AKC K10 Drôme-Provençale 31 mei t/m 14 juni 2009

GROETEN UIT LA BOUCOULE Inleiding ook. Het was nu al bijna te veel om in twee weken tijd te kunnen zien. Van 31 mei tot 14 juni 2009 werd op de camping La Boucoule Aan dit verslag hebben velen meegewerkt, in het kader van privacy (Montbrun Les Bains, Drôme Provençale) een kamp georganiseerd zijn echter namen zoveel mogelijk weggelaten. Voor meer door de AKC. informatie of contact met de auteurs kunt u het bestuur van de AKC Met 29 deelnemers hebben we twee weken mogen genieten van de (KNNV) benaderen. bijzondere gastvrijheid van Nora Duym en haar partner Ewald.

La Boucoule is in vele opzichten een bijzondere locatie. De website (www.laboucoule.com) geeft wel een indruk van een typisch Zuid- Een feestelijke slotmaaltijd Frans landschap maar kan onmogelijk de unieke sfeer van deze camping weergegeven. Feitelijk is het een mini-camping op een mega terrein. De afstand tussen de verst van elkaar afstaande tenten was meer dan 300 meter. Sommigen stonden op een eigen veld, anderen deelden een terras of stonden op de grote weide met de convo tent. Verkeer is hoogst zelden te horen en oordopjes zijn bijna nodig voor de nachtegalen. Men kampeert midden tussen de overdonderende rijkdom van de Provencaalse natuur. Elke dag nieuwe plantensoorten of nieuwe vlinders bleek hier gewoon. Nog moeilijker te beschrijven is de sfeer die Nora en Ewald samen gecreëerd hebben. Gasten zijn per definitie vanaf binnenkomst vrienden van La Boucoule. En dat wordt nog verder versterkt doordat de eigenaren één keer per week voor alle gasten een grootse maaltijd bereiden.

La Boucoule was voor ons een onvergetelijk kamp. Zon en af en toe een, soms figuurlijke bui, wisselden elkaar af. Twee deelnemers werden door ziekte getroffen en moesten of vroegtijdig afhaken of een paar dagen missen door een korte observatieperiode in het lokale ziekenhuis. De excursiemogelijkheden waren ruim voorhanden en begonnen al op de camping. Slechts af en toe geplaagd door hevige regenval was het meestal zweten in de vroege zomerzon. Duidelijk was wel dat het topseizoen voor met name planten bijna over was maar misschien was dat maar goed Excursies en excursieterreinen 3. Sault Vrijwel alle excursies konden binnen een straal van 20 kilometer rond de camping aangeboden worden. In de onderstaande tabel en Aan de oostelijke toegangsweg naar de Mont Ventoux ligt Sault de daarbij behorende kaart wordt een overzicht gegeven van de temidden van een glooiend dal. Lavendelakkers omzoomd met verschillende locaties. bloemrijke bermen en houtwallen geven een goed beeld van het Provençaalse cultuurlandschap. Rijk aan vlinders en bijzondere 1. Omgeving La Boucoule akkeronkruiden.

In vroeger tijden, tot in de vorige eeuw, is ook dit deel van het 4. Brantes Franse platteland dichter bewoond en bebouwd geweest. Wat nu rest zijn veel verlaten akkers gelardeerd met restanten bijna In het dal van de Toulourenc, aan de noordflank van de Mont ongerepte maquis en lagere garrique vegetatie. Meestal lage Ventoux ligt het arendsnest Brantes. Versterkt tegen vroegere exemplaren van Donzige eik (Quercus pubescens) en Steeneik roofzuchtige indringers is het nu een verstild en toeristisch (Quercus ilex) domineren de boomlaag. In de kruidlaag van met aantrekkelijk dorp. Oostelijk en westelijk van het dorp geeft een name de veel opener garrique zijn diverse orchideeën, met lange afstandswandelpad gelegenheid om het gebied te exploreren. Hondskruid (Anacamptis pyramidalis) als algemeenste, te vinden. De maquis-, en daarop aansluitende garriquevegetatie is hier beter La Boucoule (800 m) is gelegen in een dal omsloten door glooiende ontwikkeld. Mediterrane soorten als Terebint (Pistacia terebinthus) hellingen. Vanuit het dal zijn diverse excursiemogelijkheden en Spekwortel (Tamus communis) kunnen hier gevonden worden. aangeboden. Lopend naar Montbrun, westelijk naar Niègle en dan terug via Ubac de Gourge of doorlopend langs Ubac de Vic. 5. Mont Ventoux Noordelijk ligt de Col des Arles (1015 m) met halverwege het fossielenpad. De kale berg (1841 m) biedt begin juni al bijzondere alpiene flora. Veel is uitgebloeid. Zeker veroorzaakt door drukte zijn ook vogels 2. Ferassières en Col de l’Homme Mort van het hooggebergte schaars. Op de noordhelling bevind zich een goed ontwikkeld loofbos (met name beuk en esdoorn) waar een Noord van Ferassières ligt de Montage d’ Albion met op 1211 m de natuurpad (vernoemd naar de entomoloog J.H. Fabre) is uitgezet. Col de l’Homme Mort. Een dicht bebost gebied met aan de zuidzijde weiden en akkers. In verband met copyright kan in dit verslag geen afdruk van de betreffende Michelinkaart (332, 1:150.000) gebruikt worden. IGN kaart 3240 OT Montagne du Buc biedt op een schaal van 1:50.000 informatie over de directe omgeving van Montbrun-les- La Boucoule D Ubac de Gourge Bains. 40 D 542 Brantes Ubac de Vic D 1 5 9

Montbrun-les-Bains Col de l’Homme Mort Mont Ventoux 2 4 9 D

Aurel Ferrassieres

D 164

St-Trinit Sault nr Top oGui Hoogte Wandel- Wandel des Bijzonder- Excursies kamp 10 Drôme - Provence 2009 start verschil tijd afstand dagdeel *) Type heden Op de camping - oprijlaan - 1-6-2009 1-1 weitje camping 10 m 2 km ½ ¼ Richting Niègle - Ubac de 1-2 Courge camping 80 m 5 km ½ 2-6-2009 2-1 Montbrun camping 150 m 10 km ¾ 2-2 Natte vallei camping 80 m 4 km 1 3-6-2009 3-1 Kapel la Donne camping 200 m 5 km ¾ 3-2 Col des Arles, Eyrolle camping 400 m 12 km 1 fossielen 3-3 zie 2-1 4-6-2009 4-1 Col des Arles via west. route camping 200 m 9 km 1 4-2 Niègle- Ubac de Gourge camping 50 m 7 km ¾ - 1 4-3 Sentier Botanique Savoillan auto 10 min 150 m 2 km ½ 5-6-2009 5-1 Brantes - GR 91c auto 12 min 200 m 10 km ¾ - 1 5-2 le Belvédère auto 27 min 475 m 3 u 11 km 1 40 rood Mont Ventoux, Sentier de 5-3 découverte J.H. Fabre auto 38 min 165 m 2 u 6 km ½ - ¾ 41 groen 6-6-2009 6-1 Aurel Sentier Botanique auto 15 min 50 3 km ½ 6-2 Aurel Roche - Pertuis auto 15 min 210 m 2 u 20 7 km ½ - ¾ 32 Monieux Botanische route St.- 6-3 Hubert auto 28 min 100 m ½ - ¾ cultureel, 6-4 Vaison-la-Romaine historisch 7-6-2009 7-1 Monieux La chapelle St.Michel auto 18 min 380 m 3 u 9 km 1 24 rood gorges 7-2 Marquisan St.Trinit auto 13 min 125 m 3 u 10 km 1 33 blauw bos 7-3 auto 27 min. auto 13 min 80 m 2 u 6 km ½ - ¾ 25 groen open veld 8-6-2009 8-1 Vergol auto 8 min ¾ - 1 8-2 Ubac de Vic auto 5 min 7 km ¾ - 1 8-3 zie nr.5-2 9-6-2009 9-1 zie nr. 6-4 9-2 zie nr. 7-3 10-6- 2009 10-1 Perrache, na de markt in Sault auto 32 min 150 m 2 u 6 km ½ + ½ 15 groen 10-2 zie nr. 5-3 10-3 zie nr. 5-2 350 / 10-4 Montagne du Buc camping 700 4 u 11 1 x rood 11-6- 2009 11-1 Les coulets et combes d'Aurel auto 9 min 540 3 u 11 1 31 rood Le col de Fontaube, start 11-2 Brantes auto 12 min 400 4 u 14 1 35 rood 11-3 zie nr. 6-3 12-6- 50 - 2009 12-1 Col de l'Homme Mort auto 10 min. 400 2 - 5 u var. var. 12-2 zie nr. 10.4

*) TopoGuides Le Pays du Ventoux...à pied Sfeerverslag en lopen we in ons matige tempo door, onderweg al kijkend, 1 juni 2009 La Boucoule - Niègle vangend, fotograferend en wijzend om elkaar van alles te laten zien. Prachtig weer na een regenachtige nacht. Een zonnetje en niet te We komen uit bij de 1e blauwe brug, langs de weg lopend. warm. Heerlijk wandelweer en omdat het de eerste excursiedag was, hebben we veel nieuwe planten, vlinders, insecten en vogels 2 juni 2009 La Boucoule gezien en gehoord. Lopend vanaf het kamp is de excursie begonnen. Het eerste We hebben gelopen door afwisselende landschappen, wel steeds gedeelte bestond uit stenige kalkhellingen. Daarna kwamen wij in de bergen rond de camping in het oog gehouden. een gebied met los materiaal en diepe erosiegeulen met weinig We lopen langs stenige hellingen met veel Bieslelie en Kleine vegetatie. De groep heeft zich gesplitst, de ene helft ging het dal in, gaspeldoorn. We vinden drie soorten vlas, Wit, Geel en Blauw. Geel de andere groep bleef op hoogte en volgde de route. Zij kwamen en Blauw met grote bloemen. Af en toe staan er Grote door een bosachtig gebied met dezelfde kalkvegetatie als de muggenorchissen tussen en in wat lagere/nattere delen de kalkhellingen. Het laatste gedeelte van de tocht liep door een laag welriekende nachtorchis. gelegen vochtig, kleiïg gebied met een eigen vegetatie. Tot slot Ook komen we langs weitjes met veel Hondskruid. Natuurlijk staan volgde het fantastische zicht op de camping. Waar wij om 2 uur er ook andere orchissen tussen en verder vliegen er veel vlinders, aankwamen. Kortom een mooie, afwisselende tocht met veel waaronder veel Blauwtjes. planten, vlinders en zelfs nog een roofvogel. In het “bos”gedeelte, met o.a. Eik vinden we het Rood bosvogeltje en nog enkele andere soorten. Als het bos een beetje nadert, vliegt 3 juni 2009 La Boucoule - kapel de Blauwe ijsvogelvlinder rond, een teken dat er Kamperfoelie in de buurt moet groeien. Een prima wandeling!

2 juni 2009 La Boucoule – Montbrun De zon schijnt al volop als we vertrekken met 12 personen. Al snel loopt een groepje door, terwijl we met z’n zessen achterblijven omdat er plantjes op naam gebracht moeten worden en vlinders gevangen. De vlinders moeten nog opwarmen, daardoor is het mogelijk om het Kalkgraslanddikkopje te fotograferen. Ook wordt de mooie Azuurblauwe ossetong (Anchusa azurea) op naam gebracht en een aantal andere planten volgen. O.a. de Coronilla scorpioides met op Schorpioen lijkende vruchten en de Kleine morgenster. Het tempo van de laatste groep blijft laag. Op een bepaald moment zien we Jaap Uittien van de eerste groep terugkomen voor Ria en Rixt, die dan met hem verdwijnen. Met vier mensen blijven we over Wij wandelden over het pad op de heuvel achter het Aan het eind komen we op de weg bij een veld tijm, dit is weer de kampeerterrein, met 13 personen, naar de Chapelle die gebouwd is bekende weg. in 1856 en ligt op een hoogte van ca. 950 m. Het terrein was hoofdzakelijk bedekt met veel lage Eiken en wat Brem. Het was deels open terein, waarbij je kon genieten van mooie 4 juni 2009 Savoillan – sentier botanique vergezichten. Embrun en het kampeerterrein waren in volle glorie te Het botanische pad ligt op een westhelling, voornamelijk door een zien alsook de “verbleekte” Mont Ventoux. bos met Donseik (Quercus pubescens). De meest voorkomende Zoals gewoonlijk werd er onderweg veel gezien en stilgestaan bij bomen en struiken zijn met naam en plaatje aangegeven. Een deel vlinders, planten, en hier en daar een vogeltje. Maar ook vliegen en van het pad gaat onder langs een steile kalkwand. torren gingen over de tong! Het is een excursie om aan het begin van een kamp te doen, vooral Boven gekomen was de Chapelle, die mooi gerestaureerd is. Het om bomen en struiken te leren kennen. kapelletje ligt stil en verlaten op de rots die je vanaf het kampeerterrein ziet. Ook vanaf dit punt heb je een prachtig uitzicht over de omgeving. Er werd veel gegeten, gedetermineerd en geplast. En zo was ‘t. In een uurtje waren wij weer terug naar 750 m, weliswaar met voor 5 juni 2009 Brantes twee man een laddertje op de rug. En achteraf moest het laddertje toch, ten behoeve van het klokje, weer terug. Het is bewolkt als we vertrekken. Nog maar net op pad, het smalle pad van de G.R.9.1c naar boven, 4 juni 2009 La Boucoule - Toulourenc begint het te regenen. Daardoor Het eerste deel van de tocht naar La Niègle hadden we de eerste zien we minder planten en dag (1 juni) al gelopen. De steenachtige hellingen met af en toe vlinders. Wel blijft de Bergfluiter weitjes met orchideeën kwamen ons bekend voor. Een zijbeek van zingen, ook al regent het. Om de Toulourenc gaf een beetje water. Dichtbij een vrije camping half 11 wordt het droog. Dan zagen we een vijver waarvan het waterpeil flink was gezakt. Hier komen we op kleine weitjes met ontmoetten we de Adderringslangen en de libellen van de lijst. Toen Ophrys soorten als we doorliepen, staken we de rivier de Toulourenc over en kwamen Hommelorchis en Snippenorchis. we in de gorge. Hier waren de weilanden en bermen rijker: In het bos beginnen de Beemdkroon, Vleugeltjesbloem, Bokkenorchis. Breedbladige wespenorchissen Daarna duiken we links het bos in. Een wat rijker bos met veelal te bloeien. Vrij laag vliegen de dennen. Onderbegroeïng: Sleutelbloem (stengelloze), Bruine zandoogjes en zien we Leverbloempje, Bijenblad, Geel vingerhoedskruid en toch een heel een Rotsvlinder en een aantal Bosorchissen. Argusvlinder. Maar er vliegt niet veel. Bovenop de berg is een leuke vegetatie van Tijm met Witte bremraap, Bergalant, Bergandoorn en twee 7 juni 2009 Sault, lavendelvelden soorten anjers. Inmiddels is de regen weer De excursie was een rondwandeling. gaan vallen en duiken we weer in de jassen. Voor ¾ over geasfalteerde wegen. Het Na het pad naar links min of meer laatste stuk over een weide pad. gevonden te hebben, lopen we langs Aanvankelijk over een pad langs de wei/hooilanden en mooie bermen terug naar lavendelvelden. Mooie wegbermen met het dorp. Het wordt inmiddels weer droog, de gebruikelijke flora.. O.a. Doornzaad, het zonnetje komt en de vlinders gaan weer Trichorella corniculata, Bromus sterilis, vliegen, vooral de blauwtjes. Beneden in het Hongaarse wikke, Tragopogon dubium, dorp is de grote verrassing het Spaans Bolderik, Breukkruid. Later kwamen we oranje zandoogje (Pyronia bathseba) voor door bosachtig terrein. Veel meer het eerst in al die jaren gezien. En het dorp orchideeën (Bosvogeltje). is de moeite van het bekijken waard. De lunchplek lag het hoogst. Hier weer meer weilanden, met Bokkenorchis, Snippenorchis, Hommelorchis en 5 juni 2009 Mt. Ventoux Hondskruid. Vandaag vertrokken we voor het eerst met regenspullen: paraplu’s, Het laatste deel liep door akkerland. cape’s, regenjacks en –broeken. Ook extra warme vesten meegenomen want op de Mont Ventoux is het altijd zo’n 10 ºC kouder dan op de camping. 13 mensen (in 3 auto’s) stapten uit bij 7 juni 2009 St. Trinit. een mooi uitzichtpunt, het regende een beetje, het uitzicht was mooi Van de excursieleiders hadden we een beschrijving van de in de verte en mooi op korte afstand: een helling vol graslelies. wandeling meegekregen. Hierin stond info over het 12e eeuwse De tweede keer stopten we bij een ogenschijnlijk kale helling, die kerkje, wat we eerst bezochten. Daarna gingen we richting toch allerlei plantjes bleek te hebben. En een oude schapenschedel, begraafplaats, waar de wandeling werd aangegeven d.m.v. bordjes. waarmee in combinatie met een steenmannetje een kunstwerk tot Het eerste stukje bos was erg saai, maar daarna kwam het mooie stand kwam. Op de Mont Ventoux bleven 4 personen planten gedeelte. Vooral de akkers en akkerranden waren waren bloemrijk kijken. De overigen wilden het Sentier Jean Henri Fabre doen. Eerst en we zagen veel insecten. Omdat het hoogteverschil klein was, koffie op Station Mont Serein, toen op weg. Net begonnen met was het een zeer plezierige en gemakkelijke wandeling in heerlijk lopen, daar werden we overvallen door een stortbui! We schuilden weer. Een mooie tocht die we om 4 uur besloten met het kijken naar in een lege schapenstal, waar we gelijk maar ons brood opaten. Om de plaatselijke zeepkistenrace. 13.00 uur konden we gaan lopen. Mooie wandeling, goed We hebben veel planten en vlinders waargenomen. aangegeven, interessante informatieborden (als je Frans kent) en afwisselend terrein met soms echt prachtige uitzichten. 8 juni 2009 l’Ubac de Vic Montagne du Buc. Het is een stevige klim, maar goed te doen. Na de Polo van Renée van de Waar op de kaart iets vaags staat aangegeven, staat in parkeerplaats geduwd te hebben werkelijkheid een bord met een heirbaan naar boven. Daar hebben zijn we om 9.00 uur vertrokken. we ruim uitzicht op de Mont Ventoux en de alpen. Het is een Van te voren de kaart bestudeerd gezoem en gefladder van jewelste op de top, veel koningspages en hebbend, leek het een goede de apollovlinder, en een heel lage, dappere bergflora waaronder keuze de route tegen de klok in te piepkleine vogelmelkjes. lopen. Dat betekende wel dat we Na enig beraad besloten we niet de veel langere weg langs de zuid- halverwege geconfronteerd werden oostflank terug te nemen, maar gewoon terug te lopen en langs de met een stijging van 100 meter kennel met minstens zes aardige honden, en langs de kapel naar over een grindpad. Iedereen heeft La Boucoule terug te gaan. Onderweg een mannetje grauwe kiek het gehaald. gezien (Bea) en een melodieuze (niet krasserige) “geelgors”. Wie De verschillen in begroeiïng tussen weet hoe dat beestje heet? de noord- en de zuidhelling waren Perfect wandelweer, fijne tocht, laag natuurhistorisch niveau. opmerkelijk met name de zuidhelling vertoonde op sommige plaatsen al dorre plekken die op 10 juni 2009 Aurel een hete zomer duiden. Toch nog leuke vondsten: een Spaanse Vanaf het kampterrein per auto naar Aurel. In Aurel kun je parkeren eikenpage, rijpe kersen, Welriekende muggenorchis, Vliegenorchis, op een parkeerterrein meteen links als je het stadje weer uitrijdt, Witte reseda en een blauwe strobloem. richting Sault. De wandeling begon naast een terrasje precies in de scherpe bocht die de weg in Aurel maakt. Op ’t terrasje hebben we eerst ons 10 juni 2009 Montbrun – La Boucoule gekoesterd in de zon na de kou van de afgelopen nacht en de De auto van Ria moest voor reparatie worden ingeleverd bij de politieke situatie in Nederland besproken, dit in zeer goede sfeer. garage. Michel heeft haar vergezeld en samen zijn ze via het Voor de wandeling daal je af in de bocht naar beneden, je ziet de kasteel en de middeleeuwse weg teruggelopen naar de camping. tuinen en landerijen van de bewoners en komt langs een 14e De vegetatie was na 10 dagen kamp al aardig bekend. Het ging nu eeuwse wasplaats. De wandeling voert langs tuinen en later vooral om het bekijken en determineren van leuke soorten. hooiland, en gaat dan in noordelijke richting naar een bosachtige (veel dennen) gebied langs een beekje. Helaas veel muggen zodat we nogal snelheid maakten. Wel veel orchideeën langs het pad, 10 juni 2009 Montagne du Buc o.a. Muggenorchis, Hondskruid, Rood bosvogeltje en Hommel- of Richting Col d’Arles slaan we halverwege af het fossielenpad in. Bijen- of Snippenorchis, of overgangsvormen daartussen, daar Naar fossielen hoeven we niet te zoeken, ze liggen er voor het kwamen we niet uit. oprapen. De flora verandert zoetjes aan van weelderig, met nog wat Een paar wat meer open stukjes in het bos waren bloemrijk, o.a. loofbomen, via weidehellingen met dennenbomen, naar de kale Perzikbladig klokje, Ruig klokje, Akkerklokje. De wandeling kruist daarna de D942, dan kom je in wat hoger Grootbloemige ereprijs. Hoger ook exemplaren van Wit bosvogeltje. terrein, wat meer open bos met Buxus, en tenslotte kom je weer In het beukenbos een veldje Lievevrouwebedstro. langs cultuurland, akkers, met akkeronkruiden in de berm, o.a. Bovenop de col is een plateau, duidelijk van militaire oorsprong, Korenbloemen, Klaprozen etc.. Vlak voor Aurel zijn we linksaf maar er is een fantastisch uitzicht. Verder was het een mooie en gegaan, van de geplande wandeling af, naar de route van de afwisselende wandeling. GR91c, zodat je Aurel vanaf de noordkant weer in komt, het oudste stuk, waar een 12e eeuwse kapel en hospitaal van de kruisridders van de Johannieter kruisorde nog te zien zijn, helaas alleen de 11 juni 2009 Gorges de la Nesque buitenkant, en je ziet de fortificaties van het oude dorp, waarop zeer De excursie ging vooral om de Gorge van de Nesque en daarin veel soorten Sedum groeiden, o.a. Huislook, Breukkruid. Daar werd liggende Chapelle St. Michel. De wandeling erheen via de GR9 en ook een blad-imiterende wants aangetroffen: Philomorpha terug was een toegift. laciniatus. De wandeling erheen ging over een open zuidhelling met vooral De bewoners van het huis naast de kapel wisten te vertellen dat in Quercus pubescens en Taxus. In de ondergroei struiken als Osyris die kapel niets te zien is, een ruïne. Via een website van hen zijn alba en Coronilla emerus. De afdaling naar de Chapelle was wat veel foto’s van de omgeving van Aurel te zien uit het voorjaar klim- en klauterwerk, maar bij droog weer goed te doen. Laag in de (www.provenceworkshop.com). Gorge, bij de kapel veranderde de vegetatie. De eiken werden Er is geen plantenlijst aangelegd helaas, maar er waren geen vervangen door esdoorns en de taxusbomen werden heel groot. De nieuwe vondsten. Wel een heel leuke afwisselende wandeling, waar bomen en stenen waren overdekt door een laag mossen. Op de vast nog meer te zien was geweest als die muggen er geen stokje kalkwanden groeiden vochtliefhebbers als Venushaar en voor gestoken hadden. Blaasvaren. De klim het dal uit was weer klimmen en klauteren. Vrij snel verdwenen de mossen om vervangen te worden door een 10 juni 2009 – Mont Ventoux, vanaf Belvédère uitbundige korstmossenlaag. De terugwandeling liep over een vrij ’s Morgens eerst de markt in Sault bezocht, daardoor laat gestart vlak terrein, voor een deel langs een rustig stromend watertje. Aan met de excursie. de oever daarvan vonden we als bijzondere vlinder de Kleine Het uitzicht vanaf de weerschijnvlinder. Belvèdère is prachtig, het pad omhoog is wat stenig 11 juni 2009 Montagne du Buc maar niet steil. Met de auto via Montbrun, door de kloof van de rivier de Toulourenc Aanvankelijk een met het sprookjesachtig gelegen kasteel van Aulan, noordwaarts dennenbos, later naar het dal van de rivier Charuis. Oostwaarts voorbij Gresse tot beukenbos, nog later kruispunt Col de Mévouillon (op bushok links van de weg). Hier eikjes. Het pad was m.n. weer zuidwaarts. De smalle verharde weg wordt na de 1e boerderij links omzoomd met Bleek onverhard maar goed berijdbaar. Parkeermogelijkheid bij het bosvogeltje en verder motorcross-terrein. Hier gaan een aantal steenslag-karresporen voorjaarsbloemen zoals steil omhoog (oostwaarts). Verwaarloosde lavendel/tijmvelden/bergweidevegetatie met dennenbomen Ventoux in de volle breedte met als achtergrond een azuurblauwe (kuifmezen) en wollige eiken. Vlinderrijk. Je komt vanzelf met een ansichtkaart-lucht. flauwe bocht naar rechts bij de rand van de berg met mooi uitzicht Na een half uur wandelen (het was ca. elf uur) werd de omgeving over het cultuurland beneden. Alsmaar doorklimmen. Langzaam meer en meer een bos en daar werd koffie gedronken met een krijg je steeds meer uitzicht op de grillige alpen met sneeuw en alle prachtig uitzicht op het berglandschap. bergen rondom. Alleen de Mont Ventoux en de Signal de Lure zijn Onderweg kwamen we een olijfboomgaard tegen met ca. 30 zichtbaar hoger. (Naar beneden lopend is het uitzicht mooier dan bomen. Het pad dat we volgden was links en rechts voorzien van naar boven.) Te overwegen valt om vanaf parkeerplek eerst door te veel bloeiende bezembrem. lopen langs de onverharde weg richting zuidwest, tot aan de We kwamen uit het bos in een open veld en hebben daar onze wegwijzer met gele borden (met aanwijzing: Montbrun) omhoog boterhammen opgegeten met een prachtig uitzicht op het dal. De langs lavendel veld en almaar door over bergweide naar de top (2 laatste drie kilometers werd het pad moeilijk begaanbaar met veel km), er is een duidelijk pad. De aankomst op de top is vanaf deze stenen en kleine puinhellingen die we dwars overstaken. kant verrassend. Dan niet terug maar door, dan loop je een rondje. Na afloop van deze geslaagde excursie dronken we een drankje in Terugweg, het dalen, via de aan het begin genoemde route. de Auberge.

