MA ANDB L A D VOOR DE B E WONERS VAN DE VL A A MS E RA ND

ter altijd schoner bedrijven en olen op de fiets gen1@enten niet vriende .. voor jeugd Ig uranD t en Lee:q. Demaré nog niet aan , het In van haar Latijn ç-: :.~: I' Franstalige partijen :; -­ in de rand gaan er niet op vooruit

De rondzendbrief van de vorige Vlaamse Ecolo stemt Vlaams minister van Binnenlandse Zaken Leo Peeters Of de achteruitgang van het UF een bewijs is dat eens en over het taalgebruik in de zes faciliteitenge­ voorgoed een halt is toegeroepen aan de opmars van de meenten zorgde voor veel ongenoegen bij Franstaligen in de rand is minder zeker en zegt alleszins de Franstaligen. Dat ongenoegen heeft bij niets over de gemeenteraadsverkiezingen van oktober vol­ de verkiezingen merkwaardig genoeg niet gend Jaar. Dat Ecolo niet tot het kartel behoorde, heeft het geleid tot winst voor de Union des UF alleszins parten gespeeld. Ecolo diende ook geen eigen Francophones (UF). lijst in; meer zelfs, de Franstalige groenen hadden hun aanhangers opgeroepen voor de Agalev-kandidaten voor De resultaten van de jongste parlementsverkiezingen in het het Vlaams Parlement te stemmen. Resultaat: in het arron­ arrondissement Halle- waartoe alle gemeenten van dissement Hall e-Vilvoorde gaat Agalev er voor het Vlaams de rand behoren, weerspiegelen grosso modo de landelijke Parlement met niet minder dan vijf procent op vooruit. uitslag. Winst voor de groenen, de liberalen en het Vlaams Die winst ligt veel hoger dan de vooruitgang die de groenen Blok en verlies voor christen-democraten en socialisten. boekten in de verkiezingen voor de Kamer, "vat de veronder­ Een analyse van de resultaten voor stelling wettigt van een 'stemover­ 2 het Vlaams Parlement levert evenwel De Franstalige groenen dracht' van Ecolo-aanhangers. Zo enkele merkwaardige vaststellingen bekeken is het duidelijk dat Agalev, op. De zo verguisde minister Leo riepen hun aanhangers op om dank zij de Ecolo-kiezers, in de rand Peeters kandideerde, als inwoner van de opmars van de Franstaligen bij Kapelle-op-den-Bos, uiteraard in het voor de Agalev-kandidaten deze verkiezingen heeft gestuit. arrondissement Halle-Vilvoorde. Op voor het Vlaams Parlement Deze vvi.nst bezorgt Agalev in het 13 juni haalde hij 13.419 voorkeur­ Vlaams Parlement nochtans geen stemmen of een winst van om en bij te stemmen extra zetel. De verkozen en voor Halle- de 3.500 stemmen. Samen met Steve Vilvoorde in het Vlaams Parlement Stevaert is Leo Peeters de enige socialistische politicus die de zijn Eloi Glorieux uit (Agalev), Leo Peeters (SP), achteruitgang van zijn partij kon counteren. 'Ik ervaar mijn burgemeester Francis Vermeiren van , burgemeester resultaat als een bewijs dat de mensen van mijn streek mijn Stefaan Platteau van en Dominique GUI1S, dochter beleid waarderen', zo commentarieerde Peeters de uitslag. van de Affhgemse burgemeester (allen VLD), de CVP' ers In die woorden ligt uiteraard een allusie op zijn rondzend­ Eric Van Rompuy en Sonja Becq, Etienne Van Vaerenbergh brief die hem dus electoraal geen windeieren heeft gelegd. (VU&ID), de Vlaams Blokkers Joris Van Hauthem en nieuwkomer Roland Van Goethem, plus Christian Van Op de hielen Eyken namens de Franstalige Vlamingen. Een van Peeters' grote opponenten in die rondzendbrief-saga is Christian Van Eyken, burgemeester van maar ook Johan Cuppens uittredend lid van het Vlaams Parlement én opnieuw kandi­ daat voor deze assemblee. Van Eyken zetelt namens de , een kartel van Franstalige partijen gaande van de PS over de PSC tot de liberale PRL met in haar zog de MCC en het ronduit anti-Vlaamse FDF (al probeerde PRL­ voorzitter Louis Michel onlangs in een vri je tribune in De Standaard het tegendeel te bewijzen.). In dat kartel ontbreekt, en dat is zeer betekenisvol, Ecolo, de Franstalige groenen. Bij de jongste verkiezingen haalde Van Eyken I 1.908 stem­ men, waarmee hij zijn score bijna verdubbelde. De Frans­ talige kranten zetten dat resultaat extra in de verf. met de vaststelling dat Van Eyken 'zijn minister' (lees Leo Peeters) op de hielen zat. De vooruitgang van Van Eyken kon echter niet beletten dat het Franstalige UF blijft steken op één zetel terwijl het op een extra zetel had gerekend. In Halle­ Vilvoorde stemden maar 33.454 kiezers op het UF, dat daarmee onder de tien procent zakt. Vlaams-Brabant wil bedrijven en scholen op de fiets 4

'Fiets je gezond', onder dat molto wil de provincie het fi etsen aanmoedigen en de gemeenten fi etsvriendelijker maken,

Vlaanderen hoeft niet bang te zijn voor stemrecht van EU-burgers 8

Figuran ten 10 Na haar studies rechten kwam Leen Demaré via een stemproef eerder toevallig bij de VRT • Ik weet niet hoe het komt maar bij verkiezingen worden politici terecht, Werken voor radio en televisie begees­ cl owns. (reclameman en VLD compagnes tratceg Nod Slangen in De MorgCfl ) tert haar nog altijd. 'Ik zou n iet weten wat ik • Als politici zoals Margriet Hermans, Jean-Marie De Decker of anders zou kunnen doen' Anke Van dermeersch het prototype worden van de toekomstige politicus, dan staat ons nog wat te wachten, (Vlaams minister I'on werk Renoot Londuyr in De Morgen) Gezond in de rand (7) • Hoe gaan ze nu regeren met vier partijen als ze het met t\',,-ee al Ons water kan nog altijd niet konden) (Thw HoogstyrlS, de luatste boer "JO Brussel. in Bruslel Deze Week) schoner 12 • 'Ne zullen eerst nagaan waa r de kne1pumen zijn en die trancheren we dan meteen. (Vlaams minister-president Patriek Dewaeltijdens de perscon­ ferentie na de eerste dog formatieberaad) Geen faciliteiten voor jongeren • Je zou de uren eens moeten optellen di e in de Antwerpse ge­ meenteraad al zijn besteed aan de vraag of fi etsers in een éénrich­ in faciliteitengemeenten 17 tingsstraat nu al dan niet in twee richtingen mogen fietsen. De groenen zijn voor, de blauwen zijn virulem tegen En zo gaat Het Pajottenland, bet voortdurend. (CVP- voorzitter MOfcVan Peel in De Morgen ) • Niet dat ik denk dat deze pl oeg na drie ma,mden zal vertrekken, een luilekkerland maar op iets langere termijn zal dat wel het geval zijn, (id,) naast de deur 23 • Ik had nooit gedacht dat het zo pijnlijk kon zijn voor een partij, her afscheid van de macht. (Willy Buijs, liO bill elS medewerker van voormalig minister-president Luc V

Wie de massa wielertoeris­ punten in de kijker: fietsen is gezond, ten en het toenemend aantal goedkoop, milieuvriendelijk, snel en jongeren in hun modieuze sociaal. Een positieve houding aanne­ outfit op de mountainbike men tegenover de fiets is een goed ziet voorbijflitsen in het begin, maar je eigen vervoersgedrag weekend denkt ongetwijfeld en vervoerskeuze wijzigen vergt al dat het goed gaat met de een veel groter engagement. Via deze fietsers. Gemeentebesturen campagne willen we het dagelijkse zijn inderdaad alerter voor fietsgebruik stimuleren.' de veiligheid en het comfort van de tweewielers. Maar uit Korte verplaatsingen per fiets de inventaris van de provincie 'Voor het campagnelogo kiezen we een collega's en vrienden om voor de korte Vlaams-Brabant blijkt dat de fiets waarin het getal 5 verweven is', afstanden (Skm of minder) voortaan kwaliteit van fietspaden erg vervolgt Kris Lambrechts. 'Met deze de auto te ruilen voor de fiets. verschilt van gemeente tot ge­ campagne hopen we dal len minste De campagne 'Fiets Je gezond' wil tien 4 meente. Bovendien sluiten de vijf procent van de mensen die we bedrijven en ti en scholen in Vlaams­ fietspaden van de gemeenten Brabant mobiliseren. We nodigen de zelden op elkaar aan.Van een Fietsen is gezond, bedrijven uit om werk te maken van echt fietspadennetwerk is nog een bedrijfsvervoerplan, een fietsver­ lang geen sprake. De provincie goedkoop, milieuvriendelijk, goeding voor de werknemers en dief­ Vlaams-Brabant neemt ver­ snel en sociaal stalbeveiligde fi etsenstallingen. Ook schillende initiatieven om het leerkrachten en leerlingen van de fietsen aan te moedigen en de hebben bereikt, in de toekomst de scholen vragen we om de campagne gemeenten fietsvriendelijker te auto zal ruilen voor de fiets voor de te onderschrijven en van de fiets ge­ maken. Binnenkort lanceert korte ritten van minder dan vijf kilo­ bruik te maken. In ruil krijgen de ze haar nieuwste campagne meter. Dat lijkt weinig, maar wist je scholen van de provincie een handlei­ 'Fiets je gezond'. dat SS procent van al onze verplaat­ ding 'Anders naar school', alsmede de singen en 40 procent van onze auto­ video, de folder en de handleiding 'We richten ons met de campagne verplaatsingen 5 km of minder bedra­ 'Fietspool'. Op de Fiets-Slot-Dag wor­ 'Fiets je gezond' tot minimum tien gen) Dat is toch de ideale afstand voor den de beste scholen en bedrijven in bedrijven en ten minste tien scholen de fiets. Bovendien is het veel gemak­ het zonnetj e gezet en door de provincie in Vlaams-Brabant omdat we de nega­ kelijker om het vervoersgedrag voor bekroond', besluit Kris Lambrechts. tieve mentaliteit rond de fiets proberen de korte dan voor de lange afstanden te doorbreken', aldus Kris Lambrechts, te veranderen. Vandaar dat we ook het Provinciaal fietspadennetwerk stafmedewerker mobiliteit van de pro­ korte-ritten-contract introduceren in De provincie vraagt de gemeentebe­ vincie Vlaams-Brabant. 'Wie tijdens het de campagne. De individuele burger sturen om actief deel te nemen door weekend op de mountainbike door de gaat een engagement aan tegenover het eigen gemeentepersoneel aan te bossen trekt en beslijkt thuiskomt, straalt in de ogen van zijn omgeving een jong, dynamisch imago uit. Maar het staat nog altijd veel minder chique als diezelfde fietser op maandagoch­ tend naar het werk fietst. 'De sukkel kan zich geen auto veroorloven' heet het dan. De campagne 'Fiets je gezond' wil het fietsen niet alleen aanprijzen als ontspanning, maar vooral ook als vervoer van en naar het werk. De pro­ vincie Vlaams-Brabant zet vijf plus­ moedigen om te fie tsen van en naar Fietsparcours Hertog Jan het werk en de fietsen van de bezitters van een korte-ritten-contract gratis te is halfweg in Dijleland graveren. Aan scholen, bedrij ven en buurten die actief aan de campagne Doet het Kasteel Ter Loonst in , de molen van Loonbeek in deelnemen zou de gemeente een auto­ , de pastorij van Wakkerzeel in , de Art Nouveau villa in parkeerplaats kunnen opofferen en er of de Toren Ter Heide in bij u, lezer geen belletje rinkelen? diefstal beveiligde fietsenstallin gen Binnenkort komt daar verandering in. Met de verbetering of de gedeeltelijk plaatsen. Kris Lambrechts herinnert nieuwe aanleg van 40 km fietspaden krijgt het Dijleland een fietspaden netwerk eraan dar gemeentebesturen kunnen van 309 km dat 'In de voetsporen van Hertog Jan' werd gedoopt. Het doet de rekenen op subsidies van de provincie mooiste landschappen aan langs interessante en vaak onbekende bezienswaar­ voor de aankoop en plaatsing va n fiet­ digheden. Het toeristisch-recreatieve fietsproject geniet de steun van de 14 ge­ senstallingen aan de opstapplaatsen van meentebesturen uit de regio, de provincie Vlaams-Brabant en de Europese het openbaar vervoer. De provincie trok Gemeenschap. dit jaar 25 milj oen frank uit voor de aanleg en de verbetering van fietspa ­ Fraaie plekjes ontsloten den. Het moer evenwel gaan om fiets ­ Met de aanleg van een fiets- en wandeltracé in het park van Tremeland is Tre­ paden van minimum 1,5 m breedte. melo de eerste van de 14 gemeenten die een onderdeel van het fietstraject Fietspaden met een dubbele rijrich­ heeft opgeknapt. Nu is er een toegangsweg naar het water en is er een pad ting moeten minimum 2,20 m breed aangelegd rond de vijver. Langs de vijver kun je fietsen over het twee meter zijn. Alleen de vrijliggende fietspaden brede pad. Op die manier ontsluit de gemeente het park Tremeland. Heel wat fraaie plekjes zijn door de lintbebouwing immers aan het oog onttrokken en daardoor soms onbekend, zelfs voor de inwoners van de omliggende dorpen. In zeven andere gemeenten is het aanbestedingsdossier goedgekeurd en kunnen de aanpassingswerken kort na het bouwverlof starten. Het fietspadenproject 'In de voetsporten van Hertog Jan' ging op I november 5 1997 van start en loopt af in 2000. 'Hertog Jan' is nu halfweg. Volgens coördi­ nator Hilde Peleman van IGO- wordt grotendeels gebruik gemaakt van bestaande paden of weggetjes waar het zonder uitzondering veilig en aange­ naam fietsen is. 'Het vooropgestelde tracé konden we niet overal volgen omdat we op bepaalde plaatsen (terecht) op weerstand zijn gestoten van natuurver­ enigingen of openbare diensten. Beiden hebben we daarom vanaf het begin bij de plannen betrokken. Zo kunnen we in het Dijleland een fietspadennetwerk creëren van om en bij de 300 km.

