Penrhyn Llŷn Llŷn Peninsula
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Cynhyrchwyd y daflen hon gan Sustrans gyda Cysylltiadau Defnyddiol / Useful links chefnogaeth Gwasanaeth AHNE Llŷn a Chyngor Gwynedd Trafnidiaeth Gyhoeddus / Public Transport TraveLine Cymru %: 0871 200 22 33 This leaflet has been produced by Sustrans with the www.traveline-cymru.info support of Llŷn AONB Service and Gwynedd Council. Penrhyn Llŷn Ymholiadau National Rail / National Rail Enquiries Sustrans a’r Rhwydwaith Beicio Cenedlaethol % Cymraeg 0845 60 40 500 / 08457 48 49 50 : Mae Penrhyn Llŷn yn ffurfio rhan o’r Rhwydwaith Beicio www.nationalrail.co.uk Cenedlaethol, dros 14,00 miltir o lwybrau cerdded a beicio Llŷn Peninsula Gwybodaeth Twristiaid / Tourist Information di-draffig, lonydd tawel ac adrannau ar y ffordd ledled y DU. www.ymweldageryri.info/ Cydlynir y Rhwydwaith gan Sustrans, yr elusen sy’n galluogi www.visitsnowdonia.info/ pobl i deithio ar droed, beic neu drafnidiaeth gyhoeddus ar gy- MAP BEICIO / CYCLE www.llwybrarfordircymru.gov.uk fer rhagor o’r siwrneiau a wnawn bob dydd. Mae ein gwaith yn ei gwneud hi’n bosibl i bobl ddewis siwrneiau iachach, glanach www.walescoastpath.gov.uk a rhatach gyda gwell lleoedd a gofodau i symud drwyddynt a byw ynddynt. Gwefannau eraill / Other websites Cylchdeithiau Beics Llŷn www.ahne-llyn-aonb.org.uk Sustrans and the National Cycle Network The Llŷn Peninsula forms part of the National Cycle Network, Llŷn Circular Cycle Routes www.gwynedd.llyw.cymru more than 14,000 miles of traffic-free paths, quiet lanes and www.ecoamgueddfa.org on-road walking and cycling routes around the UK. The Network is coordinated by Sustrans, the charity that’s enabling people to travel by foot, bike or public transport for more of the journeys we make every day. Our work makes it possible for people to choose healthier, cleaner and cheaper journeys, with better places and spaces to move through and live in. Mae’n bryd i ni gyd ddechrau gwneud dewisiadau teithio craffach. Camwch ymlaen a chefnogwch Sustrans heddiw. It’s time we all began making smarter travel choices. Make your move and support Sustrans today. www.sustrans.org.uk 0845 838 0651 Lluniau: © AHNE Llŷn Photos: © Llŷn AONB Golygfa dros Aberdaron WALES GOGLEDD CYMRU / NORTH Elusen gofrestredig rhif 326550 (lloger a Chumru) SCO39263 (Yr Alban) View over Aberdaron Registered Charity No. 326550 (England and Wales) SCO39263 (Scotland) Route 40 Cenin Bryncir Côd Beicio Da Llanaelhaearn Ufuddhewch i reolau’r ffordd Garndolbenmaen Byddwch yn gwrtais • Ildiwch i gerddwyr Coed To Lôn Eifion / Jonathan Caernarfon • Cofiwch fod rhai pobl yn drwm eu clyw neu â nam ar eu golwg Coed Ty • Pan fydd defnyddwyr cadair olwyn neu farchogwyr ildiwch Newydd h Dolbenmaen iddynt rc Coed E n fo Gors Goch A • Canwch gloch neu defnyddiwch eich llais yn gwrtais i rybuddio r o f y ch r w eich bod yn dod E D n o n f n A e o W f A Gofalwch am yr amgylchedd Ffynnon St Cybi n o St Cybi’s Well f • Allwch chi gyrraedd man cychwyn eich taith ar feic neu A gludiant cyhoeddus? Rhoslan Llwyndyrys Pencaenewydd • Dilynwch y Côd Cefn Gwlad; yn arbennig parchwch dda byw Llangybi a bywyd gwyllt, ewch â’ch sbwriel adref a chadwch gwn o dan A 4 reolaeth. 