11 juni 2009 St-Hubert, Monieux sentier botanique 12 juni 2009 Col de l’Homme Mort Mooie wandeling. Door de goede bordjes aan te bevelen om het We kozen een open terrein ongeveer een kilometer onder de col. vroeg in het kamp op te nemen. Goed ontwikkeld Donseiken- We veronderstelden dat we in het open terrein een interessantere Buxusbos op kalk. vegetatie zouden vinden. Het bleek maar voor een deel het geval. In de bossen aan de westkant van de weg vonden we wel veel 11 juni 2009 Brantes Bleek bosvogeltje en uitgebloeide primula’s. De oosthelling was Op donderdag 11 juni vertrokken wij met zonnig weer naar Brantes vermoedelijk een lang geleden verlaten akker. De vegetatie was erg in drie auto’s. In Brantes reden Ria, Kees en Adrie naar beneden homogeen en werd gedomineerd door Rechte dravik, Wit om daar twee auto’s te parkeren voor de terugreis. Adrie reed met zonneroosje, Vlas, Brem en Klein kroonkruid. Lokaal stond veel Ria en Kees weer terug naar boven. Grote ratelaar. Daartussen vonden we een Poppenorchis en Om ca. half elf startte de wandeling over een asfaltweg met rondom (uitgebloeide) Soldaatjesorchis. een heggenlandschap. Na een poosje wandelen zagen we de Mont Planten Wat al tijdens het kamp ook opviel is dat de overlap tussen de gebieden groot is. Veel soorten zoals Bergdravik (Bromopsis Inleiding erecta), Bieslelie (Aphyllantes monspeliensis), Spaanse brem La Boucoule ligt in het zuidelijkste puntje van de Drôme en de (Genista hispanica) en Bezembrem (Spartium junceum) vonden we omstandigheden zijn, in het voorjaar en de vroege zomer, ideaal op bijna elke excursie. Twee gebieden vormden daarop een voor veel en mooie uitzondering. Het ene is de vlakte van Sault met veel planten. Er zit veel akkeronkruiden, het tweede gebied is de Gorges de la Nesque, een kalk in de grond, vochtig, beschaduwd kloofdal. het is een middelgebergte, er In het volgende bespreken we een aantal gebieden. We hebben zijn bossen en hier voor gekozen en niet voor excursies om teveel herhaling te grote gebieden die voorkomen en ook omdat bij sommige excursies maar weinig is niet of maar met genoteerd. Voor een volgend kamp geeft het ook meer informatie. moeite te De gevonden planten staan in de lijst, na de bespreking van de cultiveren zijn, en gebieden. Een Excel-bestand met de planten per gebied is als er zijn duidelijk bijlage aan het eind van dit verslag opgenomen. Achter de naam invloeden van van het gebied staan de nummers van de excursies die daar zijn Middellandse Zee. geweest en waarvan een excursieverslag is. In het gebied hebben we 416 De meeste planten zijn gedetermineerd met ‘Les quatre flores de plantensoorten France’ van Fournier en de ‘Flore complète portative de la France, gevonden. Een de la Suisse et de la Belgique’ van Bonnier. Soms zijn ook planten mooi aantal, maar uiteraard vormt het geen inventarisatie van het op naam gebracht met de ‘Bergflora van Europa’ of de ‘Flora van de gebied. Alleen in de omgeving van La Boucoule hebben we Middellandse Zee’, beide van Marjorie Blamey en Christopher Grey- intensief gekeken, voor de rest ging het vooral om mooie of Wilson. Met behulp van de Flora Alpina van Aeschimann, Lauber en bijzondere planten, met name de orchideeën. Van deze familie Moser is gecontroleerd of de gevonden soorten in de hebben we 24 soorten gevonden; een behoorlijk aantal als je er excursiegebieden voor kunnen komen. Soorten die niet aan dit rekening mee houdt dat er in juni al veel soorten zijn uitgebloeid. In criterium voldeden staan met een toegevoegde ‘*’ op de lijst. De namen van de planten zijn, voor zover ze in Nederland de plantenlijst hieronder staan alle soorten die we op naam hebben ste gebracht. Wat opvalt is dat we veel soorten uit de voorkomen, in overeenstemming gebracht met de 23 druk van Vlinderbloemenfamilie hebben gevonden, maar liefst 66 soorten, Heukels’ flora van Nederland. Bij afwijking van de naam in de Flora bijna eenzesde van het geheel. Dat komt niet alleen omdat ze Alpina is de naam van de laatste flora al synoniem tussen haakjes meestal opvallende bloemen hebben, maar de Mediterrane flora toegevoegd. bevat relatief veel vlinderbloemigen en juni is de gunstige tijd voor deze groep. De Nederlandse namen zijn voor zover mogelijk ontleend aan van het terrein wordt weerspiegeld in het voorkomen van planten Heukels. Andere Nederlandse namen komen uit de boeken van als Kruisdistel (Eryngium campestre), Slangenkruid (Echium Blamey en Grey-Wilson of zijn door Vlamingen gegeven namen. vulgare), Muurzeepkruid (Saponaria ocymoides), Kleine pimpernel (Sanguisorba minor), verschillende soorten Rupsklaver (Medicago) La Boucoule (excursies 1-1, 3-1) e.v.a. Vermeldenswaard zijn verder Grote centaurie (Centaurea Dit gebied omvat het terrein van de camping, het erboven gelegen scabiosa), Stinkende ballote (Ballota nigra) in een ezelwei, en bos met de kapel en de directe omgeving. In het begin van het Italiaanse zwaardlelie (Gladiolus italicus) en Kuifhyacinth (Muscari kamp zijn een tweetal excursies gehouden, eerst rondom het kamp comosum) op een helling met Truffeleiken. en daarna een rondje door het bos via de kapel. Wat de grassen betreft, er staan nogal wat soorten Dravik Het kampeerterrein is half natuurlijk. Er wordt gegraasd door (Bromopsis en Bromus). Goudhaver (Trisetum flavescens) is paarden en ezels en er is verkeer. Het bos is grotendeels een elegant, maar minder opvallend aanwezig en Wilde haver (Avena eikenbos met allerlei struiken in de ondergroei en hier en daar sterilis) is zowel opvallend door de langgenaalde aren als overal stenige open plekken. In de directe omgeving vinden we paden, aanwezig. Een grappige kleine soort is de mediterrane Aegilops bosranden, velden en niet geëxploiteerde hellingen met een lichte triunciata. begroeiing van bos. Zowel vlak naast het kampterrein als wat verder weg naast de Opvallend op het kampeerterrein en ook aangenaam geurend toegangsweg bevindt zich een gebiedje met opvallend veel tijdens de bloei is Hondskruid (Anacamptis pyramidalis). Interessant is dat de andere Bezembrem soorten op beide plekken ook vaak dezelfde zijn, zoals Bitterling (Spartium (Blackstonia perfoliata), Kruisdistel (Eryngium campestre), Echte junceum). Wat gamander (Teucrium chamaedrys), Spaanse brem (Genista hoger op de hispanica) en een Walstrosoort (Galium lucidum). hellingen bloeit Wandelend langs wegen en paden komt men kleurige planten tegen enkele weken eerder een ander soort brem (Genista cinerea). Een veel voorkomende plant met minder aangename geur is Pekklaver (Psoralea bituminosa). Het kalkhoudende en droge karakter als Blauwe strobloem (Catananche caerulea), verschillende soorten excursies gelopen, zowel langs de op de kaart met rood Stalkruid (Ononis), Wikke (Vicia), Sedum en verscheidene leden aangegeven route, als binnendoor via stippellijnen. De wandelingen van de Kruisbloemenfamilie. Vermeldenswaard wegens de fraaie, voeren langs verschillende landschapstypen. Tegen de wijzers van maar eigenaardig gevormde bloemen is Coris monspeliensis (zie de klok in gaande, komt men eerst in een open droog terrein langs boven), een lid van de Sleutelbloemenfamilie. Ze staat met trosjes een klein ravijn, waar op het pad voor de oplettende botanist o.a. rode bloemen op warme droge hellingen. kleine ronde, in het midden soms kale groene polletjes staan, de Op grazige plekken vormen de Bijen-, de Hommel- en de Aardzegge (Carex humilis), een zeggesoort met hele kleine Snippenorchis (resp. Ophrys apifera, O. fuciflora en O. scolopax), bloeiwijzen. Een andere Zeggesoort die op zulke open plekken te die vaak in elkaars buurt staan, interessante stof voor discussie vinden is, is de Carex welke wat is. halleriana. Verdere typische Het bos biedt z’n eigen, grotendeels andere flora. Qua orchideeën soorten voor dit milieu zijn een aardig wat Bosvogeltjes (Cephalantera), vooral de rode (rubra), een soort Esparcette, namelijk de enkele Zadelorchis (Ophrys bertolonii) langs het pad, Welriekende Onobrychis arenaria (=zand) nachtorchis (Platanthera bifolia) en Paarse aspergeorchis met boogvormig opstijgende (Limodorum abortivum) in de buurt van de kapel. Onder de eiken, takken, een soort Weegbree Quercus ilex en Q. pubescens, zijn regelmatig aan te treffen de met smalle bladeren, Plantago Blazenstruik (Colutea arborescens), Aristolochia pistolochia, een maritima serpentina of Pijpbloemsoort, Rode kornoelje (Cornus mas), de Pruikenboom Zeeweegbree en een soort (Cotinus coccygria) en Rode kamperfoelie (Lonicera xylosteum). En Fakkelgras, Koeleria verder planten als Bijenblad (Melittis melissophyllum), Bergandoorn vallesiaca, herkenbaar aan een (Stachys recta), Grote graslelie (Anthericum liliago), Welriekende knolachtige voet. salomonszegel (Polygonatum odoratum), Ruig klokje (Campanula Terzijde van het pad, in het trachelium), de blauwe Bergcentaurie ((Centaurea montana), open bos met met Donseik Leverbloempje (Hepatica nobilis), Eenbloemig parelgras (Melica (Quercus pubescens) en uniflora) en Boskortsteel (Brachypodium sylvaticum). Op open Jeneverbes (Juniperus stenige plekken staat behalve Bieslelie (Aphyllantes monspeliensis) communis), vinden we de meestal Laserpitium gallicum, een grote wit bloeiende ‘gebruikelijke’ soorten voor schermbloemige. Verder moeten de Bremrapen genoemd worden, kalkhellingen als Spaanse die altijd wel ergens staan, zoals de Walstrobremraap (Orobanche brem (Genista hispanica), caryophyllacea). Zeegroene zegge (Carex flacca), Dorycnium Ubac de Courge (excursies 1-2, 2-2, 4-2) pentaphyllea (herkenbaar aan Dit gebied ligt direct westelijk van La Boucoule rondom de Adret (= de kleine witte bloemen en zonkant) de Courge, tussen het Ravin de Coilet, de Toulourenc en vijftallige blaadjes), de de Ubac (= schaduwkant) de Courge. Er zijn hier verschillende Bergdravik (Bromopsis erecta), de Bieslelie (Aphyllantes monspeliensis) , het Blauwe vlas (Linum narbonense) en het Witte te staan, werd de zeldzame Zadelorchis (Ophrys bertolonii) vlas (Linum suffruticosum) en hier en daar ook de Bitterling gevonden. (Blackstonia perfoliata). Waar het bosachtig is kan de Bolrapunzel (Phyteuma orbiculare) staan. Qua orchideeën komen de Welriekende nachtorchis (Platanthera bifolia), de Grote Ongeveer halverwege het noordelijke pad is het mogelijk om af te muggenorchis (Gymnadenia conopsea) en het Hondskruid dalen in het ravijn. Waar water stroomt kunnen zich natte, soms (Anacamptis pyramidalis) regelmatig voor. moerassige gebiedjes bevinden met bv. Kogelbies (Scirpoides Op verschillende plekken is dankzij erosie heel duidelijk te zien wat holoschoenus) en Kuifvleugeltjesbloem (Polygala comosa). het geologische verleden van de streek is. De lagen kalkrijk Bij de brug over de Toulourenc (halverwege) is het mogelijk een materiaal zijn afgezet in een periode tijdens welke in deze streken excursietje door de bedding te maken. De moeite waard en geologisch interessant. De weg langs de Toulourenc biedt het landschapstype van de wegbermen en belendende akkers. Hier vonden we o.a. Brede lathyrus (Lathyrus latifolia) en een mediterrane Windesoort, Convolvulus cantabrica. In een akker stonden het Groot spiegelklokje (Legousia speculum-veneris) en Blauw guichelheil (Anagallis arvensis ssp caerulea) De terugweg voert door een dennenbos met Buxus (Buxus sempervirens) in de ondergroei en planten als Bijenblad (Melittis melissophyllum), Rood en Bleek bosvogeltje (resp. Cephalantera rubra en C. damasonium) , Zenegroen (Ajuga reptans), Bolrapunzel (Phyteuma orbiculare), Geel vingerhoedskruid (Digitalis lutea), Bosorchis (Dactylorhiza fuchsii), Aangebrande orchis (Neotinea ustulata) en Grote keverorchis (Neottia ovata) . Tegen het einde voert het pad door een moerassig landje met o.a. de Valse vos-, de Vilt- en de Boszegge (resp. Carex otrubae, C. een zee lag. Elke laag vertegenwoordigt een periode van tomentosa en C. sylvatica). tienduizenden jaren. Veel later, tijdens de Alpiene plooiing, zijn deze Wat struiken betreft, zijn de Gele kornoelje (Cornus mas), de lagen omhoog en boven water geheven. Hier en daar zijn fossielen Sleedoorn (Prunus spinosa), de Eenstijlige meidoorn (Crataegus van zeedieren te vinden, vooral van Ammonieten. monogyna), de Hondsroos (Rosa canina) en de Wilde liguster Waar het kaal en (dus) heet is, zoals bij de oversteek door de beek, (Ligustrum vulgare) bekende verschijningen. kun je mediterrane planten als Andijvie (Cichorium endivia), een rare stakerige plant en Reseda phyteuma, een Resedasoort met Montbrun (excursies 2-1, 3-3, 10-5) typische vruchten vinden. Op een andere plek verderop, een rug, Tussen Montbrun en La Boucoule ligt een open gebied dat voor een waar het pad zich enigszins verliest en de aardlagen loodrecht lijken deel met een maquis-achtige vegetatie begroeid is en voor een deel in gebruik is voor extensieve landbouw. Er loopt een mooi pad Sentier Botanique Savoillon en Sentier Botanique St. Hubert waarvan het eerste deel al erg oud is. Een karakteristiek element is (excursies 4-3, 6-3, 11-3) de Ravin de Trémol waar het gelijknamige beekje door stroomt. Het zijn vergelijkbare botanische paden, beide gaan vooral door een open hellingbos. En, zoals op alle botanische paden, zijn de meest Omdat het een open gebied is, is de karakteristieke flora van het voorkomende soorten met een bordje aangeduid. Het gaat dan kalkgrasland overal te vinden. Een eigen element vormen de vooral om bomen en struiken. muurplanten die in Montbrun zelf te vinden zijn. Het gaat om Bij het Sentier Botanique de Savoillion loopt de aanloop van het planten als Rotsnavelkruid (Umbilicus rupestris) en de botanische pad door open terrein met in de bermen de overal streepvarens: Steenbreekvaren (Asplenium trichomanes), voorkomende kalkplanten als Ruige weegbree (Plantago media), Muurvaren (Asplenium ruta-muraria) en Schubvaren (Asplenium Kleine pimpernel (Sanguisorba minor) en Wilde marjolein ceterach). (Origanum vulgare). Het gaat over een beekje met Het beekje loopt voor een groot deel op een onbereikbare diepte, Reuzenpaardenstaart (Equisetum telmateia) en langs akkers met en waar het toegankelijk is, is het vooral een plekje om de voeten te Groot spiegelklokje (Legousia speculum-veneris). Het eigenlijke pad koelen en van het landschap te genieten. Er groeide een mooie loopt door een hellingbos met expositie naar het westen. Eerst liggende Herthooi met smalle blaadjes die we determineerden als slingert het omhoog door een open eikenbos tot vlak onder de Hypericum linariifolium. Jammer genoeg geeft de Flora Alpina aan Roche Querin die als een steile wand boven het pad uittorent. Hier dat deze soort niet in de Drôme voorkomt. Er moet dus nog een krijg je een goed beeld van de geologische processen in een andere soort zijn die ook mooi, klein en smalbladig is. Hetzelfde kalkgebied. Daarna loopt het pad in een grote bocht terug naar het geldt voor een liggende centaurie waarbij de omwindselblaadjes uitgangspunt. Hier staan meer uitlopen in veertjes die als een lampion het omwindsel omhullen. De naaldbomen en domineren de naam die wij vonden –Centauria procumbens– past niet bij een grassen meer. Opvallend zijn de soort die in de Drôme voorkomt. vele struiken uit de Het gebied is ook interessant omdat we er twaalf soorten vonden Vlinderbloemenfamilie, zoals de die niet in een van de andere gebieden gevonden zijn. Bijvoorbeeld overal voorkomende stekelige Winterwijnruit (Ruta chalepensis) die behalve door de geur/stank Spaanse Brem (Genista ook gekenmerkt wordt door de gewimperde kroonbladen. Ook de hispanica), Coronilla emerus en Bolvorminge pijpbloem (Aristolochia rotunda) en een geelster Cytisus sessilifolius. Het open (Gagea fistulosa) zijn uniek. Leuk was ook de vondst van de Bonte karakter van het bos leidt er toe dat luzerne (Medicago x varia), de bastaard tussen Luzerne (Medicago veel soorten uit het open veld ook sativa) en Sikkelklaver (Medicago falcata). Soorten waarvan alleen in het bos te vinden zijn, zoals de Sikkelklaver in een ander gebied is gevonden. Bieslelie (Aphyllantes monspeliensis). Duidelijker bossoorten zijn Boszegge (Carex sylvatica)), Eenbloemig parelgras (Melica uniflora) en Leverbloempje (Hepatica nobilis). Uiteraard hebben we hier ook naar orchideeën gekeken. We noteerden er negen, waaronder de Kleine wespenorchis (Epipactis microphylla, zie afbeelding). Die is zo onopvallend dat het ons met vier man een kwartier kostte om haar terug te vinden. Bij de excursies naar het Sentier botanique de St. Hubert is meer op de bomen en struiken gelet. Soorten als Buxus (Buxus sempervirens), Donzige eik (Quercus pubescens), Steeneik (Quercus ilex), Franse esdoorn (Acer monspessulanum), Europees krentenboompje (Amelanchier ovalis) geven aan hoe rijk de bossen in dit gebied zijn. Een botanisch pad is een heel goede manier om snel een indruk te krijgen van de flora en vegetatie van een gebied. Dat blijkt al uit het feit dat we geen soorten hebben gevonden die we niet ook in andere gebieden tegen zijn gekomen.