Bij de Brabantse buren 'Gemeentebesturen investeren in de verbetering of de heraanleg van de fiets­ fo Q TO ; RlTA DANEELS paden op het eigen grondgebied, terwijl met de steun van Europa werk wordt komen voor subsidiëring in aanmer­ gemaakt van de promotie van de streek met folders, een krantje en educatie­ king: ze moeten ren minste 70 cm ve projecten', legt Hilde Peleman uit. 'Het fietspadennetwerk dat we hier aan va n de aurorijweg zijn gescheiden. het uitbouwen zijn is een belangrijke schakel in de toeristische ontsluiting van Het fi etspad moer ook nog van bo­ een sterk verstedelijkt gebied in het arrondissement Leuven, dat in tegenstel­ venlokaal belang zijn en passen in ling tot het Hageland recreatief-toeristisch veel minder bekend is. Momenteel de opbouw van een provinciaal fiets­ werken we aan arrangementen voor de individuele fietser en voor groepen padennetwerk. fietsers. In de streek is een toeristische folder verspreid op 20.000 exempla­ Het fi erspadennetwerk is de rode ren. Omdat het om een Europees project gaat wordt in die folder over het draad in het provinciaa l fietsbeleid. Dijleland ook verwezen naar de Brabantse Meierij in Nederland. De inventaris heeft immers de pijn­ 'In de voetsporen van Hertog Jan' is een uitwisselings- en samenwerkingspro­ punten en de hiaten blootgelegd. gramma dat de troeven van beide streken in de kijker wil plaatsen. De Brabantse Dit najaar wil de provincie nog twee Meierij ligt in de driehoek tussen s' Hertogenbosch, Tilburg en Eindhoven. voorbeeld- en proefprojecten van het Het is een streek van uitersten. De uitgestrekte bossen en de hogergelegen fi etsnetwerk lanceren. Het zou gaan Loonse en Drunense duinen staan in een kleurrijk contrast met de lagergelegen, om te lkens vijf gemeenten in Noord­ moerassige gebieden. In augustus 1998 vond een cultureel-literaire uitwisseling Hageland en het Pajottenland plaats tussen Leuven en 's Hertogenbosch. Beide regio's werken onder meer ook samen op het vlak van toeristische gidsen en de verbetering van de infra­ Gerard Hautekeur structuur. Het is de aanzet tot een regionaal toeristische ontwikkeling en de oprichting van een regionale toeristische dienst,' beklemtoont Hilde Peleman. Meer informatie: provincie Vlaam s- Brabant, GH t.a.v. Kris Lambrechts, Oiestsesteenweg 52, 30 I 0 Leuven In het kader van het Europees uitwisselingsproject zijn al twee brochures uitgegeven: 'De Brabantse Meierij' en 'het Oijleland'. Meer informatie: IGO-Leuven, Aarschotse steenweg 212, 30 I 0 Kessel-Lo, tel. 016/29 85 40, vragen naar Hilde Peleman. VAN TOT ZAVENTEM Folk voor een prikj e Folk is terug. Vier culturele 25.09 met de fri sse meiden­ 08 / 04 in De Meent) Een centra slaan daarom de han­ folk van Laïs in De Meent en uitgebreide brochure over den in elkaar. Zij hebben, rondt op 30 juni af in Pape­ dit folkproject kan worden met de steun van de provin­ blok met Marjan Debaene aangevraagd bij de deelne­ cie Vlaams-Brabant, een heus in Trio en Ambrozijn. mende culturele centra. Vlaams-Brabants folkproject Enkele andere namen: MT klaargestoomd. Op het pro­ Willem Vermandere (Den gramma staan 13 folkconcer­ Horinck, 16/ 1 0), Romanyi ten met veel, Jonge Vlaamse Rota (uit Hongarije, in De folk, maar ook nationale en Borre, 20/ 10), Altan en Eindelijk orde op zaken internationaal grote namen. Sluntalla (uit Ierland in Den Ruim 26 jaar na het afsluiten De prij S voor al dat moois Horinck, 30/ I 0), Palio-Paréa van het Cultuurpact heeft bedraagt slechts 1000 fr. De (uit Griekenland, in Den fa ciliteitengemeente Drogen­ folkpas is te koop in alle vier Horinck, 1 2/ I I ), Zakdoek bos eindelijk een Neder­ deelnemende culturele cen­ (Den Horinck , 14/01), landstalige culturele raad. tra : De Meent (A lsemberg, Bub en The Ashels (Den De vorige minister van Cul­ 021380.23.85), Den Horinck Horinck, 17/03), Muzsikas tuur in de Vlaamse regering (Zellik,02l466.78.21), en Mana Sebestyén en RoeI Luc Martens, porde de ge­ De Borre (, Di eltiens (uit Hongarij e, meente begin dit jaar aan 016/46. 14.00) en Papeblok op 24/03 in De Borre) om orde op zaken te stellen. (, 02/7 68.03.00). en Les Piliers de Cabaret Duivel-doet-al André Lermi­ Het programma start op (op 07 / 04 in De Borre en maux ze tte de schouders onder de oprichting, samen KAV en Davidsfonds tot 1;I'j;fj,o-'·"I·I;'· met Myriam Govers, Nico Kabouters en vvv. Lerminiaux, Theo Willems, 'De raad liet zo lang op zic h Biogranen voor BeerseIs Bier Karin Vandenbarre, Hilde wachten omdat alles eigen­ Roelandts en met de hulp lijk goed functioneerde' , proeven. De pun­ van Jef EI sen, directeur­ zegt voorzitter André Ler­ tige smaak en cultuurconsulent van de miniaux, 'maar een cultuur­ de aangenaam Vlaamse Gemeenschap. raad heeft natuurlijk onmis­ bittere afdronk Er sloten zich al 14 van de kenbare voordelen, zoals zonder zoetige 21 verenigingen aan bij de een zekere continuïteit in nasmaak deed culturele raad, gaande va n het beleid. CultuUfschepen ons dromen van het verre Enge­ VLAAMS-BRABANT land. Tot het eind ling een zo zuiver en eer­ va.n de vakantie lijk mogelijk bier te brou ­ Zomerse wordt het Beer­ wen. Daarom gebruiken Wa t gebeurt er als de in­ seIs Bier all een in 'De Drie we alleen biogranen.' evenementen grediënten van lambiek drie Fonteinen' geserveerd, Nog meer goed nieuws De zomereditie van de weken hoge gisting meema­ vanaf half september is het van het geuzefront is dat Vlaams-Brabantse evenemen­ ken] Dat levert geen lambiek alli cht in 75 cl fl esj es te het roer van de befaamde tenkal ender ligt gratis ter op (spontane gisting) of koop in de betere bierhan­ Dworpse geuzestekerij beschikking in de openbare geuze, maar 'Beerseis Bier" del. Het BeerseIs Bier is het 'Hanssens' wordt overgeno­ bibliorheken, de culturele Dit ale-achtige vocht werd kindj e van Armand Debelder men door een jongere ge­ centra en de verschillende genoemd naar zijn geboorte­ en Wi llem Van Herreweghen. neratie. Hanssens Artisanaal diensten voor toerisme. plaats waar het wordt Die laatste is niet alleen pro­ heeft zelf ook een heerlijke De kl eurrijke folder gidst u vervaardigd in het gloed­ ductiedirecteur van de Palm­ aperirief-lambiek bedacht. door meer dan 1SO evene­ nieuwe broLlwereitJe van groep maar ook een gepas­ Het 'Oudbeitje' bestaat menten die in juli en au­ Armand Debelder, notoir sioneerd vakman. 'We \-villen voor de helft uit Hanssens gustus her en der in de pro­ geuzesteker en tevens res­ de oude geuze- en lambiek­ lambiek, voor de andere vincie plaatsvinden. U kunt tauranthouder van 'De Drie bieren die stilaan uit onze helft uit verse aardbeien. hem ook aanvragen op het Fonteinen' op het Herman streek verdwijnen nieuw Het wordt een vrolijke nummer 016126 76 20 Teirlinckplein. RandKrant leven inblazen', zegt Armand zom er in de Zennevallei ' van de vzw Toerisme was er al. vroeg bij om te Debelder. 'Het is de bedoe­ MT Vlaams-Brabant. Label voor lokaal talent Opnieuw Gordelen

De vzw 'de Rand' gaat het een plaats op de planken van Sportievelingen die de treindcket onmiddellijk kan cultureel werk van profes- onze gemeenschapscentra. Gordel niet willen missen inschrijven voor de Gordel. sionelen en amateurs uit Maar daarnaast willen we houden zondag 5 september Tot en met 22 augustus de rand meer oCJ~n:d:e;r~!!!!!!~~:~ vooral ook oog heb­ best vrij in hun agenda. dient daarvoor slechts 340 de aandacht J1II. ben voor talent uit Traditiegetrouw wordt het in plaats van 400 frank be­ brengen. Een eigen streek. Dat stanschot gegeven in vier taald te worden. Kinderen eerste stap in geldt zowel voor ge- Gordeltrefpunten: Sint­ jonger dan 11 jaar betalen die goede vestigde waarden als voor Gen esius-Rode, Dilbeek, 290 frank. Inschrijven voor richting is de lancering vers talent, voor professio- Zaventem en . Dit de Gordel kan in de Gordel­ van een opvallend nieuw nelen en amateurs. Het 'bin- jaar kan er gefietst worden trefpunten, in de Bloso­ 'binnen de zone'-label. nen de zone' -label moet over een afstand van 25, 50 centra en in de zes Gemeen­ Door dit label hopen de ex tra de aandacht vestigen en 100 km . De wandelaars schapscentra van de vzw initiatiefnemers lokaal werk op evenementen met ar- Gordelen over een parcours 'de Rand'. Nieuw is dat extra te stimuleren. 'We tiesten van eigen bodem. van 7,14 of28 km. In elk deelnemers tot 2 septem­ vvillen niet alleen gevestigd Het wordt voortaan zoveel Gordeltrefpunt zullen ber daarenboven ook in talent naar de Vlaamse rand mogelijk gebruikt in al onze Radio 2 en TV I voor ani­ hun eigen gemeente kun­ halen', verdUidelijkt Eddy publicaties. Met deze cam- matie zorgen. nen inschrijven. z Frans, algemeen directeur pagne will en we bouwen aan Nieuw in deze Gordeleditie Alle info over de Gordel: van de vzw 'de Rand'. de Vlaamse leefgemeenschap is dat men in alle Vlaamse 0213804444. 'Uiteraard krijgt topk waliteit waarbinnen we werken.' MT stations samen met het JH m NOORDERRAND C De Sutter werkt haar laatste mandaat af en moet dus Violen stemmen worden opgevolgd. De gemeenten Asse, Grim­ het 'Regionaal Cultuurover­ ~ Bovendien wilden we niet bergen, Kapelle-op-den-Bos, leg Noorderrand' (RCO). Vl langer de vreemde eend in , , Merch­ Doel van deze overkoepe­ de bijt zijn in Vlaanderen.' tem, , Vilvoorde en lende organisatie is het De nieuwe raad heeft zich de faciliteitengemeente bevorderen van de infor­ c onder meer voorgenomen slaan de handen matie-uitwisseling tu ssen om de belangstelling voor in elkaar om de culturele de betrokken gemeenten cultuur bij de mensen aan violen beter op elkaar af te om zo te komen tot een --I te wakkeren en hen onder stemmen. Afgevaardigden optimale spreiding van de die noemer vaker samen van de betrokken ge meenten culturele activiteiten die in te brengen . Avh verenigden zich daartoe in de verschillende gemeen ­ Stefaan Gunst, centrumverant­ ten plaatsvinden. Daarnaast woordelijke van Ge De Zandloper o wordt er ook gewerkt aan m IS OVER HET ROODHUIS de uitbouw van een regio­ Het was de tweede keer Wie Overijse kent, weet dat er enkele prachtige historische ge­ naal cultuurbeleid. dat het RCO de start van bouwen staan. Eén daarvan is het Roodhuis, tegenover de kerk, Het RCO hi eld op 25 juni de I l-julivieringen in de an het Fezelaerenstraatje. Het Roodhuis is waarschijnlijk één van in GC De Zandloper in negen gemeenten organi­ àe-eerste stenen gebouwen die de middeleeuwse Overijsenaren Wemmel een academische seerde in De Zandloper. a wden. Wellicht komt de naam 'raadhuis' dan ook van de rode feestzitting ter gelegenheid Dit jaar werd er een offi­ balésteenkleur die het gebouw FOTO PAS CAl VI GNERON van het Feest va n de Vlaamse cieel tintje aan gegeven toe had. Historici vermoeden Gemeenschap. Op die omdat het samenwerkings­ academische zitting verde­ akkoord door de negen m n-a de grote brand in het centrum digde uittredend Vlaams afgevaardigden van de be­ )fan Overijse in 1692. De woning minister van Brusselse trokken gemeenten vorige m nao groot aanzien: de bewoners Aangelegenheden Brigitte maand werd ondertekend. wa en stuk voor stuk patriciërs, Grouwels een constructieve Het akkoord moet nu nog Z mensen die behoorden tot de ho­ band tussen Brussel en de ter goedkeuring worden e stand. Wie het Raadhuis nog Noorderrand. 'De keuze is voorgelegd aan de gemeente­ --I wiJ. gaan bekijken zal zich moeten niet of de rand, of Brussel, raden en de Cultuurraden pen, want binnenkort wordt maar wel de rand én van de betrokken gemeenten. m e afgebroken. Op dezelfde plaats komt een gebouw met zeven­ Brussel' . JH ie sociale appartementen, achter een gevel die identiek zo zou Z orden heropgebouwd als die van het Roodhuis. T WEINIG EUROPEANEN IN BELGISCHE KIESLOKALEN Vlaanderen hoeft niet bang te zijn voor stemreclht van EU-burgers