9 9 Edrychwch ar ôl eich hunan • Byddwch yn arbennig o ofalus wrth gyffyrdd, wrth feicio i lawr elltydd neu pan fo wyneb y ffordd neu’r llwybr yn anwastad Rhos-fawr Llanarmon Gwynfryn Coed Covert • Mewn ardaloedd anghysbell gwnewch yn siwr fod gennych Rhos-fawr Cabin fwyd, offer trwsio beic, map a dillad tywydd gwlyb Y Ffôr Wood Llanystumdwy • Cadwch eich beic mewn cyflwr da i’r ffordd; defnyddiwch olau Chwilog Criccieth d y pan fo gwelededd yn wael r h Criccieth y rc w E d D • Ystyriwch wisgo helmed a dillad hawdd eu gweld n n Castell Criccieth fo o A f Criccieth Castle A PthF Good Cycling Code Beicio ar Benrhyn Llŷn Cycling on the Llŷn Peninsula Obey the rules of the road Be courteous Beicio yw’r ffordd orau i weld ardal Llŷn ac Eifionydd gyda’i Cycling is the best way of getting to see the Llŷn and Eifionydd • Give way to pedestrians hatyniadau gwych, gan gadw’n iach a helpu’r amgylchedd ar yr area with its wonderful attractions, whilst also staying healthy • Remember that some people are hard of hearing or visually un pryd. and helping the environment. impaired Mae’r llwybrau’n dilyn lonydd culion heb fawr o draffig, ac The routes follow narrow lanes with hardly any traffic and • Where there are wheelchair users or horse riders please give way yn arddangos golygfeydd unigryw a godidog o’r arfordir a’r pick out unique and breathtaking views of the coast and • Ring a bell or politely call out to warn of your approach cefn gwlad, llawer ohono wedi’i ddynodi’n Ardal o Harddwch countryside, much of which has been designated an Area of Care for the environment Naturiol Eithriadol (AHNE). Mae arwyddion glas gyda rhifau Outstanding Natural Beauty (AONB). Blue numbered signs • Can you reach the start of your journey by bike or public arnynt yn nodi ffordd mae’r teithiau yn mynd a gallwch gychwyn have been used to denote the routes and you may start and transport? a gorffen be y mynnwch. finish at whichever point you wish • Follow the Country Code; in particular respect livestock and wildlife, take your litter home, and keep dogs under close Mae Llwybr 40 tua 14 milltir o hyd, ac mae’n cysylltu â Lôn Route 40 is approximately 14 miles in length and connects to control. Eifion drwy Lwybr Beicio Cenedlaethol 8; Mae Llwybr 41 tua 17 Lôn Eifion via National Cycle Route 8; Route 41 is around 17 milltir a gellir ei ymestyn i gyrraedd Pwllheli; Llwybr 42 yw’r hiraf, miles and can be extended to reach Pwllheli; Route 42 is the Look after yourself yn 27 milltir; ac mae Llwybr 43 yn tua 19 milltir ac mae bron yn longest at 27 miles; and Route 43 is approximately 19 miles • Take special care at junctions, when cycling downhill and on cyrraedd pen draw Penrhyn Llŷn. Gellir beicio unrhyw un o’r and almost reaches the tip of the Llŷn Peninsula. Each route loose surfaces llwybrau i’r ddau gyfeiriad, neu gellir cyfuno’r llwybrau i greu can be ridden in either direction or a challenging longer route • In remote areas carry food, repair kit, map and waterproofs taith hirach, fwy heriol. can be pieced together. • Keep your bike roadworthy; use