Brantes (excursies 5-1, 11-2) Brantes is een dorpje dat geplakt is tegen een berghelling die, vergeleken met de ruige kant van de Mont Ventoux er tegenover, in bloeit kleurbepalend is, Dorycnium pentaphyllea (wit), Bergdravik het niet valt. De lange oost-west verlopende plooi, waar de ’Berg (Bromopsis erecta), Breed fakkelgras (Koeleria pyramidata), der winden’ de top van vormt, is ontstaan ten tijde van de Alpiene Esparcette (Onobrychis viciifolia) en geel bloeiende vlinderbloemige plooiing, toen een aardschol uit het zuiden tegen en over een schol Coronilla-soorten. Verder zijn er een paar soorten Campanula’s schoof die noordelijker lag. De druk die de aardschollen op elkaar gevonden, Spekwortel (Tamus communis), Kuifvleugeltjesbloem uitoefenden zorgde voor plooiingen waarvan die van de Mont (Polygala comosa), Droogbloem (Helichrysum stoechas), Bosrank Ventoux de grootste hoogte in deze streek bereikte. Maar direct (Clematis vitalba), Stofzaad (Monotropa hypopitys) en verscheidene noordelijk ervan zijn er, als bij een kleed waar men plooien in duwt, soorten orchideeën: Bokkenorchis (Hymantoglossum hircinum), een hele reeks ontstaan al zijn die lager gebleven. Het gebied dat Brede wespenorchis (Epipactis helleborine), Hommel- en hier beschreven wordt betreft een dergelijke plooi, direct noordelijk Snippenorchis (resp. Ophrys fuciflora en O. scolopax), Welriekende van Brantes en is tamelijk geaccidenteerd. De uitzichten zijn fraai nachtorchis (Platanthera bifolia) en Rood bosvogeltje (Cephalantera en ver. rubra). Het gebied is licht bebost met Steeneik (Quercus ilex) en Donseik (Q. pubescens). Behalve de (gewone) Jeneverbes (Juniperus Mont Ventoux (excursies 5-3, 5-4, 10-3) communis) staat er ook Juniperus oxycedrus, te herkennen aan de De Mont Ventoux was als imponerende ‘Kale berg’ vrijwel bruine ‘bessen’. De ondergroei wordt gevormd door de algemeen voortdurend te zien. Eigenlijk hoort hij alleen maar met de fiets voorkomende Bieslelie (Aphyllantes monspeliensis), die als ze beklommen te worden, maar slechts één deelnemer had de moed en d conditie om dat te doen. De rest is er met de auto heengegaan poeticus), Gele gentiaan (Gentiana lutea) en Saxifraga exarata ssp en heeft rondgekeken op de top en het Sentier de découverte J.H. moschata. Verder brengt de grotere hoogte met zich mee dat in Fabre. Het imponerende aan de berg is de kale top die in het plaats van eiken en Taxus, de Beuk (Fagus sylvatica), de Bergden zonlicht op een sneeuwkap lijkt. Als je er bent, zie je dat er grote (Pinus mugo) en de Fijnspar (Picea abies) de boomlaag bepalen. brokken steen liggen die grijs verweerd zijn. Het is ontstaan door Daartussen staan o.a. Goudenregen (Laburnum anagyroides), ontbossing en daarop volgende erosie. Tussen de stenen groeien Framboos (Rubus idaeus) en de Wilde lijsterbes (Sorbus maar weinig plantensoorten, maar die zijn wel bestand tegen de aucuparia). harde omstandigheden: kalk, wind en weinig water. Het meest Het karakter van (koel) bos wordt onderstreept door planten als vallen de hardblauwe en fel gele plekken op. De blauwe bestaan uit Bosaardbei (Fragaria vesca), Robertskruid (Geranium robertianum), Viola cenisia, de gele uit Papaver aurantiacum en Bergschildzaad Schaduwgras (Poa nemoralis) en Rode kamperfoelie (Lonicera (Alyssum montanum). Op beschutte plaatsen, waar zich wat humus xylosteum). Verder heeft het een eigen flora met soorten als heeft opgehoopt, groeien kleinere alpiene soorten zoals: Trosgamander (Teucrium botrys), Luzula nivea, Spaanse zuring Goudprimula (Androsace vitaliana), Arenaria grandiflora, Iberis (Rumex scutatus) en Hondshelmkruid (Scrophularia cana). nana, Ranunculus montanus en nog meer kleiner spul. Met 27 soorten die alleen op de Mont Ventoux zijn gevonden is het Het ontdekkingspad ligt onder de boomgrens en heeft een vegetatie een uniek gebied. die deels overeenkomt met de andere Gorges de la Nesque (excursies 7-1, 11-4) gebieden, deels De Gorges de la Nesque is een kloofdal dat is uitgesleten in het alpiene planten Plateau de Vaucluse bij de overgang naar de vlakte van Sault. Op telt. Het veld bij één plaats is het mogelijk om in de kloof af te dalen en aan de de start andere zijde weer omhoog te klimmen. Om daar te komen, moet bijvoorbeeld vanuit Monieux eerst drie kilometer heen en later weer terug worden heeft iets van gelopen. Op de hellingen groeit het vertrouwde mengsel van kalk- een alpenwei, en mediterrane flora. Uniek waren, onder andere, Inkarnaatklaver doordat er o.a. (Trifolium incarnatum), Alpenklaver (Trifolium alpestre ), Dianthus Alpenbeemdgras sylvestris, Vijgenboom (Ficus carica) en Stekelige muizendoorn, (Poa alpina), (Ruscus aculeatus). De muizendoorn is een merkwaardig plantje Bergboterbloem dat vroeger in de Leliefamilie thuishoorde, maar sinds de splitsing (Ranunculus van deze familie is ondergebracht in de Aspergefamilie. De montanus), een bloempjes lijken midden op de bladeren te zitten. Botanici hebben soort Vrouwenmantel (Alchemilla), Gewone vogelmelk echter uitgezocht dat het stengels zijn die er bladachtig uitzien. (Ornithogalum umbellatum) en Bergzegge (Carex montana) staan. Interessant is dat op de noordhellingen Laserpitium gallicum Andere planten langs het pad die getuigen van de relatief grote voorkomt en op de zuidhellingen Laserpitium siler, grote witte hoogte zijn Blauwgras (Sesleria albicans), Witte narcis (Narcissus schermbloemigen met een verschillend gevormd blad. In de kloof zelf zorgt het riviertje, waardoor vrijwel permanent water Klein spiegelklokje (Legousia hybrida), Wilde weit (Melampyrum stroomt, voor stabiele omstandigheden: de temperatuur en de arvense), Geelhartje (Linum catharticum) en twee luchtvochtigheid fluctueren veel minder dan op de vlakte die het boterbloemsoorten, Akkerboterbloem en Monnikskap-boterbloem doorsnijdt. Op de bodem van de kloof groeien bomen die tegen (resp. Ranunculus arvensis en R. aconitifolius). vocht en schaduw kunnen. Dat is vooral de Buxus (Buxus sempervirens). Het weinige licht dat in de kloof komt wordt door deze bomen nog verder gedempt. Op de bodem en groeien dan ook vooral mossen. Toch komt er een aantal karakteristieke soorten voor. Echt venushaar (Adiantum capillus-veneris) en Blaasvaren (Cystopteris fragilis) kunnen net als mossen met weinig licht volstaan. Op de vochtige, horizontale kalkwanden groeien specialisten van dit milieu als Moerhingia muscosa en Camapanula scheuchzeri. Op de bodem groeien verspreid nog Reuzenzwenkgras (Festuca gigantea), Schaduwgras (Poa nemoralis). De Eikvaren (Polypodium vulgare) vinden we op bemoste stenen. Het zuidelijke pad dat naar Monieux leidt, komt aan het eind van de kloof weer bij het riviertje aan. Het krijgt dan een bijna Nederlands karakter: een traag stromend beekje omzoomd door een brede kraag van Riet (Phragmites australis), Rietgras (Phalaris arundinacea) en Zeegroene rus (Juncus effusus).

Vlakte van Sault (excursies 7-2, 7-3) De vlakte van Sault is een relatief hoog gelegen (700 – 800 m), Bij de eerste excursie werd een fraai en kleurig voorbeeld van een weinig geaccidenteerd gebied met vooral landbouw. Deze is niet akker met akkeronkruiden aangetroffen, een verlaten akkertje met bijzonder intensief, zodat van heel wat akker(on)kruiden genoten door elkaar heen Bolderik (Agrostemma githago), Groot kon worden. Eén excursie betrof de ‘Route des lavandes’ in het spiegelklokje (Legousia speculum-veneris), Grote klaproos open land westelijk van het bos halverwege Aurel en Sault. De (Papaver rhoeas), Echte kamille (Matricaria chamomilla), Juffertje- andere was oostelijker bij St. Trinit. Daar ging het om redelijk in-het-groen (Nigella damascena),een soort Veldsla (Valerianella ontwikkelde onkruidvegetaties op een kalkrijke, lemige ondergrond coronata), een soort Hoornklaver (Trigonella esculenta) en een afgewisseld met houtwallen. De lijsten van gevonden planten mediterrane grassoort Aegilops triunciata. overlappen elkaar gedeeltelijk. Omdat die van St. Trinit korter is Het is interessant te ontdekken dat een milieu van bermen en haal ik daar eerst de meest opvallende en bijzondere uit. landerijen, dat we van ons eigen land ook kennen, hier voor een Op zich bekende soorten, maar alleen hier aangetroffen, waren o.a. deel dezelfde planten vertoont, zoals Akkerwinde (Convolvulus Heggenrank (Bryonia dioica), Grondster (Illecebrum verticillatum), arvensis), Bermooievaarsbek (Geranium pyrenaicum), Gewone glanshaver (Arrhenaterum elatius), Knoopkruid (Centaurea jacea) waren er een aantal wel erg mooi ontwikkeld. Op een akker waarop e.a. Omdat de bodem kalkrijk is zijn er ook planten te vinden die bij Scharlei (Salavia sclarea) werd verbouwd, groeide een schat aan ons in kalkrijke gebieden voorkomen, zoals Knikkende distel grote akkeronkruiden als Kattendoorn (Ononis repens subsp. (Carduus nutans), Heggendoornzaad (Torilis arvensis), spinosa), Kleinbloemige salie (Salvia verbenaca), Bleke morgenster Beemdkroon (Knautia arvensis) en Glad parelzaad (Lithospermum (Tragopogon dubius), Fijne ooievaarsbek (Geranium columbianum) officinale). en Trosmargriet (Tanacetum corymbosum spp corymbosum). Op de Minder bekend bij ons en elders tijdens het kamp ook niet gevonden noordhelling hadden de bossen een weelderige ondergroei. Op de zijn Bonte wikke (Vicia villosa), Grote klit (Arctium lappa), zuidhelling was er veel minder onderbegroeiing. Het onderscheid Korenbloem (Centaurea cyanus), Wouw (Reseda lutolea), Wilde tussen de hellingen werd vooral duidelijk door Osyris alba, een ridderspoor (Consolida regalis), Absinthalsem (Artemisia struikje dat door zijn kleine gele bloempjes wat doet denken aan absinthium) en Kruidvlier (Sambucus ebulus). Niet bekend in een wolfsmelk. Op de noordflank stond het nergens, op de zuidflank Nederland en alleen in deze regio aangetroffen waren vrijwel overal. De zuidhelling was ook veel minder begroeid en had Borstelscherm (Turgenia latifolia), Doornloze roos (Rosa pendulina), op sommige stukken een Mont Ventoux-karakter. Staehelina dubia, een composiet met slanke en fraai gekleurde bloemhoofdjes en een Draviksoort, Bromus lanceolatus. Col de l’Homme Mort (excursies 12-1) Het is hier geen gebied voor water. Toen we bij de eerste excursie toch langs een sloot kwamen was het leuk te zien dat daarin de ons Dit gebied, dat bekende Gele lis (Iris pseudacorus) en Beekpunge (Veronica op een hoogte beccabunga) groeiden. rond de 1200 - Wat bomen betreft, ook nog niet eerder opgemerkt of tegen 1300 m ligt, gekomen waren Tamme kastanje (Castanea sativa), Iep (Ulmus biedt fraaie spec) en Spaanse aak (Acer campestre). uitzichten o.a. op de Alpen in Ubac de Vic (excursie 8-2) het westen. De Ubac de Vic is een langgerekte berg waar je, als een soort mini Excursies zijn Mont Ventoux, omheen kunt lopen. Voor een groot deel gaat het voornamelijk langs de grens van bos en open terrein. Omdat de berg van west vanaf de naar oost loopt, is er ook nog een duidelijk verschil tussen de noord parkeerplaats en zuidflank. Als daar nog bij komt dat sommige delen min of meer in NW-richting gecultiveerd zijn en andere delen niet, is de basis gelegd voor een gedaan, langs grote diversiteit aan biotopen en daarmee aan planten. Toch heeft paden, maar dit niet geleid tot de vondst van veel nieuwe planten. Alleen de ook dwars door het veld naar heuveltopjes. Het is gedeeltelijk Welriekende muggenorchis (Gymnadenia odoratissima) en de bebost en gedeeltelijk in cultuur gebracht, maar de akkers zijn vaak Vliegenorchis (Ophrys insectifera) zijn nergens anders gevonden. ook weer verwilderd. Dit wijst erop dat de biotopen elders ook voorkomen. Maar, hier Ook hier algemene soorten zijn (o.a.) Bieslelie (Aphyllantes Zonneroosje lijkt, Wilde thijm (Thymus serpyllum), Genista cinerea, monspeliensis), Bergdravik (Bromopsis erecta) en Rode Knautia Bergwondklaver (Anthyllis montana), een soort Fakkelgras met een (Knautia purpurea). Soorten die je in lagere gebieden niet of weinig knolletje aan de voet (Koeleria vallesiaca) en Lavendel (Lavandula ziet, zoals Graslelie (Anthericum liliago), Brem (Cytisus scoparius) officinalis) regelmatig voor. Zeldzamer Kogelbloem (Globularia en een soort Stekelbrem, Genista cinerea, komen hier juist wel cordifolia) en een merkwaardige, laag tegen de grond groeiende voor. plant met een zilverige bloemomhulling, Paronychia kapela. In het bos vonden we elders niet aangetroffen soorten als Harige Op de verlaten akkers kwamen elders niet of weinig gevonden ratelaar (Rhinantus alectorolophus), Hypericum hyssopifolium (een planten voor, soms in grote hoeveelheid, als Zwitserse steenraket Hertshooisoort), Gulden sleutelbloem (Primula veris), de (Erysimum rhaeticum), Wit zonneroosje (Helianthemum apenninum) Poppenorchis (Orchis anthropophora) en het Soldaatje (Orchis en Aethionema saxatile, een plant die op Scheefkelk (Iberis) lijkt. militaris). In het open veld, waar dit niet in akkerland is omgezet, kan men weer Vedergras (Stipa pennata) vinden, een gras voor de hogere regionen en heuveltoppen. Het plantendek is soms slechts voor 50% gesloten. In de hier voorkomende plantengemeenschappen komen Echte gamander (Teucrium chamaedrys) en Berggamander (T. montanum), Fumana thymifolia, een soort die sterk op het

