my hele liggaam in Setswana wou sing, lag en skryf. Dan ‘n mens moes loop kan ek nie boe of ba sê nie – gebeur dit dat jy sonder slaap voortwerk om ‘n projek klaar my hart sing net Dankie Liewe Vader! Die heel te kry. belangrikste is dat ek nie baie het nie, maar dat Watter skrywer(s) se werk het jy bestudeer? ek darem baie tyd het om dankie te sê! waarvoor jy nie altyd tyd het om dit te doen nie. Vir die handleidingprojek het ek gekyk na Kabelo Duncan Wie is jou rolmodel? Wat is jou vernaamste doelwit in die lewe? Kgatea se nuutste boeke – Njeng Manong fa ke Sule en Uit die garde bekendes is dit beslis oudpresident Nelson Om ‘n beter mens te wees as gister en ook om my Leba Seipone. Kgatea, ‘n mensehulpbronbestuurder by ‘n Mandela. Maar ek moet bieg my grootste rolmodelle was kennis aan ander mense oor te dra sodat hulle ook beter platinummyn in Rustenburg, het in 2003, 2004 en 2005 my ouers – veral my pa wat onwrikbaar in die geloof bly kan lewe. Dit is nie altyd ‘n lekker gevoel om van werk die Sanlamprys vir jeugliteratuur gewen. Ek het ook ander staan het en daarin geglo het dat God sal voorsien. Dit is af te kom en mense rondom jou te sien bly wat niks het Setswana-skrywers soos Mogapi, Malope, Setshedi en die moeilikste pad om te loop maar die belangrikste pad nie. Maar elkeen het ‘n keuse om werkloosheid raak te Malao se boeke bekyk. wat almal moet loop. Geloof het in Moses se tyd gewerk sien of nie en om iets daadwerklik te probeer doen om Gaan jy die analise voortsit in later publikasies? en dit werk vandag nog! mense in hul lot te help of nie. Maar net so mense moet Ja, maar nie voor ek ‘n doktorsgraad in Engelse Wat dink jy van jou bynaam “Ou Bees” en waar kom ook weet dat alles nie maklik kom nie en dat ons letterkunde verwerf het nie. Vir my is Engels nie net ‘n die naam vandaan? aanhoudend moet klop totdat ‘n deur oopgaan. (Verskoon kwessie van brood en botter nie, maar ook my liefde en Dit is ‘n lang storie maar kortliks kom die bynaam van my as ek soos ‘n ou predikant klink, maar ek dink dit is ‘n fontein van kennis. Dié taal het baie gevorder. Volgens my volle naam Rakgomonala. Die Ra is manlik; kgomo is die waarheid.) my kan ons inheemse tale baie van die Engelse literatuur bees en nala is ‘n rooibruin kleur. Die storie is dat my oupa Waarvan hou jy nie? toepas ter bevordering van die ander tale en in parallel- baie beeste van dieselfde rooibruin kleur gehad het. Ek ‘n Mens wat nooit sy/haar neus uit die wolke wil haal nadat studies. Die tweede stap sal insluit die publisering van ‘n sou daarna moes kyk as ek groot word. Ongelukkig het die Here die persoon geseën het met alles wat die persoon voorgeskrewe boek oor die kritiese ontleding van die regering daardie tyd gevra dat alle beeste verkoop nodig het om ‘n beter mens te wees. Ons almal moet letterkundeboeke. Dit is ‘n massiewe projek en die eerste moet word. Ek weet nie of dit die rede is hoekom ek nie daarvan bewus wees en aanvaar dat alles wat ons het - selfs uitdaging van sy soort in jare. Maar eers moet ek my PhD baie geld held het nie maar ek kan nie kla nie want die bietjie of baie geld in ons bankrekenings of onder ‘n voltooi. duisende mense sit sonder werk en duisende monde moet matras – is alles deel van die goud en silwer wat God vir Jy is inderwaarheid by Engels betrokke. Hoekom die kos kry. Ek kan steeds net dankbaar wees. ons gegee het om te lewe en nie om mee te spog nie. Setswana-handelings? Is jy getroud? Indien wel, vertel meer van jou familie. Wat gee jou nagmerries? Daar is baie werk wat gedoen moet word om Setswana Nog nie maar die tyd van die groot dag is ‘n afstand tussen In algemeen niks nie. Dit wil nie sê dat ek sterk genoeg as een van die inheemse tale te bevorder, en op ‘n klein die mond en die neus. is nie. Nuwe probleme bly maar altyd net die volgende manier het ek gedink dat ek ‘n verskil kan maak deur dit Wat doen jy in jou vrye tyd? uitdaging. Wat my studies betref, my PhD gee my Ek dink nie daar is iemand by die universiteit wat ‘n vrye nagmerries! Maar ek werk hard daaraan. tyd het nie want ook boek lees voor jy bed toe gaan is As jy iets in SA sou kon verander, wat sou dit wees? ver van vrye tyd - afhangend van die boek wat jy lees. Ek sou iets wou doen aan korrupsie en misdaad. Vir redes Gebore: Ikageng, Potchefstroom, 29 Desember Ons lewe in ‘n tyd waar alles blitsvinnig gebeur. Voor jy wat ek nie weet waarom nie blyk dit mense van vandag 1968. ‘n asemteug kan gee kom jy agter jy is nie meer in ‘n dink baie geld, duur motors en spoggerige huise maak van Skool: Hoërskool Tlokwe, Ikageng. swembad nie maar in die Krokodilrivier waar die water jou ‘n beter persoon. En dan glo sommiges ook die kortste Verdere opleiding: Onderwysdiploma (Transvaalse nie helder is nie. En dan moet jy vinnig uitswem of verdrink. pad na rykdom is misdaad. Geld kan net vir ons brood koop Onderwyskollege), BA (Psigologie en Engelse Dit wil sê die tydjie wat ‘n mens kry probeer jy alles doen en nie ‘n plek in die koninkryk nie. letterkunde), BA Honns (Engelse letterkunde), MA (Engelse letterkunde). Loopbaan: Onderwyser by Tlokwe Hoërskool, Engelse lektor by die skool vir tale (NWU-Puk). Redakteur: Lieze du Preez • e-pos: [email protected] • Tel: (018) 299-2382 • Sel: 082-776-7522 Kampusnuus is op die web beskikbaar by www.puk.ac.za/nuus/kampusnuus