Bij de nationale en Europese mogen deelnemen, niet worden aan­ verkiezingen van 13 juni 1999 gegrepen om een grondige, weten­ konden de EU-burgers die in schappelijke analyse te maken van het ons land wonen hun stem voor EU-stemrecht? het Europees Parlement uit­ De vraag is minder ongerijmd dan ze brengen voor kandidaten op op het eerste gezicht zou kunnen lijken. Belgische lijsten. Ze moesten Ze zit bovendien vervat in de nota die zich dan wel voor 3 I maart l.I. vorig Vlaams minister van Binnen­ als kiezer laten registreren landse Zaken leo Peeters over het thema in de Belgische gemeente verspreidde. In die nota had de minister waar ze wonen. Uiteindelijk het nog over 905 EU-burgers die zich maakten slechts 918 EU­ lieten inschrijven op de kieslijsten. burgers in Halle-Vilvoorde Uiteindelijk zijn het er dus 918 ge­ gebruik van hun stemrecht. worden die zich de moeite getroost­ ten om hun stem uit te brengen. Het is op 13 juni geen overrompeling geworden van Europeanen in de Bel­ 'De Belgische overheid gische kieslokalen. Vijf jaar geleden was 8 het al een mager beestje, maar in juni heeft nooit veel moeite was de animo van de EU-onderdanen om te gaan stemmen helemaal onder­ gedaan om tegemoet te Mark Plard maats. In Halle-Vilvoorde lieten precies 918 EU-burgers zich inschrijven op komen aan de gerecht-­ Franstalige lijsten stemmen, gaan niet de kieslijsten. Voor- en tegenstanders op. Het geringe aantal EU-burgers dat van stemrecht voor EU-burgers vinden vaardigde verlangens van zich heeft ingeschreven bewijst dit. in deze magere opkomst argumenten Ook, en dat is de vergissing die be­ om hun gelijk aan te tonen. Moet de de Vlamingen in de rand' paalde kringen nu al een vrij lange tijd afzijdigheid van EU-burgers, ander­ begaan, hoeven de Vlamingen niet bang half jaar voor de gemeenteraadsver­ 'Deze cijfers relativeren de heisa die te zijn van dat stemrecht voor EU­ kiezingen, waaraan ze voor het eerst sommige kringen veroorzaakten rond onderdanen. Er is geen enkele obJec­ het invoeren van het EU-stemrecht', tieve reden om aan te nemen dat deze aldus de nota-Peeters. mensen geneigd zouden zijn om eer­ der voor een Franstalige dan voor een Koude drukte Nederlandstalige kandidaat te stemmen', Uit de cijfers van het Vlaamse minis­ aldus de nota van uittredend Vlaams terie van Binnenlandse Zaken blijkt dat minister Peeters. Hij vindt dat de tegen­ in het arrondissement Halle-Vilvoorde standers van het EU-stemrecht blijk goed 400.000 stemgerechtigde Belgen geven van 'een verkrampte houding' wonen en iets meer dan 22.000 stem­ en bestempelt de recente anti-stem­ gerechtigde EU-burgers. De registratie rechtacties als koude drukte. van 91 8 EU-burgers betekent dat slechts Is bet zo eenvoudig? 4,2 procent van de EU-onderdanen die in het arrondissement wonen, Geen vloedgolf ook de intentie had te gaan stemmen. Tegenstanders van het stemrecht voor De 918 stemgerechtigden vertegen­ EU-burgers zijn niet per se gerustge­ woordigen samen 0,22 procent van steld. Europese verkiezingen zijn het arrondissementele kiezerskorps. immers niet gelijk te schakelen met 'Deze cijfers relativeren de heisa die gemeenteraadsverkiezingen. sommige kringen veroorzaakten rond Politicologen hoeden zich voor te het invoeren van het EU-stemrecht. snelle uitspraken in dit dossier. Voor De rechtse doembeelden over hele professor Mark Swyngedouw van de cohorten EU-burgers die massaal voor KU-Brussel zijn de cijfers alleszins 'een uiting van desinteresse' van de buitenlanders voor de Europese ver­ Few Europeans show up at Belgian polling sites kiezingen in ons land. Als tweede, snel geformuleerde, hypothese wijst hij In the national and European elections held this past June 13th, EU erop dat de buitenlanders mogelijk citizens living in were for the first time able to vote for zijn afgeschrikt door de verplichting European Parliament candidates on Belgian lists. To do so, however, ook te moeten gaan stemmen als ze they need to have registered before 31 March 1999 as a voter in zich op de kieslijst hebben laten regis­ the Belgian community where they live. In Halle-Vilvoorde, only 918 treren. 'België is met zijn stemplicht vri j of the 22,000 EU citizens formally entitled to vote actually exercised uniek in Europa', aldus Swyngedouw. their rights. 'These figures rather dampen the enthusiasm with which Professor Kris Deschouwer is het gro­ some groups greeted the introduction of the EU voting right', notes tendeels eens met de redenering van outgoing Flemish Minister for Foreign Affairs, Leo Peeters. Political uittredend minister Peeters dat 'we analysts are cautious about issuing premature diagnoses on this niet a priori door een vloedgol f EU­ dossier, or extrapolating this performance to the communal council kiezers zullen worden overspoeld'. elections scheduled for next year. Deze professor van de Vrije Universi­ teit Brussel heeft zich ook in het ver­ leden al afgezet tegen de doemdenkers scherpte zal stellen. Dat dreigt uit te Vo lgens haar 'rijst de vraag of we hier over het Eu ropees stemrecht. In een monden in de vraag naar extra facili­ te maken hebben met een algemene interview met Randkrant waarschuwde teiten' niet alleen in de zes maar in desi nteresse voor Europa, zeker in het hij in november 1997 dat 'de Vlam ingen een veel bredere straal rond Brussel', licht van de lage opkomst die ook ge­ geen calimero-reflex mogen koesteren'. aldus Platel. bleken is in waar geen stem­ Die zienswijze is vandaag niet veran­ Een van de buitenlanders die zich liet plicht geldt'. Maar ze vindt daarnaast derd. Wel wij st Deschouwer erop dat registreren en ook ging stemmen, was dat de overheid te weinig ruchtbaarheid de studie die hij in 19 92 maakte over heeft gegeven heeft aan de mogelijk­ de Europeanen in de rand, aan een heid voor EU-burgers om zich op de 'Mogelijk zijn de buiten­ 9 actualisering toe is. 'Het zou een goede Belgische kieslijsten te laten registreren. zaak zijn indien we in de aanloop landers afgeschrikt door Voor volgend jaar hoopt ze op een naar de gemeenteraadsverkiezingen ruimere informatiecampagne en ver­ preciezer zouden weten wie die EU­ de verplichting dat ze wacht ze da t'de betrokkenheid groter burgers precies zij n, wat hen bezig­ zal zijn omdat de gemeenten toch houdt en hoe ze zouden stemmen' , moeten gaan stemmen dichter bij de mensen staan'. aldus Deschouwer. Volgens hem zou de Vlaamse regering met plannen in als ze zijn geregistreerd Johan Cuppens die zi n rondlopen. op de kieslijsten' Extra faciliteiten Marianne Thyssen Mark Plate!, zelf inwoner van de rand, Paul van Buitenen uit Overijse. Hij is nooit een groot voorstander geweest staat al maanden ongewild in het cen­ van de manier waarop EU-burgers trum van de belangstelling als de man stemrecht hebben gekregen. 'De Belgi­ die een rapport schreef over disfuncties sche overheid heeft nooit veel moeite binnen de Europese Commissie. Het gedaan om tegemoet te komen aan de rapport lag mee aan de basis van het gerechtvaardigde verlangens van de omslag van die Commissie. 'Uiteraard Vlamingen in de rand. Overigens vind ben ik in België gaan stemmen. Als je ik dat indien de EU-burgers stemrecht ergens woont, hoor je je daar te inte­ krijgen, ook anderen die hier al jaren greren. Ook bij de vorige Europese wonen en zich will en integreren, aan­ verkiezingen bracht ik mijn stem al in spraak kunnen maken op hetzelfde België uil. Mijn kinderen gaan overi­ recht. Het va lt nog af te wachten of gens naar een Vlaamse schoor, aldus de EU-burgers bij de gemeenteraads­ Van Buitenen die, en passant, toch nog verkiezingen van volgend jaar meer kwijt wil 'dat het verdomd moeilijk is animo aan de dag zullen leggen. Ik geïntegreerd te geraken in Vlaanderen'. hoed mij ervoor deze cijfers te extra­ poleren. Hoe dan ook blijf ik met de Desinteresse voor Europa bekommernis zitten dat EU-burgers Europarlementslid Marianne Thyssen op termijn waarschijnlijk meer ZLI11en die haar best deed om zoveel moge­ gaan deelnemen aan het gemeentelijk lijk EU-burgers te overreden zich te beleid en dat het taalgebruik tijdens laten registeren, stelt met spij t vast dat de gemeenteraden zich dan in alle slechts weinigen daarop zijn ingegaan. 'Ik wens mezelf nog maar Soms denk ik wel eens dat ik iets heel eens een huis tussen de anders zou willen doen, maar ik ge­ koeien', dat was het antwoord loof dat meer mensen russen dertig en van Leen Demaré, bekend veertig jaar dat gevoel wel eens hebben; van radio en tv, op de vraag zo van nu of nooit want binnen vijf 'wie wenst u wat toe voor jaar is het te laat. Maar ik zou in feite 1999?' in de eindejaarsvraag­ niet weten wat ik anders zou kunnen jes van Humo. Dat huis heeft doen. Ik werk nog altijd heel graag ze inmiddels gevonden in voor radio en televisie en ik heb hele­ Wolvertem, een deelgemeen­ maal niet de indruk dat ik aan het einde te van Meise, waar ze vanuit van mijn Latijn ben, integendeel. haar keuken, jawel, op 'een Er komt een nieuw seizoen 'Swingpa­ tros koeien' kijkt. leis' aan, maar ik denk niet dat er een vervolg komt op 'De geknipte gast'. LD Het is een oud huis, in feite een Ik hoop wel dat er iets anders in dat boerderij waar later aan bijgebouwd genre uit de bus komt want dat pro­ werd (all es is legaal, dat hebben we gramma lag me wel. Bovendien deed gecheckti). Aan de buitenkant willen Leen Oemaré ik het erg graag. we niets veranderen en dat is maar goed ook, want dat mag niet omdat Huishouden en huiswerk het huis in een landbouwgebied staat. Het is een klassieker, maar hoe combi­ Daar mag je in feite niet bouwen maar 'Ik ben nog neer je werk voor Radio Donna, voor de 10 omdat het er altijd gestaan heeft wordt VRT, een krantencolumn in Het Laatste het'gedoogd'. Binnenin is er wel heel helemaal niet Ni euws, een dochter, een huis en een wat werk, maar als die verbouwings­ huishouden? werken nu ook nog vlot verlopen kan aan het einde LD Mijn huishouden? Wel, deze mijn droom niet meer stuk. morgen stond er niéts in mijn koel­ Vroeger heb ik onder meer in Brussel van mijn Latijn' kast buiten ketchup, twee pintjes en en in Strombeek gewoond. Ik ben al een vlootje margarine. Blijkbaar is er heel vaak verhuisd, maar het bleef al ­ dus iets fout gelopen in 'het huishou­ tijd Brussel of de rand. Gemeenten als bij gebrek aan keuze) Tja, een beetje den'! In feite is het allemaal een kwes­ Strombeek of Meise zijn voor mij ideaal van beiden. Van thuis uit werd ik ge­ tie van organisatie en dat constant omdat ze vlakbij Brussel liggen waar stimuleerd om 'studies te doen' en ik organiseren vind ik dan ook het meest mijn dochter naar school gaat. Boven­ heb tenslotte gekozen voor een rich­ vermoeiende. Ik heb bijvoorbeeld wel dien ben je vanuit de rand ook snel ting met algemene vorming. Ik heb goede babysitters, maar een dochter in Antwerpen en zit je meteen op de nooit iets gedaan met dat diploma in van acht wil haar moeder natuurlijk ring naar Gent. Zoals ik zei dus: ideaal. de rechten, maar toch heb ik geen spijt ook in levende lijve zien. Ze zit in het Ik ben afkomstig van Overij se en ik van mijn studiekeuze. Als ik opnieuw derde studiejaar, daar hoort huiswerk zat op school in Brussel. Ik groeide moest kiezen dat werd het misschien bij en dat wil ik graag 'volgen'. op tussen de Franstaligen en ik was geschiedenis, kunstgeschiedenis of Ze vindt niet echt dat ze een speciale dan ook perfect tweetalig. Nu spreek talen. Toen ik pas bij de VRT werkte, moeder heeft. Ze kijkt wel naar het ik haast nooit meer Frans. Al s ik al eens toen nog halftime, heb ik een aantal Swingpaleis, maar niet voor mij l Ze een telefoontje krijg in het Frans moet jaren Duits en Spaans gevolgd aan de zegt hoogstens 'je had iets leuks aan' ik beginnen nadenken. Ik vind dat Vrije Universi tei t van Brussel. Dat is en ze is niet fanatiek. Ik moedig dat echt erg. Daarom heb ik er ook geen inmiddels al lang geleden en het is overigens helemaal niet aan; ik vind enkel probleem mee om in Brussel in met Spaans en Duits net als met Frans: mezelf een moeder met een job als een winkel Frans te spreken. Ik denk als je het niet 'onderhoudt' dan ver­ elke andere moeder of vader. dan: Jongens, ik oefen hier mijn Frans, geet Je ontzettend veel. Mijn dochter zou trouwens naar alles jullie kennen geen Nederlands, dat is Na mijn studies heb ik een paar maan­ op tv kijken, als het maar beweegt. dan pech voor jullie. Ik begrijp dan den gestempeld, tot de RVA liet weten Maar dat kan natuurlijk niet. Ze mag ook niet waar iedereen zich zo druk dat er een stemproef was op de VRT wel naar bepaalde programma's kij ­ over maakt. voor een of ander nepstatuut als regis­ ken en naar Kemet, maar dan zapt ze seur-omroeper. Ik deed die proef, stiekem naar een of ander soap en Van rechten naar radio slaagde en de volgende dag kon ik aan dan denkt ze dat ik dat niet hoor als LD Of ik er bewust voor gekozen de slag, zo eenvoudig was dat dertien ik in de keuken ben. Die soaps hebben heb om rechten te gaan studeren of jaar geleden. wel één voordeel, ze leert er talen door. Ze spreekt Engels, uiteraard met fou ­ ten, maar wel met de juiste intonarie en de nodige flair.

Na het bad lD Toen ik kind was mochten wij thuis niet veel tv kijken. Als ik nu met leeftijdgenoten praat moet ik vas tstellen dat ik veel niet gezien heb. We mochten naar de jeugdfeuilletons kijken en naar Lucille Bal!, op zaterdagavond. Eerst in bad en dan in pyjama en met natte haren voor het tv-toestel. Naar dat half uurtje langer opblijven keek ik de hele week ui t. We keken ook altijd naar de Koningin Elisabeth wedstrijd en dat vond ik ont­ zettend spannend. Die wedstrijd krijgt nu nog nauwelijks aandacht op tv, zeker als de finale op dezelfde avond valt als Eurosong. Daar wordt dan wel veel poeha rond gemaakt, alhoewel je er niets nieuws hoort of ziet.

