KAS Z KAPAK:_ 3/1/13 2:02 PM Page 1

KAS KEKOVA Z KART:_ 3/5/13 12:59 PM Page 1

KAŞ-KEKOVA DENİZ KORUMA ALANI İÇİN İŞBİRLİĞİ YAPIYORUZ. WORKING TOGETHER FOR KAŞ-KEKOVA MARINE PROTECTED AREA Ferminde Demre Kapaklı

Zencirli Kurulacağı İnlidere 29 58 E Çevreli İnişdibi Mahallesi 36 12 N 29 36 E 29 40 E 29 44 E Aşırlı Ada 36 12 N Orunlu Karmışlık Burnu Üçağız Mahallesi Kişneli Ada Alan Burç Çukurbağ Yarımadası Kekova Kaş Kale Mahallesi Geyikova Burnu Tek Ada İnce Burun Bayındır Koyun Ada Sezgin Ada Kireçlik Kekova Adası Salyangoz Koyu

Aşarardı Bulam Ada Kara Ada Sıcak Burnu Heybeli Ada Kara Adalar Barak İskele Toprak Ada Gönül Adası Sıcak İskelesi Üzüm İskelesi Körmen Ufakdere Adası 36 09 N Bohça İskelesi Koyu 36 09 N Çoban Burnu Burnu Aperlai Sıcak Yarımadası Gösterim Legend Kovanlı Güvercinli Ada Adası Özel Çevre Koruma Bölgesi İnce Burun Special Environmental Protected Area

Başak Adası İçada Anakara Mainland Uluburun Sarı Ada Yunan Adaları Greek Islands

Liman Harbour

Arkeolojik Bölge Archeological Site

Arkeolojik Sit Alanı, Dalışa Yasak Bölge Stroggili Adası Özel Çevre Koruma Bölgesi Sınırları Archeological Protected Zone, Kaş-Kekova Special Environmental Protected Area Borders Restricted Diving Area Ticari/Amatör Balıkçılığa Kapalı Alanlar 36 06 N 36 06 N No Fishing Zone

29 33 E 29 36 E 29 40 E 29 44 E 29 58 E Tüm Dalış Aktivitelerine Yasak Bölge No Diving Zone

km 0 1 2 3 4 5 KAS KEKOVA Z KAPAK:_ 3/1/13 2:02 PM Page 2 Eğitim ve Deneme Dalışlarına Yasak Bölge Restricted Zone for Training and Discovery Diving Activities

Kaş-Kekova Deniz Koruma Alanı Kaş-Kekova Marine Protected Area Kaş-Kekova’da Hayat Var! T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Prepared in consultation with the Ministry of Environment and Urban- Müdürlüğü, Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü, T.C. Gıda Tarım ve Hay- ization, General Directorate for Protection of Natural Assets, General vancılık Bakanlığı, Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü, Tarımsal Directorate of Environmental Management, Ministry of Food, Agriculture Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü, T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve and Livestock, General Directorate of Fisheries and Aquaculture, Ministry Kaş-Kekova Revives! Haberleşme Bakanlığı, Deniz ve İç Sular Genel Müdürlüğü, T.C. Sahil of Transport, Maritime Affairs and Communications, General Directorate of Marine and Inland Waters, Coast Guard Command, Ministry of Güvenlik Komutanlığı, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Deniz Turizmi Tourism and Culture, Department of Marine Tourism, Governorship of Dairesi Başkanlığı, T.C. Antalya Valiliği, Antalya Çevre ve Şehircilik İl Antalya, Provincial Directorate of Environment and Urbanization, Müdürlüğü, Antalya Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü, Akdeniz Provincial Directorate of Food, Agriculture and Livestock, the Su Ürünleri Araştırma Üretme ve Eğitim Enstitüsü Müdürlüğü Beymelek Mediterranean Fisheries Institute for Research, Cultivation and Merkez Birimi, Antalya Sahil Güvenlik Komutanlığı, T.C. Kaş Kay- Education Beymelek Unit, Antalya Coast Guard Command, Governorship makamlığı, Kaş Gıda Tarım ve Hayvancılık İlçe Müdürlüğü, Kaş Kültür of Kaş District, Kaş Food, Agriculture and Livestock Directorate, Kaş ve Turizm Danışma Müdürlüğü, Kaş Liman Başkanlığı, Kaş Sahil Güven- Culture and Tourism Information Directorate, Kaş Port Presidency, Kaş lik Bot Komutanlığı,T.C. Demre Kaymakamlığı, Demre Gıda Tarım ve Coast Guard Boat Command Governorship of Demre District, Demre Hayvancılık İlçe Müdürlüğü, Kekova Sahil Güvenlik Bot Komutanlığı, Food, Agriculture and Livestock Directorate, Kekova Coast Guard Boat Comand, Kaş Municipality, Village Headmen from Kaş and Demre, Kaş Kaş Belediyesi, Kaş ve Demre’deki Köy/Mahalle Muhtarlıkları, Kaş Su Fisheries Cooperative, Demre Fisheries Cooperative, Fisheries Ürünleri Kooperatifi, Demre Su Ürünleri Kooperatifi, Kalkan Su Ürünleri Cooperative, Kaş Underwater Association (KASAD). Kooperatifi, Kaş Sualtı Derneği (KASAD), Kaş Denizciler Derneği, Kaş Turizm ve Tanıtma Derneği’nin katkıları ile hazırlanmıştır.