. Cephalanthera rubra Rood bosvogeltje Tijdens alle excursies zijn plantenlijsten bijgehouden. Met behulp Dactylorhiza maculata subsp. Bosorchis van de lijst excursiegebieden en de onderstaande lijsten wordt een fuchsii impressie gegeven van de floristische rijkdom in de eerste weken Epipactis atrorubens Bruinrode wespenorchis van juni 2009. Bijlage 1 geeft daarnaast een lijst met daarin Epipactis helleborine Brede wespenorchis Epipactis microphylla Gymnadenia conopsea Grote muggenorchis Equisetaceae Paardestaartfamilie Gymnadenia odoratissima Welriekende Equisetum arvense Heermoes muggenorchis Equisetum hyemale Schaafstro Himantoglossum hircinum Bokkenorchis Equisetum telmateia Reuzenpaardenstaart Limodorum abortivum Paarse asperge-orchis Pteridaceae Adelaarsvarenfamilie Neotinea ustulata Aangebrande orchis Adiantum capillus-veneris Venushaar Neottia ovalis Grote keverorchis Polypodiaceae Eikvarenfamilie Neottia nidus-avis Vogelnestje Polypodium vulgare Gewone eikvaren Ophrys apifera Bijenorchis Aspleniaceae Streepvarenfamilie Ophrys araneola Vroege spinnenorchis Asplenium ceterach Schubvaren Ophrys bertolonii (Ophrys Zadelorchis Asplenium ruta-muraria Muurvaren drumana) Asplenium trichomanes Steenbreekvaren Ophrys fuciflora (Ophrys Hommelorchis Athyriaceae Wijfjesvarenfamilie holosericea) Cystopteris fragilis Blaasvaren Ophrys insectifera Vliegenorchis Ophrys scolopax Snippenorchis Pinaceae Dennenfamilie Orchis anthropophora Poppenorchis Picea abies Fijnspar Orchis militaris Soldaatje Pinus mugo Bergden Orchis purpurea Purperorchis Cupressaceae Cipresfamilie Platanthera bifolia Welriekende nachtorchis Cupressus sempervirens Iridaceae Lissenfamilie Juniperus communis Jeneverbes Gladiolus italicus Italiaanse zwaardlelie Juniperus oxycedrus Iris pseudacorus Gele lis Dioscoreaceae Asparagaceae Aspergefamilie Tamus communis Spekwortel Anthericum liliago Grote graslelie Liliaceae Leliefamilie Muscari comosum Kuifhyacint Aphyllantes monspeliensis Bieslelie Ornithogalum umbellatum Gewone vogelmelk Gagea fistulosa (Gagea Polygonatum odoratum Welriekende fragifera) salomonszegel Orchidaceae Orchideeenfamilie Ruscus aculeatus Stekelige muizendoorn Anacamptis pyramidalis Hondskruid Amaryllydaceae Narcisfamilie Cephalanthera damasonium Bleek bosvogeltje Narcissus poeticus Witte narcis Juncaceae Russenfamilie Koeleria macrantha Klein fakkelgras Juncus inflexus Zeegroene rus Koeleria pyramidata Breed fakkelgras Luzula campestris Gewone veldbies Koeleria vallesiaca Luzula nivea Lolium perenne Engels raaigras Luzula sylvatica Grote veldbies Melica ciliata Gewimperd parelgras Cyperaceae Cypergrassenfamilie Melica uniflora Eenbloemig parelgras Carex flacca Zeegroene zegge Phalaris arundinacea Rietgras Carex halleriana Phleum phleoides Carex hirta Ruige zegge Poa alpina Carex humilis Poa arvensis Veldbeemdgras Carex montana Poa bulbosa Knolbeemdgras Carex otrubae Valse voszegge Poa compressa Plat beemdgras Carex pairae Dichte bermzegge Poa nemoralis Schaduwgras Carex spicata Gewone bermzegge Sesleria albicans (Sesleria Blauwgras Carex sylvatica Boszegge caerulea) Carex tomentosa Stipa pennata Vedergras Scirpoides holoschoenus Kogelbies Trisetum flavescens Goudhaver Poaceae Grassenfamilie Aristochiaceae Pijpbloemfamilie Aegilops geniculata (Aegilops Aristolochia pistolochia Pijpbloem ovata) Aristolochia rotunda Bolvormige pijpbloem Aegilops triuncata Ranunculaceae Ranonkelfamilie Anisantha sterilis (Bromus IJle dravik Clematis vitalba Bosrank sterilis) Consolida regalis Wilde ridderspoor Arrhenatherum elatius Gewone glanshaver Helleborus foetidus Stinkend nieskruid Avena sterilis Wilde haver Hepatica nobilis Leverbloempje Brachypodium sylvaticum Boskortsteel Nigella damascena Juffertje-in't- groen Briza media Bevertjes Ranunculus aconitifolius Monnikskap-boterbloem Bromopsis erecta (Bromus Bergdravik Ranunculus arvensis Akkerboterbloem erectus) Ranunculus bulbosus Knolboterbloem Bromopsis madritensis Spaanse dravik Ranunculus montanus (Bromus madritensis) Ranunculus sardous Behaarde boterbloem Bromus hordeaceus Zachte dravik Papaveraceae Papaverfamilie Bromus lanceolatus Fumaria officinalis Gewone duivenkervel Catapodium rigidum Stijf hardgras Papaver aurantiacum Dactylis glomerata Kropaar Papaver rhoeas Grote klaproos Festuca gigantea Reuzenzwenkgras Helictotrichon pubescens Zachte haver Buxaceae Palmboompjefamilie Helictotrichon versicolor Buxus sempervirens Palmboompje Polygonaceae Duizendknoopfamilie Umbilicus rupestris Rotsnavelkruid Rumex pulcher Geraniaceae Ooievaarsbekfamilie Rumex scutatus Alpenzuring Erodium ciconium Caryophyllaceae Anjerfamilie Erodium cicutarium Reigersbek Agrostemma githago Bolderik Geranium columbinum Fijne ooievaarsbek Arenaria grandiflora Geranium pyrenaicum Bermooievaarsbek Arenaria serpyllifolia Gewone zandmuur Geranium robertianum Robertskruid Cerastium arvense s.l. Akkerhoornbloem Salicaceae Wilgenfamilie Cerastium fontanum Gewone hoornbloem Salix purpurea Bittere wilg ssp.vulgare Violaceae Viooltjesfamilie Dianthus caryophyllus Viola cenisia Dianthus furcatus Euphorbiaceae Wolfsmelkfamilie Dianthus sylvestris Euphorbia characias Herniaria hirsuta Behaard breukkruid Euphorbia nicaeensis Illebrecum verticillatum Grondster Hypericaceae Hersthooifamilie Minuarta capillacea Hypericum hyssopifolium Minuartia rostrata Hypericum linariifolium * Moehringia muscosa Hypericum perforatum Sint-Janskruid Paronychia kapela ssp galloprovincialis Linaceae Vlasfamilie Petrorhagia saxifraga Kleine mantelanjer Linum campanulatum (Geel vlas) Saponaria ocymoides Rotszeepkruid Linum catharticum Geelhartje Scleranthus annuus Eenjarig hardbloem Linum narbonense (Blauw vlas) Silene nutans Nachtsilene Linum suffruticosum (Wit vlas) Silene vulgaris Blaassilene Fabaceae Vlinderbloemfamilie Santalaceae Sandelhoutfamilie Anthyllis montana Osyris alba Anthyllis vulneraria Wondklaver Thesium alpinum Alpenbervlas Astragalus glycyphyllos Wilde hokjespeul Thesium divaricatum Astragalus monspessulanus Thesium humifusum * Liggend bergvlas Astragalus onobrychis Thesium linophyllon Colutea arborescens Europese blazenstruik Coronilla emerus Saxifragaceae Plataanfamilie (Hippocrepis emerus ssp Saxifraga exarata ssp. moschata emerus) Crassulaceae Vetplantenfamilie Coronilla minima Sedum acre Muurpeper Coronilla scorpioides Sedum anomalum Coronilla vaginalis Sedum rupestre Tripmadam Coronilla varia Bont kroonkruid Sempervivum tectorum Huislook Cotinus coggygria Pruikenboom Trifolium alpestre Cytisus scoparius Brem Trifolium arvense Hazenpootje Cytisus sessilifolius Trifolium campestre Liggende klaver (Cytysophyllum) Trifolium dubium Kleine klaver Dorycnium pentaphylleum Trifolium incarnatum Inkarnaatklaver Genista cinerea Trifolium pratense Rode klaver Genista hispanica Spaanse brem Trifolium repens Witte klaver Hippocrepis comosa Paardenhoefklaver Trifolium stellatum Sterklaver Laburnum anagyroides Goudenregen Trigonella corniculata Lathyrus aphaca Naakte lathyrus (Trigonella esculenta) Lathyrus latifolia Vicia cracca Vogelwikke Lathyrus pratensis Veldlathyrus Vicia hybrida Lathyrus setifolius Vicia onobrychioides Lathyrus sylvestris Boslathyrus Vicia pannonica Hongaarse wikke Lathyrus tuberosus Aardaker Vicia peregrina Vreemde wikke Lathyrus vernus Voorjaarslathyrus Vicia villosa Bonte wikke Lotus delortii Polygalaceae Vleugeltjesbloemfamili Medicago falcata Sikkelklaver Polygala calcarea Kalk vleugeltjesbloem Medicago lupulina Hoornklaver Polygala comosa Medicago orbicularis Rosaceae Rozenfamilie Medicago rigidula Agrimonia eupatoria Gewone agrimonie Medicago soleirolii * Alchemilla alpina Alpenvrouwenmantel Medicago tuberculata * Amelanchier ovalis Europees krentenboompje Medicago turbinata Medicago x varia Bonte luzerne Crataegus monogyna Eenstijlige meidoorn Onobrychis arenaria ssp Fragaria vesca Bosaardbei arenaria Potentilla argentea Viltganzerik Onobrychis saxatilis Potentilla reptans Vijfvingerkruid Onobrychis viciifolia Esparcette Prunus spinosa Sleedoorn Ononis fruticosa Rosa canina Hondsroos Ononis natrix Geel stalkruid Rosa pendulina Doornloze roos Ononis repens Kruipend stalkruid Rosa rubiginosa Egelantier Ononis spinosa Rubus idaeus Framboos Ononis striata Sanguisorba minor Kleine pimpernel Psoralea bituminosa Pekklaver Sorbus aucuparia Wilde lijsterbes Securigera varia Bont kroonkruid Ulmaceae Iepenfamilie Spartium junceum Bezemstruik Ulmus spec Iep Tetragonolobus maritimus Hauwklaver (Lotus maritimus) Moraceae Moerbeifamilie Ficus carica Vijgenboom Acer monspessulanum Franse esdoorn Urticaceae Brandnetelfamilie Rutaceae Wijnruitfamilie Parietaria judaica Klein glaskruid Ruta chalepensis Parietaria officinalis Groot glaskruid Cornaceae Kornoeljefamilie Cucurbitaceae Komkommerfamilie Cornus mas Gele kornoelje Bryonia dioica Heggenrank Primulaceae Sleutelbloemfamilie Fagaceae Beukenfamilie Anagallis arvensis Blauw guichelheil Castanea sativa Tamme kastanje ssp caerulea Quercus ilex Steeneik Androsace vitaliana Goudprimula Quercus pubescens Donzige eik ssp cinerea Resedaceae Resedafamilie Coris monspeliensis Reseda lutea Wilde reseda Primula veris Gulden sleutelbloem Reseda luteola Wouw Primula vulgaris (Primula Stengelloze sleutelbloem Reseda phyteuma acaulis) Brassicaceae Kruisbloemenfamilie Trientalis europaea * Zevenster Aethionema saxatile Ericaceae Heidefamilie Alyssum alyssoides Bleek schildzaad Monotropa hypopitys Stofzaad Alyssum montanum Boraginaceae Ruwbladigenfamilie Arabis planisiliqua Anchusa italica Arabis turrita TorenscheefkeIk Cynoglossum spec Biscutella brevifolia Brilkruid Echium vulgare Slangenkruid Erysimum rhaeticum Zwitserse steenraket Lappula spec Erysimum strictum Stijve steenraket Lithospermum officinale Glad parelzaad (Erysimum virgatum) Rubiaceae Walstrofamilie Iberis nana Cruciata glabra Isatis tinctoria Wede Galium aparine Kleefkruid Lepidium campestre Veldkruidkers Galium lucidum Malvaceae Kaasjeskruidfamilie Galium mollugo Glad walstro Althaea hirsuta Ruige heemst Galium pumilum Kalkwalstro Malva sylvestris Groot kaasjeskruid Galium verum Echt walstro Cistacaea Zonneroosjefamilie Rubia peregrina Fumana thymifolia Gentianaceae Gentiaanfamilie Helianthemum apenninum Wit zonneroosje Blackstonia perfoliata Bitterling Helianthemum canum Gentiana lutea Gele gentiaan Helianthemum nummularium Geel zonneroosje Apocynaceae Maagdenpalmfamilie Sapindaceae Zeepboomfamilie Vincetoxicum hirundinaria Witte engbloem Acer campestre Spaanse aak Convolvulaceae Windefamilie Convolvulus arvensis Akkerwinde Rhinanthus alectorolophus Harige ratelaar Convolvulus cantabrica Rhinanthus angustifolius Grote ratelaar Convolvulus lineatus Calandsklokje Plantaginaceae Weegbreefamilie Cuscuta spec Warkruid Antirrhinum latifolium Oleaceae Olijffamilie Cymbalaria muralis Muurleeuwenbek Ligustrum vulgare Liguster Digitalis lutea Geel vingerhoedskruid Scrophulariaceae Helmkruidfamilie Globularia cordifolia Scrophularia canina Hondshelmkruid Globularia vulgaris * Gewone kogelbloem Verbascum blattaria Mottenkruid Linaria repens Gestreepte leeuwenbek Verbenaceae IJzerhardfamilie Linaria supina Liggende leeuwenbek Verbena officinalis IJzerhard Plantago lanceolata Smalle weegbree Plantago maritima ssp Lamiaceae Lipbloemfamilie serpentina Acinos arvensis Kleine steentijm Plantago media Ruige weegbree Ajuga chamaepitys Akkerzenegroen Veronica beccabunga Beekpunge Ajuga reptans Zenegroen Veronica chamaedrys Gewone ereprijs Ballota nigra ssp.foetida Stinkende ballote Veronica officinalis Mannetjesereprijs Clinopodium vulgare Borstelkrans Lavandula officinalis Lavendel Apiaceae Schermbloemenfamilie Melittis melissophyllum Bijenblad Aegopodium podagraria Zevenblad Nepeta nepetella Conopodium majus Franse aardkastanje Origanum vulgare Wilde marjolein Eryngium campestre Kruisdistel Prunella laciniata Witte brunel Laserpitium gallicum Salvia officinalis Echte salie Laserpitium latifolium Breed lazerkruid Salvia pratensis Veldsalie Laserpitium siler Salvia verbenaca Kleinbloemig salie Orlaya daucoides Stachys officinalis Betonie Torilis arvensis Heggendoornzaad Stachys recta Bergandoorn Torilis leptophylla Teucrium botrys Trosgamander Torilis nodosa Knopig doornzaad Teucrium chamaedrys Echte gamander Turgenia latifolia Teucrium montanum Berggamander Adoxaceae Muskuskruidfamilie Teucrium polium Sambucus ebulus Kruidvlier Thymus serpyllum Wilde tijm Sambucus nigra Gewone vlier Thymus vulgaris Echte tijm Viburnum lantana Wollige sneeuwbal Orobanchaceae Bremraapfamilie Caprifoliaceae Kamperfoeliefamilie Melampyrum arvense Wilde weit Centranthus ruber Rode spoorbloem Orobanche caryophyllus Dipsacus fullonum Grote kaardebol Orobanche gracilis Knautia arvensis Beemdkroon Orobanche teucrii Gamanderbremraap Knautia dipsacifolia Bergknautia Knautia purpurea Cirsium rivulare Oeverdistel Lonicera xylosteum Cirsium vulgare Speerdistel Valeriana tuberosa Crepis hieracioides Valerianella coronata Veldsla Crupina crupinastrum * Campanulaceae Klokjesfamilie Glebionis segetum * Gele ganzenbloem Campanula patula Weideklokje Helichrysum stoechas Mediterrane strobloem Campanula persicifolia Prachtklokje Hieracium pilosella Muizenoor Campanula rapunculoides Akkerklokje Hieracium staticifolium Campanula rapunculus Rapunzelklokje Inula montana Bergalant Campanula rotundifolia Grasklokje Lactuca perennis Blauwe sla Campanula scheuchzeri Lactuca serriola Kompassla Campanula trachelium Ruig klokje Leontodon hispidus Ruige leeuwentand Legousia hybrida Klein spiegelklokje Leuzea conifera Legousia speculum-veneris Groot spiegelklokje Matricaria chamomilla Echte kamille Phyteuma nigrum * Zwartblauwe rapunzel Onopordum acanthium Wegdistel Phyteuma orbiculare Bolrapunzel Picris echioides Dubbelkelk Asteraceae Composietenfamilie Picris hieracioides Echt bitterkruid Achillea millefolium Gewoon duizendblad Scorzonera hirsuta Arctium lappa Grote klit Scorzonera tinctoria Artemisia absinthium Absinthalsem (Scorzonera laciniata) Carduncellus monspeliensis Serratula tinctoria Carduus carlinoides * Staehelina dubia Carduus nutans Knikkende distel Tanacetum corymbosum spp Trosmargriet Carlina acanthifolia corymbosum Catananche caerulea Blauwe strobloem Taraxacum officinale Paardenbloem Carlina vulgaris Driedistel Tragopogon dubius Bleke morgenster Centaurea cyanus Korenbloem Tragopogon pratensis ssp. Gele morgenster Centaurea jacea Knoopkruid pratensis Centaurea montana Bergcentaurie Centaurea paniculata Tussen haakjes synoniemen in de Centaurea pectinata Centaurea procumbens * Flora Alpina. Centaurea scabiosa Grote centaurie * Soort komt volgens Flora alpina Centaurea solstitialis niet voor in de Drôme. Cichorium endivia Andijvie Mossen op steen (N=31) Steen is een ideaal substraat voor mossen: vaatplanten kunnen er Mossen niet of met moeite groeien. Bovendien leveren stenen die verweren de nodige voedingsstoffen. Elke soort steen Inleiding heeft daarom zijn eigen mosflora. Mossen zijn kleine groene planten zonder vaten om water en Rond La Boucoule vooral mossen die van kalk houden. Mossen op voedingsstoffen te transporteren. Ze hebben ook geen bast om steen, zeker in de Drôme, zijn aangepast aan langere droge water vast te houden en moeten dus bestand zijn tegen uitdroging. periodes. Je ziet dan ook weinig mostapijten, maar Water en de daarin opgeloste voedingsstoffen nemen ze over de vooral kleine compacte polletje die vaak voorzien van glasharen. oppervlakte op. De meeste mossen zijn klein en groeien langzaam. Die hebben een dubbele functie: ze dienen als Op de meeste plaatsen kunnen ze concurrentie met vaatplanten condensatiepunt voor dauw en ze vormen een beschermde laag niet aan. Je vindt ze dan ook vooral op steen, boomstammen, tegen de zon. De mossen zelf zijn vaak donkerbruin of zwart steilkantjes, open plekken en vochtige, beschaduwde plaatsen. gekleurd. In La Boucoule komen de eerste drie habitats veel voor; een Er zijn een paar mosgeslachten die vooral op steen voorkomen: vochtige beschaduwde plaats vormt de Gorges de la Nesque. Op al Muisjesmos (Grimmia), Achterlichtmos (Schistidium), Sterretje deze plaatsen heb ik wat mossen verzameld, daarbij geholpen door (Syntrichia en Tortula) en Dubbeltandmos (Didymodon). Wim Zolf, die bij de choc zijn plastic zakje met mosjes inleverde. In Achterlichtmossen hebben hun naam te danken aan het mooie rood totaal vonden we 72 soorten die op naam gebracht konden worden. peristoom: de afsluiting van de kapselmond. Ze zijn notoir moeilijk Een paar moeten nog een keer goed bekeken worden of te determineren. Er staan daarom ook maar twee soorten op. Een opgestuurd worden naar experts. 72 mossen is een redelijk aantal, paar anderen wachten nog nader onderzoek. Dat geldt ook voor wat maar er komen vast meer mossen voor. In plaats van één lijst met muisjesmossen. alle mossen heb ik er voor gekozen om de mossen te groeperen Als er in een kalkgebied permanent water stroomt zijn er vaak een per habitat. paar specialisten aanwezig. Ze dragen actief bij aan het neerslaan van de kalk en worden daardoor bedekt door een laag kalk. Ze De mossen zijn gedetermineerd met W. Frey, J.-P. Frahm, E. moeten dus snel genoeg groeien om de kalkafzetting voor te zijn. Fischer & W. Lobin (2006). The Liverworts, Mossen and Ferns of De afzetting wordt kalktuf genoemd, het gesteente dat eruit ontstaat Europe. Voor de indeling en naamgeving is, waar mogelijk, gebruik travertijn. Een mooie afzetting lag langs de Ubac la Vie met onder gemaakt van H. Siebel & H. During (2006). Beknopte mosflora van meer Tufmos en Gewoon diknerfmos. Op de foto zijn de kromme Nederland en België. blaadjes van Diknerfmos nog goed te onderscheiden.