Meter van 'De Botermijn' lD Je wordt vaak gevraagd voor van en vasthoudend en hij wist mij te over­ zijn als ik er moet zijn en interviews 11 alles en nog wat, maar ik pik er mees­ halen een kijkje te komen nemen. Dat geven als ik er moet geven en dat doe tal alleen die dingen uit waar ik ook bezoek heeft veel indruk op mij ge­ ik graag. Ik doe het niet alleen, maar echt iets moet doen. Een gewone 'acte maakt. Je ziet er bijvoorbeeld hoe een samen met Werner De Smet, een heel gezonde jongen van 16 jaar van de lieve jongen. Eigenlijk vind ik het 'Als ik een telefoontje ene dag op de andere een totaal ander heel erg dat men voor zoiets een leven moet gaan leiden. En dat kan beroep moet doen op ons om aan­ krijg in het Frans moet iedereen overkomen, mij ook. dacht te krijgen. Maar ja, als dat Toch is het in dat centrum niet alle­ werkt dan moet het maar zo. ik beginnen nadenken maal treurnis troef. De inzet en de energie van het personeel maakte op Geneviève Ostyn en dat vind ik echt erg' mij al evenveel indruk; het zijn heel toffe mensen. Ik probeer dat meter­ de présence' heb ik liever niet. Ik doe schap zo goed mogelijk te doen: er bijvoorbeeld wel presentaties van be­ drijfsfeesten. Vroeger probeerde ik dat te beperken tot twee per maand, maar Leen Demaré nu moet ik een huis afbetalen. ist noch lange nicht Sie haben Leen Demaré bestimmt Wat'de goede doelen' betreft beperk schon in einer Fernsehsendung auf ik mij tot één meterschap en dat pro­ am Ende ihres Lateins VRT gesehen oder auf Radio Donna beer ik zo goed mogelijk te doen. Het gehört. 'Nach dreizehn jahren arbeite heeft geen zin verschillende projecten ich noch immer sehr gern für Rundfunk und Fernsehen und habe ganz te steunen als je er geen tijd voor hebt und gar nicht den Eindruck, daf3 ich mit meinem Latein am Ende bin, en maakt. Ik ben dus meter van 'De im Gegenteil: In diesem jahr ging ihr Wunsch in Erfüllung: ein Haus im Botermijn' in Beringen. Dat is een re­ Umland zu finden, auf dem Lande, so zwischen den Kühen. Das fand validatiecentrum voor ex-comapatiën­ sie nun in Wolvertem, einer Teilgemeinde von Meise:Es ist ein alter ten, Jonge mensen die, meestal na een Bauerhof, in den noch viel Arbeit gesteckt werden muf3, aber wenn ongeval, in de coma gelegen hebben der Umbau nun auch noch schnell vorangeht, kann es für mich nichts en daardoor hersenschade opliepen. Schöneres geben: Die jonge mensen kwamen vroeger, Sie wuchs zweisprachig auf und nahm später, nach ihrem jurastudium, en ook nu nog, vaak in een rusthuis Unterricht in Deutsch und Spanisch. 'Wenn man seine Sprachkenntnisse voor bejaarden terecht. Dat ik precies aber nicht pflegt, vergif3t man unglaublich schnell und viel. Als ich neu­ dit initiatief steun is eerder een toe­ lich einen Anruf auf Französisch erhielt, muf3te ich erst mal überlegen, val. De persoon die hierover contact und das finde ich schlimm', so Leen Demaré. met mij opnam was heel sympathiek GEZOND IN DE RAND? (7 slot) Ons water kan

Na de dioxinecrisis en de inspectie leert dat de resultaten van in sprays zit, is dan weer duidelijk aan­ ziekmakende cola is er ge­ putwaterstalen in eenzelfde gemeente wijsbaar in warme periodes.' lukkig ook nog goed nieuws. of streek nogal sterk kunnen verschil­ Regenwater zomaar als drink- of De kwaliteit van het opper­ len. Sinds begin 1998 tot nu kreeg douchevvater gebruiken, wordt dus vlaktewater in Vlaanderen de Gezondheidsinspectie voor de ge­ stellig afgeraden. Maar de overheid gaat er op vooruit. Dat wil meenten , Tervuren, Vilvoorde, stimuleert wel het gebruik van regen­ niet zeggen dat het niet nog Zaventem, Hoeilaart, Dilbeek, Drogen­ water voor huishoudelijk gebruik, beter kan, met name de hoe­ bos, Sint-Pieters-Leeuw, Wemmel en bijvoorbeeld voor de wasmachine, veelheid pesticiden in het wa­ Vilvoorde slechts drie aanvragen om het wassen van de auto, het poetsen, ter is in sommige periodes putwater te onderzoeken. het besproeien van de tuin en het van het jaar nog verontrus­ De dienst onderzocht twee stalen uit doorspoelen van het toilet. tend hoog. En ook de Zenne Sint-Pieters-Leeuw en een staal uit die door de rand stroomt Vilvoorde. In Sint -Pieters-Leeuw blijft een zorgenkind omdat resulteerde dat onderzoek voor één de rivier nog altijd fungeert inwoner in een verbod om nog lan­ als open riool. Maar wees ger water uit zijn put als drinkwater gerust, het water dat bij u te gebruiken terwijl de andere eige­ uit de kraan komt is schoon. naar van de onderzochte put wel groen Met putwater daarentegen licht kreeg om het water daaruit te dient uiterst omzichtig te blijven drinken. Metingen wezen uit worden omgesprongen. dat bij het staal van het ondrinkbare water mogelijk een vlakbij gelegen, 12 Is het putwater in de randgemeenten lekkende aalput de waterput veront­ drinkbaar) Om op die vraag een slui­ reinigde. De norm van fecale strepto­ tend antwoord te geven zou de kwali­ kokken werd immers ruim overschreden. teit van het water uit elke waterput in Volgens onderzoekers van de Vlaamse de rand moeten worden onderzocht. overheid hangt het resultaat van staal­ Het feit dat het water uit de waterput llameS af van de diepte van de put en van je buur drinkbaar is, betekent de plaatselijke bodemgesteldheid. geenszins dat je eigen waterput ook Als de put bijvoorbeeld in de nabij­ als drinkwaterbron kan worden ge­ heid van een veld is gelegen waar een bruikt. Navraag bij de Gezondheids- landbouwer sterk bemest of pesticiden gebruikt, dan kan dat een negatieve invloed hebben op de drinkbaarheid Controle va.n het putwater. Elke inwoner die niet is aange­ Regenwater in huis sloten op het leidingwaternet 'In heel Europa zitten zoveel pestici­ kan gratis een controle van zijn den in het regemvater dat het vaak ge­ Vooral dat laatste is niet onbelangrijk of haar waterput aanvragen bij vaarliJk is ervan te drinken', waar­ omdat in het toilet elke dag per per­ de gemeentelijke milieudienst. schuwen afdelingshoofd Philippe soon zo'n 43 liter water of 36% van De inwoners die wel op het D'Hondt en directeur-ingenieur Henk het dagelijkse waterverbruik wordt waternet zijn aangesloten, Maeckelberghe van de afdeling 'Meet­ doorgespoeld. Wie een regenwaterput maar ook een waterput heb­ netten en onderzoek' van de Vlaams installeert, krijgt daarvoor van de ben, kunnen terecht in een Milieu Maatschappij. 'De hoeveelheid Vlaamse overheid een financiële tege­ privé-labo om het water uit pesticiden die we in het voorjaar in moetkoming. Voor meer informatie hun put te laten onderzoeken. het regenwater aantreffen is veront­ hierover kan men terecht op het ge­ Zij moeten echter wel zelf rustend. Daaruit blijkt dat deze pro­ meentehuis. opdraaien voor de labokosten. dllCten niet altijd even efficiënt wor­ Niet zonder reden wordt het gebruik Voor alle duidelijkheid: het feit den gebruikt. De pieken zijn heel van regenwater aanbevolen. 'Onze zoet­ dat het water uit een water­ duidelijk aan de gebruiksperiodes waterreserves behoren tot de laagste put sterk is vervuild, betekent gekoppeld. Atrazine bijvoorbeeld, een in Europa', verduidelijkt Philippe absoluut niet dat ook het product dat op maïs wordt gespoten, D'Hondt. 'Het grondwaterniveau zakt drinkwater uit het leidingwa­ vinden we in mei in grote hoeveelhe­ voortdurend omdat wij teveel kost­ ternet verontreinigd zou zijn. den in het regenwater terug. baar grondwater verspillen. Door de Dichlorvos, een insectenverdelger die explosieve toename van verharde nog altijd schoner

oppervlakten (asfalt!) heeft het regen­ Waterwerken bijvoorbeeld passen bio­ oordeeld door het Europees Hof van water ook niet meer de tijd om door bewaking toe op het water dat uit het Justitie. In 1980 keurden de Brusselse te sijpelen in de grond. Het water komt Albertkanaal wordt gewonnen. Hier­ executieve en de Vlaamse regering massaal in de riolen terecht en van ­ voor wordt met regenboogforellen weliswaar al een eerste richtplan inzake daar snel weer in zee. Bij hevige regen gewerkt die sneller gaan ademen als waterzuivering goed, maar de uitvoe­ zorgt deze versnelde afvoer regelmatig ze prikkelende stoffen binnenkrijgen. ring daarvan laat op zich wachten. voor overstromingen, zoals we dat in De hoge kostprijs en communautair het voorbije jaar meermaals aan den Minder vergif in de natuur gekibbel staan een efficiënte aanpak in lijve hebben ervaren.' Het in kaart brengen van de water­ de weg. De verdroging kan volgens Philippe huishouding moet nuttige gegevens Ook de rand is op het vlak van water­ D'Hondt op verschill ende fronten opleveren voor het toekomstige water­ zuivering allerminst een hoogvlieger. worden aangepakt. Zo lijkt het bij­ beleid en mogelijke problemen voor­ In het Zennebekken wonen bijvoor­ voorbeeld aangewezen om werk te komen of oplossen. Paul Thomas: beeld 327.000 inwoners, maar amper maken van een gescheiden riolering: 'Onderzoek toont aan wie voor de 2% hiervan is aangesloten op enkele afvalwater wordt dan via één systeem pesticiden en nitraten in het grond­ kleinere zuiveringsinstallaties. Aquafin weggevoerd (om gezuiverd te worden'), water verantwoordelijk is. Als we aan bouwt nu zelf in een paar Vlaamse ge­ terwijl regenwater via de gewone meenten zuiveringsstations. waterlopen zou worden afgevoerd De laatste tien jaar Brussel bouwt momemeel in Ander­ of opgevangen in waterputten. Meer lecht de allereerste grote waterzui ve ­ weg bedekking in regendoorlaatbaar is het leidingwater er ringsinstallatie. Een tweede installatie materiaal zoals fluisterasfalt is even­ in het noorden van de stad zou, als eens een pluspunt voor een goede alles goed gaat, in 2004 of 2005 ope­ kwalitatief duidelijk op 13 waterhuishouding. rationeel moeten zijn. Voor een aantal voorui tgegaan Vlaamse gemeenten in de noordelijke Forellen waken over water rand slaa.n de twee gewesten de handen Wat met het leidingwater? Krijgen we de bron het gebrUik van een aantal in elkaar. Een deel van bet Vlaamse langs deze weg geen teveel aan pesti­ schadelijke stoffen kunnen indijken rioolwater zal immers in de toekomst ciden binnen? 'Leidingwater wordt staan we alweer een stap verder. in de twee voorziene Brusselse zwve­ gezuiverd volgens strenge normen. Iedereen moet de hand in eigen boe­ ringss tations worden gezuiverd. Het is gezonder dan sommige soorten zem steken. Als het gemeentebestuur flessenwater die vaak te veel mineralen de bermen met onkruidverdelgers Marleen Teugels en Joris Herpol bevatten', zegt Paul Thomas van Ami­ aanpakt of als tuinen worden nal, de Vlaamse overheidsdienst die vol gespoten met insecticiden de algemene kwaliteit van het leiding­ dan komen massaal pesticiden water moet bewaken. in het oppervlakte- en grond­ 'De laatste tien jaar is het leid1l1gwater water terecht. Ook boeren die er kwalitatief zelfs duidelijk op voor­ hun velden bemesten zorgen uitgegaan. De normen zijn strenger voor teveel nitraat in de water­ geworden, de controles zijn toegeno­ cyclus. Ieder openbaar bestuur, men en er worden minder gemakke­ de spoorwegen, de eigenaar lijk afwijkingen toegestaan. Daarnaast van het kleinste tuintje, ze zijn wordt er permanent gesleuteld aan de in hetzelfde bedje ziek. verbetering van de kwaliteitsbewaking.' De piekperiodes waarop het Een strenge kwaliteitsbewaking van probleem zich zeer scherp stelt, het leidingwater houdt onder meer in bewijzen dat. Wat in de natuur dat het opsporen van verontreinigende gespoten en geloosd wordt, deeltjes zo verfijnd mogelijk gebeurt. komt uiteindelijk grotendeels Zowel in fles senwater als in leiding­ opnieuw in het water terecht. water zitten volgens Paul Thomas zeer Daar moet dus paal en perk aan kleine deeltjes die door de mazen van worden gesteld.' de analyse glippen. Daarom wordt biobewaking ingeschakeld: dat is de Vuilste stad van Europa kwaliteitsbewaking van water aan de Omdat Brussel nog altijd bijna hand van levende organismen. Deze geen afvalwater zuivert riskeert methode geeft andere indicaties dan België, samen met Italië, tot puur chemische analyses. De Antwerpse een fikse boete te worden ver­ I N D E R A N D