Ankara “ İnsanlığın doğayla uyum içinde yaşadığı bir gelecek için çalışıyoruz.” İzmir Antalya “ Building a future in which humans live in harmony with nature.” Dalaman Kaş-Kekova’nın sahip olduğu tüm değerleri WWF - Türkiye günümüzde ve gelecekte koruyabilmek için Büyük Postane Caddesi No: 19 Kat:5 34420 Bahçekapı İstanbul Tel: (0212) 528 20 30 Fax: (0212) 528 20 40 36 12 N Kaş-Kekova e-mail: [email protected] www.wwf.org.tr hepimiz bir şeyler yapabiliriz.. Fotoğraflar Photography:Burak Karacık, Hasan Yokeş, Tahsin Ceylan, Tolga Ünsün, Ünsal Kathan 29 38 E We all can do something to protect Harita Map Illustration: Cenk Oruç, JMD Çeviri Translation: Derya Nair Oruç, JMD the assets of Kaş-Kekova... www.wwf.org.tr KAS KEKOVA Z KART:_ 3/5/13 11:43 AM Page 2

Kaş-Kekova Özel Çevre Koruma Bölgesi’nin denizel alanında Over a thousand species has been identified in the marine area of 1000’den fazla tür tespit edilmiştir. Türkiye’de ilk kez bir deniz Kaş-Kekova Marine Protected Area. Kaş-Kekova is the first case in alanının koruma kullanma koşulları, toplanan 10 yıllık bilimsel veri where the rules and regulations of resource use and protection ışığında, ilgi gruplarının katılımıyla belirlenmiştir. Yapılan denizel at a marine protected area is identified in the light of scientific studies Kaş-Kekova Deniz Koruma Alanı araştırma ve izleme çalışmaları, 10 yıllık süre içinde pek çok türün carried out in the last 10 years and through the participation of görülme sıklığının azaldığını ortaya koymaktadır. 2012 yılı sonunda, stakeholders. The surveys and monitoring studies conducted in the last Kaş-Kekova’nın deniz ve kıyılarının daha etkili bir şekilde koru- decade reveal that the sight frequency of most of the marine species has nabilmesi için yönetim planının hazırlanması, izleme, denetim gibi decreased. As of 2012, the process towards effective protection of the sistemlerinin geliştirilmesi ve yasal düzenlemelerin daha etkin uygu- marine and coastal areas of Kaş-Kekova, including preparation of a lanmasını sağlamaya yönelik çalışmalar tamamlanmıştır. management plan, development of monitoring and patrolling schemes Kaş-Kekova Marine Protected Area and effective enforcement of regulations, has been completed. Kaş-Kekova’da Hayat Var! Kaş-Kekova DKA’nın sahip olduğu doğal değerlerin korunmasına hepimiz katkıda bulunabiliriz. Nasıl mı?