wetenschappelijke naam Nederlandse naam wetenschappelijke naam Nederlandse naam Bryum argenteum Zilvermos Hypnum cupressiforme Gewoon klauwtjesmos Bryum capillare Gedraaid knikmos Myurella julacea Cratoneuron filicinum Gewoon diknerfmos Orthotrichum anomalum Gesteelde haarmuts Ctenidium molluscum Kammos Orthotrichum cupulatum Bekerhaarmuts Didymodon fallax Kleidubbeltandmos Orthotrichum diaphanum Grijze haarmuts Didymodon luridus Breed dubbeltandmos Oxyrrhynchium hians Kleisnavelmos Didymodon sinuosus Bros dubbeltandmos Schistidium crassipilum Muurachterlichtmos Ditrichum flexicaule Kalksmaltandmos Schistidium platyphyllum Kribbenachterlichtmos Encalypta vulgaris Klein klokhoedje Syntrichia montana Vioolsterretje Eucladium verticillatum Tufmos Syntrichia ruralis var. ruralis Daksterretje Fissidens dubius var. dubius Kalkvedermos Thuidium abietinum Sparrenmos Frullania dilatata Helmroestmos Tortula muralis Gewoon muursterretje Grimmia orbicularis Bolrond muisjesmos Trichostomum crispulum Gekapt haartandmos Grimmia ovalis Gezoomd muisjesmos Trichostomum triomphans Grimmia pulvinata Gewoon muisjesmos Weissia spec. Parelmos Homalothecium sericeum Gewoon zijdemos

Mossen op bomen (N=22) Op bomen groeien alleen in regenwouden vaatplanten. Die hebben tijdje voor je ze uit elkaar weet te houden. Op bomen groeien ook dan ook dezelfde levenswijze als mossen (en korstmossen): ze slaapmossen: mossen die vlak groeien en hele tapijten kunnen halen hun voedingsstoffen uit langsstromend water. Omdat mossen vormen. Meestal zijn dat allemansvrienden die vrijwel overal voor droogteresistent zijn groeien ze ook buiten regenwouden op bomen. kunnen komen, Een paar geslachten zijn boomspecialisten. In de omgeving van La bijvoorbeeld Gewoon Boucoule is dat vooral Haarmuts (Orthotrichum). Ze groeien in dikkopmos of kleine ronde polletjes met ingezonken kapsel. Het duurt ook een Klauwtjesmos. wetenschappelijke Nederlandse naam wetenschappelijke Nederlandse naam naam naam Anomodon viticulosus Groot touwtjesmos Neckera crispa Groot kringmos Frullania dilatata Helmroestmos Orthotrichum affine Gewone haarmuts Homalia trichomanoides Spatelmos Orthotrichum Stompe haarmuts obtusifolium Homalothecium Gewoon zijdemos Orthotrichum pallens Kale haarmuts sericeum Homomallium Pluchemos Orthotrichum pumilum Dwerghaarmuts incurvatum Hypnum cupressiforme Gewoon Orthotrichum striatum Gladde haarmuts klauwtjesmos Lejeunea cavifolia Gewoon tuitmos Pseudoleskea incurvata Leptodon smithii Slakkenhuismos Radula complanata Gewoon schijfjesmos Leucodon sciuroides Eekhoorntjesmos Syntrichia inermis Rotssterretje Metzgeria furcata Bleek boomvorkje Syntrichia laevipila Boomsterretje Neckera complanata Glad kringmos Tortella tortuosa Gerimpeld kronkelbladmos

Bodemmossen (N=34) om mossen op steilkantjes te verzamelen, zoals Klein duinsterretje Mossen op de bodem vullen de gaatjes die de vaatplanten vrij laten of Kalkvedermos. Op de bodem van bossen, zoals rond de of waar ze zich lastig kunnen vestigen, zoals steilkantjes. Er zijn Chapelle, vind je grotere slaapmossen als Geplooid snavelmos, veel pioniers onder, die in het najaar kiemen, in de winter kapsels Sparrenmos en Glanzend etagemos. De laatste is eigenlijk een mos vormen en in de voorzomer al verdwenen zijn. Vaak zijn het kleine van wat zuurdere bodem. Er zijn ook wat vochtiger plaatsen, zoals mosjes die je op je knieën moet zoeken. De kalkgraslanden rond La langs het beekje dat het kampterrein uitstroomt. Daar komen Echt Boucoule moeten er vol mee hebben gestaan. In de lijst hieronder is vetmos, Lang peermos en Gerimpeld boogsterrenmos vandaan. Klein kalkmos zo’n soort. Tijdens een excursie is het gemakkelijker wetenschappelijke naam Nederlandse naam wetenschappelijke Nederlandse naam naam Aneura pinguis Echt vetmos Kindbergia praelonga Fijn laddermos Barbula convoluta Gewoon Lejeunea cavifolia Gewoon tuitmos smaragdsteeltje Brachythecium rutabulum Gewoon dikkopmos Leucodon sciuroides Eekhoorntjesmos Bryum pseudotriquetrum Veenknikmos Orthotrichum Grijze haarmuts diaphanum Campyliadelphus Kalkgoudmos Oxyrrhynchium hians Kleisnavelmos chrysophyllus Campylium stellatum Sterrengoudmos Plagiochila porelloides Klein varentjesmos Campylophyllum calcareum Dwerggoudmos Plagiomnium ellipticum Stomp boogsterrenmos Cirriphyllum crassinervium Bossig spitsmos Plagiomnium undulatum Gerimpeld boogsterrenmos Didymodon fallax Kleidubbeltandmos Pohlia elongata Lang peermos Didymodon luridus Breed dubbeltandmos Pseudocrossidium Spits smaragdsteeltje hornschuchianum Encalypta streptocarpa Groot klokhoedje Syntrichia inermis Rotssterretje Eurhynchium striatum Geplooid snavelmos Syntrichia calcicola Klein duinsterretje Fissidens dubius var. dubius Kalkvedermos Syntrichia ruralis Daksterretje Gymnostomum calcareum Klein kalkmos Thuidium abietinum Sparrenmos Homalothecium lutescens Smaragdmos Tortella tortuosa Gerimpeld kronkelbladmos Hylocomium splendens Glanzend etagemos Trichostomum triomphans Hypnum cupressiforme Gewoon klauwtjesmos Weissia controversa Gewoon parelmos

Gorges de la Nesque alleen daar voorkomen. Bijvoorbeeld Groot kringmos dat net als Een apart habitat vormt de Gorges de la Nesque. Dat is een Groot touwtjesmos in lange slierten van de bomen hangt, of kloofdal waar weinig licht komt, stromend water voor een Myurella julacea dat met blaadjes van een halve millimeter en permanente hoge luchtvochtigheid zorgt en de temperatuur veel stengeltjes van halve centimeter kleine matjes vormt. minder fluctueert dan in het open veld. Het is dan ook een paradijs Deze groep mossen vind je door heel Europa in oude bossen op voor mossen en varens, maar niet voor korstmossen die veel meer rijke bodem. Restanten hiervan vind je in Nederland in licht nodig hebben. Hier groeien mossen in guirlandes van de Essenhakhoutbossen in de buurt van Wijk bij Duurstede. bomen en vormen hele tapijten over de stenen en de bodem. Wim en ik hebben daar 34 soorten mos gevonden, waarvan er 17 zijn die

Muisjesmos op kalk Zoogdieren Canidae - hondachtigen Vulpes vulpes - Vos Rhinolophidae - hoefijzerneuzen De Vos zwierf rond op La Boucoule en werd verdacht van Rhinolophus hipposideros - Kleine hoefijzerneus voedselzoeken rond de tenten. Er is een zichtwaarneming gedaan In de schuur van de boerderij hingen enkele kleine hoefijzerneuzen, en duidelijke pootafdrukken in een tent en op een stoel zijn die zeer storingsgevoelig bleken. Bij het betreden van de schuur gevonden. gingen ze snel op andere plaatsen hangen , waar ze minder zichtbaar waren. Cervidae - herten Cervus elaphus - Edelhert Vespertilioniodae - gladneuzen Enkele waarnemingen van een hinde langs de route La Boucoule Pipistrellus pipistrellus - Gewone dwergvleermuis naar de Col des Arles. Rond de gebouwen van La Boucoule werden enkele Capreolus capreolus - Ree dwergvleermuizen foeragerend vastgesteld met beghulp van een Het Ree is diverse malen gehoord (het zogenoemde blaffen). batdetector. Vooral boven de vangplekken van nachtvlinders bleken ze erg actief. Suidae - zwijnen Sus scrofa – Wild zwijn Leporidae - hazen en konijnen Prenten van het Wild zwijn zijn tijdens een excursie gevonden. Lepus europaeus - Haas Vondsten van keutels en enkele zichtwaarnemingen Bovidae - runderen Oryctolagus cuniculus - Konijn Rupicapra rupicapra - Gems Vondst van keutels, o.a. in groot aantal op een locatie bij Sault Eén zichtwaarneming op de helling bij La Boucoule. (lavendelwandeling).

Sciuridae - eekhoorns Sciurus vulgaris - Eekhoorn Een enkele waarneming van de Eekhoorn werd gemeld.

Mustelidae - marterachtigen Martes sp. - marter Op meerdere excursies werd marterpoep, vaak met kersenpitten, gevonden. Martes foina - Steenmarter Een Steenmarter werd als verkeersslachtoffer door de campingeigenaar gevonden en meegenomen. Vogels Phasianidae - kwartels, patrijzen en fazanten Coturnix coturnix - Kwartel Ardeidae - reigers Tijdens twee excursies in het dal bij Sault (lavendelwandeling) met Ardea cinerea - Blauwe reiger landbouwgewassen horen roepen.

Anatidae - zwanen, ganzen, eenden Rallidae - waterhoentjes, rallen en koeten Anas platyrhynchos - Wilde eend Fulica atra - Meerkoet In de recreatievijver bij Monieux. Accipitridae - haviken, arenden Milvus milvus - Rode wouw Columbidae - duiven en tortels Eén waarneming van een paar met twee uitgevlogen jongen in de Columba livia - Rotsduif omgeving van Sault (lavendelwandeling). Columba palumbus - Houtduif Milvus nigrans - Zwarte wouw Dagelijkse waarnemingen (zang) in het dal van La Boucoule, maar Gyps fulvus - Vale gier ook op meerdere excursies. Tweemaal waargenomen met 2 resp. 3 exemplaren. Voorkeur voor Streptopelia decaocto - Turkse tortel open, droge valleien (thermiek) en hoogvlakten. Streptopelia turtur - Zomertortel Circaetus gallicus - Slangenarend Enkele keren horen koeren op het terrein van La Boucoule. Regelmatig waargenomen in het dal van la Boucoule, eenmaal gedurende drie kwartier rustend op een rots. Zoekt zijn prooien Cuculidae - koekoeken (reptielen) in open droog terrein met verspreide boomgroepen en Cuculus canorus - Koekoek struiken. De Koekoek is één van de soorten die gedurende de gehele dag Circus pygargus - Grauwe kiekendief zijn roep liet horen. Ook bij La Boucoule was dat het geval. Van Eén waarneming. ochtend- tot avondschemering nadrukkelijk aanwezig. Buteo buteo - Buizerd Aquila pennata - Dwergarend Strigidae - uilen Er zijn twee waarnemingen zuidelijk van Montbrun-les-Bains Otus scops - Dwergooruil (richting Aurel) gedaan en een enkele waarneming in de omgeving In meerdere nachten was de roep van de Dwergooruil te horen, van de Col des Arles. eenmaal in de grote eik bovenop de heuvel van La Boucoule. Ook Aquila chrysaetos - Steenarend is de soort overvliegend waargenomen na het eenmalig afdraaien Eén waarneming. van zijn roep. Deze soort broedt o.a in cultuurlandschap en in parken en tuinen in steden. Maar ook beboste hellingen, zoals bij Falconidae - valken La Boucoule horen tot de favoriete plekjes. Falco tinnunculus - Torenvalk Strix aluco - Bosuil Gehoord in de omgeving van La Boucoule. Caprimulgidae - nachtzwaluwen Alaudidae - leeuweriken Caprimulgus europaeus - Nachtzwaluw Lullula arborea - Boomleeuwerik De nachtzwaluw is gehoord (roep en zang) en gezien op het terrein Op meerdere excursies en ook te horen vanaf La Boucoule. Ook van La Boucoule en de helling er tegenover. waarnemingen op de Mont Ventoux tussen de 1500 en 2000 meter. Alauda arvensis - Veldleeuwerik Apodidae - gierzwaluwen De Veldleeuwerik kennen wij als een soort van het laagland. Tijdens Apus apus - Gierzwaluw één excursie zijn vijf exemplaren zingend na een een regenbui Regelmatig foeragerend gezien, ook boven La Boucoule. gehoord. Er is ook een waarneming van een zingende Apus melba - Alpengierzwaluw veldleeuwerik op de Col des Arles (1000 meter). Alpengierzwaluwen zijn foeragerend waargenomen in de Gorges de Nesque nabij Monieux. Hirundinidae - zwaluwen Ptyonoprogne rupestris - Rotszwaluw Meropidae - bijeneters Tijdens een enkele excursie gezien. Broedt niet alleen in Merops apiaster - Bijeneter rotswanden, maar ook bijvoorbeeld aan huizen. Bouwt een nestje De enige plaats waar bijeneters zijn waargenomen, is het als een boerenzwaluw op plaatsen waar je een huiszwaluwnest zou historische stadje Vaison-la-Romaine. Broedt in zelf gegraven holen verwachten. in wanden of soms ook in de grond. Koloniebroeder, die insekten in Hirundo rustica - Boerenzwaluw de vlucht vangt. Delichon urbica - Huiszwaluw

Upupidae - hoppen Motacillidae - piepers en kwikstaarten Upupa epops - Hop Anthus trivialis - Boompieper De hop is tijdens meerdere excursies gehoord en eenmaal gezien. Op enkele excursies gehoord, onder andere de Col des Arles en De soort heeft een verdragende roep. Mont Serein (wandeling Jean Henri Fabre). Motacilla cinerea - Grote gele kwikstaart Picidae - spechten Waarneming bij een beek. De grote gele kwikstaart is altijd bij Jynx torquilla - Draaihals stromend water te vinden. Waarneming aan roepende, kloppende en vliegende vogel op het Motacilla alba - Witte kwikstaart terrein van La Boucoule. Broedt in open terrein met loof- en naaldbomen. Troglodytidae - winterkoningen Picus viridis - Groene specht Troglodytes troglodytes - Winterkoning Regelmatige waarnemingen, ook roepend in het dal van La Ook waargenomen op het terrein van La Boucoule. Boucoule. Dendrocopus major - Grote bonte specht Prunellidae - heggenmussen Prunella modularis – Heggenmus Turdidae - lijsters Orpeusspotvogel kiest, in tegenstelling tot de Spotvogel, zijn Erithacus rubecula - Roodborst zangposten regelmatig in de top van een struik en is daardoor goed Luscinia megarhynchos - Nachtegaal waar te nemen. De nachtegaal had 24-uursdienst op La Boucoule. De vogel zong in Acrocephalus arundinaceus - Grote karekiet de eerste 10 dagen vrijwel dag en nacht door. Vooral door het De Grote karekiet is gehoord in het riet langs een recreatievijver bij ontbreken van ‘bijgeluiden’ kwam de zang zeer helder en zuiver Monieux. over. Sylvia undata - Provençaalse grasmus Phoenicuros ochruros - Zwarte roodstaart Is ook broedvogel op de helling van La Boucoule. Een zeer De soort is van origine een broedvogel van berghellingen met levendige soort, die zich soms maar kort laat zien. rotspartijen, maar broedt ook in gebouwen in dorpen en steden en Sylvia cantillans - Baardgrasmus zit dan vaak op het topje van het dak te zingen. De droge helling van La Boucoule met zijn verscheidenheid aan Phoenicurus phoenicurus - Gekraagde roodstaart (prik)struiken bleek ook geschikt voor een territorium van de Waarnemingen o.a. bij Mont Serein, Sault en in het dal van La Baardgrasmus, die ook tijdens een excursie op de helling van de Boucoule. Gorges des Nesque is gezien. Saxicola rubicola - Roodborsttapuit Sylvia communis - Grasmus Meerdere waarnemingen. Broedvogel van La Boucoule. In de Waarnemingen o.a. in het ‘laagland’ bij Sault (lavendelwandeling). laatste dagen van het kamp vloog het paar met uitgevlogen jongen Sylvia atricapilla - Zwartkop rond. De Zwartkop is een algemeen voorkomende soort die zolang het Oenanthe oenanthe - Tapuit licht was zijn heldere zang liet horen. Ook broedvogel in de Broedvogel op de Mont Ventoux, waarneming aan oudervogels met omgeving van La Boucoule. voer in de snavel. Phylloscopus bonelli - Bergfluiter Monticola saxatilis - Rode rotslijster Algemene soort, die zijn zang ook liet horen bij La Boucoule. Broedt Broedvogel op de Mont Ventoux, op steile helling. Foerageerde op in hellingbossen waar ook sprake is van enige ondergroei. de begroeide delen. De waarneming werd genoteerd op 1616 Phylloscopus collybita - Tjiftjaf meter. Phylloscopus trochilus - Fitis Turdus merula - Merel Eenmalige waarneming. Ook op La Boucoule. Regulus regulus - Goudhaan Turdus viscivorus - Grote lijster Broedvogel van naaldbossen. Waarnemingen op de Mont Ventoux Meerdere zingende exemplaren. Ook in het dal van La Boucoule. in het bos bij Mont Serein en Combe de la Grave.

Sylviidae - zangers Aegithalidae - staartmezen Hippolais polyglotta - Orpheusspotvogel Aegithalos caudatus - Staartmees De Orpheusspotvogel broedt in terreinen met wilgen en lage Paar met uitgevlogen jongen bij Ubac de Courge, open terrein met vegetatie. Ook in struiken met veel stekels, zoals die op La bosperceeltjes. Boucoule te vinden zijn. Is daar met één paar aanwezig. De Paridae - mezen De huismus is op La Boucoule een alom aanwezige soort rond het Poecile palustris - Glanskop huis en de schuren. In elk dorp dat tijdens excursies werd Lophophanes cristatus - Kuifmees aangedaan, zijn huismussen waargenomen. Periparus ater - Zwarte mees Cyanistes caeruleus - Pimpelmees Fringillidae - vinken Meerdere waarnemingen, ook op La Boucoule. Fringilla coelebs - Vink Parus major – Koolmees Broedvogel op La Boucoule en in de bossen algemeen. Algemene soort, ook op La Boucoule waargenomen. Serinus serinus - Europese kanarie De Europese kanarie werd vooral in de dorpen waargenomen. Is Sittidae - boomklevers broedvogel van parken en tuinen, waar in elk geval enkele hoge Sitta europaea - Boomklever naaldbomen of andere coniferen verspreid voorkomen. Chloris chloris - Groenling Oriolidae - wielewalen Carduelis carduelis - Putter Oriolus oriolus - Wielewaal De Putter komt algemeen in de streek voor en is ook broedvogel op La Boucoule. Laniidae - klauwieren Carduelis cannabina - Kneu Lanius collurio - Grauwe klauwier Broedvogel op La Boucoule, ook enkele waarnemingen elders. De Grauwe klauwier is broedvogel op het terrein van La Boucoule, Loxia curvirostra - Kruisbek maar werd algemeen gezien. Tijdens twee excursies op dezelfde dag en in dezelfde omgeving (Mont Serein) werden maximaal 12 kruisbekken waargenomen. Corvidae - kraaien Kruisbekken vormen na het uitvliegen van de jongen groepen, die Pica pica - Ekster gezamenlijk rondtrekken om in sparren te foerageren op de zaden Garrulus glandarius - Gaai van de kegels. Corvus monedula - Kauw Corvus corone - Zwarte kraai Emberizidae - gorzen Corvus corax - Raaf Alle waargenomen gorzen werden slechts op één excursie (Grijze Raven hebben een groot territorium. De Raaf vloog ook boven La gors, Grauwe gors) of enkele keren waargenomen (Geelgors, Boucoule en werd op meerdere excursies gezien en gehoord. Cirlgors, Ortolaan). Emberiza citrinella - Geelgors Sturnidae - spreeuwen Emberiza cirlus - Cirlgors Sturnus vulgaris - Spreeuw De Cirlgors was ook broedvogel op de helling van La Boucoule. Emberiza cia - Grijze gors Ploceidae - mussen Emberiza hortulana –Col des Arles en bij de Combe de la Grave Passer domesticus - Huismus (Mont Ventoux). Miliaria calandra - Grauwe gors (Sault) Amfibieën Podarcis muralis - Muurhagedis Een soort die op alle excursies is gezien en ook op verschillende Discoglossidae - schijftongkikkers plaatsen op La Boucoule zat, o.a. bij de gebouwen en bij het Alytes obstetricans - Vroedmeesterpad bruggetje aan de achterkant van het terrein. Het klungeltje, zowel mannetje als wijfje, laten vooral op zwoele avonden hun heldere roep horen. Colubridae - toornslangachtigen Zo ook op de helling van het kampterrein La Boucoule. Natrix maura – Adderringslang (zie afbeelding). Ook de Adderringslang is op één excursie gemeld. Het is een Bufonidae - echte padden waterslang die zeer goed kan zwemmen en lang onder water kan Bufo bufo - Gewone pad blijven. Een enkele waarneming van de Gewone pad is gedaan.