FILMCONCERT TENTOONSTELLING bracht voor een vrolijk folkconcert. Operaspook in kerk Sierlijke volkskunst Op dinsdagmid­ dag 24 augustus In 'Le Fantome de l'Opéra' Wonderlijk speelgoed, sierlijke lan­ licht Frank Vander beschrijft Gaston Leroux taarns, zwart gelakte koffers en religi­ Linden, alias de ( 1868- j 927) de lotgevallen euze beeldjes zijn de mooiste blik­ Mens, een tipje van een muziekfreak die zijn vangers op de zomerse' mingei'-ten­ van de sluier over lelijk gezicht achter een mas­ toonstelling in de Japanse toren in zi jn volgende ker verbergt. De zonderling Brussel. Ze zij n minstens anderhalve langspeler. TheWhodads verschuilt zich in de moei­ eeuw oud. Toch bedacht de fi losoof De tweede dag wordt afgerond met lijk bereikbare catacomben Yanagi Soetsu de overkoepelende term The Whodads, die de kenwijsjes van van het gigantische Parijse 'mingei' voor de Japanse, ambachtelijke de bekendste tv-series hebben inge­ operagebouw. De auteur volkskunst pas in het begin van de ja­ studeerd. Het publiek mag de titels doolde zelf soms rond in ren twintig van deze eeuw. De antieke van de feuilletons raden. dat gangenlabyrint met zi jn dagdagelijkse voorwerpen tonen veel Bram Vermeulen brengt woensdag 25 honderden trapjes en deu­ verwantschap m et hedendaagse, Wes­ augustus een bloemlezing uit zijn al­ ren. Het Spook wordt ver­ terse designartikelen. bum 'De beuk erin'. Rick De Leeuw liefd op de beloftevoJle Sakéflesjes, schalen, waterketels en van Tröckener Keks poogt nadien met sopraan Christine Daaé, die dienbladen zijn uitgevoerd in ver­ zijn sa tirische aubades en schalkse veel mooier zingt dan haar schillende materialen. De oudste kwinkslagen zoveel mogelijk meisjes verwaande voorgangster stukken zijn vervaardigd in familiale voor zich te winnen. La Carlotta. Zolang ze hem kring en de versieringen verschillen Stef Bos zet op donderdag 26 augustus

van streek tot streek. Elk voorwerp is I zijn universele zoektocht voort. Zijn zowel functioneel als esthetisch. Om , recentste luisterliedjes tekende hij op 14 het sober karakter niet te verstoren in Zuid-Afrika. Daarna test W illem zi jn de wanddecoraties van de Japanse Yermandere met zijn streekballades of toren toegedekt met donkere panelen. het Brusselse publiek zijn West Vlaamse De 175 tentoongestelde stukken zijn uitdrukkingen niet all een sappig vindt, afkomstig van de Amerikaanse verza­ maar ook echt begrijpt. melaar Jeffrey Montgomery Op vrijdag 27 augustus zi jn er twee dubbelprogramma's. 's Middags delen Nog tot 29 augustus,Van Praetlaan 44, Johan Verminnen en Wil! Tura het 1020 Brussel. Tel. 02/2681608. podium. 's Avonds filosofeert Wigbert , over het leven, de gevoelens, het ver­ niet ziet is h et meisje ervan overtuigd stand en de liefde. Raymond van het dat hij een engel is, di e door haar vroeg­ CONCERT Groenewoud sluit de Boterhammen tijdig overleden vader naar de aarde is in de Stad af m et een rockconcert dat gestuurd. Maar bij de eerste ontmoe­ Muzikale boterhammen h opelijk evolueert tot een volksbal. ting slaat de liefde om in m edelijden en loopt het helemaal fout. Omdat er nog steeds druk wordt ge­ , Info over Boterhammen: 02/548 24 24. In het kader van het Zomerfestival van werkt in h et Warandepark worden de Brussel begeleidt Michel Berger de muzikale Boterhammen van de Ancienne stomme filmversie uit 1925 met on­ Belgique deze zomer voor de tweede TENTOONSTELLING heilspellende en romantische orgel­ maal geserveerd op het Spanjeplein aan muziek, die hij zelf componeerde. het Centraal Station. De tiende editie is Bruisende affiches Berger verwierf ruime bekendheid als uitzonderlijk samengebald in één enkele organist in verschillende Brusselse week. Ambtenaren van de Vlaamse Ge­ In Archief en Museum van het Vlaams parochies en als repetitiepianist van meenschap mogen hun middagpauze leven te Brussel loopt nog tot en met de dansers in de Muntschouwburg. m its toestemming van de bevoegde 2 oktober een tentoonstelling die (letter­ In het filmmuseum improviseert hij minister zelfs to t twee uur ve rlengen. li jk) een beeld ophangt van het brui­ geregeld bij expressionistische, klank­ Avantgardecomponist Peter Yermeersch sende cultuur- en verenigingsleven in loze filmklassiekers. Voor het filmcon­ opent op maandag 23 augustus de Brussel aan de hand van 100 affiches. cert van 'The Phantom of the Opera' reeks. Zijn 'Flat Earth Society' is geen De meeste affiches hebben betrekking dient h et interieur van de Onze Lieve doordeweekse bigband, maar een op Vlaamse activiteiten die voor en na Vrouwekerk van laken als sfeerdecor. grensverleggend klanklaboratorium. de Tweede Wereldoorlog in de hoofd­ Doedelzak, accordeon, viool en gitaar stad ,verden georganiseerd, maar twee­ Op zaterdag 7 en zondag 8 augustus worden vervolgens door Ambrozijn talige evenementen komen ook aan bod. om 20u. Res.: 070/345 5 op een verrassende manier samenge­ Sommige affiches werden ontworpen r-______---,-­__I_ N _ D E N D I I door bekende kunstenaars als Amedée aard worden de winnaars van zowel In de verschillende leegstaande panden Lynen, Fernand Toussaint en Medard de voorronden als de finale verwend wachten de bezoeker tal van verras­ Tytgat, maar er schuilen ook h eel wat met allerlei prijzen. singen. illustere onbekenden in de verzameling. Kunstbende is een initiatief van de Zo strooide Karel Demeester 160 kg 'Bruisend Brussel in 100 affiches' vij f provinciale jeugddiensten en de witte bloem op de vloer van de oude

I is naast een nostalgische caleidoscoop Vlaamse Gemeenschapscommissie. m elkerij. De likjes verf en de steunbal­ ook een kleurrijk palet Het is de bedoeling om Kunstbende ken lijken oud, maar zijn wel degelijk van de Vlaamse aanwezigheid te laten uitgroeien tot een jaarlijks artistieke ingrepen. in de hoofdstad door de jaren heen. evenement waarbij de jongerencul­ Op de zolder verbergt Thomas Bogaen tuur volop in de schijnwerper wordt vi er filmprojectoren achter kleurrijke Visverkopersstraat 13, 1000 Brussel, geplaatst. Meedoen dus, want alles IS parasols. Telkens als iemand de plek iedere dag van 10 tot 18 uur, gesloten nog lang niet gebeurd. betreedt, floept de installatie aan en op dinsdag, zon- en feestdagen. Voor alle informatie en deelnemings­ verschijnen vreemde strandgezichten. Toegang gratis. Info: 02/5 12 42 81 . formulieren kunnen jongeren uil Vlaams­ Ronduit angstaanjagend is de klankin­ Brabant terecht op volgend adres: stallatie van Judith Vervveen. Men hoort stemmen en voetstappen in het wijk­ ! WEDSTRIJD Kunstbende Vlaams-Brabant en schooltje dar in 1996 zijn deuren IN KUNST Brussel, VeerIe & Didier, sloot. Ooit reed een bakker hier per Werkhuizenstraat 3, 1000 Brussel, ongeluk tien kinderen dood. Nu lijkt I Kunstbende wil tel. 02/41 I 68 83, fax : 02/410 60 43, het alsof hun schimmen op de ver­ creatieve ontploffing e-mail: [email protected]. doemde plek opnieuw ronddolen. Peter Verleysen realiseerde ISO hout­ I Dit najaar, op 3 oktober om precies te sneden, die zinspelen op bekende zijn, start de Kunstbende. Dat is een KUNSTENTRA]ECT Russische fi guren. Omdat hij aan au­ landelijke kunstwedstrijd om jongeren tisme lijdt is kunst als ultieme com­ IS tussen 13 en 19 jaar uit hun 'kot' te Van stof tot asse municatievorm voor hem de sleutel lokken en hen actief met kunst en cul­ tot de werkelijkheid. tuur te Jaten omgaan. De deelnemers Sinds 1990 organiseert vzw De Ziener De wandelroute die de vier locaties ver­ aan de wedstrijd (iedereen mag mee­ om de drie Jaar een kunstentraj ect in bindt is ongeveer twee kilometer lang. doen) kunnen kiezen uit acht verschil­ Asse. Een oude melkerij, het vroegere ' Binnenkort lende disciplines om hun creativiteit parochieschooltje van Walfergem en hopen we het bot te vieren: video-nieuwe media , de kapel van de Zwartzusters krijgen hele jaar door taal, fotografie, theater, muziek, dans, deze zomer een artistieke fa celi ft. bekende, mis­ ontwerpen en 'alles mag'. Initiatiefnemer Jan De Smedt koos kende en onge­ Jongeren kunnen zowel in hun eentje deze leegstaande panden omwille van wone kunste­ als in groep deelnemen en mogen hun bewogen verleden. naars bij het zich inschrijven 'We noemen deze triënnale' Van stof grote publiek voor meerdere tot Asse' omdat de 22 geselecteerde te introduee­ categorieën. kunstenaars onvermijdelijk stof ge­ ren', besluit Er worden tien bruiken die ze naar Asse brengen', Jan De Smedt. voorronden legt hij uit. 'De titel is eigenlijk dubbel­ 'We zijn heel georganiseerd zinnig, want hij verwijst zowel naar bescheiden (voor Vlaams­ de gemeente als naar de vergankelijk­ begonnen met Brabant op 30 heid van alles. Ook de naam van galerij een oude schuur KareJ De Meester, Ruimtelijke integratie oktober in 'De Ziener' is meerduidig. Alleen wie die evolueerde in pachthof-melkerij. Leuven en op zijn ogen de kost geeft kan van kunst tot een aantrek­ 28 november genieten. Een ziener is bovendien zo be­ kelijk paviljoen. Een beeldentuin zou in Brussel) gaafd, dat hij meer observeert of door­ onze mogelijkheden nog aanzienlijk waarop de schouwt dan een gewone waarnemer.' verrUlmen. deelnemers Voor de eerste maal nemen twee ar­ worden uitge­ tiesten uit Asse aan de manifestatie deel. 'Van stof tot asse' duurt nog tot nodigd om gedurende vijf minuten Beiden zijn pas afgestudeerd aan Sint 24 augustus. Vertrekpunt: hun 'ding' te komen doen. Een jury Lucas: Nele Berghman en Jo De Smedt Galerij D~ Ziener, Stationstraat, SS van kunstenaars, jongeren en mensen schilderen m et behulp van uiteenlo­ (tel.en fax 02/45 27 786). uit het jeugdwerk kiest per categorie pende technieken. De eerste inspireert OPGELET: voor de tien eerste lezers een winnaar die deelneemt aan de zich op handen, vingers of andere van Randkrant die zich met dit artikel landelijke finale tussen de provinciale lichaamsdelen. De tweede zet zich af voor een bezoek in de Ziener aanbieden winnaars op 18 maart 2000 in de tegen de hormonenmaffia en arro­ ligt gratis een waardevolle catalogus klaar. Brusselse Ancienne Belgique. Uiter­ gante dierenmishandelaars. Ludo Dosogne GEEN FACILITEITEN VOOR JONGEREN IN DE FACILITEITENGEMEENTEN Stuurse bestuurders sturen jeugd van kastje naar de muur

Het jeugdbeleid van de over­ in enkele faciliteitengemeenten dank­ het volgende jeugdwerkbeleidsplan. wegend Franstalige gemeente­ ziJ de financiële steun van de Vlaamse Sinds de gemeente een overwegend besturen in de zes faciliteiten­ overheid en de inzet van een aantal Franstalig bestuur heeft, zijn de Vlaamse gemeenten vertoont ernstige jeugdige vrijwilligers opnieuw de kinderen en jongeren er compleet aan mankementen. Pijnpunt is wind in de zeilen. hun lot overgelaten. Toen in '95 ook vooral het jeugdwerkbeleids­ de Vlaamse subsidies voor jeugdwer­ plan dat de gemeenten moe­ Linkebeek herleeft king van Jongeren van 6 to t 25 jaar ten opstellen opdat de Neder­ Linkebeek bijvoorbeeld leek jarenlang in het gedrang dreigden te komen, landstalige jongeren zouden 'dood', maar is plots weer springlevend. staken enkele oud-scoutsleden, waar­ kunnen genieten van Vlaamse Gangmaker van die onverwacht gun­ onder Herman Mosselmans, de koppen subsidies. In de faciliteitenge­ stige evolutie is het Gemeenschaps­ bij elkaar. Er kwam een vzw Jeugd­ meenten vertikken de ge­ centrum De Moelie. werkgroep met vertegenwoordigers meentebesturen het om zo'n 'De Moelie' heeft geholpen bij het van een tiental jeugdverenigingen. plan op te stellen. De Vlaamse opstellen van het jeugdwerkbeleids­ Om het ve rtrouwen te winnen van de jongeren moeten dientenge­ plan' , zegt centrumverantwoordelijke Vlaamse administratie werd de zaak volge die omvangrijke klus Mark De Maeye r. 'We hebben een heel vakk undig aangepakt op basis van zelf klaren als ze centen wil­ stuurgroep opgericht en aan de hand een behoefte-onderzoek bij Jongeren len zien. Ondanks het gehar­ van een enquête gepeild naar de no­ en begeleiders. 16 rewar bloeit het jeugdleven den van de jongeren. Daar speelt het Het regelmatig overleg in de jeugd­ in enkele faciliteitengemeen­ plan op in. Tot voor kort bestond er werkgroep bracht in Rode snel een ten als nooit tevoren. in Linkebeek nog maar één Vlaamse nieuwe dynamiek op gang. De samen­ jeugdvereniging, Chiro Sjoen. De rest werking tussen de verenigingen leidde Sinds 1995 stelt de Vlaamse overheid was dood. Eerst zijn er kinderateliers tot de jaarlijkse jeugdhappening, een in heel Vlaanderen fondsen ter be­ bijgekomen die zorgen voor een zin ­ nieuw jeugdhuis, Animoro, een jaar­ schikking voor jongerenwerking. Een volle naschoolse opvang zoals leren lijks jongerenfeest en een betere infra­ goed bestuurde Vlaamse gemeente koken en dansen. Vanuit de stuurgroep Structuur. Meer dan eens werd de Ro­ heeft vandaag een jeugdconsulent in is Jeulink gegroeid, een pluralistische dense jeugdwerkgroep als 'voorbeeld' dienst die, op basis van de noden van Jongerengroep die inspeelt op de be­ opgevoerd voor de andere faciliteiten­ de jongeren, een jeugdwerkbeleidSplan hoeften van jongeren vanaf 14 jaar. gemeenten. Desalniettemin vindt opstelt dat de basis vormt voor het Jeu Link organiseert fuiven, graffiti­ gangmaker Herman Mosselmans het jongerenbeleid en waarvoor de Vlaamse spuiten, een Afrikaanse avond, café­ niet normaal dat de jongeren zelf alles Gemeenschap met toelagen over de optredens, een free podium en nog moeten organiseren. 'Wij dringen er brug komt. Niet zo in de meeste faci­ veel meer. Deze jongeren zorgen voor op aan dat de gemeente ook haar ver- liteitengemeenten. Die hebben blijk­ een nieuwe dynamiek en willen niets FOTO PASC ,\I V1GNERO ·\} baar geen oren naar de Vlaamse rege­ welen van taalproblemen of politiek ge­ ling, vermoedelij k omdat de toelagen kibbel. Ze steken integendeel de hand zijn bestemd voor Vlaamse jongeren­ uit naar hun Franstalige leeftijdsgenoten verenigingen (of jongeren die zich in en naar mensen uit andere culturen. Vlaanderen pogen te integreren) En dat lukt probleemloos. Deze nazo­ Jongeren die van de Vlaamse toelagen mer gaan Jeulink en de Franstalige willen genieten, moeten bijgevolg zelf jeugdclub Peter Pan samen een groots een jeugdwerkbeleidsplan opstell en en feest organiseren.' dat bij de Vlaamse administratie in­ Het nieuwe jongerencafé Thorgal zorgt dienen. Na het klaren van die omvang­ eveneens voor een frisse wind in lin­ rijke klus krijgen ze 80% van de oor­ kebeek, constateert Mark De Maeyer. spronkelijke toelagen. Deze toelagen Het café is er gekomen dankzij de vzw worden berekend op basis van het 'de Rand' en is op korte tijd een echte totaal aantal jongeren in de gemeente, pleisterplaats geworden waar de jeugd de Franstaligen inbegrepen, maar het tot in de late uurtjes terecht kan. geld komt integraal ten goede aan de Vlaamse jeugdwerking. Ondanks de Dynamiek in Rode tegenkanting van de Franstalige ge­ In Sint-Genesius-Rode vergaderen Raf, meentebesturen heeft het jeugdleven Herman, Bert, Johan en Herman over antwoordelijkheden opneemt. Zij moet een jeugdconsulent aanstellen om het jeugdwerkbeleidsplan administratief te begeleiden. Het kan toch niet dat een gemeente gewoon geen jongeren­ beleid voert!'.