Dalış yaparken sorumlu dalış kurallarına uyarak, Denizin her türlü katı ya da sıvı nesne ile kirletilmesine izin vermeyerek (Siz kirletmeyin ve/veya kirletenleri uyarın), Amatör ya da profesyonel balıkçılığa kapalı hassas sahalarda kurallara saygı göstererek, Deniz canlılarının ve denize bağımlı diğer türlerin (martı, deniz kaplumbağası, Akdeniz foku gibi ) doğal davranışlarını ve beslenmelerini olumsuz etkileyecek davranışta (beslemek, dokunmak) bulunmayarak, Balıkçılık Demirleme Dalış Kaş-Kekova Deniz Koruma Alanı içerisinde belirlenen alan ve kaynak kullanım sınırlamalarına uyarak ve her zaman sorumlu davranarak. Yasadışı amatör avcılık bölgedeki en büyük sorundur ve Kaş-Kekova Deniz Koruma Alanı’nda yer alan deniz çayırları Dalış aktiviteleri bentik yaşam alanlarını tahrip edebilir. Aşırı orfoz-lahoz popülasyonlarının bugünkü düşüşünün en (Posidonia oceanica ve Cymodocea nodosa) orfoz, lahoz, sayıda dalgıç, balık topluluklarını olumsuz etkileyebilir. büyük nedenidir. Bu nedenle alanda sadece ticari avcılık ile karagöz, sargos gibi balıkların yavrularının büyüme ve beslen- Tecrübesiz dalıcıların deniz tabanıyla olası kontrolsüz ilgili düzenlemelerin yapılması, soruna yeterli çözümü meleri için önemli doğal yaşam alanlarıdır. Ancak bu alanlar temasları algler, deniz çayırları ve diğer sesil (tutunarak sağlayamamaktadır. Alanı 24 saat izleyebilecek, Sahil aynı zamanda teknelerin yoğun kullanımının olduğu yerlerdir. yaşayan) canlıların zarar görmesine neden olabilir. Bu nedenle Güvenlik Bot Komutanlığı ve ilgili diğer yasal otoritelere Deniz çayırlarının yakın bir gelecekte yok olmasının önüne dalış aktiviteleri bazı bölgelerde sınırlandırılarak; tecrübesiz yardımcı olabilecek sistemin kurulması gerekmektedir. geçebilmenin yolu, Kaş-Kekova Deniz Koruma Alanı’nda dalıcıların dalmaması için, deneme ve eğitim dalışlarının en- tekneler için demirlemenin acilen kaldırılarak, şamandıra kul- gellenmesine yönelik önlemler alınmalıdır. Yapılacak çalış- WWF-Türkiye ve Tabiat Varlıklarını Koruma Genel lanımına geçilmesidir. Belirlenen yerlere şamandıralar yer- malarla, her dalış noktası için günlük dalıcı kapasitesi Kaş-Kekova Revives! Müdürlüğü tarafından yapılan çalışmalar üzerine, Gıda, leştirilmesi, teknelerin, deniz çayırlarını ve bentik (dip) yaşam belirlenmeli ve bazı bölgelerde tüm dalış faaliyetleri yasaklan- Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından, Amatör alanlarına zarar vermeden işlemeye devam edebilmelerini malıdır. We all can contribute to the protection of Kaş-Kekova MPA’s natural assets, by: (Sportif) ve Ticari Amaçlı Su Ürünleri Avcılığını Düzenleyen sağlayacaktır. Yapılan planlama ile, bölgede şamandıraların Tebliğ’de yeni düzenlemeler yapılmıştır. 18 Ağustos 2012 yerleştirilebileceği 150 nokta belirlenmiştir. WWF-Türkiye Bu konuda WWF-Türkiye ve KASAD (Kaş Sualtı Derneği) Observing the rules and behaving responsibly while diving, tarihli resmi gazetede yer aldığı alan bu düzenleme ile yedi tarafından, en hassas noktalara yerleştirilen beş şamandıra ile arasında bir protokol yapılmıştır. Bu protokolün İlçe Turizm Not allowing sea pollution due to solid or liquid waste noktada ticari balıkçılığı ve su ürünleri amatör avcılığı kısıt- bentik alan tahribatının önüne geçmek için bir pilot uygulama Kurulu tarafından, kurul kararlarına işlenerek uygulamaya (do not pollute individually and/or warn those who pollute), layan kurallar uygulamaya konulmuştur. başlatılmıştır. geçirilmesi öngörülmektedir. Respecting the rules in sensitive areas which are closed for amateur and professional fishing, Avoiding disturbing (either by feeding or touching) the natural behaviors and feeding habits of the marine species (such as seagull, sea turtle, Mediterranean monk seal) which are dependent on the sea, Observing the restrictions of land and resource use in the Marine Protected Area and acting responsibly at all times.

Fishing Anchoring Diving Illegal amateur fishing is the biggest problem in the area The sea meadows (Posidonia oceanica and Cymodocea Diving activities may disturb the benthic habitats. Excessive and it is the main reason behind the current decrease in nodosa) of the Kaş-Kekova Marine Protected Area are number of divers in the sea may affect the fish groups the populations of groupers. That’s why regulation important habitats for growth and nourishment of juvenile negatively. The possible contact of inexperienced divers with focusing only on the commercial fishing does not offer fish such as groupers and common seabream. However, these the sea base may damage the algae, sea meadows and the an adequate solution to the problem. A round-the-clock areas are intensively used by boats. The only way to other sessile organisms. Therefore, diving activities must be surveillance system is needed, supporting the Coast prevent the extinction of the sea meadows in near future is to restricted in some areas; precautions should be taken to Guard Boat Command and the other local authorities urgently stop anchoring practices and to establish a moor- prevent inexperienced divers to dive by prohibiting trial and for effective monitoring. ing system in the Kaş-Kekova Marine Protected Area. In- training sessions. stalling buoys at certain locations will help protect the sea Upon studies conducted by WWF-Turkey and General meadows and benthic life while allowing the boats to operate. Based on studies, daily diving capacities should be Directorate for Protection of Natural Assets, A feasibility study has identified 150 spots where buoys could determined for each spot and diving activities must be the Ministry of Food, Agriculture and Livestock has be installed. WWF-Turkey has initiated the establishment entirely prohibited at some locations. WWF-Turkey and revised its manifest on Amateur and Commercial process by placing five buoys at the top priority locations to KASAD (Kaş Underwater Association) has agreed on a Fisheries. The new regulation which was released on stop destruction at the benthic area caused by anchoring. protocol on this matter, which will be integrated into the 18 August 2012, has brought restrictions on amateur resolutions of the District Tourism Board for implementation. and commercial fishing at seven spots in the area.

WWF - Türkiye, Kaş-Kekova Deniz Koruma Alanı, 2013 Kaş-Kekova Marine Protected Area, 2013