Ranidae - echte kikkers Rana ridibunda - Meerkikker De Meerkikker (vroeger: de Grote groene kikker) is gehoord tussen de begroeiing van de recreatieplas bij Monieux en in een particuliere vijver op de lavendelwandeling bij Sault.

Reptielen

Lacertidae - echte hagedissen Lacerta bilineata - Westelijke smaragdhagedis De Westelijke smaragdhagedis is op meerdere plaatsen, ook op het kampterrein van La Boucoule, waargenomen. Het mannetje was op z’n mooist met felblauwe keel en wangen.

Lacerta vivipara - Levendbarende hagedis Deze soort is op één excursie waargenomen. Dagvlinders dezelfde vlinders zagen. Deze vegetatie is te vinden op de camping, stenige hellingen met bloemrijke vegetatie. In de plantenlijst zullen Op de dagvlinderlijst van La Boucoule staan 114 soorten hiervan soorten opgenoemd staan. dagvlinders vermeld. De dagvlinders die daarop niet vermeld staan, krijgen een * voor hun soortnaam, de soorten die nu niet gezien zijn Vlinders die we veel gezien hebben: Groot geaderd witje, Boswitje, op La boucoule krijgen ** Bruine eikenpage (komt voor op lage eiken en deze waren er Sommige van deze soorten zijn niet op La Boucoule waargenomen, volop), verschillende blauwtjes als het Adonisblauwtje, Bruin wel op een van de excursies. blauwtje, Icarusblauwtje, Bloemenblauwtje, Dwergblauwtje (vooral Blauwe ijsvogelvlinder de eerste week), Bleek blauwtje en Provençaals bleek blauwtje, Blauwe ijsvogelvlinder (zie afbeelding, vooral in dalen waar een beekje doorstroomde), Distelvlinders (op trek en de 2e week verse exemplaren die uit de pop kwamen), Westelijke parelmoervlinder, Hooibeestje, Tweekleurig hooibeestje, Bruin zandoogje. Deze soorten kwamen dus zeer algemeen voor.

De Koningspage is meer gemeld dan de Koninginnepage, de eerste legt eieren op struiken. De Spaanse pijpbloemvlinder is eenmaal gevangen en gezien op weg naar de kapel. Het was een afgevlogen exemplaar, de tijd voor de pijpbloemvlinders was voorbij. Wel vonden we een kleine rups op Pijpbloem. De Apollovlinders begonnen te vliegen op grotere hoogtes, op de Buc en bij de Mont Ventoux. De Zuidelijke erebia houdt ook van wat grotere hoogtes, Buc en ‘l Homme Mort. Op dezelfde berg vlogen er veel witjes, Groot koolwitje op grote hoogte. We kwamen ze ook tegen in gebieden met meer vocht en wat vruchtbaarder grond. Ria meldde het Geel oranjetipje, zelf had ik dit waargenomen tijdens In totaal hebben we 76 soorten dagvlinders waargenomen, dat is ons verblijf rondom Remuzat in de week voor het kamp, waar we een behoorlijk aantal. Van sommige soorten vlogen de laatste Gieren hebben gespot. exemplaren, van andere soorten kwamen tijdens ons kamp de Het gewone Oranjetipje werd de eerste week nog waargenomen in eerste vlinders uit. verwaarloosde akkers, evenals het Resedawitje. Van de Sleutelbloemvlinder is maar een waarneming, een laatste Sommige soorten komen op specifieke plaatsen voor, andere exemplaar, deze vlinders zitten al weer in eieren of rupsen. In de soorten kwamen we vrijwel overal tegen. Natuurlijk liepen we vaak in een omgeving met dezelfde soort vegetatie, zodat we ook Jura hadden we veel waarnemingen van deze vlinder, daar is het seizoen later. Het Groentje was ook al bijna verdwenen, op de Col de ‘l Homme Helaas heb ik zelf de Kleine weerschijnvlinder gemist, Corrie Mort zag ik de meeste exemplaren, vooral bij lage struiken als meldde die van een tocht. Het Marmerwitje werd ook door haar vuilboom, sleedoorn en berk komen ze voor. gezien. En de Apollovlinders, die van “hoge bergen” werden De Violette vuurvlinder hebben we gezien bij de kapel en Alfons gemeld. meldde hem van de Buc. Op onze wandeling van de Chemin des Lavandes hebben we de Naschrift: meeste “Nederlandse” vlinders waargenomen langs een houtwal Bij het bekijken van de foto’s bleek dat we op de Col de met Els, Vlier, Gelders roos, Wilg. Daar zagen we Boomblauwtje, l’homme mort nog een soort gevangen hebben en wel de Kleine vos (ook op de Mont Ventoux), Gehakkelde aurelia (ook op Moerasparelmoervlinder. Zowel de onderkant als de de camping), Atalanta en rupsen van de Dagpauwoog. De vlinder bovenkant klopt. Herman had foto’s gemaakt van de vlinder zat op de Mont Ventoux. in het doosje. Ik heb lange tijd in mijn boek gezocht naar de vlinder, maar hem niet kunnen vinden. Thuis, na een poos De mooiste waarnemingen waren: studeren op het patroon en goed lezen in de vlindergids, ben ik er toch uitgekomen. Een soort die ik sinds lange tijd niet Spaanse pijpbloemvlinder, gelukkig op het nippertje. had gezien! Violette vuurvlinder, bovenop de berg bij de kapel. Zwartsprietboswitje, op een van de eerste wandelingen bij de camping. Een verse vlinder. Spaanse eikenpage, door Corrie gevangen en het verschil met de Bruine eikenpage goed kunnen constateren. Wikkeblauwtje, ook tijdens de wandeling bij de lavendelvelden, waar veel soorten Wikke groeide. Grote vos, op de camping in de 2e week. Westelijk dambordje, naast het gewone Dambordje op de bloemen in de weiden. Spaans oranje zandoogje (zie afbeelding), in Brantes en de laatste Spaans oranje dag in Montbrun. Een net uit de pop gekomen vlinder, prachtig op zandoogje kleur.

* = nieuw voor La Boucoule ** = op de lijst van de website van La Boucoule maar niet gezien in het kamp

Papilionidae. Heodes tityrus - Bruine vuurvlinder Lycaena phleas - Kleine vuurvlinder Iphiclides podalirius - Koningspage Papilio machaon - Koninginnepage Agrodiaetus amanda - Wikkeblauwtje Parnassius apollo - Apollovlinder Agrodiaetus thersites - Esparcetteblauwtje Zerynthia polyxena - Spaanse pijpbloemvlinder Aricia agestis - Bruin blauwtje Celastrinia argeolis - Boomblauwtje ** Pieridae. Cupido minimus - Dwergblauwtje Glaucopsyche alexis - Bloemenblauwtje Anthocaris bella ssp euphenoides - Geel oranjetipje Lycaeides idas - Vals heideblauwtje * Anthocaris cardamines - Oranjetipje Lysandra bellargus - Adonisblauwtje Aporia crataegi - Groot geaderd witje * Lysandra coridon - Bleek blauwtje Colias australis - Zuidelijke luzernevlinder * Lysandra hispana - Provençaals bleek blauwtje Colias crocea - Oranje luzernevlinder Maculinea arion - Tijmblauwtje ** Colias hyale - Gele luzernevlinder Plebejus argus - Heideblauwtje * Euchloa sp. - Marmerwitje ** Polyommatus icarus - Icarusblauwtje Gonepteryx rhamni - Citroenvlinder Pseudophilotes baton - Klein tijmblauwtje Leptidea duponcheli - Zwartsprietboswitje Leptidea sinapis - Boswitje Hesperiidae. Pieris brassicae - Groot koolwitje Pieris napi - Klein geaderd witje Erynnis tages - Bruin dikkopje Pieris rapae - Klein Koolwitje Ochlodes venatus - Groot dikkopje Pontia daplidice - Resedawitje Spialia sertorius - Kalkgraslanddikkopje Thymelicus linela - Zwartsprietdikkopje * Riodininae. Thymelicus sylvestris - Geelsprietdikkopje

Hamearis lucina - Sleutelbloemvlinder Nymphalidae.

Aglais urticae - Kleine vos Lycaenidae. Apaturea ilia - Kleine Weerschijnvlinder ** Cynthia cardui- Distelvlinder Callophrys rubi - Groentje Inachis io - Dagpauwoog Laesopis roboris - Spaanse eikenpage Limenites reducta - Blauwe ijsvogelvlinder Nordmannia ilicis - Bruine eikenpage Nymphalis polychloros - Grote vos (+ rups) Strymonidia spini - Wegedoornpage ** Polygonia c-album - Gehakkelde aurelia Vanessa atalanta - Atalanta Heodes alciphron - Violette vuurvlinder * Argynnis paphia - Keizersmantel Brenthis daphne - Braamparelmoervlinder Brenthis ino - Purperstreepparelmoervlinder Satyrinae. Clossiane dia - Akkerparelmoervlinder Clossiane euphrosyne - Zilvervlek Coenonympha arcania - Tweekleurig hooibeestje Eurodryas eurinia - Moerasparelmoervlinder Coenonympha pamphilus - Hooibeestje Issoria lathonia - Kleine parelmoervlinder Erebia triaria - Zuidelijke erebia * Melitaea athalia - Bosparelmoervlinder Lasiommata maera - Rotsvlinder Melitaea cinxia - Veldparelmoervlinder Lasiommata megera - Argusvlinder Melitaea diamina - Woudparelmoervlinder ** Maniola jurtina - Bruin zandoogje Melitaea didyma - Tweekleurige parelmoervlinder Melanargia galathea - Dambordje Melitaea phoebe - Knoopkruidparelmoervlinder Melanargia occitanica - Westelijk dambordje Mellicta parthenoides - Westelijke parelmoervlinder Pararge aegeria - Bont zandoogje * Mesoacidalia aglaja - Grote parelmoervlinder Pyronia bathseba - Spaans oranje zandoogje

Blauwe IJsvogelvlinder Pijpbloemvlinder Icarusblauwtjes

Tweekleurige parelmoervlinder Violette vuurvlinder Tweekleurig hooibeestje

Bont zandoogje (oranje vorm) Westelijk dambordje Resedawitje

Nachtvlinders zomers met veel zuidenwind wel eens waargenomen. Rond het kamp was bijv. zowel ’s nachts als overdag de Vlekdaguil, Heliothis peltigera, algemeen waar te nemen. Tenslotte is er de grote groep Op vijf, niet aansluitende, nachten, is op verschillende locaties op van Atlantische, mediterrane of zelfs alpiene soorten die in het uitgestrekte terrein van La Boucoule een lichtopstelling Nederland niet voorkomen. Mooie pijlstaarten als Hyles vespertilio geplaatst. Er werd gewerkt met een 250 Watt ML lamp en een en de enorme Eikenpijlstaart, Marumba quercus, spreken tot de daarachter geplaatst laken. Daarnaast zijn tijdens excursies verbeelding. Maar ook het mooie beertje Watsonarctia casta, de dagactieve nachtvlinders en rupsen genoteerd. In alle gevallen zijn grote, in rouwkleuren uitgevoerde, spanner Peribatodes umbraria de waargenomen soorten gefotografeerd maar niet verzameld en en de kleine wortelboorder Dyspessa ulula werden door velen geprepareerd. Dit betekent helaas dat daarmee sommige soorten gefotografeerd. De laatste soort behoort tot dezelfde familie als niet gedetermineerd konden worden. Als determinatiewerk is vooral onze wilgenhoutrups maar is vele malen kleiner. Dat moet ook wel gebruik gemaakt van de Guide des Papillons Nocturnes de France want de rups ontwikkeld zich in bolletjes van o.a. kraailook. (R. Robineau, Paris 2007) voor de macro nachtvlinders. Micro’s zijn niet of nauwelijks genoteerd omdat determinatie vanaf foto’s nog Van de dagactieve nachtvlinders is hierboven al de Vlekdaguil lastiger is en een compleet overzicht van voorkomende soorten genoemd. Nog algemener waren de ook in Nederland voorkomende ontbreekt. Ook bij de rupsen waren slechts enkele die met Mi-vlinder, Callystege mi, en de bruine daguil, Euclidia glyphica. zekerheid op naam te brengen waren. Opvallend was dat de laatste soort in Nederland vooral bekend is van natte hooilanden langs bijv. de Drentsche Aa, in de Provence Voor een eerste impressie geeft de hierna volgende lijst echter een komt de soort echter vooral voor op droge, grazige hellingen. redelijk beeld van in juni actieve nachtvlinders. In totaal werden 147 soorten met zekerheid gedetermineerd. Vele soorten zijn in Extrapoleren naar het totaal in en rond La Boucoule voorkomende Nederland uiterst zeldzaam of bereiken in België de uiterste soorten is ondoenlijk, enkele honderden macro’s en nog eens noordgrens van hun verspreidingsgebied (zoals de Nullenuil, honderden micro’s is echter niet onwaarschijnlijk. Dicycla oo). Anderen zijn trekvlinders en worden tijdens warme

La Boucoule Locatie 1 = in hoek van de weg bij het toilethuisje Locatie 2 = naast huis van de eigenaars van La Boucoule Locatie 3 = bij lindeboom naast parkeerplaats, Locatie 4 = op de heuveltop, bij de zgn. lathyrus plaats, Locatie 5 = op de tegenoverliggende heuveltop, achter huis van de eigenaars van La Boucoule

Soort Nederlands Familie Onderfamilie Locatie Arctia villica Roomvlek Arctiidae Arctiinae 1,2,3 Coscinia striata Geel grasbeertje Arctiidae Arctiinae veld Diacrisia sannio Roodbandbeer Arctiidae Arctiinae veld Diaphora mendica Mendicabeer Arctiidae Arctiinae 1 Watsonarctia casta Arctiidae Arctiinae 1,3 Eilema complana Streepkokerbeertje Arctiidae Lithosiinae 1,2,3 Dyspessa ulula Cossidae Cossinae 1,3 Cataclysta lemnata Kroosvlinder Crambidae Acentropinae 3 Chrysocrambus craterella Crambidae Crambinae 4 Algedonia terrealis Crambidae Pyraustinae 2 Anania verbascalis Crambidae Pyraustinae 2 Ostrinia palustralis Crambidae Pyraustinae 3 Paratalanta pandalis Crambidae Pyraustinae 4 Pyrausta farinalis Meelmot Crambidae Pyraustinae 5 Udea cf murinalis Crambidae Pyraustinae 5 Uresiphita gilvata Crambidae Pyraustinae 2 Eudonia delunella Crambidae Scoparinae 5 Dolicharthria punctalis Crambidae Spilomelinae 1 Mecyna asinalis Crambidae Spilomelinae 2 Agonopterix ocellana Depressaridae Deprassarinae 3 Cilix glaucata Witte eenstaart Drepanidae Drepaninae 1,2,3 Watsonalla binaria Gele eenstaart Drepanidae Drepaninae 1,3 Apeira syringaria Seringenvlinder Geometridae Ennominae 3 Bupalus pinaria Dennenspanner Geometridae Ennominae 5 Cabera pusaria Witte grijsbandspanner Geometridae Ennominae 1,2 Campaea honoraria Geometridae Ennominae 1 Macaria liturata Gerimpelde spanner Geometridae Ennominae 2,3 Opistographa luteolata Hagedoornvlinder Geometridae Ennominae 1,2,3 Peribatodes rhomboidaria Taxusspikkelspanner Geometridae Ennominae 1,2,5 Peribatodes umbraria Geometridae Ennominae 1,2,3 Petrophora narbonea Geometridae Ennominae 5 Selene lunularia Lindeherculesje Geometridae Ennominae 1 Synopsia sociaria Geometridae Ennominae 3 Smaragdgroene Chlorissa viridata zomerlinder Geometridae Geometrinae 1 Comibaena bajularia Gevlekte zomervlinder Geometridae Geometrinae 1,2,3 Hemistola chrysoprasaria Tere zomervlinder Geometridae Geometrinae 3 Aplocera cf plagiata Streepblokspanner Geometridae Larentiinae 3 Camptogramma bilineata Gestreepte goudspanner Geometridae Larentiinae veld Catarhoe putridaria Geometridae Larentiinae 2,5 Roodbruine Catarhoe rubidata walstrospanner Geometridae Larentiinae 2 Chloroclysta siterata Papegaaitje Geometridae Larentiinae 1 Citraria fulvata Oranje bruinbandspanner Geometridae Larentiinae 4,5 Cosmorhoe ocellata Blauwoogspanner Geometridae Larentiinae 2,3 Eupitecia haworthiata Bosrankdwergspanner Geometridae Larentiinae 3 Eupithecia venosata Silenedwergspanner Geometridae Larentiinae 1 Gymnoscelis rufifasciata Zwartkamdwergspanner Geometridae Larentiinae 3 Horisme tersata Egale bosrankspanner Geometridae Larentiinae 1,2 Horisme vitalbata Bruine bosrankspanner Geometridae Larentiinae 1 Hydria undulata Gegolfde spanner Geometridae Larentiinae 5 Minoa muricata Bruin spannetje Geometridae Larentiinae veld Perizoma alchemillata Hennepnetelspanner Geometridae Larentiinae 1,3 Scotopteryx luridata Late bremspanner Geometridae Larentiinae 1,2,3 Cyclophora lennigiaria Geometridae Sterrhinae 1 Cyclophora punctaria Gestippelde oogspanner Geometridae Sterrhinae 1 Idaea degeneraria Geometridae Sterrhinae 5 Idaea dilutaria Geometridae Sterrhinae 3 Idaea filicata Geometridae Sterrhinae 2 Idaea longaria Geometridae Sterrhinae 3 Idaea macilentaria Geometridae Sterrhinae 3 Idaea ostrinaria Geometridae Sterrhinae 3 Idaea sylvestraria Randstipspanner Geometridae Sterrhinae 1,2,3 Rhodostrophia calabra Geometridae Sterrhinae 2 Scopula decorata Geometridae Sterrhinae 1 Scopula marginepunctata Prachtstipspanner Geometridae Sterrhinae 3 Scopula rubiginata Purperen stipspanner Geometridae Sterrhinae veld Scopula ternata Geometridae Sterrhinae 1,2 Eriogaster lanestris Wolspinner Lasiocampidae Lasiocampinae rups Lasiocampa quercus Grote hageheld Lasiocampidae Lasiocampinae rups Macrothylacia rubi Veelvraat Lasiocampidae Lasiocampinae 1 Malacosoma neustria Ringelrups Lasiocampidae Malacosominae 3,5 Dendrolimus pini Dennenspinner Lasiocampidae Pinarinae 3 Phylodesma tremulifolium Espenblad Lasiocampidae Pinarinae 3 Apoda limacodes Slakrups Limacodidae 2+ Euproctis chrysorrhoea Bastaardsatijnvlinder Lymantriidae rups Lymantria dispar Plakker Lymantriidae rups Acontia lucida Bleekschouderuil Noctuidae Acontiinae 2 Acronicta euphorbiae Noctuidae Acronictinae rups Acronicta rumicis Zuringuil Noctuidae Acronictinae 2 Scoliopteryx libata Roesje Noctuidae Calpinae 5 Apopestes spectrum Noctuidae Catocalinae rups Callistege mi Mi-vlinder Noctuidae Catocalinae veld Euclidia glyphica Bruine daguil Noctuidae Catocalinae veld,1,2 Lamprosticta culta Noctuidae Cuculiinae 3 Eublemma pulchralis Noctuidae Eublemminae 1.4 Charanyca trigrammica Drielijnuil Noctuidae Hadeninae 2 Dicycla oo Nullenuil Noctuidae Hadeninae 4,5 Hadena compta Witband-silene-uil Noctuidae Hadeninae 1,2 Heliothis maritima Heidedaguil Noctuidae Hadeninae 3 Heliothis peltigera Vlekdaguil Noctuidae Hadeninae veld, 1,2,3,4,5 Lacanobia w-latinum Brede-w-uil Noctuidae Hadeninae 1 Mythimna albipuncta Witstipgrasuil Noctuidae Hadeninae 1,2,3 Mythimna vitellina Zuidelijke grasuil Noctuidae Hadeninae 5 Oligia latruncula Donker halmuiltje Noctuidae Hadeninae 1 Oligia strigilis Gelobd halmuiltje Noctuidae Hadeninae 4 Oligia versicolor Bont halmuiltje Noctuidae Hadeninae 1 Paradrina clavipalpis Huisuil Noctuidae Hadeninae 3 Phlogophora meticulosa Agaatvlinder Noctuidae Hadeninae 3,5 Hypena proboscidalis Bruine snuituil Noctuidae Hypeninae 3 Agrotis segetum Gewone velduil Noctuidae Noctuidae 1 Cleonymia yvanii Noctuidae Noctuidae 1,2, 4 Noctua pronuba Huismoeder Noctuidae Noctuidae 4,5 Xestia c-nigrum Zwarte c-uil Noctuidae Noctuidae 5 Agrotis exclamationis Gewone worteluil Noctuidae Noctuinae 3 Autographa gamma Gamma-uil Noctuidae Plusiinae 2,3 Trichoplusia ni Ni-uil Noctuidae Plusiinae 3,4 Bena bicolorana Grote groenuil Nolidae Chloehorinae 4 Nola subchlamydula Nolidae Nolinae 2 Drymonia velitaris Zuidelijke tandvlinder Notodontidae Notodontinae 2 Notodonta tritophus fo teriolensis Wilgentandvlinder Notodontidae Notodontinae 1 Notodonta ziczac Kameeltje Notodontidae Notodontinae 2 Peridea anceps Eikentandvlinder Notodontidae Notodontinae 1 Spatalia argentina Notodontidae Notodontinae 1,2 Ptilodon cucullina Esdoorntandvlinder Notodontidae Ptilodoninae 2 Harpyia milhauseri Draak Notodontidae Stauropinae 4,5 Plutella xylostella Koolmotje Plutellidae 1,2,3 Canephora unicolor Psychidae Oiketecinae 1 Psyche casta Psychidae Psychinae veld Capperia cf fusca Pterophoridae Pterophorinae 1 Acrobasis consociella Pyralidae Phycitinae 5 Catastia marginea Pyralidae Phycitinae 2 Pempelia formosa Pyralidae Phycitinae 5 Pempelia palumbella Pyralidae Phycitinae 3 Pempeliella cf ornatella Pyralidae Phycitinae 4 Saturnia pavonia Kleine nachtpauwoog Saturniidae Saturniinae rups Saturnia pyri Grote nachtpauwoog Saturniidae Saturniinae pop Deilephila porcellus Klein avondrood Sphingidae Macroglossinae 1,3 Hyles livornica Gestreepte pijlstaart Sphingidae Macroglossinae 1,3 Hyles vespertilio Sphingidae Macroglossinae 1,3 Macoglossum stellatarum Kolibrievlinder Sphingidae Macroglossinae tuin Marumba quercus Eikenpijlstaart Sphingidae Smerinthinae 1,2 Mimas tiliae Lindepijlstaart Sphingidae Smerinthinae 3 Thyris fenestrella Bosrankvlinder Thyridae veld Epiblema uddmanniana Tortricidae Olethreutinae 2 Hedya nubiferana Tortricidae Olethreutinae 1 Notocelia trimaculana Tortricidae Olethreutinae 3 Agapeta hamana Tortricidae Tortricinae 1 Aphelia ochreana Tortricidae Tortricinae 1 Tortrix viridata Eikenbladroller Tortricidae Tortricinae 3 Aglaope infausta Zygaenidae Chalcosiinae rups Adscita notata Zygaenidae Procridinae 5 Zygaena briziae Zygaenidae Zygaeninae veld Zygaena carniolica Zygaenidae Zygaeninae veld Zygaena lavanduli Zygaenidae Zygaeninae veld Zygaena lotii Zygaenidae Zygaeninae veld Zygaena purpuralis / minos Zygaenidae Zygaeninae veld Zygaena rhadamanthus Zygaenidae Zygaeninae veld Zygaena trifolii Vijfvlek-sint-jansvlinder Zygaenidae Zygaeninae veld