Onwil in Wezembeek 'Dit jaar had de gemeente de Vlaamse Gemeenschap telefonisch laten weten dat ze het jeugdwerkbeleidsplan zelf zou indienen. Er was zelfs een jonge ambtenaar belast met die opdracht. Ik denk dat de jongeman op den duur moedeloos is geworden van al het ge­ talm. Mogelijk was zijn aanstelling het spreekwoordelijke kluitj e om ons in het riet te sturen', zegt Birgit Walraet van de jeugdraad van Wezembeek­ Oppem . De raad overkoepelt jeugd­ schreeuwde Vlaams schepen Luk Van voorbeeld een jeugdraad, oprichten huis Merlijn, Klein Merlijn, Chiro, Biesen rond de jaarwisseling zowat van die het jeugdbeleid in een meerjaren­ speelpleinen Pardoes' En de gloed­ de daken dat het gemeentebestuur plan uittekent. nieuwe stripbibliotheek. 'Het is hier voor het eerst het plan zelf zou indie­ In Drogenbos en Wemmel krijgen de altijd hetzelfde spelletje. In onze ge­ nen. Misschien iets te voorbarig want jeugdverenigingen die door de over­ meente heeft alles een communautair het is opnieuw niet gelukt. 'Jammer, koepelende jeugdorganisatie zijn reukje. Als er centen van de Vlaamse want de wil om het te doen was er', aanvaard, al vijf jaar subsidies. Voor 17 Gemeenschap aan te pas komen, dan zegt de schepen die beklemtoont dat Drogenbos is het momenteel wel nog hoeft het voor het gemeentebestuur het college eerst nog een jaartje op even wachten op het geld, want de niet meer. Officieel weten we trouwens veilig wilde spelen. Vlaamse overheid vond nog enkele 'Waarschijnlijk kreeg de sc hepen tegen­ leem tes in het jeugdwerkbeleidsplan. werking van zijn Franstalige collega's' , Vermoedelijk wordt het (aangepaste) 'Het kan toch niet dat veronderstelt voorzitter Pascal Deme)' plan van Drogenbos binnenkort als­ van de Kraainemse jeugdraad. De Frans­ nog goedgekeurd en krijgen de jeugd­ een gemeente gewoon talige meerderheid in Kraainem heeft verenigingen een subsidie van zich altijd gekant tegen het jeugdwerk­ 230.000 frank. geen jongerenbeleid voert' beleidsplan en het al s ongrondwettelijk De stuurgroep rond de Jeugdwerking bestempeld. Dientengevolge zien de in Drogenbos bestaat uil vertegen­ nog altijd niet dat we dil jaar opnieuw jongeren de toekomst somber in en woordigers van de Jeugd va.n Drogen­ zelf het plan moeten indienen. Dat heb­ gaan ze ervan uit dat er voor het plan bos (JVD) , Volksdansgroep Dosido en ben we gehoord van gemeenteperso­ 2002-2005 weinig zal veranderen. de vakantiespeelpleinen. Voordien za t neel en van de Vlaamse Gemeenschap. En dat uitgerekend in een gemeen te ook een Franstalige vereniging in deze We zijn er dus wel op voorbereid.' waar de Nederlandstalige jongeren stuurgroep, maar die trok zich terug Het schepencollege lijkt inderdaad best een extra duw tj e in de rug kun­ omdat zij niet in aanmerking komt niet wakker te liggen van de zaak. nen gebruiken. De jeugdraad telt er voor Vlaamse jeugdsubsidies. De francofone burgemeester bekomt nog maar twee leden. Gebrek aan 1n Wemmel werd het jeugdwerkbeleids­ nog van de verkiezingen en enkel staat motivatie voor vrijwilligersvverk en plan 1999-2001 door vorig Vlaams vast dat het jeugdwerkbeleidsplan nog het uitzwermen van de Vlaamse jeugd m.inister Luc Martens op 18 mei 1999 maar eens op de agenda van het sche­ liggen aan de basis van de leegloop. aanvaard. De jeugdraad krijgt een pencollege moet komen. Wanneer en Kraainem noch Wezembeek-Oppem toelage van ruim 600.000 frank die of dat met de bedoeling is het zelf in beschikken over een jeugdconsulent. verdeeld wordt onder Chiro, Scouts, te dienen, blijft een onbeantwoorde Voor beide gemeenten schommelt de Mogen Doen, Jeugdhuis Kwamma, vraag. In ieder geval is het voor dit gemeentesubsidie rond het miljoen. Speelpleinwerking en Jeugdraad jaar opnieuw te laat, want de beleids­ Wemmel. Ook in Wemmel werd het plannen moesten voor einde maart Ook Drogenbos en jeugdwerkbeleidsplan door vrijwilligers bij de Vlaamse Gemeenschap liggen. Wemmel doen het zelf van de jeugdverenigingen opgesteld. De jeugdraad krijgt er (gelukkig) iets Als de gemeente het laat afweten moe­ Het Wemmels gemeentebestuur bleef, langer de tijd voor. ten de jeugdverenigingen dus noodge­ net zoals die in de vijf andere facili­ dwongen zelf naar de Vlaamse overheid teitengemeenten, terzake in gebreke. Kraainem in nesten stappen om hun subsidies te krijgen. Ook in Kraainem moet de jeugd op­ Daarvoor moeten ze wel eerst een Marleen Teugels,An Van hamme nieuw opdraaien voor het plan. Daar overkoepelende organisatie, zoals bij­ en Joris Herpol. ZONDER OMWEGEN

BELGICA CREOLA

Zo precies als een grens is, zo vaag is een Vraag een oude inwoner van grensgebied. Dat geldt ook aan de taal­ dingen volgens de volkstel­ Overijse naar een landelijke grens.Waar het Vlaamse gewest ophoudt, lingen in de 19de eeuw, weg naar Bierges en hij stuurt begint het Waalse en omgekeerd. die in Belgica Creola staat. je langs 'Rozieren' , het Waalse Maar trek je dat ter plaatse na, hoor je in In 1866 telde Overijse Rosières. Door die verneder­ Huldenberg al volop Frans opklinken en 5.189 inwoners, 1 % Frans-, landsing wil die man niet de ben je al in Bierges voor je een plaatsnaam 79,2 % Nederlands-, 17 % Vlaming uithangen. Dat willen niet meer op zijn Vlaams kunt uitspreken. tweetaligen (terwijl van het oude mensen in die streek Die brede Vlaams-Waalse contactzone resterende 2,8 % niets wordt immers nooit, omdat het niet wordt door Guy Vande Putte 'Belgica gezegd). In 1880 gaat het strookt met hun mentaliteit Creola' genoemd, in zijn boek met om 5.396 inwoners, 1,3 % van grensbewoner. Ze zeg­ de gelijknamige titel. Frans-, 64,9 % Nederlands­ gen 'Rozieren' uit gewoonte, en 20,9 % tweetaligen. Die toont Guy Vande Putte in Belgica Creola groeiende tweetaligheid was weltever­ aan: Overijse heeft ooit Rozieren staan niet verwonderlijk: in het in de bestuurd en deed dat in het Diets, de 19de eeuw officieel Franstalige België 'Duitse' taal die in Brabant de voorlo­ moest je de taal van de bourgeoisie spre­ per van het Nederlands was. ken om in het leven vooruit te komen. 18 Belgica Creola gaat over 'taalcontact in Dan Rosières. In 1866 telde het 600 de Brusselse Periferie' aan de hand van inwoners, 94,2 % Frans-, 0,7 % Neder­ het voorbeeld Overijse. Vande Putte is lands- en 5% tweetaligen. In 1880 van daar. Hij werd germanist, is leraar waren er 532 inwoners, 83,8 Frans-, Nederlands aan een Franstalig 1,9 Nederlands- en 10 ,9 tweetaligen. college en specialist in naamkunde. Kortom, niks aan de hand, Overijse Aan de hand van de eeuwenoude werd terecht een Vlaams, Rosières te­ plaats- en persoonsnamen in zijn ge­ recht een Waals dorp. boortestreek reconstrueert hij het Maar dat besluit trek ik, terwijl Guy va-et-vient van de taalgrens bewoners, Vande Putte de cijfers in zijn boek an­ die hij als mestiezen beschrijft, een nautaire spanning aan het licht ge­ ders bekijkt: 'Zo te zien preciseren de mengbevolking. bracht,' voegt de vorser er plechtig 19de-eeuwse tellingen wat de studie aan toe. van diverse documenten onder het De mooie plaatsnaam Rosières duikt Maar dat alles altijd koek en ei was, Ancien Régime al aan het licht had in de middeleeuwen op in het Latijn wordt drie bladzijden verder tegenge­ gebracht, namelijk een constante aan­ en heeft niet met rozelaars, wel met sproken. Vande Putte vertelt dan over wezigheid van tweetaligen in het land rietvelden te maken, naar het Germaanse een bestuurder die in 1790 tegen de van IJse en Lasne, contactzone bij uitstek.' 'rausa' voor riet. In de 14de eeuw wordt Franstaligen in het kanton Isque tekeer­ Als daar de aap niet uit de mouw op zijn Germaans van 'rosieren' ge­ ging omdat ze de fiscale last op de komt! Wil Guy Vande Putte verdorie sproken en vanaf de 16de eeuw op Vlamingen probeerden af te wentelen. aantonen dat er in het officieel Vlaamse zijn Romaans van 'Rosiers'. Die roma­ Die man pleitte toen al voor taalkun­ Overijse al van in de 19de eeuw Frans nisering zet door. Een Nederlandstalige dig homogene kantons. wordt gesproken en dat het volk en inwoner die 'adjoint' of gemeentese­ zijn leiders er geen redenen hebben cretaris is in het dorpje, schrijft in 1797 Het werden op den duur zelfs homo­ om de Vlaming uit te hangen? Is dit in zijn ontslagbrief: 'want ik geen een gene gewesten, Vlaanderen en Wallonië. schijnbaar essayistisch boek een pam­ woord frans en kan lezen of schryven, Toen de taalgrens in 1963 werd vast­ flet? Dit moet ik verder uitzoeken. het gene daer nootzaekelyk is' . De brief gelegd, volgde ze in de druivenstreek Wordt vervolgd. is voor het naburige Overijse bestemd, netjes de scheidslijn die er geleidelijk het grote Dietse dorp aan de IJse dat aan, spontaan, tussen de gegermani­ Brigitte Raskin het kleine Franstalige dorp in de vallei seerde en geromaniseerde dorpen was van de Lasne bestuurt. gaan kronkelen. Guy Vande Putte, Be/gica Creola.Taalcantact Er was goede nabuurschap, bericht Dat Overijse aan de Vlaamse, Rosières in de Brusselse Periferie. het voorbeeld van Vande Putte over die oude tijd. 'Noch aan de Waalse kant van de taalgrens Overijse (Franstalige en Nederlandstalige het archief noch het collectief geheugen terechtkwam, was nogal wiedes. versie in één boek). EPO.Antwerpen. 1999, hebben tot op heden enige commu­ Bekijk maar de tabel van taalverhou­ 256 blz., 698 fr. Succesvol kunstonderwi s n Overijse 'Wij prikkelen de nieuwsgierigheid en stimuleren de verwondering'

Deeltijds kunstonderwijs is een context van opdrachten. Omdat een belangrijke schakel in de je talent niet kum aanleren moeten creatieve ontplooiing van een wij op een bepaald ogenblik een risi­ toenemend aantal mensen. co nemen. Als jonge mensen een Het BKO, de gemeentelijke keuze maken voor kunst moeten wij school voor Beeldende Kun­ ze een kans geven. Sommigen komen sten van Overijse speelt daar­ maar pas na enkele jaren tot artistieke bij een toonaangevende rol ontplooiing. Wie zijn wij om bij twij­ in de rand. De school startte fel direct hard te oordelen7 Daarmee in 1975 met 100 inschrijvingen. sta je natuurlijk voor het dilemma Het voorbije schooljaar telde tussen de inhoud van het onderwijS het BKO maar liefst 440 leer­ en het aantal leerlingen. Wat pri­ lingen en daarmee heeft de meen 7 Het blijft onberekenbaar, ook school haar limiet bereikt. voor de inrichtende overheid.'