lights in poor visibility • Consider wearing a helmet and conspicuous clothing Coed Jonathan Coed Ty Newydd 7 41 Llithfaen h Porth Pistyll 4 rc B Coed E n Gors Goch fo Penrhyn Llŷn / Llŷn Peninsula A Penrhyn Trwyn Bodeilias Porth Dinllaen h rc Nefyn E Pistyll n fo Lifeboat A Regional Cycle Networ onroad Station Rhwydwaith eicio Rhanbarthol ar y ffordd Porth Dinllaen Penrhyn Lining routes Borth Wen Nefyn Llwybrau cyswllt Porthdinllaen Porth Nefyn (NT/YG) Pencaenewydd 17 Llwyndyrys 4 B4 Coed National Cycle Networ onroad Mynydd-mawr Afon Rhwydwaith eicio Cenedlaethol ar y ffordd Ge Morfa irc A Waling route (Wales Coast ath) h 4 Llwybr cerdded (Llwybr Arfordir Cymru) Nefyn Coed 9 Mynydd 9 Nefyn B4412 7 Groesffordd 9 4 A Coedyfrochas B4354 Rhos-fawr Llanarmon Edern B4354 Coed Rhos-fawr 417 Y Ffôr Shop / Accommodation B4 Siop / Llety Tourist attraction / ourist information Ceidio Atyniad Twristiaid / Gwybodaeth ymwelwyr d y r h y rc Nature reserve / Leisure centre E A dw 4 D Gwarchodfa natur / Canolfan hamdden 9 n n 7 fo o Porth Ysglaig A f Camping / Caravan Boduan A Gwersylla / Carafan Area of Outstanding Natural eauty Coed Ardal o Harddwch Naturiol ithriadol Bodfel Llannor Penarth Fawr Llwyn Cadw) 9 Coed 9 -hudol 4 0 Cilomedrau Kilometres 1 2 3 Tai Hirion A Abererch Pe Coed 0 Milltiroedd Miles 0.5 1 1.5 2 7 y Gledrydd Efailnewydd A497 41 4 Tudweiliog Abererch Pen Y Bryn B Dinas Afon Ddu Penrallt Penrhyn Coed Garn Melyn Fadryn A 497 Denio Coed B4 Rhyd Bodgadle 41 5 -y-clafdy Pwllheli Porth Colmon Afon Erch Garnfadryn Pwllheli Penrhyn Colmon Penrhos Bryn-mawr Morfa Coed Coed Cefnamwlch Cefn Marian-y-de / Llaniestyn Llanfair South Beach 5 7 1 1 4 4 4 4 B B Trefaes 9 9 Llangwnnadl A4 Penrhyn Mawr Sarn Mellteyrn Llanbedrog Y Gamlas Trwyn Garreg-lwyd B 44 4413 3 Bryncroes 13 B 41 Trefgraig B4 Mynytho Trwyn 413 Glas B4 Botwnnog n ro o H n o f Bae Tremadog / Tremadoc Bay Porthor A Whistling Sands 9 9 4 A Dinas Porthor Bach (NT/YG) Rhoshirwaun Dinas Fawr St Tudwal's Road Llangian Penrhyn Llŷn yn Ardal o Harddwch Naturiol Eithriadol Plas yn Rhiw (NT/YG) ron a Yn 1957, dynodwyd rhan helaeth o Benrhyn Llŷn yn Ardal o D Abersoch n Harddwch Naturiol Eithriadol (AHNE), un o 5 AHNE dynodedig o Braich f Anelog A yng Nghymru. Mae logo’r AHNE yn dangos brân 13 44 Porth Neigwl B Hell’s Mouth goesgoch, aderyn sy’n ffafrio arfordir creigiog Rhiw Penycaerau Borth Fawr y penrhyn, ble ceir tua 60 o barau nythu. Mae Llanengan 155km2 o’r Penrhyn yn ffurfio’r AHNE ac mae tua Porth Llanllawen Penrhyn 70% o boblogaeth yr ardal yn siaradwyr Cymraeg. Aberdaron Du Am ragor o wybodaeth, ewch at Braich y Llanfaelrhys St Tudwal’s Noddfa Sarn Bach Machroes Island East www.ahne-llyn-aonb.org Porth Braich y Trwyn Cadian Porth Pwll Cam Llawenan Maen St Tudwal’s Gwenonwy Bwlchtocyn Island West Ogof Trwyn Trwyn Porth Ddeuddrws Talfarach Llŷn Peninsula Area of Outstanding Natural Beauty Uwchmynydd Meudwy Bychestyn Trwyn In 1957, a large part of the Llŷn Peninsula was designated Trwyn Maen Gwningaer Melyn Aberdaron Bay Ynys Cilan an Area of Outstanding Natural Beauty (AONB), one of only 5 Bodermid Gwylan-fawr Porth designated AONB’s in Wales.