Overige locaties

Soort Nederlands Familie Onderfamilie Locatie Atolma rubricollis Zwart Beertje Arctiidae Lithosiinae St. Trinit 070609 Lithosia quadra Viervlakvlinder Arctiidae Lithosiinae rups: St.Trinit 070609,Col de Homme Mort 120609 Amata phegea Phegeavlinder Arctiidae Syntominae Sault 090606 Algedonia terrealis Crambidae Pyraustinae Ventoux 100609 Annania funebris Crambidae Pyraustinae Col de Homme Mort 120609 Eurhypis pollinalis Crambidae Pyraustinae Col de Homme Mort 120609 Isturgia limbaria Geometridae Ennominae Col de Homme Mort 120609 Hemistola chrysoprasaria Tere zomervlimder Geometridae Geometrinae Ubac de Vic Montbrun 080609 Horisme tersata Bruine bosrankspanner Geometridae Larentiinae Ventoux 100609 Minoa murinata Bruin spannertje Geometridae Larentiinae St Trinit 070609 Phibalapteryx virgata Geometridae Larentiinae La Boucoule Niège 040609 Cosmorhoe ocellata Blauwbandspanner Geometridae Larentinae Brantes west 110609 Idaea aversata Grijze stipspanner Geometridae Sterrhinae St. Trinit 070609 Lasiocampa quercus Grote hageheld Lasiocampidae Lasiocampinae rups, Mt. Ventoux 100609 Drastera cailino Noctuidae Catocalinae La Boucoule Niège 040609 Heliothis peltigera Vlekdaguil Noctuidae Hadeninae overal algemeen Valeria cf oleagina Noctuidae Hadeninae St.Trinit 070609 Hemaris tityus Hommelvlinder Sphingidae Macroglossinae Col des Arles, 030609 Macroglossum stellatarum Kolibrievlinder Sphingidae Macroglossinae overal algemeen Cydia fagiglandana Tortricidae Olethreutinae Ventoux 100609 Adscita chloros Zygaenidae Procridinae St.Trinit 070609 Adscita geyron Zygaenidae Procridinae St. Trinit 070609 Adscita globulariae Zygaenidae Procridinae Sault 090606 Zygaena brizae Zygaenidae Zygaeninae St.Trinit 070609 Zygaena filipendulae St.Jansvlinder Zygaenidae Zygaeninae Ubac de Vic Montbrun 080609, St. Trinit 070609 Zygaena lotti Zygaenidae Zygaeninae Brantes 050609, Sault 090609 Zygaena purpuralis / minos Zygaenidae Zygaeninae Brantes 050609, rups St.Trinit 070609 Zygaena rhadamanthes Zygaenidae Zygaeninae Ubac de Vic Montbrun 080609

Adscita geyron St Trinit Zygaena briziae La Boucoule Zygaena carniolica La Boucoule Zygaena lotii Brantes

Zygaena lavanduli La Boucoule Montbrun Zygaena rhadamanthus La Boucoule Arctia villica-roomvlek La Boucoule

Diachrysia sannio-roodbandbeer L.B. Watsonia casta La Boucoule Coscinia striata-geel grasbeertje La Boucoule

Cliix glaucata-bleke eenstaart Watsonalla binaria-Gele Eenstaart LB Deilephila porcellus-klein avondrood - LB Hyles livornica-gestreepte pijlstaart

Hyles vespertilio La Boucoule Marumba quercus-eikenpijlstaart LB Phyllodesma tremulifolium-espenblad

Dendrolimus pini-dennenspinner La Boucoule Drymonia velitaris-zuidelijke tandvlinder Spatalia argentina La Boucoule

Notodonta tritophus f. teriolensis LB Dyspessa ulula La Boucoule Thyris fenestrella-bosrankvlinder LB Bupalus pinaria-dennenspanner LB

Campaea honoraria La Boucoule 3 Cyclophora lennigiaria La Boucoule Idaea ostrinaria La Boucoule

Scopula decorata LB Peribatodes umbraria La Boucoule Cleonymia yvanii La Boucoule

Dicycla oo-nullenuil La Boucoule Lamprosticta culta La Boucoule Paradrina clavipalpis-huisuil LB

Bruine daguil Euclidia glyphica LB Witbandsilene-uil Hadena compta Zuidelijke daguil Mi-vlinder Callistege mi LB Heliothis peligera – LB

Apopestes spectrum – La Boucoule Acronicta euphorbiae – La Boucoule Eriogaster lanestris – wolspinner – L Boucoule

Aglaope infausta – La Boucoule Lasiocampa quercus – Grote Hageheld – LB Zygaena trifoli- Vijfvlek St.Jansvlinderi Lithosia quadra- Viervlakvlinder St.Trinit Saturnia pavonia – Kleine nachtpauwoog – La Boucoule Bijen

Ceratina cucurbitina ♀♂ La B./Barr. Door de ligging van het kamp was te verwachten dat er veel soorten Ceratina chalybea ♀♂ La B. bijen voorkomen, die in Nederland en Noordwest-Europa niet Ceratina gravidula ♀ La B. gevonden worden. Bekend is dat via het Rhônedal nogal wat Chelostoma foveolatum ♂ Sent. mediterane soorten in met name het Mont Ventoux-gebied terecht Chelostoma rapunculi ♀♂ La B/Pont. komen. Vooral de zuidhellingen van de bergen en de dalen kunnen Eucera interrupta ♂ La B. daardoor rijk aan bijen en andere insekten zijn. Eucera longicornis ♀ Col de l’H/D164. Aan onderstaande lijst kunnen nog een aantal soorten toegevoegd Halictus maculatus ♀ La B/D164. worden, die moeilijk te determineren of niet in de midden-europese Halictus scabiosae ♀ La B. tabellen staan. Een 35-tal bijen(± 10 soorten) staan nog in de Halictus simplex ♀ Col de l’H. wacht. Hylaeus lineolatus ♀ Sent. Lasioglossum discum ♀ La B. Afkortingen excursieterreinen en vangstdata: Lasioglossum leucozonium ♀ Barr. La B. La Boucoule. Montbrun. 1-2-4-7 juni. Lasioglossum morio ♀ Sent. Barr. Barret de Lioure. 3 juni. Lasioglossum nigripes ♀ La B. Col de l’H. Col de l’Homme. 3-12 juni. Lasioglossum prasinum ♀ La B. Sent. Aurel. Sentier Botanique. 6 juni. Lasioglossum xanthopus K. ♀ La B. Pont. Pont de Venéjean. 8 juni. Megachile pyrenaica ♀ La B. D 164. D 164. Sault-Mont Ventoux. 11 juni. Megachile versicolor ♂ La B. Melecta luctuosa ♀ La B. Osmia acuticornis ♂ La B/Barr. Andrena agilissima ♂ La B. Osmia adunca ♀ La B/Sent. Andrena curvungula ♀♂ Barr/Col de l’H. Osmia aurulenta ♀ La B. Andrena flavipes ♀ La B/D164/Barr. Osmia brevicornis ♀♂ La B. Andrena florea ♀♂ Barr. Osmia caerulescens ♂ Barr/Col de l’H. Andrena haemorrhoa ♀ La B. Osmia niveata F. ♀ La B/D164/Barr. Andrena hattorfiana ♂ Barr. Osmia rufa ♀ La B. Andrena labialis K. ♀♂ La B/D164/Barr. Panurgus dentipes ♂ Col de l’H. Andrena subopaca ♀ La B. Stelis franconica ♂ Col de l’H. Anthidium septemdatum ♀♂ Barr. Tetralonia hungarica ♀♂ La B. Anthophora aestivalis ♀♂ La B. Xylocopa iris ♀ D164. Bombus pasquorum ♀ La B. Xylocopa valga ♂ La B. Bombus pratorum ♂ Col de l’H. Xylocopa violacea ♂ Veaux Literatuur. * Hymenopteren Nord- und Mitteleuropa. Schmiedeknecht. * De Nederlandse Bijen. W.M. no. 18. Uitgave KNNV. * Entomofauna, Suppl. 8, sept. 1996. * Illustrierte Bestimmungstabellen der Wildbienen Deutschl.& Öst. Schartz, Gusenleitner, Westrich & Dathe. Erwin Scheuchl. Band I, II en III. * Fauna Helvetica, Apidae Band 1 t/m 5. Amiet, Müller en Neumeyer. Foto’s afkomstig van ETI, Univ. A’dam.

Anthophora plumipes ♀. Melecta luctuosa ♀ Osmia rufa ♀ Andrena haemorrhoa ♀

Xylocopa violacea (vr), Halictus scabiosae (vr), Andraena florae (vr) Lasioglossum morio (vr), foto Didier Drummond foto Patrick Bausson foto Y.Barbier foto Alain Pauly Overige insekten 2. Rechtvleugeligen Gryllus campestris- Zuidelijke veldkrekel (overal)

In het kamp zijn uiteraard veel opvallende insekten gefotografeerd. 3. Bidsprinkhanen Helaas konden slechts enkele goed op naam gebracht worden. De nachtvlinderlamp op de camping trok ook Empusa pennata, een grote 1. Libellen bidsprinkhaan. Er zijn opvallend weinig libellen gezien tijdens het kamp. De enige soorten werden genoteerd op de wandeling van 1 juni 2009: 4. Wandelende takken Leptynia hispanica (La Boucoule) Calopteryx virgo – Bosbeekjuffer (La Boucoule - La Niègle) Pyrrhosoma nymphula - Rode vuurjuffer (La Boucoule - La Niègle) 5. Wantsen Coenagrion puella - Variabele waterjuffer (La Boucoule - La Niègle) Graphosopma italicum Libellula depressa – Platbuiklibel (La Boucoule - La Niègle) Rhinocoris rubricus –een roofwants Anax imperator - Grote keizerlibel (zie afbeelding,La Boucoule - La Niègle)) 6. Netvleugeligen Libelloides coccajus (overal) Libelloides longicornis (o.a. Sault, Ubac le Vic)

7. Vliegen Zweefvliegen, Aurel sentier botanique, 6-6-2009:

Chrysotoxum bicinctum var. tricinctum Chrysotoxum caudatum Xylota segues Episyrphus corollae Eristalis arbustorum Erostalis pertinax Eristalis tenax Scaeva setenitica Scaeva pyrastri Syrphus ribesii Melanostoma scalare

Gomphus simillimus – gele rombout (Brantes) Overige: Anthrax anthrax - Zwarte wolzwever (overal) Tachina fera (Col de l’Homme Mort) 8. Kevers Timarcha tenebricosa – Reuzengoudhaan (St. Trinit, Ubal le Vic) Cetonia aurata - gouden tor (overal) Trichius fasciatus – penseelkever (overal) Clytra quadripunctata – mierenzakkever (overal) Trichodes apiarius – bijenwolf (Brantes) Dorcus parallelipipedus – klein vliegend hert (La Boucoule)