Het BKO heeft rUllne en gastvrije ate­ Limiet bereikt liers waar de leerlingen eigenlijk altijd Tijdens het schooljaar '98-'99 telde terecht kunnen, behalve de zaterdag­ voor volwassenen vanaf 18 Jaar met het BKO 440 leerlingen en de belang­ 19 namiddag en 's zondags. 'Wij willen als richtingen fotografie, keramiek, stelling groeit nog steeds. Jonas Wille: een alternatief bieden voor passieve modelscbetsen, schilderen. tekenen 'In 1975 zij n we gestart met 100 in­ vrijelljdsbesteding'. zegt dIrecteur en kunstgeschiedenis. In deze graad schrijvingen. Ja ar na jaar zijn we ge­ Jonas Wille. 'Niemand is kunstenaar geldt geen leeftijdsbeperkIng en de groei.d en dit schoolja ar hadden we 77 geworden door passief vóór ZiJll TV lessen worden naar keuze gegeven in inschrijvingen. We vinden dat prach­ te zi tten. Onze leerkrachten zijn elke de voormiddag, namiddag en 's avonds. tig, maar nu h ebben we de limiet be­ dag beschikbaar over alle graden heen. Naast deze drie graden bestaat er ook reikt. Doorgroeien i. s op dit moment Deze grote toegankelijkheid maakt in­ nog een eenjarige teken- en kunstop­ alleen nog m ogelijk met de daadwer­ tegraal deel uit van onze onderwijs­ leiding voor volwassenen va naf 18 jaar. keliJke steun van de gemeentelijke methode. Creativüeit, verbeelding, overheid.' expressie, vvaarneming, materiaalken­ Talent mag groeien nis en technische handvaardigheid zijn Sommigen verwarren volwassenen­ Flor Stein een traditie bij ons. Het stimuleert de onderwijs wel eens met een vorm motivatie van de leerlingen. Ze komen van vrijetijdsbesteding 'Niks is min­ Gemeentelijke sc hool voor dan ook van heinde en ver naar hier. der waar', zegt directeur Jonas Wille. Beeldende Kunsten Overijse Directeur Jonas Wille. Brusselsesteenweg 145, Wij hebben er zelfs enkelen van over 'Dit is geen vrijetijdsbesteding, dit is 3090 Overijse. Tel en fax: (02)68757 37. de taalgrens Ik vind dat zoiets moet een school waar m ensen worden Inschrijven kan tot 30 september 1999. kunnen zolang het geen extra belas­ opgeleid en op het einde van het ting VOTlnt voor de anderen. Kunst is parco urs een getuigschrift een universele taal die niet stopt aan krijgen. De meeste cursisten de taalgrens.' weten trouwens zeer goed The importance of art education wat ze willen. Ze kiezen één Lessen naar keuze van de vier opties en wij Part-time art education is playing an important role Het BKO heeft drie graden. In de ateliers zorgen voor de kwaliteit.' in the creative development of an increasing number van de lagere graad kunnen kInderen Een probleem waar een of people, and in the outskirts the Community School vanaf zes jaar terecht op woensdag­ school als het BKO perma­ for Plastic Arts in Overijse is a leader in this field. namiddag, vrijdagavond en zaterdag­ nent mee geconfronteerd The school started in 1975 with 100 registrations, voormiddag. Ze krijgen dan een alge­ wordt is het meten van and last year it had no fewer than 440 students. mene beeldende vorming rond teken-, talent. 'Onze jongeren en vol­ 'We want to offer an alternative to passive ways of kleur- en vormexpressie. De middelbare wassenen hebben op een spending one's free time', says Director Jonas Wille, graad richt zich tot tieners van 12 tot bepaald ogenblik een ke uze who emphasises th at this type of education should 17 jaar. Die krijgen een doorgedreven gemaakt die niets te maken not be regarded as just another leisure activity. vorming in teken-, kleur- en vormstuclie heeft met intelligentie', zegt 'This is a school where people are trained, and at op vrijdagavond en zaterdagsvoor­ Jonas Wille. 'Hier komen the end of the course they receive a certificate. middag. De hogere graad is bestemd mensen zich uitdrukken in Most of the students are very clear about what they want, and we are constantly concerned about the quality of instruction', notes the Director. Een vleugje vorige eeuw

Istas aan de rand van het Zo­ vele pleisterplaatsen van dit soort aan Wij aten samen met onze tafelgenoot niënwoud in Jezus-Eik is alom het eind van de vorige eeuw ontstond de uitstekende garnalenkroketten en bekend. De buitenissige naam om de Br usselaars te gerieven die 's zon­ daarna een eveneens voortreffelijk van deze uitspanning komt dags even de stad uit wilden. De stede­ dubbel lendestuk, dat keurig in acht van de familie die er in 1872 lingen gingen naar het Pajottenland dikke schijven was gesneden en geser­ mee begon. Gedurende 95 of - w al s in dit geval - naar het Zoniën­ veerd werd met de gebrUikelijke frieten. 20 jaar volgden vele generaties woud. Ze dronken er geuze, kriek en Van de ook weer lange lijst nagerech­ elkaar op, tot in 1969 de fa­ lambiek, waarbij dan de vermaarde ten - pannenkoeken staan er ui teraard milie Soret het huis over­ boterham met platte kaas, aj uintjes en op - kozen we de . flan caramel'. nam. De naam bleef evenwel radij s werd gegeten. Pas in de jaren' 60 onveranderd, want aan een ging Istas zijn kaart uitbreiden met Royaal maar betaalbaar succesformule moet je niet Bij de wijnen houdt Istas het altijd sleutelen. Stamgasten denken met wee ­ eenvoudig en degelijk. Een paar Elzas­ moed terug aan die ene dienster sers, een paar bordeaux - en zo moge­ Wie het restallrant vaker pleegt te be­ lij k niet boven de J000 fr. 'We willen zoeken, is vertrouwd met de twee beren die recht uit een schilderij van dat de wijnen niet te duur worden in achter de antieke toog: Soret en zijn Renoir leek gestapt verhouding tOl het eten: wordt ons schoonvader. Om hen heen dwarrelen uitgelegd, 'dus we vermenigvuldigen de diensters die door hun kl eding maar vlees- en visgerechten, om in het decen­ de inkoopprijs niet met drie.' Maar dat ook door bun manieren goed passen nium daarna het complete restaurant te doen ze gelukkig op de meeste plaat­ in dit ouderwetse decor. Stamgasten worden dat we nu aantreffen. De een­ sen al niet meer. Hoe het ook zij, het zullen ongetwijfeld met weemoed voudige, volks e stij l bl eef echter ge­ halve flesje Pinot Gris d'Alsace en de terugdenken aan die ene dienster die handhaafC! en niemand voelt zich hele fles Cháteau Baret, Pessac-Léognan recht uit een schilderij van Renoir leek gedwongen veel geld uit te geven. 1994 blijken lekker weg te drinken. gestapt, m et haar stralende, volle ge­ En m et z'n tweeën zijn we voor deze zicht en haar rossige chignon die als Kaart met klassiekers toch royale maaltijd niet meer dan een aureool boven haar hoofd zweefde. De kaart oogt bepaald aantrekkeli jk, 3360 fr. kwij t. Ze is nu met pensioen en er is inmid­ met elders vaak afgeschafte schotels Het pu bliek is hoogst gemengd. dels een geheel nieuw equipe aan het als palmharten of Russisch ei. Maar Goed betaalde eurocraten zi tten hier werk, maar zonder sti jl breuk dus. De klassiekers als tomaat met garnalen, sc houder aan schouder met eenvou­ toog, de vloertegels en de wanden met gerookte za lm of ham met m eloen dige Brusselaars di e een dagje naar spiegels en ba.nken dateren all emaal nog ontbreken evenmin. De lij st is trouwens de Ardennen zijn geweest. De kenners van 1909. Alleen het monumentale kas­ opvallend lang omdat de grens tu ssen kiezen allemaal een tafel in het terras register moest twee jaar geleden om voor- en hoofdschotels hier niet zo of de antieke zaal, want in de nieuvve praktische redenen plaatsmaken voor strak getrokken is. Eigenlijk doet het zalen die zijn toegevoegd, vind Je ab­ een eigentijdser exemplaar en verhuisde aanbod sterk denken aan de kaart van soluut niet die heerlijke sfeer van de als museumstuk naar een achterzaal. vele etablissementen aan zee. Dat is vorige eeuw terug GVS ook zo bi) de vis- en vleesgerechten , Pleisterplaats voor Brusselaars waar je natuurlijk gerechten vindt als Istas, Brusselsesreenweg 65 2,3090 Jezus- Eik, De schoonvad er vertelt ons over de ge­ gebakken tong, steak m et peperroom ­ tel. 02/657 OS I I. Gesloten o p woensdag. dond erdag en gedurend e de hele maa nd schiedenis va n de taverne, die net als saus, kuikentje met dragon en rool11 ... augustus. E R ZIT MUZIEK I N D E R AN D Toendra wil niet de zoveelste Engelse groep zijn

Ze brengen melodieuze boodschap, zing ik dat met extra veel repeteren, elke week zo'n 3 tot 4 uur. gitaarrock, voornamelijk overtuiging', zegt hij. 'Meestal stop­ Optreden da's één van de tofste dingen. Nederlandstalige liedjes en pen we inderdaad een boodschap in Het geeft voldoening als mensen een werken op dit moment heel onze nummers. We schuwen evenmin nummer sterk vinden, als het hen hard aan een eigen sound. gevoelige teksten; ontroering en lief­ raakt of iets in hen losweekt.' De Dilbeekse rockgroep desliedJes moeten ook kunnen' Toendra houdt de gitaren N oodgedwongen in aanslag om Vlaanderen Jongensdroom in vervulling op veilig spelen te veroveren. Het piepjonge Toendra slaagde er Vanwaar de plotse keuze voor Neder­ alleszins in om zich in vrij korte tijd landstalige nummers? 'Ik voel er mij 'Muziek zit er bij mij al heel lang in', te doen opmerken. In Dilbeek won zelf beter bij', reageert Sam ]anssens. vertelt zanger-gitarist Sam ]anssens (18), de rockgroep vorig najaar achtereen­ 'In het Nederlands kan ik beter over­ die al vroeg de eerste gitaarakkoorden volgens 'Betonrock' en de 'Oosthoek brengen vvat ik te zeggen heb. Een an­ leerde van zijn vader, luk Saffloer. dere reden is dat er in Vlaanderen al 'Al snel wilde ik ook in een groepje 'In het Nederlands te veel Engelse groepjes zijn. Als we spelen. Toen ik 12 was, kreeg ik mijn opgemerkt willen worden, moeten 21 eerste elektrische gitaar en ben ik be­ kan ik beter overbrengen we misschien \Nel in het Nederlands ginnen oefenen met mijn broer Sven zlI1gen. (nu 27, basgitaar) en buufJongen Wim wat ik te zeggen heb' De jonge muzikant studeert nog com­ Bossier (28, slagwerk) In die tijd is municatiewetenschappen, maar het 'Feet of Clay' ontstaan Onder die naam rockrally'. Met de hoofdprijs van liefst van al wil hij een echte beroeps­ brachten we melodieuze gitaarrock in Betonrock gaat meteen de Jongens­ muzikant worden. 'Als ik echt kon het Engels. Vorige zomer hebben we droom van zanger-gitarist van Sam kiezen tussen de Job van Journalist of de naam van de groep in Toendra ver­ ]anssens om eens in de AB te kunnen die van muzikant, dan zou ik onmid- anderd en is Veerle Pollet FOTO · PAS CAL VIGN[[W .' deUijk weten wat mij te ( I 7, zang en tweede doen staat', lacht Sam gitaar) erbij gekomen. ]anssens. 'Maar je kunt Voortaan brengen we niet vrij kiezen. In ons alleen nog Nederlands­ land hebben muzikanten talige nummers.' immers geen verzekerde toekomst. Ik kies daarom Liedjes met maar voor de veilige weg, een boodschap haal eerst een diploma Sam ]anssens maakt de communicatieweten­ meeste nummers. Hij schappen en dan zien komt met ruwe songs we vvel. In Nederland naar de groep die eraan hebben jonge muzikanten werkt tot het volwaardige het een stuk gemakkelijker. liedjes worden. Toendra Onze Noorderburen voe­ zoekt op dit moment hard ren een heus subsidie­ naar een eigen, herkenbare sound. Een spelen in vervulling. Met de 'Oosthoek beleid en beginnende groepjes krijgen groep heeft daarnaast echter ook af­ rockrally' \NOn de groep 20 uur studio­ er méér kansen. Hier moet je al enige wisseling nodig. Daarom is de komst opname. Toendra heeft zich inmiddels bekendheid hebben, wil Je in het cir­ van Veerle Pollet voor Toendra een se­ aangesloten bij het boekingskantoor cuit van de Jeugdhuizen geraken. rieuze aanwinst. Zij maakt immers zelf 'Conga', zodat het allicht voor optredens Het beleid van gemeenten en jeugd­ ook nUD1Jl1erS en zorgt met haar zang zal worden gevraagd in het circuit van verenigingen naar beginnende groepJes en met extra toetsenwerk, of accordeon de jeugdclubs en de kleinere zalen. toe, stelt in Vlaanderen maar weinig voor de nodige variatie op de planken. 'Vooral fun, dat hoort erbij', vindt de voor. Ik vind dat jammer, temeer Niet alleen de muziek is voor Sam groep. 'We amuseren ons elke week omdat men zo kansen laat liggen om ]anssens belangrijk. 'Als de groep een goed tijdens de repetities. Dat neemt Jongeren warm te maken voor cultuur.' liedje brengt met een antiracistische niet weg dat we toch echt wel serieus Marleen Teugels Natuurpad op fabrieksterrein

Het farmaceutische bedrijf SmithKline De meeste industrie- en ten die onderdak en voedsel bieden Beecham Biologicals (SKB), één van de kantoorterreinen in de aan tal van kleine zoogdieren en vogels: grootste vaccinproducenten ter wereld, rand rond Brussel zijn niet meidoorn, hulst, haagbeuk en beuk, gooide het over een totaal andere boeg. direct erg natuurvriende­ sporkehout, hazelaar, gelderse roos, ame­ Op het 25 hectaren grote bedrijfster­ Iijk. Als er al een tuin ligt ­ lanchier, veldesdoorn, lij sterbes, enz. rein in , net aan de overkant vaak is er zelfs helemaal van de taalgrens, werd zopas een 'Na­ geen plaats vanwege Soorten rijkdom bevorderen tuurpad' geopend. Het pad is meer dan de noodzaak om zoveel Met dit opmerkelijke initiatief wil SKB 22 één km lang en doorkruist de va llei van mogelijk parkeergelegen­ een concrete bijdrage leveren tot de de lasne die over het terrein loopt. Langs heid te voorzien - dan ontwikkeling en bescherming van een het pad zijn een ti ental observaliepos­ gaat het in de meeste ecologisch waardevol gebied. 'Het feit ten aangebracht waar de wandelaar gevallen om een weinig dat het natuurpad ook open staat voor informatie krijgt over de specifieke geïnspireerd samenraapsel het publi ek is voor ons een manier om fauna en Rora die men van daaruit van wat struiken en ons op harmonieuze wijze te integreren kan observeren. bomen die liefst niet te in de samenleving waarin we werk­ Het initiatief voor dit natuurpad ging veel onderhoud vergen. zaam zijn', aldus ondervoorzitter uit van en kele personeelsleden van SKB Cluistian Vandecasserie. die zich gegroepeerd hebben in de SB waarvan de grote bladeren meedrij­ Op termijn is het de bedoeling 0111 FunClub Nature. Een voorbereidende ven op het water. het gebied nog verder te ontwikkelen. st udie onder leiding van prof Martin ln het moerassig bosgebied gedijen Zo zal de vijver worden uitgegraven, Tanghe van de UlB inventariseerde ondermeer elzen, schietwilg en rode worden de netels en braamstruiken meer dan 200 verschillende inheemse kornoelj e, met daartussen een tapijt onder controle gehouden, en zullen planten die typisch zijn voor dit soort bepaalde exotische soorten die dreigen vochtige biotoop en waarvan een aantal Langs het 'Natuurpad' minder sterke soorten te verdringen, in ons land zeldzaam of met uitsterven zoals de Japanse duizendlmoop, worden bedreigd zijn . Ik denk bvb. aan de groeien meer dan 200 verwijderd. Ook zal het bosgedeelte koekoeksbloem, de morgenster, water­ worden uitgedund om de soortenrijk­ ereprijs, waterweegbree, enz. verschillende inheemse dom te vrijwaren en te bevorderen. planten, waarvan sommige Een en ander vergt een investering Zeldzame bittervoorn van meerdere miljoenen. Het natuurpad loopt langs verschillende met uitsterven bedreigd biotopen met elk hun eigen fàuna en Paul Geerts flora . Zo is er ondermeer een vijver van gele waterranonkels. Waar tot voor waar de kleine karekiet nestelt in het enkele tientallen jaren nog vochtige Het natuurpad is geopend op zater-, zon­ riet en waar verschillende watervogels weilanden lagen, is in de loop der ja­ en feestdagen van 9 tot '8u. De toegang een thuis hebben gevonden. In de ren een bos ontstaan met wilg, berk, bevindt zich in de Rue de "Institut, aan de vijver zwemmen stekelbaarsjes en de els, esdoorn en eik. Hier hebben on­ brug over de Lasne. Bezoekers kunnen ge­ zeldzame bitrervoorn die zi jn eitjes legt dermeer boomklevers, boomkruipers bruik maken van de parking van SmithKline Beecham Biologicals aan de Rue de , in de lege schelpen van de zwanemossel. en de bonte specht een onderkomen waar ook een toegang is voorzien. In de rivier de Lasne kan de aandachtige gevonden. Een folder met uitleg over het natuurpad bezoeker ondermeer voorn, brasem, langs de parking van SKB werd de ligt gratis ter beschikking in het toegangs­ grondeling en modderkruiper zien voorbije maanden een houtwal aan­ gebouw va n SKB, Rue de l'ln stitut nr 89. zwemmen tussen het fonteinkruid geplant met allemaal inheemse soor­ Info: 02/656 82 56 of 02/656 94 84. Het Pajottenland, een luilel{l{erland naast de deur

Het Pajottenland wordt vaak tocht die er van 26 juni tot 26 sep­ idyllisch omschreven als 'Land tember door het Davidsfonds wordt van kokanje' wat zoveel be­ georganiseerd, biedt alvast een schi t­ tekent als Luilekkerland. Het terend aanknopingspunt. Davidsfonds organiseert hier De zoektocht start aan het Dilbeekse tijdens de zomermaanden kasteel-gemeentehuis. Na een korte (tot 26 september a.s.) een wandeling gaat het naar het prachtige cultuurtoeristische zoektocht kerkje van Sint-Anna-Pede, dat nog door met meer dan 1.250.000 fr. de roemruchte Pieter Bruegel de Oude aan prijzen en plezierige ver­ werd geschilderd. Het kerkje is om­ rassingen.Tegelijk verschijnt ringd door vier cafés waarvan in één, er een nagelnieuwe cultuur­ volgens de overlevering, Napoleon ooit toeristische gids over het zou hebben geslapen. Vandaar gaat de land staat momenteel onder zware Pajottenland van de hand tocht naar Sint-Gertrudis-Pede en het druk. Door de inwijking vanuit de van Maurits van . kasteel van Gaasbeek, één van Vlaan­ hoofdstad en Wallonië dreigt de regio derens mooiste, met een zeer turbu­ een stuk van zi jn identiteit te verliezen.' Journalist Maurits van liedekerke lente geschiedenis. In kunnen Deelnemers aan de cultuurhistorische e194S, Teralfene) heeft een boon de dorstigen zich in het volkscafé De zoektocht in het Pajottenland kunnen voor het Pajottenland en dat resul­ Cam te goed doen aan een fris glas niet alleen een mooie prijs winnen 23 teerde in een praktische cultuurtoe­ geuze, lambiek of kriek. (er is een prijzenpot van ruim ristische gids met een schat aan J.250.000 fr.), maar krijgen er sowieso wetenswaardigheden over deze regio van het Davidsfonds de gids van die nieuwsgierigen moet helpen bij Volgens de overlevering zou Maurits van Liedekerke gratis bovenop. de eerste kennismaking. Napoleon ooit hebben geslapen Het Paj ottenland is volgens Maurits Marleen Teugels van Liedekerke eigenlijk een verzinsel in een van de herbergen rond van de Lennikse advocaat Frans-Jozef Voo r info over de zoektocht: Davidsfonds: De Gronckel. die onder het pseudoniem het kerkje van Sint-Anna-Pede 016/310.600. Reisgids: Pajottenland, Maurits van Liedekerke, Davidsfonds, 136 blz., Franciscus Josephus Twyfelloos een 495 fr, 1999, ISB N: 9058260119. feuilleton publiceerde in het Gentse Tussen de Lombeekse velden gaat het dagblad 'Den Vaderlander' onder de dan langs de 'tragische molen' van kapi­ titel 'Het Pajottenland gelyk het van tein Zeppos, naar de toch wel vrij unieke oudtyds gestaan en gelegen is'. gotische kerk van Onze-lieve-Vrouw Frans-Jozef De Gronckel groepeerde Lombeek. Op het marktplein van TouristischeTrümpfe 47 gemeenten die uitverkoren werden staat 'Prins, de trots van Brabant', het vor der Haustür om tot 'zijn' Pajottenland te behoren. imposante Brabantse trekpaard, een Das Pajottenland wird oft als idyllisches De kern van dat 'samenraapsel' be­ beeldhouwwerk van Koenraad Tine!. Schlaraffenland beschrieben, tatsächlich stond uit de gemeenten die hadden jedoch ist dieses liebliche Stückchen Flan­ behoord tot het Land van Gaasbeek. Ongeëvenaard lekkers dern aus mehr als einem Grunde wert, In zijn kronieken gaf De Gronckel de 'Het Pajottenland beschikt over tal erkundet zu werden. Das kann man nun 'Pajotten' een land, een verleden en van toeristische troeven', zegt Jan Vaes hervorragend mit dem brandneuen touris­ zelfs een volkslied. die voor het Davidsfonds de jaarlijkse tischen Kulturführer über das Pajottenland Zo kwam het 'Pajottenland' tOL leven cultuurhistorische zoektochten orga­ tun, der von dem Journalisten Maurits en ging het een eigen leven leiden niseert. 'Er is het rijke patrimonium, van Liedekerke verfaBt wurde.AuBerdem want de authenticiteit van de streek de lieflijke natuur met nog vrijwel organisiert der Davidsfonds vom 26 Juni wordt vandaag door niemand nog in ongerepte biotopen en natuurlijk het bis zum 26 September eine kulturhistori­ twijfel getrokken. De Pajotse natuur culinair aanbod. De hoeveproducten sche Suchtour durch das Pajottenland, werd bezongen door dichters als Paul van de Pajotse erven, het boerenbrood das über ei ne ganze Menge Sehenswertes de Mont en Anton van Wilderode. met plattekaas, aardbeien en een hele verfügt. Die Suchtour bildet nicht nur einen reeks lekkere streek bieren zijn ongeë­ ausgezeichneten AnlaB mit angenehmen Zeppos en Napoleon venaard. De regio kan er alleen maar Überraschungen, die Teilnehmer können Dit lieflijke stukje Vlaanderen is om wel bij varen als we dat stelselmatig dazu auch schöne Preise (im Wert von méér dan één reden een verkenning in heel Vlaanderen onder de aandacht über 1.250.000 fr.) gewinnen und erhalten waard. De cultuurhistorische zoek­ van de mensen brengen. Het Pajotten­ überdies den Führer von Maurits van Liedekerke gratis dazu! Also, worauf warten Sie noch? G A s T E N B o E K Asielzoekers vluchten in muziek

kelijk omdat je geconfronteerd wordt maken. Hier in het centrum heb ik met een totaal andere cultuur. een streekgenote leren kennen, Elira Bajraktari, die ook piano speelt. Piano verzet de zinnen We verdiepen ons in muziek uit het Sinds mijn aankomst in Beersel heb ik oude Georgië, zoeken stukken die ge­ twee gesprekken gehad met mensen schreven zi jn voor piano vierhandig van het OCMW van . Op basis en we geven af en toe een concert in daarvan kan ik onmogelijk zeggen de Jacques Brei zaal van het opvang­ waar ik uiteindelijk terecht zal komen. centrum, waar Brei vroeger zelf is op­ Die onzekerheid knaagt aan je en ook getreden, naar ze mij hebben verteld. het feit dat je volledig afhangt van wat andere mensen over je hoofd heen be­ Het beste van zichzelf slissen. Als ze ons maar niet terugsturen Ik ben niet de enige die hier in het naar Armenië want dat zien mijn man centrum met kunst bezig is. Er zijn en ik absoluut niet meer zitten l mensen die andere instrumenten be­ Tarverdian Lusine (28) Intussen doe ik mijn uiterste best om spelen en er is ook een koor dat samen vluchtte begin dit jaar uit me niet blind te staren op onze uit­ met enkele solozangers soms een op­ Armenië naar België en zichtloze situatie door veel piano te treden verzorgt in de Jacques Brei zaal. belandde hier in het opvang­ spelen. Musiceren is een ideale manier Daarnaast zijn er vluchtelingen die centrum voor asielzoekers naar het penseel grijpen om het nood­ 24 in Beersel. Tarverdian is een Knap om te zien hoe gedwongen wachten op een zinvolle begaafde pianiste en benut . . manier in te vullen. Zij hebben de in­ elk moment om zich uit te sommIge mensen er In kom hal van het centrum bijvoorbeeld leven in de muziek. Na de versierd met een paar muurschilde­ vlucht uit haar vaderland een uitzichtloze situatie ringen. Ik vind het knap om te zien is de piano zowat het enige hoe sommige mensen er in een uit­ houvast in haar vooralsnog toch in slagen het beste zichtloze situatie toch in slagen om uitzichtloze leven. het beste van zichzelf te geven. van zichzelf te geven Begin dit jaar beslisten mijn man en Tarverdian Lusine ik om weg te gaan uit Armenië van­ om je zinnen te verzetten en in een wege het onstabiele politieke regime andere wereld te stappen. Ik speel al De bibliotheek van het Opvangcentrum is en de heersende willekeur. Er woedt piano sinds mijn prille jeugd. Toen ik nog op zoek naar literatuur in Afrikaanse en Oost-Europese talen. Mensen die boeken in Armenië een niet aflatende strijd acht jaar was stuurden mijn ouders of tijdschriften willen schenken kunnen dat tussen het officiële bewind en de maffia. me naar de muziekschool, niet zozeer door contact op te nemen met directeur De maffia lijkt er zo langzamerhand omwille van het feit dat ze in mij een Marc Uyttenhove op tel. 021382 12 I I. de bovenhand te halen. Op 18 januari groot talent vermoedden, hebben we de hoogst noodzakelijke maar gewoon omdat je spullen bijeen gepakt en zijn naar België in het voormalige com­ Demandeurs d'asil e à Beersel gevlucht. Uiteindelijk zijn we in het munistische Rusland opvangcentrum in Beersel terecht ge­ alleen maar sociale pro­ Tarverdian Lusine a fui l'Arménie au début de cette année. komen. Hier verblijven zo'n honderd­ motie kon maken door Ses pérégrinations I'ont fi nalement amenée au centre vijftig vluchtelingen uit verschillende uit te blinken in deze d'accueil pour demandeurs d'asile de Beersel. Pianiste de werelddelen met allemaal hun eigen of gene tak van kunst talent, elle met chaque moment à profit pour s'épanouir verhaal. of wetenschap. dans la musique, car depu is qu'elle a dû quitter son pays, Veel contact met de andere bewoners Alles bij elkaar heb ik la musique est la seule chose à quoi elle peut se raccrocher. heb ik niet, behalve met de mensen zeven jaar muziekschool 'J e ne sais pas ou j'aboutirai fi nalement. Cette incertitude die afkomstig zijn uit mijn eigen gevolgd en daarmee was me ronge, tout comme Ie fait d'être complètement tribu­ streek. Van het reilen en zeilen in de de basis gelegd om me­ taire de déci sions prises par des gens sur lesquels je n'ai gemeente Beersel ben ik nog niet zo zelf verder te bekwamen aucune prise. Entre-temps, je fais tout ce qui est en mon goed op de hoogte, want ik slijt mijn op de piano. Klassieke pouvoir pour ne pas me morfondre dans la situation dés­ dagen meestal in het centrum. Ik kan muziek geniet mijn voor­ espérée qui est la notre, en jouant du piano autant que dus niet echt een visie geven over keur, maar eigenlijk je Ie peux de manière à fixer mes idées sur autre chose.' België. Ik probeer mij zo goed moge­ maakt het me weinig Elle n'est du reste pas la seule artiste présente au centre lijk te schikken in mijn huidige situ­ uit wat ik speel, zolang d'accueil. 'Je trouve réconfortant de voir la manière dont atie en dat is niet altijd even gemak­ ik maar muziek kan certaines personnes parviennent, dans une situation très difficile, à donner Ie meilleu r d'elles-mêmes.'