WANTSEN

Graphosoma italicum Rhinocoris rubricus NETVLEUGELIGEN

“: Smiley” Libelloides coccajus, een vlinderhaft RECHTVLEUGELIGEN KEVERS

Gryllus capestris, zuidelijke veldkrekel Cetonia auratus, gouden tor

Trichius fasciatus, penseelkever

Prachtkevers Boktor

Boktor Timarcha tenebricosa, reuzengoudhaan Trichodes apiarius, bijenwolf Soorten die volgens de Flora Alpina niet in de Drôme voorkomen zijn aangeduid met een '*'. Tussen haakjes zijn de synoniemen van de Flora Alpina overgenomen. Met een hoofdletter X zijn de soorten aangeduid die alleen in een bepaald gebied zijn gevonden. Voor de code (G1, G2 enz.) zie onder Gebieden. wetenschappelijke naam G1 G2 G3 G4 G5 G6 G7 G8 G9 G10 G11 Nederlandse naam Linum narbonense . . x . . . x . . . . (Blauw vlas) Acer monspessulanum ...... X . Franse esdoorn Achillea millefolium X ...... Gewoon duizendbla Acinos arvensis . . . . x x . . . . . Kleine steentijm Adiantum capillus-veneris ...... X . . . Echt venushaar Aegilops geniculata (Aegilops ovata) X ...... Linum suffruticosum x . x . . . x x . . x (Wit vlas) Aegopodium podagraria X ...... Zevenblad Aethionema saxatile ...... X Artemisia absinthium ...... X . . . . Absinthalsem Ranunculus arvensis . x . . . . x . . . . Akkerboterbloem Ajuga chamaepitys X ...... Akkerzenegroen Ajuga reptans . . x . . x . . . . . Kruipend zenegroe Alchemilla alpina . . . . . X . . . . . Alpenvrouwenmant Althaea hirsuta X ...... Ruige heemst Campanula rapunculoides . . . . x . x . . . . Akkerklokje Alyssum montanum . . . . . X . . . . . Bergschildzaad Amelanchier ovalis x ...... x . x . Europees krentenb Convolvulus arvensis ...... X . . . . Akkerwinde Anagallis arvensis ssp caerulea . . X ...... Blauw guichelheil Anchusa italica X ...... Androsace vitaliana ssp cinerea . . . . . X . . . . . Goudprimula Anisantha sterilis (Bromus sterilis) X ...... IJle dravik Thesium alpinum ...... X . . . . Alpenbervlas Veronica beccabunga ...... X . . . . Beekpunge Knautia arvensis . . x . . . x . . x . Beemdkroon Antirrhinum latifolium x x . . . . . x . . . Aphyllantes monspeliensis x . x . . . . x . x x Bieslelie Arabis planisiliqua X ...... Arabis turrita X ...... TorenscheefkeIk Herniaria hirsuta x . . . . . x . . . . Behaard breukkruid Arenaria grandiflora . . . . . X . . . . . Arenaria serpyllifolia x ...... x Gewone zandmuur Aristolochia pistolochia x ...... x . . . Aristolochia rotunda . X ...... Bolvormige pijpbloe Bromopsis erecta (Bromus erectus) x . x . . . x x . . x Bergdravik Knautia dipsacifolia ...... x x . . . Bergknautia Asplenium ceterach . X ...... Schubvaren Asplenium ruta-muraria . X ...... Muurvaren Asplenium trichomanes . X ...... Steenbreekvaren Geranium pyrenaicum ...... X . . . . Bermooievaarsbek Astragalus monspessulanus . . X ...... Montpellier hokjesp Astragalus onobrychis x ...... x Ophrys apifera x . x . . . x . x . . Bijenorchis Silene vulgaris x . . . . . x . . . . Blaassilene Biscutella brevifolia . . . . . X . . . . . Blackstonia perfoliata x . x ...... Bitterling sl Alyssum alyssoides x . . . . . x . . . . Bleek schildzaad Briza media . . X ...... Bevertjes Tragopogon dubius ...... x . x . . Bleke morgenster Bromopsis madritensis (Bromus madritensis) . . x x ...... Spaanse dravik Bromus hordeaceus X ...... Zachte dravik Himantoglossum hircinum x . x x x . x . . x . Bokkenorchis Agrostemma githago ...... X . . . . Bolderik Buxus sempervirens . . x . . . . x . x . Palmboompje Securigera varia . . . . x . x . . . . Bont kroonkruid Campanula persicifolia . . . . x . . x . . . Prachtklokje Vicia villosa ...... X . . . . Bonte wikke Turgenia latifolia ...... X . . . . Borstelscherm Campanula rotundifolia ...... X . . . Grasklokje Campanula scheuchzeri ...... X . . . Brachypodium sylvaticum x . . . . . x . . . . Boskortsteel Clematis vitalba . . . . x . x . . x . Bosrank Koeleria pyramidata x . x . . . x . . . . Breed fakkelgras Laserpitium latifolium . . . . . x x . . . . Breed lazerkruid Carex flacca x . x ...... Zeegroene zegge Carex halleriana x . x ...... x Carex hirta ...... X . . . Ruige zegge Carex humilis . . X ...... Aardzegge Carex montana . . . . . X . . . . . Bergzegge Carex muricatca x x ...... Dichte bermzegge Carex otrubae . . x . . . . x . . . Valse voszegge Carex spicata x ...... x . . Gewone bermzegg Carex sylvatica . . x x ...... Boszegge Carex tomentosa . . X ...... Viltzegge Carlina acanthifolia . . X ...... Carlina vulgaris . . x x ...... Driedistel Rosa pendulina ...... X . . . . Doornloze roos Catananche caerulea x x ...... x . x Blauwe strobloem Catapodium rigidum X ...... Stijf hardgras Matricaria chamomilla ...... X . . . . Echte kamille Scleranthus annuus ...... X . . . . Eenjarig hardbloem Centaurea montana X ...... Bergcentaurie Centaurea paniculata . x . . . x . x . . . Centaurea pectinata . . x . . . . x . . . Centaurea procumbens * . X ...... Crataegus monogyna . . x . . x x . . . . Eenstijlige meidoor Centaurea solstitialis . . . . . X . . . . . Zomercentaurie Centranthus ruber . . . . . x . x . . . Spoorbloem Cephalanthera damasonium . . x x . x . x x . x Bleek bosvogeltje Cephalanthera rubra x . x x x . . x x x . Rood bosvogeltje Cerastium arvense s.l. X ...... Akkerhoornbloem Cerastium fontanum ssp.vulgare . x . . . x . . . . . Gewone hoornbloe Cichorium endivia x . x ...... Andijvie Cirsium rivulare . . X ...... Oeverdistel Cirsium vulgare . . X ...... Speerdistel Galium verum . . x . . . x . . x . Geel walstro Clinopodium vulgare x . x . x ...... Borstelkrans Colutea arborescens X ...... Europese blazenstr Conopodium majus X ...... Franse aardkastanj Linum catharticum ...... X . . . . Geelhartje Iris pseudacorus ...... x x . . . Gele lis Convolvulus cantabrica . . X ...... Convolvulus lineatus X ...... Calandsklokje Coris monspeliensis . . X ...... Cornus mas x . x . . . . x . . . Gele kornoelje Coronilla emerus (Hippocrepis emerus ssp emerus) . x . x . . . x . . . Ononis striata x . . x . . x x . . . Gestreepte stalkrui Coronilla scorpioides X ...... Melica ciliata ...... x x . . . Gewimperd parelgr Cotinus coggygria X ...... Pruikenboom Agrimonia eupatoria ...... x . x . . Gewone agrimonie Crepis hieracioides X ...... Arrhenatherum elatius x . . . . . x . . . . Gewone glanshave Sambucus nigra ...... X . . . . Gewone vlier Lithospermum officinale ...... X . . . . Glad parelzaad Cuscuta spec . . X ...... Warkruid Cymbalaria muralis ...... X . . . Muurleeuwenbek Trisetum flavescens x . . . . . x . . . . Goudhaver Cystopteris fragilis ...... X . . . Blaasvaren Cytisus scoparius ...... X Brem Cytisus sessilifolius (Cytysophyllum sessilifolium) x . x x . x . x . . . Illebrecum verticillatum ...... X . . . . Grondster Dactylorhiza maculata subsp. fuchsii . . x . . . . . x . . Bosorchis Dianthus caryophyllus . X ...... Tuinanjer Dianthus furcatus . . . . X ...... Dianthus sylvestris ...... X . . . Digitalis lutea . . X ...... Geel vingerhoedskr Dipsacus fullonum X ...... Grote kaardebol Dorycnium pentaphylleum x . x . . . . x . . . Malva sylvestris x . . . . . x . . . . Groot kaasjeskruid Epipactis atrorubens x ...... x x x . Bruinrode wespeno Epipactis helleborine . . . . x . . . . x . Brede wespenorchi Epipactis microphylla . . . x . . . x . . . Kleinbladige wespe Legousia speculum-veneris . x x x . . x . . . . Groot spiegelklokje Centaurea scabiosa x . . . . . x . x . . Grote centaurie Equisetum telmateia . x . x ...... Reuzenpaardensta Erodium ciconium x . . x ...... Anthericum liliago x . x . . . x . . x x Grote graslelie Eryngium campestre X ...... Kruisdistel Erysimum rhaeticum ...... X Zwitserse steenrak Erysimum strictum (Erysimum virgatum) X ...... Stijve steenraket Euphorbia characias x . . x . . . x . . . Euphorbia nicaeensis . . X ...... Festuca gigantea ...... X . . . Reuzenzwenkgras Ficus carica ...... X . . . Vijgenboom Fragaria vesca . . . . . X . . . . . Bosaardbei Fumana thymifolia ...... x . . x Fumaria officinalis . X ...... Gewone duivenkerv Gagea fistulosa (Gagea fragifera) . X ...... Neottia ovata . . x x . . x . x . . Grote keverorchis Galium lucidum x ...... x . . x Galium mollugo x ...... x . Glad walstro Galium pumilum . . . . . X . . . . . Kalkwalstro Papaver rhoeas . x . . . . x . . . . Grote klaproos Genista cinerea x ...... x Genista hispanica x . x . . . . x . . . Spaanse brem Gentiana lutea . . . . . X . . . . . Gele gentiaan Geranium columbinum x ...... x . . Fijne ooievaarsbek Arctium lappa ...... X . . . . Grote klit Geranium robertianum . . . . . X . . . . . Robertskruid Gladiolus italicus X ...... Italiaanse zwaardle Glebionis segetum * . . . . X ...... Gele ganzenbloem Globularia cordifolia . . . . . x . . . . x Globularia vulgaris * ...... X . . . Gewone kogelbloem Gymnadenia conopsea x . x x ...... Grote muggenorchi Gymnadenia odoratissima ...... X . . Welriekende mugge Rhinanthus angustifolius ...... x . . . x Grote ratelaar Helianthemum canum x ...... x Helianthemum nummularium x ...... x . x x Geel zonneroosje Trifolium arvense ...... X . . . . Hazenpootje Equisetum arvense . . x . . . x . . . . Heermoes Helictotrichon versicolor X ...... Helleborus foetidus . . . . . x . . . x . Stinkend nieskruid Hepatica nobilis x . x x ...... Leverbloempje Torilis arvensis ...... X . . . . Heggendoornzaad Bryonia dioica . x . . . . x . . . . Heggenrank Hieracium staticifolium . . X ...... Anacamptis pyramidalis x . x x x . x . . . . Hondskruid Vicia pannonica x . . . . x x . . . . Hongaarse wikke Hypericum hyssopifolium ...... X Hypericum linariifolium * . X ...... Ulmus spec ...... X . . . . Iep Iberis nana . . . . . X . . . . . Verbena officinalis x . . x . . x . . . . IJzerhard Inula montana . . . . x . . x . . . Bergalant Nigella damascena ...... X . . . . Juffertje-in-het-groe Galium aparine ...... X . . . . Kleefkruid Juncus inflexus ...... X . . . Zeegroene rus Juniperus communis x . x . . x . . . . . Jeneverbes Juniperus oxycedrus . . . . X ...... Koeleria macrantha ...... X . . . . Klein fakkelgras Legousia hybrida ...... X . . . . Klein spiegelklokje Knautia purpurea x . x ...... x Petrorhagia saxifraga . . x . x . x x . . . Kleine mantelanjer Carduus nutans . . . . . x x . . . . Knikkende distel Koeleria vallesiaca . . x . . . . x . . x Laburnum anagyroides . . . . . X . . . . . Goudenregen Lactuca perennis x ...... x x . x Blauwe sla Lactuca serriola . X ...... Kompassla Lappula spec X ...... Centaurea jacea ...... X . . . . Knoopkruid Centaurea cyanus ...... X . . . . Korenbloem Laserpitium siler x ...... x . . . Lathyrus aphaca x . x ...... Naakte lathyrus Lathyrus latifolia . . X ...... Brede lathyrus Lathyrus pratensis . . X ...... Veldlathyrus Lathyrus setifolius X ...... Lathyrus sylvestris . X ...... Boslathyrus Lathyrus tuberosus ...... X . . Aardaker Dactylis glomerata x . . . . . x x . . . Kropaar Lavandula officinalis ...... X Lavendel Sambucus ebulus ...... X . . . . Kruidvlier Trifolium campestre . . x . . . x . . . . Liggende klaver Veronica officinalis ...... X . . . . Mannetjesereprijs Lepidium campestre ...... X Veldkruidkers Leuzea conifera X ...... Ligustrum vulgare . . X ...... Wilde liguster Limodorum abortivum x . x x . . . x . . . Paarse asperge-orc Linaria repens . . x . . x . . . . . Gestreepte leeuwe Linaria supina . . . . . X . . . . . Liggende leeuwenb Linum campanulatum . . X ...... (Geel vlas) Helichrysum stoechas . . x . . . x x . x . Mediterrane stroblo Ranunculus aconitifolius ...... X . . . . Monnikskap-boterb Hieracium pilosella x . . . . . x . . x . Muizenoor Sedum acre ...... X . . . . Muurpeper Lolium perenne X ...... Engels raaigras Lonicera xylosteum x . . . . x . . . . . Rode kamperfoelie Lotus delortii x . . . . x . . . . . Luzula campestris . . . . . X . . . . . Gewone veldbies Luzula nivea . . . . . X . . . . . Luzula sylvatica . . . . . X . . . . . Grote veldbies Silene nutans x . . . . . x . . . . Nachtsilene Hippocrepis comosa x . . . . . x . . . . Paardenhoefklaver Campanula rapunculus ...... x x . . . Rapunzelklokje Medicago lupulina ...... X . . . Rupsklaver Medicago orbicularis . . X ...... Medicago rigidula . . X ...... Medicago soleirolii * X ...... Medicago tuberculata * X ...... Erodium cicutarium . . . . . x x . . . . Reigersbek Medicago x varia . X ...... Bonte luzerne Trifolium pratense x . x . . . x . . . . Rode klaver Campanula trachelium x . . . . . x x . x . Ruig klokje Melica uniflora x . . x ...... Eenbloemig parelgr Melittis melissophyllum x . x . . . . x . . . Bijenblad Minuartia capillacea X ...... Minuartia rostrata . . . . . x . x . . . Moehringia muscosa ...... X . . . Monotropa hypopitys . . . . X ...... Stofzaad Muscari comosum x . x ...... Kuifhyacint Narcissus poeticus . . . . . X . . . . . Witte narcis Neotinea ustulata . . x ...... x Aangebrande orchi Leontodon hispidus x . . . . . x x . . . Ruige leeuwentand Equisetum hyemale ...... X . . . . Schaafstro Nepeta nepetella ...... X Medicago falcata . . x . . . x . x . . Sikkelklaver Onobrychis arenaria ssp arenaria . . X ...... Onobrychis saxatilis x . x x ...... Onobrychis viciifolia X ...... Esparcette Ononis fruticosa . . X ...... Ononis natrix x . x . . . . x . . . Geel stalkruid Ononis repens subsp. repens x . . . . x . . . . x Kruipend stalkruid Ononis repens subsp. spinosa ...... X . . Kattendoorn Hypericum perforatum x . . . . . x . . . . Sint-Janskruid Onopordum acanthium . . X ...... Wegdistel Echium vulgare x . . . . . x . . x . Slangenkruid Ophrys araneola . . X ...... Vroege spinnenorc Ophrys bertolonii (Ophrys drumana) . . X ...... Zadelorchis Ophrys fuciflora (Ophrys holosericea) . . x . x ...... Hommelorchis Ophrys insectifera ...... X . . Vliegenorchis Ophrys scolopax x . x . x ...... Snippenorchis Orchis anthropophora ...... X Poppenorchis Orchis militaris ...... X Soldaatje Orchis purpurea . . X ...... Purperorchis Origanum vulgare . . . X ...... Wilde marjolein Orlaya grandiflora . . X ...... Straalscherm Ornithogalum umbellatum . . . . . x . . . . x Gewone vogelmelk Orobanche caryophyllacea X ...... Walstrobremraap Orobanche gracilis ...... X . . . Orobanche teucrii ...... X . . . Gamanderbremraa Osyris alba ...... x x . . Papaver aurantiacum . . . . . X . . . . . Prunus spinosa . . x . . . x . . . . Sleedoorn Parietaria judaica ...... X . . . Klein glaskruid Parietaria officinalis . . X ...... Groot glaskruid Paronychia kapela ssp galloprovincialis . . . . . x . . . . x Plantago lanceolata x . . . . . x . . . . Smalle weegbree Phalaris arundinacea ...... X . . . Rietgras Phleum phleoides ...... X . . . Phyteuma nigrum * X ...... Zwartblauwe rapun Phyteuma orbiculare x . x ...... x Bolrapunzel Picea abies . . . . . X . . . . . Fijnspar Picris echioides . x x ...... Dubbelkelk Picris hieracioides x . x ...... Echt bitterkruid Pinus mugo . . . . . X . . . . . Bergden Acer campestre ...... X . . . . Spaanse aak Plantago maritima ssp serpentina . . X ...... Zeeweegbree Plantago media . . . x . x . . . . . Ruige weegbree Trifolium stellatum ...... X . . . . Sterklaver Ballota nigra ssp.foetida . . x . . . x . . . . Stinkende balote Poa arvensis X ...... Veldbeemdgras Poa bulbosa . . X ...... Knolbeemdgras Poa compressa . . X ...... Plat beemdgras Poa nemoralis . . . . . x . x . . . Schaduwgras Polygala calcarea . . . x . x . . . . . Kalk vleugeltjesbloe Polygala comosa . . X ...... Kuifvleugeltjesbloem Polygonatum odoratum x . . . . x . x . x . Welriekende salom Polypodium vulgare ...... X . . . Gewone eikvaren Castanea sativa ...... X . . . . Tamme kastanje Sedum rupestre x . . . . . x . . x . Tripmadam Primula veris ...... X Gulden sleutelbloem Primula vulgaris (Primula acaulis) . . X ...... Stengelloze sleutel Prunella laciniata x . . . x ...... Witte brunel Salvia pratensis x . x . . . x . . . . Veldsalie Psoralea bituminosa x . x . . . . x . . . Pekklaver Quercus ilex x ...... x . x . Steeneik Quercus pubescens x ...... x . x . Donzige eik Valerianella coronata ...... X . . . . Veldsla Potentilla reptans ...... X . . . . Vijfvingerkruid Ranunculus bulbosus x . x ...... x Knolboterbloem Ranunculus montanus . . . . . X . . . . . Ranunculus sardous ...... X Behaarde boterbloe Potentilla argentea ...... x . . x . Viltganzerik Neottia nidus-avis . . x . . . x . . . . Vogelnestje Reseda phyteuma . . X ...... Kleine reseda Rhinanthus alectorolophus ...... X Harige ratelaar Vicia cracca ...... X . . . . Vogelwikke Rosa canina x . x ...... Hondsroos Lathyrus vernus ...... X . . . . Voorjaarslathyrus Rosa rubiginosa X ...... Egelantier Rubia peregrina X ...... Vreemde rubua Rubus idaeus . . . . . X . . . . . Framboos Vicia peregrina x . . . . . x . . . . Vreemde wikke Rumex scutatus . . . . . X . . . . . Spaanse zuring Ruscus aculeatus ...... X . . . Stekelige muizendo Ruta chalepensis . X ...... Winterwijnruit Salix purpurea . . X ...... Bittere wilg Salvia officinalis X ...... Echte salie Isatis tinctoria x . x . . . x . . . . Wede Salvia verbenaca . x ...... x . . Kleinbloemig salie Campanula patula ...... x . . x . Weideklokje Platanthera bifolia x . x x x . x . . . . Welriekende nachto Sanguisorba minor x . . x ...... Kleine pimpernel Saponaria ocymoides X ...... Muurzeepkruid Saxifraga exarata subsp. moschata . . . . . X . . . . . Scirpoides holoschoenus . . X ...... Kogelbies Avena sterilis x . . . . . x . . . . Wilde haver Scorzonera hirsuta X ...... Scorzonera tinctoria (Scorzonera laciniata) . X ...... Scrophularia canina . . . . . X . . . . . Hondshelmkruid Astragalus glycyphyllos ...... X . . . . Wilde hokjespeul Reseda lutea . x . . . . x . . . . Wilde reseda Sedum anomalum X ...... Consolida regalis ...... X . . . . Wilde ridderspoor Sempervivum tectorum ...... X . Huislook Serratula tinctoria . x ...... x . . Zaagblad Sesleria albicans (Seslaria caerulea) . . . . . x . x . . . Blauwgras Thymus serpyllum x . x . . . x x . . x Wilde tijm Melampyrum arvense ...... X . . . . Wilde weit Sorbus aucuparia . . . . . X . . . . . Wilde lijsterbes Spartium junceum x . x ...... Bezemstruik Stachys officinalis x . x ...... Betonie Stachys recta x x . . x ...... Bergandoorn Helianthemum apenninum . . x . . . x x . x x Wit zonneroosje Stipa pennata x x . . . . . x . x x Vedergras Tamus communis . . . . X ...... Spekwortel Tanacetum corymbosum spp corymbosum ...... x x . . Trosmargriet Taraxacum officinale X ...... Paardenbloem Tetragonolobus maritimus (Lotus maritimus) . x x ...... Hauwklaver Teucrium botrys . . . . . X . . . . . Trosgamander Teucrium chamaedrys x ...... x . . x Echte gamander Teucrium montanum x . x . x . . x . x x Berggamander Trifolium repens x . . . . . x . . . . Witte klaver Anthyllis vulneraria x . . x . . x . . x . Wondklaver Thesium divaricatum ...... Wijdvertakt bergvla Thesium humifusum * . . X ...... Liggend bergvlas Thesium linophyllon . . X ...... Reseda luteola ...... X . . . . Wouw Thymus vulgaris x ...... x . . . Echte tijm Helictotrichon pubescens ...... X . . . . Zachte haver Torilis leptophylla . X ...... Torilis nodosa . . . . . X . . . . . Knopig doornzaad Aegilops triunciata ...... X . . . . Tragopogon pratensis ssp. pratensis x . . x ...... Gele morgenster Trientalis europaea * . . X ...... Zevenster Trifolium alpestre ...... X . . . Alpenklaver Anthyllis montana . . . . . x x x . . x Bromus lanceolatus ...... X . . . . Trifolium dubium . . X ...... Kleine klaver Trifolium incarnatum ...... X . . . Inkarnaatklaver Carduncellus monspeliensis x . . . . . x . . . . Carduus carlinoides * ...... X . . . . Coronilla minima x . x x . . x . . . x Coronilla vaginalis x . x . . . x x . . . Cruciata glabra . x . . . . x x . . . Crupina vulgaris . x . . . . x . . . . Cupressus sempervirens ...... X . . . . Umbilicus rupestris . X ...... Rotsnavelkruid Valeriana tuberosa . . . . . X . . . . . Cynoglossum spec ...... X . . . . Verbascum blattaria . X ...... Mottenkruid Laserpitium gallicum x . . . . . x x . . . Medicago turbinata x . . . . . x . . . . Veronica chamaedrys ...... X . . . Gewone ereprijs Poa alpina . . x . . x x . . . . Viburnum lantana x . x . . x . . . . . Wollige sneeuwbal Rumex pulcher x . . . . . x . . . . Vicia hybrida x x ...... Basterdwikke Staehelina dubia ...... X . . . . Teucrium polium . . x . . . x x . . . Trigonella corniculata (Trigonella esculenta) x . . x . . x . . . . Vicia onobrychioides ...... x x . . . Vincetoxicum hirundinaria . . . x x . . . . x . Witte engbloem Viola cenisia . . . . . X . . . . .

Gebieden Code Gebied Aantal soorten Excursies G1 La Boucoule 150 1-1, 3-1 G2 Mont Brun 38 2-1, 3-3, 10-5 G3 Ubac de Courge 117 1-2, 2-2, 4-2 G4 Sentier Botanique Savoillan 32 1-2, 2-2, 4-2 G5 Brantes 24 4-3 G6 Mont Ventoux 61 5-1, 11-2 G7 Vlakte van Sault 132 5-3, 5-4, 10-3 G8 Gorges de la Nesque 86 7-2, 7-3 G9 Ubac de Vic 22 7-1, 11-4 G10 Sentier Botanique St Hubert 31 8-2 G11 Col de l'Homme Mort 44 6-3, 11-3